Faza lutealna - czym się charakteryzuje, jak ją rozpoznać?
Anna Posmykiewicz

Faza lutealna - czym się charakteryzuje, jak ją rozpoznać?

W organizmie każdej kobiety w wieku rozrodczym przez cały miesiąc zachodzą zmiany, nazywane cyklem miesięcznym, który zazwyczaj trwa 28 dni. W tym okresie dochodzi do szeregu przemian w błonie śluzowej macicy.

Jak zbudowana jest błona śluzowa macicy?

Błona śluzowa macicy, czyli endometrium, składa się z warstwy podstawnej i czynnościowej. Warstwa czynnościowa dzieli się na warstwę powierzchniową (zbitą) oraz pośrednią (gąbczastą). Zasadniczymi elementami struktury błony śluzowej macicy są nabłonek jednowarstwowy, gruczoły cewkowe, podścielisko, czyli tkanka łączna oraz naczynia krwionośne. Warstwa powierzchniowa jest pokryta rzęskowym nabłonkiem walcowatym, a utkanie komórkowe podścieliska przeważa w tej warstwie nad utkaniem gruczołowym. Warstwa pośrednia charakteryzuje się przewagą gruczołów nas podścieliskiem. Cykliczne zmiany w warstwie gąbczastej bardziej uwidaczniają się w nabłonku gruczołowym. Warstwa głęboka, czyli podstawowa, zawiera zarówno komórki podścieliska, jak i gruczoły i gdy w okresie miesiączki następuje oddzielenie błony śluzowej na granicy między warstwą gąbczasta a podstawową, to warstwa podstawowa stanowi tkankę, z której regeneruje się błona śluzowa wraz z gruczołami. 

Jakie fazy wyróżnia się w cyklu miesięcznym?

  • Faza miesiączkowa

    Zachodzi ona w 1-5 dniu cyklu. W jej przebiegu warstwa czynnościowa składająca się z warstwy gąbczastej i zbitej zostaje złuszczona. Z pozostałych elementów gruczołów warstwy podstawowej zaczyna się odnowa nabłonka, który pokrywa ranę miesiączkową w endometrium.
     
  • Faza folikularna, czyli wzrostowa

    Zachodzi ona w 6-13 dniu cyklu. W jej przebiegu początkowo cienka błona śluzowa rozrasta się. Gruczoły powiększają się i stają się bardziej liczne, podścielisko jest bogatsze w składniki komórkowe, jednocześnie zwiększa się unaczynienie. Zmiany te dokonują się pod wpływem estrogenów. 
     
  • Faza owulacyjna

    Obejmuje 14 dzień cyklu. Błona śluzowa macicy dalej grubieje, jednak jej zasadnicza struktura jest taka sama, jak w fazie folikularnej. Dochodzi do jajeczkowania, czyli owulacji. 
     
  • Faza lutealna

    Obejmuje 15-28 dzień cyklu.
Faza lutealna jest ostatnią z faz cyklu miesięcznego. Trwa ona najdłużej i w czasie jej trwania w błonie śluzowej macicy i w jajnikach zachodzi największa ilość zmian.

Powiązane produkty

Czym charakteryzuje się faza lutealna?

  • W początkowym okresie fazy lutealnej, czyli pomiędzy 15-19 dniem cyklu, następuje pełne unaczynienie luteinizowanych komórek ziarnistych jajnika, ponadto formuje się też ciałko żółte (po owulacji w jednym z pęcherzyków jajnikowych zachodzi szereg zmian i powstaje z niego ciałko żółte, które jest odpowiedzialne za produkcje progesteronu, w cyklu miesięcznym zakończonym ciążą ciałko żółte nie zanika i dalej produkuje progesteron) oraz zaczyna się zanikanie pozostałych pęcherzyków. W późnej fazie lutealnej (20-25 dzień cyklu) pojawia się w jajniku dojrzałe ciałko żółte i następuje dalszy zanik pęcherzyków. W fazie przedmiesiączkowej (26-28 dzień cyklu) rozpoczyna się inwolucja, czyli zanik ciałka żółtego oraz zaczyna się "wybór" pęcherzyków dla następnego cyklu miesięcznego. 

