Tętniak aorty brzusznej – objawy, rokowania i leczenie
Michał Posmykiewicz

Tętniak aorty brzusznej – objawy, rokowania i leczenie

Tętniak aorty brzusznej jest jej lokalnym poszerzeniem o ponad 50% prawidłowej szerokości. Tętniaki aorty brzusznej są obecne u około 4,5 % populacji ludzi po 40 roku życia, 3-8 razy częściej zdarzają się one u mężczyzn niż u kobiet.

W jaki sposób można podzielić tętniaki aorty brzusznej?

Tętniaki aorty brzusznej można podzielić ze względu na etiologie ich powstawania oraz ze względu na ich kształt. Do tych pierwszych zalicza się zatem tętniaki miażdżycowe, zwyrodnieniowe, pozapalne, pourazowe oraz inne. Pod względem kształtu można natomiast podzielić tętniaki na workowate (ten rodzaj tętniaka jest bardziej typowy dla tętnicy podobojczykowej lewej oraz dolnej ściany łuku aorty) oraz zdecydowanie bardziej częste tętniaki wrzecionowate.

Ponadto tętniaki można też podzielić ze względu na budowę ich ściany. Wyróżnia się zatem tętniaki prawdziwe oraz rzekome. Ścianę tętniaków rzekomych tworzy przydanka z otaczającymi tkankami po przerwaniu błony wewnętrznej i środkowej, ten rodzaj tętniaka jest zwykle tętniakiem pourazowym. Ponadto, tętniaki można też podzielić ze względu na obraz kliniczny. Tętniaki dzielą się zatem na tętniaki bezobjawowe, objawowe i pęknięte. 

Jakie są najczęstsze przyczyny powstawania tętniaka aorty brzusznej?

Czynnikiem, który w bardzo dużej mierze zwiększa ryzyko powstania tętniaka aorty brzusznej jest miażdżyca. Dużą rolę odgrywa też prawdopodobnie predyspozycja genetyczna. Stwierdzono bowiem, że tętniak aorty brzusznej występuje aż 11 razy częściej u potomków osoby chorej.

Czynnikami sprzyjającymi powstawaniu tętniaków mogą też być choroba Takayasu, czyli olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic, jak również zapalenie tętnic w przebiegu różnego rodzaju chorób układowych. 

Polecane dla Ciebie

Czynniki ryzyka pęknięcia tętniaka aorty brzusznej

Jednym z takich czynników jest średnica tętniaka aorty brzusznej  im tętniak większy, tym ryzyko jego pęknięcia jest większe. Ponadto, pęknięciu tętniaka aorty brzusznej sprzyja też starszy wiek pacjenta, obecność u niego nadciśnienia tętniczego, jak również przewlekła obturacyjna choroba płuc i palenie tytoniu. 

Jakie są objawy tętniaka aorty brzusznej?

Zazwyczaj u pacjentów z tętniakiem aorty brzusznej nie są obecne żadne objawy, a tętniak wykrywany jest przypadkowo w czasie wykonywania badani usg jamy brzusznej. Zdarza się jednak, że objawy są obecne. Najczęstszym objawem jest zatem stały, gniotący ból w śródbrzuszu lub też w okolicy lędźwiowej kręgosłupa. Ból ten przypomina ból korzeniowy, jednak ruch, tak jak w przypadku zespołów korzeniowych, nie wpływa na intensywność tego bólu. Ból może być też mniejszy w pozycji leżącej z nogami zgiętymi w stawach kolanowych.

Zdarza się, że tętniaka aorty brzusznej lekarz jest w stanie stwierdzić w czasie badania palpacyjnego jamy brzusznej. Jest to możliwe w sytuacji, kiedy średnica tętniaka aorty brzusznej jest równa lub większa 5 centymetrów, wtedy w czasie badania brzucha lekarz może czasem stwierdzić pulsujący guz. Zdarza się też, że w czasie osłuchiwania jamy brzusznej lekarz usłyszy szmer nad aortą brzuszną, czasem tętniak w czasie badania może też być tkliwy ( zwłaszcza w sytuacji, kiedy szybko się powiększa). 

