Co warto wiedzieć o beta-blokerach?
Ernest Niewiadomski

Co warto wiedzieć o beta-blokerach?

Beta-blokery (beta-adrenolityki) to jedne z najczęściej przepisywanych leków na całym świecie. Skoro lekarz zalecił stosowanie jednego z nich, to najprawdopodobniej jest to związane ze zbyt wysokim ciśnieniem krwi i/lub nieprawidłową pracą serca. Co warto wiedzieć o beta-blokerach i ich stosowaniu?

Działanie beta-blokerów i wskazania do ich stosowania

Aby zrozumieć działanie tej grupy leków, warto przypomnieć sobie podstawowe informacje z lekcji biologii na temat receptorów znajdujących się w całym organizmie. Receptor można porównać do zamka, który otworzyć (aktywować lub zablokować) może tylko odpowiedni klucz. Kluczem są związki chemiczne krążące w organizmie wraz z krwią, za pośrednictwem których organizm steruje wszystkimi czynnościami życiowymi, zarówno świadomymi, jak i nieświadomymi.

Beta-blokery to leki, które stanowią klucz do receptorów β znajdujących się m.in. w ścianach naczyń krwionośnych (β2) i sercu (β2). Ich połączenie z receptorem blokuje możliwość przyłączenia się do niego innych pasujących związków chemicznych (np. adrenaliny), a tym samym hamuje efekt, który mogłyby wywołać (przyspieszenie akcji serca, wzrost ciśnienia tętniczego krwi).

Leki z tej grupy obniżają ciśnienie krwi do wartości prawidłowych lub akceptowalnych, spowalniają nadmiernie przyspieszoną akcję serca i poprawiają jego dotlenienie. Działanie to ma na celu ograniczenie wystąpienia m.in. zawału serca.

Wskazania do stosowania beta-blokerów:

  • Nadciśnienie tętnicze;
  • Niewydolność serca;
  • Choroba niedokrwienna serca (choroba wieńcowa), zwłaszcza po przebytym zawale;
  • Niektóre zaburzenia rytmu serca;
  • Nadczynność tarczycy;
  • Tachykardia zatokowa;
  • Jaskra;
  • Migrena;
  • Zespół objawów odstawiennych u alkoholików;
  • „Lęk sceniczny”, czyli objawy towarzyszące silnej tremie.

Działania uboczne i przeciwwskazania

Beta-blokery, podobnie jak inne leki, mogą powodować niepożądane skutki uboczne, a mechanizm ich działania może w niektórych przypadkach wykluczać ich zastosowanie. Jest to związane przede wszystkim z ich działaniem obniżającym ciśnienie krwi i spowalniającym pracę serca.

Skutki uboczne:

•    Osłabienie, obniżona wydolność fizyczna, zawroty głowy, omdlenia;
•    Niewydolność krążeniowa, zbyt niskie ciśnienie krwi, blok przedsionkowo-komorowy, zaostrzenie objawów choroby tętnic obwodowych, zimne dłonie i stopy;
•    Nudności, wymioty, bóle brzucha, biegunka lub zaparcia, maskowanie objawów hipoglikemii (spadku cukru) u chorych na cukrzycę typu I, wzrost poziomu „złego” cholesterolu i trójglicerydów we krwi;
•    Wywołanie lub zaostrzenie napadów astmy;
•    Czasowa impotencja u mężczyzn.

Przeciwwskazania do stosowania tej grupy leków dzieli się na względne, kiedy korzyść z ich stosowania przewyższa ryzyko z tym związane, oraz bezwzględne, gdy należy rozważyć stosowanie innej grupy leków obniżających ciśnienie.

Przeciwwskazania względne:

  • Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POCHP);
  • Astma oskrzelowa;
  • Blok przedsionkowo-komorowy I stopnia;
  • Cukrzyca;
  • Miażdżyca tętnic obwodowych;
  • Depresja;
  • Zespół chorego węzła zatokowego.

Przeciwwskazania bezwzględne:

  • Blok przedsionkowo-komorowy II i III stopnia – spowolniony przepływ impulsu elektrycznego pobudzającego serce do pracy pomiędzy przedsionkami a komorami serca.

Powiązane produkty

O czym warto pamiętać stosując beta-blokery?

Należy codziennie mierzyć ciśnienie krwi i zapisywać pomiary w dzienniczku pomiaru ciśnienia, otrzymanym od kardiologa lub w aptece, albo po prostu spisywać je w zeszycie. Dzięki temu lekarz będzie mógł precyzyjniej ocenić skuteczność leczenia i dobrać odpowiednią dawkę leku.

Nie wolno samodzielnie modyfikować dawkowania ani odstawiać leku. Może to spowodować nagły wzrost/spadek ciśnienia krwi lub zaburzyć pracę serca, prowadząc do omdlenia a nawet zawału.

Chorując na cukrzycę należy pamiętać o regularnym spożywaniu posiłków i systematycznym pomiarze poziomu cukru we krwi. Beta-blokery mogą maskować objawy niedocukrzenia, takie jak kołatanie serca czy drżenie.

Jeśli tętno mierzone na nadgarstku spadnie poniżej 55 uderzeń na minutę i towarzyszą temu zawroty głowy lub omdlenia, należy pilnie udać się do lekarza.

Należy poinformować lekarza o wszystkich lekach stosowanych z przepisu lekarza innej specjalności, szczególnie diabetologa, reumatologa, endokrynologa i onkologa, jak również wszystkich lekach i suplementach stosowanych na „własną rękę”, nawet jeśli dotyczy to tylko witamin czy środków stosowanych sporadycznie na nadkwasotę.

