Matka karmi piersią dziecko
Patryk Jasielski

Hiperlaktacja – czym jest i na czym polega zespół nadprodukcji pokarmu?

Hiperlaktacja jest zespołem nadprodukcji mleka przez mamę karmiącą. Do nadprodukcji pokarmu może dojść zarówno samoistnie, jak i w trakcie stymulacji organizmu. Niektóre kobiety mają także wrodzone predyspozycje do hiperlaktacji. Jak doprowadzić do równowagi laktacyjnej, czy regularne odciąganie pokarmu jest wskazane i czym jest bloki czasowe w karmieniu piersią?

 

  1. Co to jest hiperlaktacja?
  2. Jakie są przyczyny nadprodukcji mleka przez kobietę?
  3. Jak objawia się hiperlaktacja?
  4. Czy można mlekiem przekarmić dziecko? Jakie są objawy nadprodukcji mleka, które odczuwa dziecko?
  5. Leczenie i zapobieganie hiperlaktacji

 

Hiperlaktacja to częsty problem kobiet karmiących piersią. Uczucie ulgi w trudnościach związanych z nadmiarem pokarmu i jego szybkim wypływem jest możliwe dzięki rozpoznaniu problemu oraz rozróżnieniu błędnego i prawidłowego sposobu postępowania w takiej sytuacji. Dużą pomocą okazać się może korzystanie z rzetelnych źródeł informacji, które można znaleźć na stronach poświęconym nauce o laktacji, a także udanie się z prośbą o wparcie do certyfikowanego doradcy laktacyjnego. Czy możliwe jest przekarmienie noworodka, jak karmić dziecko, aby zapobiec hiperlaktacji oraz jak poradzić sobie z nadprodukcją pokarmu?

Co to jest hiperlaktacja?

Zespół nadprodukcji mleka to mówiąc inaczej hiperlaktacja. Stan ten charakteryzuje się nadmierną w stosunku do potrzeb dziecka produkcją mleka, czemu może towarzyszyć szybki – hiperaktywny – wypływ pokarmu z piersi. Zbyt rozwinięta laktacja dotyczy zwykle okresu po szóstym tygodniu od porodu, gdyż do tego czasu przeważnie powinno dochodzić do ustabilizowania laktacji.

Jakie są przyczyny hiperlaktacji?

Do nadprodukcji pokarmu może dojść zarówno samoistnie, jak i w trakcie stymulacji organizmu zbyt częstym odciąganiem pokarmu przy pomocy laktatora. Hiperlaktacja może wynikać również z wrodzonych predyspozycji, nadmiernego poziomu prolaktyny w surowicy krwi lub chorób tarczycy po porodzie.

Dowiedz się więcej o tym, co to jest hiperprolaktynemia – jak ją zbadać i jakie są jej wszystkie objawy

Powiązane produkty

Objawy hiperlaktacji u matki

W związku z nadmierną produkcją pokarmu matka karmiąca może doświadczać niedostatecznego opróżnienia piersi. Objawia się to jako nieustanne uczucie obrzęku, pełności i bólu piersi, a tym samym związanego z tym niepokoju. Niekiedy towarzyszy temu obfite wyciekanie mleka pomiędzy karmieniami dziecka, czy też wylewanie się mleka podczas karmienia z przeciwnej piersi. Duży zastój pokarmu pomiędzy karmieniami dziecka zwiększa u kobiety ryzyko wystąpienia zapalenia piersi.

Objawy hiperlaktacji u dziecka. Czy można przekarmić niemowlaka?

Prawidłowo przebiegająca laktacja obejmuje dwie fazy mleka matki. Mleko pierwszej fazy jest wodniste i ma zaspokoić pragnienie, zaś mleko drugiej fazy ma więcej tłuszczu i innych składników odżywczych. Gdy dochodzi do nadprodukcji pokarmu, niemożliwe jest pełne opróżnienie piersi przez dziecko, co ma przełożenie na spożywanie głównie mleka pierwszej fazy, w którym dostępna jest większa ilość cukrów, a mniejsza tłuszczów. Powoduje to szybki przepływ mleka matki przez przewód pokarmowy niemowlęcia. Co objawia się kolkami, dużą ilością pienistych, wodnistych stolców o kwaśnym zapachu i zielonkawym zabarwieniu (określanych jako „strzelające”) oraz małym przyrostem masy ciała. Dziecko nie mogąc przejąć kontroli nad ilością spożywanego mleka, manifestuje to niepokojącymi sygnałami, m.in. krztuszeniem się, płaczem, grymasem, prężeniami i częstymi ulewaniami. Interpretacja niepokoju dziecka jako spowodowanego głodem i dalsze karmienie sprawia, że kolejną konsekwencją hiperlaktacji może być przekarmienie niemowlaka i tym samym nadmierny przyrost masy ciała.

Jak zapobiegać i leczyć hiperlaktację?

Kluczowym rozwiązaniem terapeutycznym w zespole nadprodukcji pokarmu jest znalezienie równowagi pomiędzy redukcją nadmiaru pokarmu przy jednoczesnym niezwiększaniu produkcji mleka.

Jak karmić niemowlaka i co robić, żeby zapobiec nadprodukcji pokarmu? Ważna jest obserwacja dziecka w celu poznania oznak tego, jak niemowlę manifestuje, kiedy jest głodne, a kiedy najedzone. Modyfikacja karmień powinna polegać na odciąganiu niewielkiej ilości mleka przed karmieniem (maksymalnie 10 ml). Umożliwi to zwiększenie dostępności mleka II fazy dla dziecka. W zapobieganiu zastoju pokarmu pomocne jest również regularne i częste karmienie niemowlęcia. Nie powinno się zapominać przy tym o odbijaniu dziecka po karmieniu.

W zespole nadprodukcji pokarmu dobrze sprawdza się karmienie za pomocą bloków czasowych. Polega to na karmieniu dziecka tylko jedną piersią, zaczynając od bloku czasowego trwającego około przez 3 godziny, przy jednoczesnym obserwowaniu drugiej piersi pod kątem możliwego tworzenia się zastoju. W takim przypadku zalecane są zimne okłady na drugą pierś i odciągnięcie z niej niewielkich ilości pokarmu. Następnie należy zmienić pierś i przystawiać do niej dziecko w kolejnym bloku czasowym.

Polecaną techniką przystawienia do piersi w hiperlaktacji jest karmienie pod górkę. Sprzyja to wypływowi mleka z mniejszą siłą i umożliwia tym samym nadążenie dziecka z połykaniem mleka. Pozycja do karmienia pod górkę polega na położeniu (wzdłuż lub na skos) dziecka brzuszkiem na brzuchu leżącej mamy.

Aby uniknąć nadmiernej stymulacji produkcji pokarmu, należy unikać częstego osuszania piersi. Leki i substancje zmniejszające laktację, takie jak napar z liści szałwii i mięty w sytuacji hiperlaktacji nie powinny być stosowane na własną rękę. Wszelkie obawy, niepokojące objawy i sygnały dotyczące karmienia piersią powinny zostać skonsultowane z lekarzem czy też Certyfikowanym Doradcą Laktacyjnym. Tylko kompleksowa ocena i specjalistyczna opieka medyczna umożliwi prawidłowe przejście przez napotykane podczas karmienia piersią trudności.

  1. Karmienie piersią w teorii i praktyce. Praca zbiorowa pod red. Nehring-Gugulska M, Żukowska-Rubik M, Pietkiewicz A. Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2012. Wydanie drugie 2017.
  2. Anderson J.: Lactose overload in babies. Australian Breastfeeding Association 2012.
  3. van Veldhuizen-Staas C. G. A., Overabundant milk supply: an alternative way to intervene by full drainage and block feeding. International Breastfeeding Journal 2007, 2:11.
  4. Livingstone V. Too much of a good thing. Maternal and infant hyperlactation syndromes. Can Fam Physician. 1996 Jan; 42:89-99
  5. Helwich E i wsp. Wilińska M (red). Program wczesnej stymulacji laktacji dla ośrodków neonatologicznych i położniczych III poziomu referencyjnego. Standardy Medyczne 2014;11(1): 9-57.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Alergia skórna: objawy, przyczyny i metody leczenia uczulenia na skórze

    Alergia skórna to jedno z najczęstszych schorzeń dermatologicznych dotykających znaczny odsetek populacji w każdym wieku. Charakteryzuje się szerokim spektrum objawów manifestujących się na powierzchni skóry w odpowiedzi immunologicznej organizmu na kontakt z różnorodnymi alergenami. Reakcja alergiczna skóry może przybierać rozmaite formy.

  • Czerniak paznokcia – objawy, leczenie, rokowania

    Czerniak paznokcia, zwany również czerniakiem podpaznokciowym lub czerniakiem aparatu paznokciowego, to nowotwór złośliwy skóry rozwijający się w obrębie macierzy paznokcia oraz tkanek otaczających paznokieć. Może występować zarówno na palcach rąk, jak i stóp, choć częściej diagnozowany jest na kończynach dolnych. Jak wygląda diagnostyka i leczenie czerniaka paznokcia? Po czym poznać, że na paznokciu rozwija się czerniak?

  • Jakie zagrożenia zdrowotne niesie powódź? Na co uważać w razie kataklizmu

    Powódź to nie tylko dramatyczne obrazy zalanych domów i ulic. To także realne zagrożenie dla zdrowia – zarówno fizycznego, jak i psychicznego. Woda powodziowa niesie ze sobą nie tylko błoto czy gruz, ale także patogeny, toksyny, skażone ścieki i chemikalia. Jak się chronić? Na co zwrócić uwagę? Czy da się przygotować na powódź?

  • Mutacje BRCA – refundowane badania dostępne bez skierowania do szpitala

    Od 1 lipca 2025 r. weszły w życie kluczowe zmiany w dostępności do diagnostyki mutacji genetycznej BRCA1 i BRCA2. Ministerstwo Zdrowia umożliwiło przeprowadzanie refundowanych badań genetycznych w trybie ambulatoryjnym, dzięki czemu dotychczasowy obowiązek hospitalizacji został zniesiony. To istotny krok w kierunku skrócenia ścieżki diagnostycznej i zwiększenia dostępności terapii celowanych dla pacjentów onkologicznych.

  • Inkontynencja latem. Jak radzić sobie z nietrzymaniem moczu w upały?

    Inkontynencja, nazywana również nietrzymaniem moczu (NTM), polega na mimowolnym oddawaniu moczu, często w sposób niespodziewany. Dolegliwość ta powoduje duży dyskomfort, jest krępująca i może wpływać na pogorszenie jakości życia. Inkontynencja może stać się bardzo uciążliwa szczególnie podczas upałów. Jak poradzić sobie z nietrzymaniem moczu latem? Jak odpowiednio zadbać o higienę w upały?

  • Nieprzyjemny zapach z pochwy – przyczyny, diagnostyka i leczenie

    Naturalny zapach miejsc intymnych jest zjawiskiem całkowicie normalnym i świadczy o prawidłowym funkcjonowaniu organizmu kobiety. Jeśli jednak zapach pochwy staje się intensywny, nieprzyjemny lub zmienia swój charakter, może to wskazywać na rozwijające się zaburzenia zdrowotne takie jak infekcje czy stany zapalne. Warto poznać najczęstsze przyczyny niepokojących zmian zapachu, towarzyszące im objawy oraz skuteczne metody diagnostyki i leczenia, aby móc szybko i skutecznie zadbać o komfort oraz zdrowie intymne.

  • Grzybica odbytu – objawy i leczenie. Czy domowe sposoby pomogą wyleczyć grzybicę okolic odbytu?

    Grzybica odbytu to schorzenie, które mimo swojej powszechności wciąż bywa tematem wstydliwym. Wywoływana jest najczęściej przez drożdżaki z rodzaju Candida i objawia się przede wszystkim uporczywym świądem, pieczeniem oraz zaczerwienieniem skóry wokół odbytu. Przyczynami rozwoju grzybicy mogą być zarówno zaburzenia mikroflory jelitowej, jak i czynniki zewnętrzne takie jak niewłaściwa higiena czy noszenie nieprzewiewnej bielizny. Leczenie wymaga nie tylko zastosowania preparatów przeciwgrzybiczych, ale również zmiany nawyków oraz dbałości o higienę. W niniejszym artykule omówimy charakterystykę grzybicy odbytu, jej objawy, przyczyny oraz metody terapii, a także zwrócimy uwagę na specyfikę tej choroby u dzieci oraz najczęściej pojawiające się pytania pacjentów.

  • Rabdomioliza – rozpad mięśni. Objawy, przyczyny i leczenie

    Rabdomioliza jest poważnym zaburzeniem, w którym dochodzi do gwałtownego rozpadu mięśni szkieletowych i uwolnienia ich składników do krwiobiegu. Proces ten może prowadzić do poważnych komplikacji, takich jak ostra niewydolność nerek czy zaburzenia równowagi elektrolitowej, zagrażających życiu pacjenta. Dogłębna znajomość mechanizmów powstawania, charakterystycznych objawów oraz metod leczenia rabdomiolizy jest niezbędna zarówno dla specjalistów medycznych, jak i osób zagrożonych tym schorzeniem, ponieważ szybkie rozpoznanie i odpowiednia terapia znacząco poprawiają rokowanie i minimalizują ryzyko trwałych uszkodzeń.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl