Kasza kaszy nierówna. Którą wybrać?
Ziarnko do ziarnka…
Właściwości zdrowotne kaszy wynikają z tego, iż jest to produkt z pełnoziarnisty. Co to oznacza? Ziarno przeznaczone do produkcji nie jest oczyszczane ze swojej zewnętrznej warstwy. Usuwane są jedynie niejadalne części, a wszystko co w kaszy najzdrowsze i bogate w składniki odżywcze, czyli łuska i zarodek, pozostaje nienaruszone. Kasza jest doskonałym źródłem magnezu, cynku, żelaza, potasu i witamin z grupy B. Jest bogata w błonnik – im kasza grubsza, tym więcej go zawiera. To między innymi dzięki niemu większość kasz (ale nie wszystkie) zalicza się do produktów o niskim indeksie glikemicznym. Co istotne – w kaszy nie znajdziemy żadnych sztucznych substancji konserwujących czy poprawiających smak.
Dla każdego coś innego – czyli jaką kaszę wybrać
Kaszę można spożywać na słodko: w deserach, z dodatkiem owoców czy musów, jak i w wytrawny sposób: z sosami, mięsem, rybami czy innymi słonymi dodatkami. Polecana jest dla: osób chorych na cukrzycę oraz odchudzających się ( błonnik i niski indeks glikemiczny), osób zestresowanych, spożywających dużo kawy, z osłabioną koncentracją (prawdziwa bomba magnezowa), osób z chorobą niedokrwienną serca (rutyna oraz lecytyna), kobiet w okresie menopauzy (duża ilość przeciwutleniaczy), kobiet w ciąży (kwas foliowy), osób narzekających na łamliwe paznokcie i wypadające włosy ( krzem) oraz dla dzieci i niemowląt. W zależności od stopnia rozdrobnienia oraz ziarna z którego jest pozyskiwana można ją podzielić na kilka rodzajów.
Kasza gryczana
Wytwarzana z nasion gryki. Znane są jej dwa rodzaje:
- nieprażona – powstaje z łamanych, niepalonych ziaren gryki o kremowej barwie i delikatnym smaku
- prażona – częściej spotykana i spożywana, ma orzechową barwę i charakterystyczny, dosyć intensywny smak.
Ta odmiana kaszy zawiera najwięcej błonnika, jednonienasyconych kwasów tłuszczowych, wapnia, fosforu oraz kwasu foliowego. Zawiera białko o wysokiej wartości odżywczej oraz jest bogata w przeciwutleniacze.
Kasza jęczmienna
Wytwarzana z jęczmienia. W zależności od grubości / wielkości ziaren dzielimy ją na:
- pęczak – całe, wypolerowane i pozbawione łuski ziarno, zawiera dużą ilość błonnika pokarmowego
- perłowa znana jako kasza mazurska – to pęczak pocięty na kawałki; w zależności od stopnia rozdrobnienia możemy ją podzielić na grubą, średnią bądź drobną
- łamana inaczej wiejska – podobnie jak kasza perłowa jest to rozdrobniony pęczak; kasza łamana nie jest poddawana procesom polerowania, przez co zawiera cenne składniki odżywcze
Kasza jaglana
Zwana królową kasz. Wytwarzana z ziaren prosa. W przeciwieństwie do innych kasz zawiera najwięcej żelaza, miedzi, witaminy B1, B2 i B6. W wyniku dużej zawartości wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, szybko ulega procesowi jełczenia, przez co okres jej przechowywania powinien być stosunkowo krótki. Kasza jaglana dostarcza lecytynę, która odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego. Nie zawiera glutenu przez co jest polecane dla osób chorych na celiakię.
Kasza manna
Znana i lubiana przez większość dzieci jak i osoby dorosłe. Jest to biała, drobna kasza powstająca podczas przemiału pszenicy na mąkę. Podczas produkcji kaszę poddaję się wstępnej obróbce termicznej, przez co ziarna skrobi miękną – dzięki tego kasza jest szybsza w przygotowaniu. Polecana jest osobom cierpiącym na biegunki ze względu na działanie zapierające. Dzięki rozdrobieniu i małej zawartości błonnika powinna być spożywana przez osoby cierpiące na różnego rodzaju choroby układu pokarmowego. Obecnie dostępna jest również kasza manna razowa, która zawiera więcej błonnika i składników mineralnych w przeciwieństwie do tej tradycyjnej.
Kasza kukurydziana
Wytwarzana z obłuszczonego i połamanego ziarna kukurydzy. Jest drobna i ma żółty kolor. Kasza najbardziej popularna na całym świecie – w krajach latynoamerykańskich przyrządza się z niej placki tortilli, w Rumunii mamałygę, a we Włoszech polentę. W Polsce spożywana jest głównie w postaci kaszek kukurydzianych dla niemowląt (jest lekkostrawna) oraz w produktach przeznaczonych dla osób uczulonych na gluten. Zawiera luteinę, która przyczynia się do lepszej kondycji wzroku.
Kasza kuskus
Jasnożółta, drobna kaszka wytwarzana z twardej pszenicy durum, której ziarna po oczyszczeniu gotuje się na parze i poleruje. Pierwotnie była odpadem uzyskiwanym przy przemiale pszenicy. Odsiewano ją z mąki, moczono w wodzie i oprószano mąką. Obecnie kasza kuskus jest produkowana poprzez granulację mąki, z tego powodu bliżej jej do makaronu niż kaszy. W porównaniu do innych kasz zawiera najwięcej białka i węglowodanów. Jest lekkostrawna, dlatego polecana jest osobom z chorym układem pokarmowym.
Odchudzanie a kasza
Osoby będące na diecie często uważają, że w tracie odchudzania powinny zrezygnować ze spożywania kaszy. Jest to jednak mit. Dlaczego? Kasza zwłaszcza gryczana, jęczmienna i jaglana jest bogata w składniki mineralne i witaminy. Ma niski indeks glikemiczny i zawierają dużo błonnika. Sprawia to, że po jej zjedzeniu zawarte w jej składzie węglowodany rozkładają się powoli, a uwolniona glukoza przez długi czas dostarcza komórkom energię. Dzięki temu przez długi czas nie odczuwa się głodu i rzadziej pojawia się pokusa na podjadanie, słodkie przekąski czy tłuste i niezdrowe jedzenie.
