Spodziectwo – czym jest? Przyczyny i objawy

Pierwsze doniesienia o spodziectwie pochodzą z II wieku n.e., a jego autorem był sam Galen. Było ono opisywane jako wada, która znacznie utrudnia spłodzenie potomstwa. Obecnie, spodziectwo koryguje się chirurgicznie już w najmłodszym dzieciństwie (nawet niemowlęctwie), a problemy z płodnością stają się, dzięki temu, coraz rzadsze.

Czym jest spodziectwo? Jak się objawia?

Wady rozwojowe układu płciowo-moczowego powstają na ogół już w okresie prenatalnym na etapie kształtowania się płci. Jak wygląda spodziectwo? Objawy widoczne są u chłopców tuż po urodzeniu. Charakterystyczne dla spodziectwa jest nieprawidłowe ułożenie ujścia cewki moczowej. Na ogół znajduje się ono w obrębie prącia lub w pozycji kroczowo-mosznowej. W konsekwencji prącie skierowane jest ku dołowi, a napletek bywa przerośnięty.

Najczęstszym problemem, który powoduje spodziectwo są zaburzenia w oddawaniu moczu, co może powodować u dzieci duży dyskomfort psychiczny. Czasami dochodzi także do nawracających odparzeń skóry, a także zakażeń dróg moczowych. Spodziectwo u dorosłych może przebiegać z upośledzeniem funkcji seksualnych, co nierzadko przekłada się bezpośrednio na rozwój zaburzeń emocjonalnych.

Innymi objawami spodziectwa są m.in.:

• skrócenie jądra,
• oddawanie moczu „pod siebie",
• niedorozwój napletka,
• późne rozpoczęcia życia seksualnego,
• brak wędzidełka.

Spodziectwo a płodność

Jak spodziectwo ma się do płodności? Okazuje się, w większości przypadków taki problem zwyczajnie nie istnieje. Wyjątkiem jest jednak występowanie takich wad anatomicznych, które mogą powodować niewłaściwe deponowanie nasienia, a także mogących utrudniać współżycie seksualne.

Rodzaje spodziectwa

Podział spodziectwa został ustalony w oparciu o dokładne umiejscowienie ujścia zewnętrznego cewki moczowej. I tym samym wyróżnia się spodziectwo przednie, środkowe i tylne (podział Barcata). Jednakże, w obrębie tego podziału wyróżnić należy jeszcze kolejną klasyfikację, która została stworzona na podstawie wspomnianych wyżej pozycji. Tym samym, obecnie diagnozuje się:

• spodziectwo żołędziowe – występuje najczęściej (ok. 62% przypadków). Ujście cewki moczowej zlokalizowane jest na żołędzi pomiędzy jego szczytem a rowkiem. Ten rodzaj spodziectwa można operować już w okresie noworodkowym,
• spodziectwo kroczowe – występuje z najmniejszą częstotliwością (ok. 1% wszystkich zdiagnozowanych przypadków). Ujście cewki moczowej znajduje się w takich przypadkach w fałdach rozszczepionej moszny. Wada jest na tyle poważna, że może utrudnić rozpoznanie płci dziecka. Jest to najcięższy rodzaj spodziectwa,
• spodziectwo prąciowe – pojawia się u ok. 29% diagnozowanych chłopców. Ujście cewki moczowej znajduje się wówczas na brzusznej powierzchni prącia, co sprawia wrażenie poważnego niedorozwoju.

Spodziectwo – przyczyny

Wiele osób szuka w Internecie odpowiedzi na pytanie „skąd bierze się spodziectwo” lub „jakie są przyczyny spodziectwa”. Schemat dziedziczenia nie został jeszcze do końca poznany. Obecnie dominująca teoria mówi o tym, że ok. 20% przypadków spodziectwa, może być spowodowane dziedziczeniem wadliwych genów.

Przyczyna anatomiczna została jednak szczegółowo zbadana i opisana. Okazało się, że spodziectwo jest jednym z przykładów feminizacji narządów męskich. Na etapie życia płodowego, dochodzi do nieprawidłowego łączenia się fałd moczowo-płciowych, co ostatecznie prowadzi do widocznego przesunięcia ujścia cewki moczowej.

Leczenie spodziectwa – w jaki sposób leczy się spodziectwo?

Bez względu na rodzaj, spodziectwo wymaga wykonania operacji. Istnieje wiele metod chirurgicznych, a ich ostateczny wybór uzależniony jest od indywidualnego przypadku. Najczęściej zabieg przeprowadza się jednorazowo. Jedynie ciężkie przypadki mogą wymagać leczenia wieloetapowego. Na czym on polega? Brakujący fragment cewki dobudowuje się, korzystając ze skóry prącia. Co więcej, czasami lekarz może zdecydować o wcześniejszym wdrożeniu terapii hormonalnej – gonadotropiną łożyskową lub testosteronem.

Zabiegi na spodziectwo są refundowane przez NFZ, a terminy nie są odległe. Warto jednak pamiętać, że maksymalny czas hospitalizacji wynosi 2 dni. Spodziectwo po operacji bardzo rzadko daje powikłania, a niekomfortowe objawy całkowicie ustępują.

Gdzie leczyć spodziectwo? Decyzję o miejscu wykonania operacji podejmuje lekarz pediatra, który zarekomenduje najbliższy ośrodek chirurgii dziecięcej, w którym przeprowadza się taki zabieg.