W jaki sposób rozpoznaje się tętniaka aorty brzusznej?

Tętniaka aorty brzusznej rozpoznaje się za pomocą różnego a rodzaju badań obrazowych. Podstawowym badaniem, dzięki któremu lekarz może stwierdzić tętniaka aorty brzusznej, często przypadkowo, bo badanie jest wykonywane z innego powodu, jest usg jamy brzusznej.

Bardzo dokładnym badaniem jest też angio-CT, czyli tomografia komputerowa z uwidocznieniem naczyń krwionośnych. Dzięki temu badaniu można bardzo dokładnie ocenić wielkość tętniaka (z dokładnością nawet do 0,2 cm), jak również jego zasięg i zależności anatomiczne miedzy tętniakiem aorty brzusznej a poszczególnymi  narządami i naczyniami krwionośnymi. Jeszcze bardziej  dokładnym badaniem jest angio-MR, czyli rezonans magnetyczny również  z uwidocznieniem naczyń krwionośnych. 

Jak wygląda dalsze postępowanie  w sytuacji, kiedy dojdzie do rozpoznania tętniaka aorty brzusznej?

Pacjent z rozpoznanym tętniakiem aorty brzusznej wymaga badań kontrolnych usg jamy brzusznej, aby lekarz mógł oceniać czy tętniak powiększa swoje rozmiary. U pacjentów, u których stwierdzono tętniaka aorty brzusznej o wielkości 30-40 mm zaleca się, aby kontrolne badanie usg wykonywać co rok.

W przypadku tętniaków o wymiarach 40-45 mm kontrolne badanie usg należy powtarzać raz na pół roku, zaś w przypadku tętniaków o średnicy powyżej 45 mm należy od razu skierować chorego do szpitala zajmującego się chorobami naczyń. 

W jaki sposób leczy się tętniaki aorty brzusznej?

Przede wszystkim po rozpoznaniu tętniaka aorty brzusznej należy wyeliminować czynniki ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, ze specjalnym uwzględnieniem zaprzestania palenia przez pacjenta tytoniu oraz normalizacji ciśnienia tętniczego krwi (zazwyczaj celem normalizacji ciśnienia tętniczego  pacjentom zaleca się przyjmowanie leków należących do grupy beta-blokerów, bowiem leki te zmniejszają tempo progresji  tętniaków aorty brzusznej  o średnicy powyżej 4 cm o 50%). Czasami jednak konieczne jest leczenie operacyjne tętniaka aorty brzusznej.

Tętniak aorty brzusznej – operacja

Przede wszystkim do operacji kwalifikuje się tętniaki aorty brzusznej o średnicy powyżej 55 mm lub też takie, które powiększyły się o 5 lub więcej milimetrów w przeciągu pół roku. Ponadto na zabieg operacyjny kierowani są wszyscy pacjenci, u których doszło do pęknięcia tętniaka lub też tętniak cały czas daje objawy. 

Operacja polega na wszczepieniu protezy naczyniowej w miejscu, gdzie obecny jest tętniak. 

Czy możliwe są powikłania tętniaka aorty brzusznej? Jakie są rokowania? 

Powikłaniem obecności tętniaka aorty brzusznej jest jego pęknięcie. Tętniak aorty brzusznej najczęściej pęka do przestrzeni zaotrzewnowej oraz jamy brzusznej. Pacjent odczuwa wtedy bardzo silny, nagły ból w jamie brzusznej, dochodzi do rozwoju wstrząsu hipowolemicznego. Śmiertelność na skutek pęknięcia tętniaka aorty brzusznej i wynosi około 40-60 %.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Jak powstaje nowotwór?