Beta-blokery to leki ratujące życie i w większości przypadków jest to związane z przyjmowaniem ich do końca życia.
  1. Farmakologia kliniczna. Znaczenie w praktyce medycznej, pod red. K. Orzechowskiej-Juzwenko, Wrocław 2006.
  2. A. Cieślar, Co powinieneś wiedzieć o beta-blokerach? [ulotka], „opieka.farm” [online], https://opieka.farm/ulotki/co-powinienes-wiedziec-o-beta-blokerach/, [dostęp:] 26.08.2019.
  3. J. Gąsowski, Z. Kasprzyk, Leki blokujące receptory beta-adrenergiczne (beta-blokery), „www.mp.pl” [online], https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/badania_leczenie/59548,leki-blokujace-receptory-beta-adrenergiczne-beta-blokery, [dostęp:] 26.08.2019.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Jak poprawnie suplementować witaminę D?

    Witamina D3 odgrywa kluczową rolę w funkcjonowaniu organizmu, a jej prawidłowy poziom jest niezbędny dla zachowania zdrowia. Witamina D3 jest przede wszystkim znana z regulowania poziomu wapnia i fosforu, co warunkuje zachowanie zdrowych kości oraz zapobiega osteoporozie i krzywicy. Jest kluczowa dla prawidłowego funkcjonowania układu immunologicznego, krążenia i zachowania zdrowia psychicznego. Może być również pomocna w terapiach chorób skórnych. Pomimo że witamina D może być wytwarzana naturalnie w organizmie ludzkim poprzez syntezę skórną, często okazuje się to niewystarczające – wówczas należy rozpocząć jej suplementację.

  • Tabletki antykoncepcyjne jedno- i dwuskładnikowe – które wybrać? Jaka jest różnica?

    Tabletki antykoncepcyjne to jedna z najpopularniejszych metod zapobiegania ciąży. Występują głównie w dwóch rodzajach: tabletki jednoskładnikowe, które zawierają wyłącznie progestagen, oraz tabletki dwuskładnikowe – mają w składzie estrogen i progesteron. Które są skuteczniejsze? Jakie mają zalety i wady?

  • Omega-3 – właściwości, źródła, zapotrzebowanie na kwasy tłuszczowe omega-3

    Kwasy tłuszczowe omega-3 zaliczane są do niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT). Nie są wytwarzane w organizmie, dlatego muszą być dostarczane wraz z dietą. Do najważniejszych kwasów omega-3 zalicza się: EPA, DHA i ALA. Kwasy omega-3 zwykle są stosowane w celu prewencji chorób sercowo-naczyniowych.

  • Jaka jest rola żywienia medycznego w chorobie nowotworowej?

    Optymalnie zbilansowana dieta u osób z chorobą nowotworową zmniejsza ryzyko rozwoju niedożywienia, co z kolei może ograniczać dolegliwości związane z chemio- i radioterapią czy występowanie powikłań pooperacyjnych. Wsparciem dla organizmu może być specjalne żywienie medyczne. Czym jest ten rodzaj żywności? Jakie ma zalety? Kiedy zacząć je stosować?

  • Nowe wytyczne w sprawie przyjmowania witaminy B6. Jak teraz ją dawkować?

    Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności wydał opinię naukową dotyczącą nowego schematu dawkowania witaminy B6. Badania EFSA wpłynęły na decyzję Zespołu ds. Suplementów Diety, o czym poinformował Główny Inspektorat Sanitarny. Jaka jest obecnie dopuszczalna maksymalna dawka witaminy B6, która może znaleźć się w suplementach diety?

  • Probiotyki i prebiotyki – kiedy je stosować? Czy trzeba to robić cały czas?

    Zgodnie z definicją Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa oraz Światowej Organizacji Zdrowia probiotyki są żywymi mikroorganizmami, które przyjmowane w zalecanej i właściwej dawce przynoszą pozytywne rezultaty dla zdrowia gospodarza. Stosowanie probiotyków jest uznawane za bezpieczne i dobrze tolerowane.

  • Łupież w ciąży – przyczyny. Jak sobie radzić? Czym myć głowę?

    W okresie ciąży następuje szereg zmian w organizmie kobiety, np. zmiany hormonalne czy stres, które mogą prowadzić do pojawienia się łupieżu. Wówczas można rozpocząć samodzielną terapię poprzez stosowanie delikatnych dermokosmetyków o działaniu przeciwłupieżowym lub naturalnych metod, które mogą okazać się skuteczne i wystarczające. Jednak niekiedy pomimo stosowanych preparatów i kuracji przeciwłupieżowych problem nie znika. Należy wtedy skonsultować się z dermatologiem, znaleźć przyczynę choroby i dobrać właściwe leczenie.

  • Arginina – działanie, właściwości i efekty stosowania

    Arginina to aminokwas endogenny, którego najważniejszą rolą jest udział w syntezie tlenku azotu. Ma właściwości rozszerzające naczynia krwionośne i usprawniające przepływ krwi. Z tego względu korzystnie wpływa na funkcjonowanie serca i układu krążenia. Chętnie sięgają po nią również sportowcy oraz pacjenci z zaburzeniami erekcji. W jakich pokarmach znajduje się arginina? Kto powinien rozważyć jej suplementację i z jakimi potencjalnymi skutkami ubocznymi wiąże się przyjmowanie argininy?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.