
Metatarsalgia Mortona – jak powstaje nerwiak Mortona?
Nerwiak Mortona występuje, gdy nerw pomiędzy kośćmi w stopie ulega kompresji, a w konsekwencji procesowi zapalnemu. Objawy obejmują głównie ból między palcami u stóp i uczucie określane przez pacjentów jako nadepnięcie na kamyk. Początkowe leczenie jest skupione na zastosowaniu zastrzyków, leków oraz niestandardowych ortez i wkładek do butów, które pozwalają odciążyć newralgiczną okolicę. Jeśli leczenie zachowawcze nie przynosi rezultatów, wówczas konieczne może być postępowanie operacyjne.
Metatarsalgia Mortona (nerwiak Mortona) – czym jest? Dlaczego powstaje?
Nerwiak Mortona, jak już wcześniej wspomniano, atakuje przednią część stopy. Jest to dokładnie miejsce pomiędzy śródstopiem a palcami. Często określany jest także jako nerwiak śródstopia lub metatarsalgia Mortona. W przypadku opisywanego schorzenia może dojść do obrzęku nerwu w tej okolicy i zaognienia stanu zapalnego. Nerwiak zwykle jest wyczuwalny z przodu stopy między palcami, może utrudniać chodzenie i generować ból. Proces leczenia jest niezwykle istotny. Przy jego braku może dojść do powiększenia nerwiaka, a uszkodzenie samego nerwu prawdopodobnie osiągnie charakter trwały.
Czy nerwiak Mortona to nowotwór?
Pojęcie nerwiak może być nieco mylące. Nerwiaki to bowiem niezłośliwe guzy występujące na nerwach w całym ciele. Obejmują one wzrost dodatkowej tkanki nerwowej. W przypadku metatarsalgii Mortona nie ma ani wzrostu tkanki, ani guza. Zamiast tego istniejąca tkanka wokół nerwu ulega podrażnieniu, procesowi zapalnemu i powiększeniu.
Metatarsalgia Mortona (nerwiak Mortona) – objawy
Podrażniony lub uszkodzony nerw doprowadza do bardzo nieprzyjemnych objawów. Typowymi przyczynami powstawania metatarsalgii są:
- uciskanie śródstopia podczas uprawiania sportów takich jak bieganie,
- noszenie zbyt wąskich butów.
Wizualnie można nie zaobserwować żadnych zmian metatarsalgii. Nie jest to guz nowotworowy, więc nie można liczyć na zobaczenie czegoś w rodzaju guzka. Na początku zwykle odczuwalny jest ból, choć zwykle zaczyna się on bardzo powoli. Początkowo często można złagodzić objawy, zdejmując but i delikatnie masując stopę.
Do objawów nerwiaka Mortona zalicza się:
- ostry, kłujący lub palący ból pomiędzy palcami podczas stania lub chodzenia,
- obrzęk między palcami,
- mrowienie i drętwienie stopy,
- uczucie kamyka lub zlepionej skarpetki pod stopą,
- zaostrzanie dolegliwości przy noszeniu butów na wysokim obcasie lub podczas stania na palcach.
Metatarsalgia Mortona (nerwiak Mortona) – diagnostyka i leczenie
Podczas badania lekarz dokładnie ogląda stopy, aby zobaczyć, czy pomiędzy palcami znajduje się jakaś masa czy guz. Naciska on na przestrzenie między kośćmi palców, aby ustalić lokalizację bólu stopy. Diagnoza jest stawiana na podstawie badania fizykalnego oraz zebranego wywiadu. Rentgenodiagnostyka nie pokaże istnienia nerwiaka. Może za to pomóc wykluczyć inne stany, dające podobne objawy. Do postawienia pewnej diagnozy potrzebne jest wykonanie badania USG oraz rezonansu magnetycznego (MRI). Niekiedy wykonuje się także badanie elektromiograficzne. Pozwala ono zmierzyć, czy aktywność mięśni oraz nerwów w danym obszarze jest prawidłowa. Pomaga też w diagnostyce różnicowej.
Leczenie nerwiaka Mortona jest uzależnione od stopnia zaawansowania schorzenia. Istnieje kilka opcji: leczenie domowe, farmakoterapia, rehabilitacja, a nawet operacja. Zazwyczaj, aby uzyskać największą ulgę, wymagana jest kombinacja wszystkich wymienionych wyżej sposobów postępowania leczniczego. Bardzo ważne jest noszenie wspierających, szerokich butów z amortyzującymi podeszwami i odpowiednimi wkładkami. Nie należy zapinać ciasno górnej części buta. Należy unikać butów ciasnych, ze szpiczastymi czubkami i z obcasami wyższymi niż 3 cm. Zmniejszenie nacisku na okolicę nerwiaka można także uzyskać dzięki wkładkom odciążającym z pelotą metatarsalną. Zmniejszenie bólu osiągane jest również przez schładzanie za pomocą okładów z woreczków z lodem. Pozwoli to także zmniejszyć obrzęk. Należy także unikać sportów i aktywności, które będą nadmiernie obciążały stopę.
W rehabilitacji stosuje się także zabiegi, takie jak masaż, fala uderzeniowa, akupunktura, suche igłowanie oraz ćwiczenia z wykorzystaniem metod i koncepcji, które przeznaczone są dla pacjentów z takimi objawami.
Kiedy operacja przy nerwiaku Mortona?
Zabieg jest rekomendowany w przypadku nieskuteczności innych form leczenia lub zbyt zaawansowanego stadium. Najczęściej jest to neurektomia, która polega na usunięciu fragmentu tkanki nerwowej. Jednakże jednym z powikłań jest niekiedy stałe uczucie drętwienia w dotkniętym palcu. Innym rozwiązaniem jest neuroablacja. Polega na stosowaniu ekstremalnie niskich temperatur, które doprowadzają do redukcji objawów, zniszczenia niektórych komórek nerwowych i osłonek mielinowych. Jeszcze inna procedura to ablacja prądem. Prąd wykorzystuje się do podgrzania tkanki nerwowej, by zlikwidować nieprzyjemne objawy.
Domowe sposoby na nerwiaka Mortona
Domowymi sposobami są przede wszystkim odpoczynek i unikanie noszenia ciasnego obuwia. Można pokusić się o okłady z liści młodej kapusty czy stosowanie dostępnej w aptekach bez recepty maści z konopi siewnej, która wykazuje silne działanie przeciwzapalne.