    Nowotwory są główną przyczyną zgonów na świecie. Szacuje się, że w Polsce choruje na nie ponad milion osób, a ok. 100 tys. umiera. Niestety, statystyki te z roku na rok są coraz mniej optymistyczne. Jak powstaje nowotwór? Czy da się zapobiec jego rozwojowi?

  • Gorączka plamista Gór Skalistych – przyczyny, objawy, leczenie

    Dla przeciętnego Polaka gorączka plamista Gór Skalistych brzmi niezwykle egzotycznie. Nie da się ukryć, że choroba w Polsce jest bardzo rzadko spotykana. Zagrożenie jest jednak realne, zwłaszcza dla osób, które podróżują do Stanów Zjednoczonych.

  • WZW C – przyczyny, objawy, czynniki ryzyka wirusowego zapalenia wątroby typu C

    Wirusowe zapalenie wątroby typu C (HCV) to choroba wywołana przez wirusa zapalenia wątroby typu C. Choroba ta jest często nazywana „cichym zabójcą”, ponieważ wczesne stadium infekcji często nie daje objawów, a osoba zakażona może przez wiele lat nie wiedzieć, że jest chora. Wirusowe zapalenie wątroby typu C może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak marskość wątroby, rak wątrobowokomórkowy i niewydolność wątroby, jeśli nie zostanie zdiagnozowane i leczone na czas. Objawy wirusowego zapalenia wątroby typu C mogą obejmować zmęczenie, utratę apetytu, nudności i wymioty, bóle brzucha, ciemny mocz, żółtaczkę, świąd skóry czy bóle stawów.

  • Perforacja jelita – przyczyny, objawy, leczenie

    Perforacja jelita to bardzo poważne schorzenie, które wymaga natychmiastowej interwencji lekarskiej. Nieleczone może doprowadzić do śmierci. Jak rozpoznać przedziurawione jelito i co jest jego przyczyną? Jak wygląda leczenie i czy może się objeść bez interwencji chirurga?

  • Chłoniak – objawy, leczenie, rokowania i rodzaje nowotworu układu chłonnego

    Chłoniakiem określa się nieprawidłowy rozrost tkanki limfatycznej. Jednoznaczne wyjaśnienie pochodzenia chłoniaków i przyczyn ich występowania nadal pozostaje wyzwaniem dla współczesnej medycyny. Podstawą leczenia wszystkich rodzajów chłoniaków jest chemioterapia.

  • By-passy, czyli pomostowanie aortalno-wieńcowe – na czym polega ten zabieg?

    Pojęcie by-passów, używane często w środowisku medycznym, nadal nie jest do końca jasne dla reszty społeczeństwa. Pomostowanie aortalno-wieńcowe umożliwia doprowadzenie krwi do serca, co jest szczególnie istotne w przypadku m.in. zablokowania tętnic wieńcowych przez blaszki miażdżycowe.

  • Jak odchudzić dziecko? Praktyczne porady dietetyka

    Statystyki w kwestii nadwagi i otyłości u dzieci i młodzieży pogarszają się z roku na rok. Coraz więcej dzieci w Polsce boryka się ze zbyt wysoką masą ciała. Jako rodzice chcemy jak najlepiej dla swoich pociech, dlatego zaczynamy wyszukiwać informacje dotyczące odchudzania dzieci. Jak poradzić sobie z nadwagą lub otyłością dziecka? Jakie kroki warto podjąć w tym kierunku? I ostatnie – czy dzieci powinno się odchudzać?

  • Jak wyleczyć nużeńca? Leki, suplementy, domowe sposoby na nużycę

    Nużeniec jest pasożytem należącym do roztoczy. Jest niewidoczny gołym okiem, ponieważ ma bardzo niewielkie rozmiary. Gatunki bytujące na człowieku to: nużeniec ludzki oraz nużeniec krótki. Liczba osób zarażonych wzrasta wraz z wiekiem. Nawet ponad 80% osób powyżej 70. roku życia może być zarażonych nużeńcem.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij