Chory chłopiec leży na kanapie. Opiekuje się nim mama
Maciej Toczek

Załupek – przyczyny, objawy, leczenie

Załupek objawia się jako obrzęk żołędzi i napletka i jest spowodowany zsunięciem napletka poza żołądź. Dochodzi to tego, gdy napletek jest zbyt ciasny. Stan ten wywołuje ucisk, który utrudnia prawidłowy odpływ krwi. Gdy wspomniany ucisk jest duży i występują potężne lub długo utrzymujące się zaburzenia krążenia krwi, może dojść do tzw. martwicy żołędzi i skóry napletka. Jakie są objawy i sposoby leczenia załupka?

Załupek jest przypadkiem klinicznym, który wymaga niekiedy pilnej interwencji urologicznej. W przypadku braku odpowiedniego postępowania grozi on trwałymi powikłaniami. Czym jest załupek i w jaki sposób jest on leczony?

Czym jest załupek?

Męski członek zbudowany jest z dwóch ciał jamistych oraz ciała gąbczastego budującego żołądź. Żołądź pokryta jest fałdem skórnym, czyli napletkiem. W przypadku noworodków, niemowląt oraz dzieci przed wiekiem przedszkolnym, zsunięcie napletka może być trudne. Wraz z biegiem czasu gromadząca się pod skóra tzw. mastka, a więc złuszczony naskórek, co powoduje stopniowe oddzielanie się napletka od żołędzi. Ocenia się, że po pierwszym roku życia odprowadzenie napletka jest możliwe u około 50% chłopców, natomiast w 3. roku życia odsetek ten sięga ok 90%. Około 4. roku życia staje się to możliwe w przypadku niemal wszystkich chłopców. Zbyt wczesne zsunięcie napletka lub zsuwanie go „na siłę”, a następnie nie odprowadzenie go z powrotem na żołądź może skutkować uciskiem i zaburzonym odpływem krwi właśnie z tej części penisa. Jest to spowodowane przez fakt, że napletek może być zbyt ciasny a pozostawienie go poza żołędzią doprowadzi do upośledzenia krążenia. W przypadku, gdy napletek pozostaje w takiej pozycji przed dłuższy czas, w skrajnych przypadkach może dojść do powstania zmian martwiczych w obrębie żołędzi i konieczności interwencji chirurgicznej.

Jakie są przyczyny załupka?

Wśród przyczyn wystąpienia załupka u dziecka wyróżnia się m.in. zamierzone zsuniecie napletka bez odprowadzenia go z powrotem na żołądź. Do sytuacji takiej dojść może podczas „zabawy” dziecka, badania lekarskiego czy też w przypadku próby odsunięcia przez rodziców fałdu skórnego podczas pielęgnacji malucha. Załupek może stanowić także powikłanie stulejki, a więc sytuacji klinicznej, w której napletek jest długi i zbyt wąski, aby dało się go odprowadzić. Wyróżnić można stulejkę fizjologiczna, występującą u chłopców do ok. 3 roku życia oraz stulejkę patologiczną, która dotyka dzieci oraz osoby dorosłe i związana jest z bliznowaceniem napletka. W obu przypadkach, jeżeli napletek zostanie odprowadzony „na siłę”, mogą wystąpić duże trudności z jego ponownym nałożeniem na żołądź.

Dowiedz się więcej o stulejce u dziecka – jak ją rozpoznać i leczyć?


Do innych przyczyn pojawienia się załupka, a które występują znacznie częściej u dorosłych, zalicza się długotrwałe cewnikowanie czy też choroby metaboliczne, takiej jak cukrzyca, prowadzące do przewlekłego stanu zapalnego napletka.

Powiązane produkty

Jakie są objawy załupka?

Do typowych objawów towarzyszących załupkowi zalicza się m.in.:

  • ból i obrzęk odsłoniętej żołędzi,
  • obrzęk oraz zaczerwienienie napletka,
  • zasinienie, a także martwica występujące w przypadku długotrwałego załupka i utrzymujących się zaburzeń perfuzji,
  • bolesność okolicy krocza oraz moszny.

Jak widać, głównym objawem załupka jest ból oraz obrzęk żołędzi, a także okolicznych tkanek i narządów. Warto podkreślić również, że załupek widoczny jest gołym okiem, gdyż jest to każda sytuacja, w której niemożliwe jest nasuniecie na żołądź napletka.

Jakie mogą być powikłania załupka?

Najpoważniejszym powikłaniem towarzyszącym załupkowi jest wykształcenie się martwicy żołędzi. W takiej sytuacji leczenie opiera się na interwencji chirurgicznej i polega na amputacji martwiczo zmienionych fragmentów prącia lub napletka. Urolodzy podkreślają, że w przypadku osób obrzezanych nie istnieje możliwość powstania załupka, gdyż mężczyzna, podczas zabiegu obrzezania, pozbawiany jest właśnie napletka. W niektórych sytuacjach, aby uniknąć powikłania, jakim jest martwica żołędzi, konieczne jest właśnie obrzezanie.

Jak wygląda leczenie załupka?

Istnieje kilka sposobów leczenia załupka. Podstawą postępowania jest zmniejszenie powstałego w skutek zaburzeń odpływu krwi obrzęku. W tym celu zastosować można krótkotrwałe okłady z lodu, konieczne jest jednak umieszczenie lodu w folii lub papierze, aby nie miał on bezpośredniego kontaktu ze skórą i tym samym nie doprowadził do odmrożeń tej okolicy. Skuteczne mogą okazać się również miejscowe żele zmniejszające obrzęk. W przypadku pojawienia się załupka stosować można również masaż żołędzi, mający na celu usuniecie nadmiaru zalegającej krwi w żołędzi i okolicznych tkankach. W przypadku, kiedy postępowania te nie przyniosą oczekiwanego rezultatu, konieczne może być zastosowanie nakłuć żołędzi i w ten sposób usunięcie obrzęku z tego narządu oraz okolicznych tkanek. Po zmniejszeniu się obrzęku lekarz w większości przypadków jest w stanie nałożyć napletek z powrotem na żołądź co powoduje całkowite wyleczenie załupka. Jeżeli napletek jest wyjątkowo wąski, tak jak ma to miejsce w przypadku współwystępującej stulejki, konieczna może być interwencja chirurgiczna. W przypadku osób dorosłych, u których wystąpienie załupka związane jest z przewlekłym cewnikowanie, pierwszym krokiem w leczeniu jest usunięcie cewnika z dróg moczowych. Aby skutecznie zapobiegać rozwojowi załupka konieczne jest unikanie sytuacji, które stanowią czynniki ryzyka jego wystąpienia.

  1. C. Radmayr (Chair) i in., Guidelines Associates: L.A. ‘t Hoen, J. Quaedackers, M.S. Silay, S. Undre EAU Guidelines on Paediatric Urology,  European Association of Urology, 2018.
  2. Radmayr, C., et al. Management of undescended testes: European Association of Urology/European Society for Paediatric Urology Guidelines. J Pediatr Urol, 2016.
  3. Anand, A., et al. Mannitol for paraphimosis reduction. Urol Int, 2013. 90: 106.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Zawał serca – objawy, przyczyny, rozpoznanie, zapobieganie

    Zawał serca to jedna z głównych przyczyn zgonów wśród Polaków. Najbardziej charakterystyczny objaw zawału serca – silny, narastający ból w klatce piersiowej, utrzymujący się dłużej niż 20 minut – jest pilnym wskazaniem do wezwania pomocy medycznej.

  • Choroba Leśniowskiego-Crohna – przyczyny, objawy, leczenie

    Choroba Leśniowskiego-Crohna jest przewlekłą, nieuleczalną chorobą, powodującą znaczne pogorszenie jakości życia. Początek choroby ma charakter skryty i przebiega skąpoobjawowo, utrudniając postawienie prawidłowego rozpoznania. Chorzy w toku trwania choroby często wymagają interwencji chirurgicznej z powodu powikłań jelitowych. Jak wygląda diagnostyka i terapia osób z chorobą Leśniowskiego-Crohna? Zapraszamy do zapoznania się z treścią artykułu.