  • Ponadto, zaczynają się zmieniać także ilości wydzielanych hormonów. Ciałko żółte produkuje głównie progesteron, jego wydzielanie jest duże aż do końca późnej fazy lutealnej, jednak jeśli nie dojdzie do zapłodnienia, ilość wydzielonego progesteronu w fazie przedmiesiączkowej znacznie i gwałtownie spada. Zwiększa się ilość estrogenów, które swoje maksimum osiągają w późnej fazie lutealnej, jednak wartości te są mniejsze od tych spotykanych w okresie przedowulacyjnym. W fazie przedmiesiączkowej ilość wydzielanego estrogenu zmniejsza się.  

  • W czasie fazy lutealnej zachodzi również szereg zmian w błonie śluzowej macicy, czyli w endometrium. We wczesnej fazie lutealnej komórki przestają się dzielić, przemieszczają się w kierunku powierzchni błony śluzowej, gruczoły endometrialne stają się bardzo poskręcane. W późnej fazie lutealnej dochodzi do tzw. przemiany doczesnowej, dołącza się obrzęk podścieliska i powiększają się jego komórki. W fazie przedmiesiączkowej rozpoczyna się rozdzielenie komórek podścieliska. Pojawiają się nacieki z leukocytów. 

  • W okresie fazy lutealnej zmienia się też wydzielanie hormonów gonadotropowych produkowanych przez przysadkę mózgową. Do hormonów tych zalicza się folikulotropinę (FSH) oraz lutropinę (LH). Jeśli chodzi o poziom FSH, to jego poziom we wczesnej i późnej fazie lutealnej (po zwiększeniu się stężenia przed owulacją) zmniejsza się do poziomu osiąganego w fazie folikularnej. W fazie przedmiesiączkowej, na skutek zmniejszenia się ilości hormonów steroidowych produkowanych przez ciałko żółte, następuje nieznaczne zwiększenie się wydzielania FSH. Wartości lutropiny są natomiast małe i utrzymują się na takim poziomie aż do okresu przed owulacją. 

Czy można rozpoznać fazę lutealną?

Tak naprawdę nie jest to proste i każda kobieta musi długo obserwować swój organizm, aby umieć rozróżnić poszczególne fazy zachodzące w cyklu miesięcznym. Ponieważ faza lutealna przypada po owulacji, należy przede wszystkim obserwować zmianę śluzu z pochwy. W czasie owulacji śluz jest przezroczysty, ciągliwy, jego ilość jest bardzo duża. W okresie fazy lutealnej śluz bardzo się zmienia. Przede wszystkim zmniejsza się jego ilość, staje się on nieprzezroczysty i nieciągliwy. Taki rodzaj śluzu utrzymuje się już do samego krwawienia miesięcznego. Ponadto w okresie fazy lutealnej kobiety stwierdzają u siebie nieco podwyższoną temperaturę ciała, która waha się pomiędzy 36,9 st.C a 37,2 st.C - widać zatem, że podwyższenie temperatury jest tak niewielkie, że wymaga od kobiety systematycznych pomiarów przez cały cykl, aby móc stwierdzić jej podwyższenie w fazie lutealnej. Temperaturę powinno się mierzyć rano, przed wstaniem z łóżka. 
Zdarza się, że czasami faza lutealna trwa u kobiet zbyt długo. Wtedy mogą pojawić się problemy z zajściem w ciążę, bowiem w tym okresie zwykle występują dni niepłodne. Dlatego też jakiekolwiek zaburzenia cyklu miesięcznego zawsze wymagają konsultacji z ginekologiem. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Pierwsze Święta z dzieckiem

    Boże Narodzenie to cudowny okres w roku. W przypadku świeżo upieczonych rodziców chwile te będą jeszcze bardziej magiczne - pierwsze święta z dzieckiem to niezapomniane przeżycie. Należy jednak pamiętać o tym, że w okresie świątecznym na naszego malca może czekać w domu wiele niebezpieczeństw. Dlatego musimy zadbać o jego bezpieczeństwo i sprawić, aby całe Święta upłynęły w spokoju i aby nie zakłócił ich żaden wypadek.

