Ekstrakcje zębów – co warto wiedzieć?
Wskazania do ekstrakcji zębów
Wskazań do ekstrakcji zębów jest wiele. Lekarz dentysta może zakwalifikować ząb do usunięcia między innymi gdy:
- ząb jest znacznie zniszczony i nie kwalifikuje się do odbudowy protetycznej
- istnieje ropne zapalenie miazgi, a ząb przyczynowy jest wielokorzeniowy (zęby trzonowe) lub ma niedrożne kanały
- występuje martwica i zgorzel miazgi, a nie ma możliwości leczenia kanałowego zęba
- obecny jest ząb mleczny utrudniający wyrzynanie się zęba stałego
- w zębie mlecznym występuje miazga zgorzelinowa
- dochodzi do zapalenia ozębnej w zębie wielokorzeniowym
- ząb jest mocno rozchwiany
- wokół wierzchołka korzenia zęba uformowała się duża zmiana zapalna
- doszło do odłamania korony zęba uniemożliwiającego odbudowę protetyczną
- złamaniu uległ ząb wielokorzeniowy
- doszło do złamania podłużnego korzenia
- zwichnięciu (zwiększeniu ruchomości wskutek urazu) lub złamaniu uległ ząb mleczny
- ząb znacznie zniszczony jest obecny w szczelinie złamania szczęki lub żuchwy
- ząb utrudnia zrost złamanej szczęki lub żuchwy
- ząb jest nieprawidłowo rozwinięty, nieprawidłowo położony (przy dodatkowych wskazaniach)
- ząb wyrżnął się przedwcześnie – zęby wrodzone, obecne u noworodków
- obecny jest ząb dodatkowy, nadliczbowy
- utrudnione jest wyrzynanie zęba mądrości, ząb mądrości powoduje dolegliwości, próchnicę w zębie drugim trzonowym
- konieczne jest usunięcie zdrowego zęba przed planowanym operacyjnym leczeniem wady zgryzu (zabiegiem ortognatycznym)
- ząb może być przyczyną zaostrzenia choroby ogólnej – m.in. zapalenia kłębuszkowego nerek, chorób skóry, alergii, zapalenia wsierdzia
- planowana jest radioterapia w danym regionie
- istnieją wskazania jatrogenne – np. w trakcie leczenia doszło do przebicia dna komory, złamane narzędzie, którego usunięcie jest niemożliwe, powoduje dolegliwości
Przeciwwskazania do ekstrakcji
Istnieją również sytuacje, w których pacjent nie powinien mieć wykonywanej ekstrakcji. Ograniczenia takie mogą być czasowe lub bezwzględne.
W przypadku ograniczeń czasowych lekarz powinien przypisać pacjentowi osłonę antybiotykową przed zabiegiem (m.in. w przypadku obecnych chorób ogólnych takich jak cukrzyca typu I, RZS), skonsultować się z lekarzem kardiologiem (gdy pacjent przyjmuje leki rozrzedzające, np. u pacjentów po zawale), umówić pacjenta na wizytę innego dnia (np. kiedy tego dnia ciśnienie tętnicze jest zbyt wysokie, u kobiet w trakcie miesiączki, gdy pacjent aktualnie ma opryszczkę). Bezwzględnie nie można wykonywać zabiegów dotyczących zębów znajdujących się w guzach nowotworowych.
Wskazania po zabiegu
Po przeprowadzonej ekstrakcji należy bezwzględnie przestrzegać wskazań, podanych przez lekarza. Założony tampon uciskowy należy trzymać zaciśnięty w jamie ustnej minimum 30 minut. Nie należy spożywać posiłków do momentu ustąpienia znieczulenia – przez około 2 godziny. Jest to szczególnie istotne u dzieci, które mogą nieświadomie mocno przygryźć sobie wargi /policzki / język, powodując późniejsze bolesne owrzodzenia.
W dniu po ekstrakcji nie należy spożywać żadnych gorących, twardych, klejących posiłków, mogących utrudnić gojenie. Najbardziej zalecana jest dieta półpłynna, letnia. Jeść powinno się przeciwną stroną, niż ta, po której wykonany był zabieg. Wskazane jest przykładanie chłodnych okładów od zewnątrz, które zmniejszą powstający obrzęk. W gorące dni często zaleca się zjedzenie zimnych lodów, w celu chłodzenia rady.
W razie dolegliwości bólowych wskazane jest przyjęcie lekkich leków przeciwbólowych – zawierających ibuprofen, paracetamol. Często po bardziej skomplikowanych zabiegach (np. po dłutowaniu zęba mądrości), lekarze przypisują leki przeciwbólowe zawierające ketoprofen. Przeciwwskazane są leki zawierające kwas acetylosalicylowy – Aspirin, Etopiryna, Polopiryna – ponieważ powodują one zwiększone krwawienie i utrudniają gojenie. Bardzo silne dolegliwości pojawiające się kilka dni po zabiegu mogą świadczyć o nieprawidłowym gojeniu się rany – w takiej sytuacji należy udać się do lekarza dentysty, aby oczyścił ranę i założył do niej lek.
Jeśli po zabiegu rana została zaszyta po upływie 7-10 dni (w zależności jak zalecił lekarz), należy zgłosić się na zdjęcie szwów.