  • Stan podgorączkowy – czy i jak zmniejszać? Przyczyny

    Stan podgorączkowy, czyli sytuacja, kiedy temperatura ciała wynosi między 37 a 38 stopni Celsjusza, jest często wynikiem reakcji organizmu na infekcję lub stan zapalny. Niepewność, skąd się bierze i co oznacza, może budzić lęk, szczególnie gdy dotyczy osób w delikatnych okresach życia, takich jak ciąża, okres niemowlęcy czy rekonwalescencja po operacji. Czym jest stan podgorączkowy oraz jak i czy w ogóle go leczyć?

  • Łuszczyca – przyczyny, objawy i leczenie. Jak wygląda łuszczyca?

    Łuszczyca jest przewlekłą, zapalną chorobą autoimmunologiczną skóry, która charakteryzuje się występowaniem zmian o typie czerwonobrunatnej grudki pokrytej srebrzystą łuską. Do czynników ryzyka rozwoju łuszczycy zalicza się podłoże genetyczne oraz czynniki wyzwalające takie jak infekcje, stres, urazy czy palenie tytoniu.

  • Glista ludzka – objawy glistnicy. Rozpoznanie, badania, leczenie zakażenia glistą ludzką

    Glista ludzka to pasożyt z rodzaju nicieni bytujący w jelicie cienkim. Glistnica, czyli choroba wywoływana przez glistę ludzką, zaliczana jest do tzw. chorób brudnych rąk – do zarażenia glistą ludzką dochodzi bowiem najczęściej, gdy nie umyjemy rąk po kontakcie z ziemią bądź zjemy nieumyte warzywo czy owoc, na powierzchni którego znajdują się jaja glisty. Szczególnie narażone są na to dzieci. Objawy glistnicy to bóle brzucha, zaparcia i/lub biegunka, nudności, brak apetytu, a także duszności czy przewlekły ból gardła.

  • Osteoporoza – przyczyny, objawy, badania, leczenie, rehabilitacja, zapobieganie zmianom osteoporotycznym

    Osteoporoza to choroba metaboliczna kości, która polega na stopniowym zaniku masy kostnej. Na skutek obniżenia gęstości mineralnej kości dochodzi do osłabienia ich struktury, co objawia się zwiększoną podatnością na złamania. Na zachorowanie narażone są przede wszystkim osoby starsze, szczególnie kobiety w wieku okołomenopauzalnym, choć na osteoporozę mogą cierpieć także mężczyźni, a nawet dzieci. Jakie są czynniki ryzyka wystąpienia zmian osteoporotycznych?

  • Szpiczak mnogi – przyczyny, objawy, leczenie

    Szpiczak mnogi należy do chorób krwi i szpiku kostnego. Chociaż nie ustalono dotychczas konkretnych przyczyn tej dolegliwości, tak bez wątpienia można powiedzieć, że do jej rozwoju przyczyniają się długotrwałe infekcje bakteryjne lub wirusowe, promieniowanie jonizujące i narażenie na szkodliwe substancje chemiczne. Jak wyglądają nowoczesne sposoby leczenia szpiczaka, jakie są rokowania i czy podczas wizyty u lekarza pierwszego kontaktu można dokonać wstępnej diagnozy tej choroby?

  • Rak trzustki – przyczyny, objawy, diagnostyka, rokowania, leczenie

    Rak trzustki jest jednym z nowotworów, które przez długi czas nie dają żadnych dolegliwości, a pierwsze symptomy są niespecyficzne. Wśród początkowych objawów raka trzustki wymienia się m.in. ogólne osłabienie, nudności, szybkie uczucie sytości czy tłuszczowe stolce. Jak wygląda jego leczenie?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij