Ból łydki – przyczyny
Przyczyny bólu łydki
Ból łydek spowodowany może być przez różnorodne czynniki. Może występować jedynie w trakcie wysiłku, ale także w spoczynku. Pojawia się przy urazie w obrębie łydki, a także w efekcie przetrenowania (tzw. „zakwasy”). W dużej części przypadków ból łydki jest związany z toczącym się procesem patologicznym w obrębie naczyń – zarówno żylnych jak i tętniczych. Dla obu tych grup schorzeń, ból łydki jest wspólnym objawem. Bez względu na to, czy choroba dotyczy żył czy tętnic, z uwagi na ryzyko ciężkich powikłań i konsekwencji wynikających z późnego jej rozpoznania, nie warto zwlekać z wizytą u specjalisty.
Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa
W przebiegu żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej, w obrębie kończyny dolnej, rozwija się zakrzepica żył. Istotą tej choroby jest obecność skrzeplin/zakrzepu w naczyniach żylnych, który w miarę czasu powiększając swe rozmiary, powoduje znaczne utrudnienie lub całkowite uniemożliwienie odpływ krwi z kończyny. W przypadku gdy ww. skrzepliny oderwą się od ściany naczyń żylnych kończyn dolnych, płynąc z prądem krwi do płuc, mogą stworzyć zagrożenie dla życia – powodując zator tętnicy płucnej. Do najważniejszych czynników zwiększających ryzyko rozwoju tego schorzenia należy wymienić:
- wiek >40 lat,
- otyłość,
- długotrwałe unieruchomienie,
- chorobę nowotworową,
- ciążę,
- stosowanie środków antykoncepcyjnych.
Nasilenie objawów zakrzepicy zależy od rozległości zmian w naczyniach żylnych. Jednym z głównych objawów jest ból łydki. Często towarzyszy mu obrzęk podudzia lub całej kończyny, bolesność i tkliwość w miejscu zlokalizowania zakrzepu, a także nadmierne jej ucieplenie czy zaczerwienienie.
Przewlekła niewydolność żylna
Ból łydki jest objawem charakterystycznym, także dla przewlekłej niewydolności żylnej. Odpłynięcie krwi z nóg ułatwiają m.in. zastawki znajdujące się w żyłach oraz pracujące mięśnie łydek, które kierują i tłoczą ją do góry – w stronę serca. Jeśli zastawki są uszkodzone, dochodzi do zastoju krwi w naczyniach żylnych dolnych partii naszego ciała (a więc w nogach) i rozwoju przewlekłej niewydolności żylnej. Początkowo pacjenci skarżą się na uczucie ciężkości kończyn dolnych – ulgę przynosi odpoczynek ze stopami ułożonymi powyżej poziomu ciała. Z upływem czasu może pojawić się obrzęk oraz teleangiektazje (czyli poszerzone żyłki/pajączki naczyniowe), które z czasem mogą przekształcić się w żylaki. Objawami towarzyszącymi temu schorzeniu mogą być bolesne skurcze (mrowienie) łydek, nasilające się w nocy, w pozycji stojącej oraz w czasie upałów.
Niedokrwienie kończyn dolnych
Przewlekłe niedokrwienie kończyn dolnych to stan chorobowy występujący w obrębie tętnic. Polega on na dostarczeniu zbyt małej ilości tlenu do tkanek, znajdujących się w kończynie dolnej objętej niedokrwieniem, w stosunku do zapotrzebowania. Najczęściej jest to spowodowane zmianami miażdżycowymi, które zaburzają przepływ krwi w tętnicach (blaszki miażdżycowe zwężają bowiem światło tętnic). Wśród czynników ryzyka rozwoju przewlekłego niedokrwienia kończyn dolnych wymienić należy:
- palenie tytoniu,
- hipercholesterolemię,
- wiek> 40 roku życia,
- płeć męską,
- cukrzycę.
Choroba rozwija się stopniowo. Na początku nie występują żadne dolegliwości, później pojawia się zwiększona męczliwość kończyn, wzmożona wrażliwość na zmianę temperatury oraz mrowienie stóp. Wraz z postępem patologicznych zmian pojawia silniejszy ból, występujący nawet podczas zwykłego spaceru, który charakteryzuje się tym, że pojawia się po przejściu stałego dystansu (który w miarę upływu czasu ulega skróceniu) – jest to tzw. chromanie przestankowe. Ból ten jest na tyle silny, że zmusza chorego do zatrzymania się i ustępuje samoistnie po chwili odpoczynku. Na zaawansowanych etapach choroby ból łydki pojawia się także w spoczynku utrudniając, a nawet uniemożliwiając sen. Pacjenci na tym etapie choroby zauważają wyraźne zblednięcie, zasinienie/przebarwienie lub nawet owrzodzenia w obrębie skóry stóp i goleni, a także oziębienie objętych chorobą nóg, utratę owłosienia oraz zaniki mięśniowe w ich obrębie.
Do innych przyczyn bólu łydek możemy zaliczyć:
Zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa, rwa kulszowa
Czasami przyczyną bólu łydki może być rwa kulszowa czyli schorzenie (zapalenie nerwu kulszowego), które dotyczy zmian zwyrodnieniowych w obrębie kręgosłupa, jednak zasięgiem promieniowania bólu obejmującym również łydkę. Charakteryzuje się rwącym bólem w odcinku lędźwiowo-krzyżowym kręgosłupa, promieniującym do pośladka, tylnej części uda, następnie do podudzia (łydki), aż do stopy. Jego przyczyną jest ucisk jądra miażdżystego krążka międzykręgowego na korzenie nerwowe.
Zaburzenia elektrolitowe
Zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej mogą być przyczyną bolesnych skurczy w obrębie łydek. Mogą one wystąpić wskutek przyjmowania leków moczopędnych, przeczyszczających, odchudzania, stresu, częstego picia kawy i innych czynników prowadzących do odwodnienia organizmu i niedoboru składników mineralnych (w tym przede wszystkim: magnezu, potasu czy wapnia).