  • Rumień zakaźny – przyczyny, objawy i leczenie

    Rumień zakaźny to zakaźna choroba wirusowa, która dotyczy najczęściej dzieci w wieku od 2. do 12. roku życia. Może więc wystąpić zarówno u niemowląt, jak i starszych dzieci. Nie należy jednak do niebezpiecznych chorób, a jej objawy w większości przypadków ustępują samoistnie.

  • Zespół Touretta – objawy, przyczyny, leczenie

    Zespół Touretta to obciążająca społecznie przypadłość, która polega na niekontrolowanych tikach nerwowych, ale także werbalnych, jakie wykazuje dotknięty nią pacjent. Nieprzewidywalność tej choroby, a także nietypowość zachowań, które składają się na tiki, powoduje, że osoby z zespołem Touretta – pomimo, iż nie są upośledzone intelektualnie i mogą normalnie funkcjonować - mają problemy z adaptacją w społeczeństwie.   

  • Zabiegi kosmetyczne na jesień i zimę – które wybrać?

    Okres jesienno-zimowy to znakomity czas na to, aby wykonać niektóre zabiegi na twarz i ciało, ponieważ części zabiegów kosmetycznych nie powinno się wykonywać wiosną i latem – nie jest wskazana ekspozycja na silne promienie słoneczne po ich wykonaniu, co jak wiadomo wiosną i latem byłoby to nieuniknione. Poza tym część zabiegów kosmetycznych lepiej jest wykonywać jesienią i zimą – w znakomity sposób przygotują one naszą twarz i ciało do nowego letniego sezonu, w którym dzięki nim od razu będziemy mogły zabłysnąć.

  • RSV — objawy, przebieg, leczenie zakażenia wirusem RS

    Wirus RSV (ang. Respiratory Syncytial Virus) to wirus nabłonka oddechowego, który należy do rodziny paramyksowirusów (łac. Paramyxoviridae). Jest głównym czynnikiem etiologicznym odpowiedzialnym za rozwój ostrego zapalenia oskrzelików u najmłodszych dzieci.

  • TSH – o czym świadczy podwyższone i obniżone TSH? Wskazania do badania, normy, cena

    TSH (hormon tyreotropowy) jest produkowany przez przysadkę mózgową i stymuluje tarczycę do wydzielania hormonów (trójjodotyroniny – T3 oraz tyroksyny – T4). Oznaczenie poziomu TSH we krwi jest podstawowym badaniem, dzięki któremu można sprawdzić, czy tarczyca funkcjonuje prawidłowo. Co oznacza podwyższone TSH lub obniżony poziom tyreotropiny?

  • Kaszel krtaniowy – objawy i leczenie szczekającego kaszlu u dzieci i dorosłych

    Kaszel krtaniowy, nazywany też kaszlem szczekającym, to charakterystyczny, uporczywy rodzaj kaszlu towarzyszący najczęściej zapaleniu krtani. Częściej pojawia się u dzieci niż u dorosłych, zazwyczaj w nocy oraz rano. Bywa, że towarzyszą mu duszności oraz świst wdechowy. Sprawdź, jakie są przyczyny kaszlu krtaniowego i jak wygląda leczenie.

  • Wycięcie migdałków (tonsillektomia) – kiedy należy usunąć migdałki?

    Wycięcie migdałków podniebiennych bądź wycięcie trzeciego migdała to proste zabiegi, które mogą znacząco poprawić jakość życia oraz uchronić przed groźnymi powikłaniami, zarówno dzieci, jak i dorosłych, którzy cierpią z powodu nawracających angin. Choć decyzja o usunięciu migdałków należy do lekarza, warto sprawdzić, jakie są wskazania do przeprowadzenia zabiegu i jak wygląda rekonwalescencja.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij