Kobieta w ciąży trzyma w dłoni tabletkę kwasu foliowego i kwasu foliowego metylowanego
Alicja Świątek

Kwas foliowy metylowany – czy kobiety bez mutacji MTHFR także powinny go suplementować?

Istnieje grupa kobiet, która ze względu na to, że posiada mutację genu MTHF, nie może właściwie metabolizować kwasu foliowego do jego aktywnej postaci, która jest niezbędna m.in do prawidłowego rozwoju płodu. Te pacjentki w trakcie przygotowywania się do zajścia w ciążę, jak i będąc w ciąży, powinny suplementować około 0,4 mg kwasu foliowego i metafoliny, czyli zmetylowanej formy kwasu foliowego. Dowiedz się więcej o kwasie foliowym w zmetylowanej formie, czytając niniejszy artykuł.

Wiele kobiet w momencie podjęcia decyzji o rozpoczęciu starania się o dziecko stoi przed dylematem czy stosować kwas foliowy, metylowany kwas foliowy, czy foliany. Kwas foliowy (witamina B9) jest substancją syntetyczną, która występuje naturalnie w pokarmach w postaci folianów. Natomiast biologicznie aktywną substancją, która bierze udział w licznych procesach w organizmie, jest kwas 5-metyltetrahydrofoliowy (5-MTHF, metafolina), powstający przy udziale enzymu – reduktazy metylenotetrahydrofolianowej. Za prawidłowe działanie tego enzymu odpowiada gen MTHFR. Jednak u niektórych osób może występować mutacja tego genu, co przyczynia się do zaburzenia powstawania aktywnej postaci kwasu foliowego.

Kwas foliowy metylowany a folian – czym się różnią?

Kwas foliowy (folacyna, witamina B9) jest witaminą niezbędną do prawidłowego rozwoju płodu. Jego niedobór może powodować wady cewy nerwowej, jak rozszczep kręgosłupa i mózgowia, a niekiedy nawet bezmózgowie u płodu. Dlatego jego odpowiedni poziom jest niezwykle istotny dla kobiet starających się o poczęcie dziecka, a także będących w ciąży.

W organizmie człowieka, a dokładnie w wątrobie, kwas foliowy ulega przekształceniu do jego aktywnej, czyli zmetylowanej postaci. Reakcja ta zachodzi przy pomocy enzymu, którym jest reduktaza metylenotetrahydrofolianowa. W wyniku tych przemian powstaje biologicznie czynna forma kwasu foliowego, czyli  kwas 5-metyltetrahydrofoliowy (5-MTHF, metafolina). W tej postaci trafia do krwiobiegu i jest dystrybuowany w organizmie do spełniania licznych funkcji.  Dodatkowo podanie zmetylowanego kwasu foliowego to ominięcie wieloetapowych reakcji redukcji folianów, a także ewentualne zaburzenia funkcjonowania enzymów (jak. np. MTHFR), które uczestniczą w przemianach folianów w jelicie cienkim. Co więcej, dotychczas nie stwierdzono żadnych działań niepożądanych w związku ze stosowaniem metafoliny, jednak wymaga to dalszych badań.

Istnieją doniesienia naukowe pozwalające wnioskować, że niedobór folianów w organizmie oraz zmniejszona aktywność enzymu uczestniczącego w powstawaniu zmetylowanego kwasu foliowego może zwiększać ryzyko rozwoju chorób sercowo-naczyniowych, wad rozwojowych płodu, choroby Alzheimera, Parkinsona oraz innych chorób neurodegeneracyjnych.

Kwas metylowany – źródła w pożywieniu   

W naturalnych pokarmach kwas foliowy występuje w postaci folianów, których pochodną jest metafolina (zmetylowany kwas foliowy). Folian to słowo pochodzenia łacińskiego od słowa  „folium” – liść. Nie jest to przypadkowa nazwa, ponieważ najlepszym źródłem tych substancji są właśnie liście, a dokładniej zielone warzywa liściaste, takie jak sałata, szpinak, kapusta, brukselka. Znaczne ilości tych związków można również znaleźć w kalafiorze, szparagach i awokado. Foliany występują również w innych produktach, jak: bób, zielony groszek, buraki, pomidory, pestki słonecznika, orzechy, cytrusy i przetwory pełnoziarniste. Dobrym źródlem folianów są również produkty pochodzenia zwierzęcego, np. wątróbka, jaja, sery.

Foliany są wrażliwe na działanie wysokiej temperatury i promieni słonecznych, a podczas przechowywania ulegają procesowi utleniania do form słabiej przyswajalnych. Również obróbka kulinarna, jak gotowanie i pieczenie prowadzi do znacznych strat tych związków, które mogą sięgać nawet 40–70%. Z tego powodu żywność będąca źródłem folianów, a zwłaszcza owoce i warzywa najlepiej przechowywać w ciemnym i chłodnym miejscu. Dodatkowo najkorzystniej spożywać je w postaci nieprzetworzonej, czyli na surowo.

Dowiedz się o więcej o tym, czym są i jakie właściwości mają foliany.

Kwas foliowy metylowany a mutacja genu MTHFR

Istnieją doniesienia mówiące o tym, że część kobiet  może mieć problem z metabolizowaniem kwasu foliowego do jego aktywnej postaci, czyli  kwasu 5-metyltetrahydrofoliowego (5-MTHF).  Aktywny metabolit kwasu foliowego powstaje z udziałem enzymu reduktazy metylenotetrahydrofolianowej. Za prawidłowe działanie tego enzymu odpowiada gen MTHFR. Jednak u niektórych osób może występować mutacja tego genu, co przyczynia się do zaburzenia powstawania aktywnej postaci kwasu foliowego. Z tego powodu, jeśli istnieje przypuszczenie o ryzyku mutacji genu MTHFR (polimorfizmu genu MTHFR 677CT i 677TT) warto wtedy suplementować połączenie kwasu foliowego oraz jego zmetylowanej postaci.

Powiązane produkty

Kwas foliowy metylowany – jak dawkować w ciąży i przed ciążą

Suplementacja kwasu foliowego jest zalecana wszystkim kobietom w wieku rozrodczym, a zwłaszcza tym, które planują zajść w ciążę. Przyszła mama powinna rozpocząć przyjmowanie kwasu foliowego co najmniej 6 tygodni przed rozpoczęciem starania się o dziecko, a kiedy uda się być w ciąży, przyjmować go dalej do minimum 2 trymestru. W przypadku ryzyka mutacji genu MTHFR warto wprowadzić codzienną suplementację 0,4 mg kwasu foliowego oraz metafoliny (stabilna sól wapniowa kwasu L-5-metyltetrahydrofoliowego, L-5-MTHF).

Preparaty z kwasem foliowym i jego pochodnymi najkorzystniej przyjmować rano przed jedzeniem, co zapewnia najlepsze wchłanianie.

Kwas foliowy metylowany – z czym nie łączyć?

Częstą przyczyną upośledzenia mechanizmu wchłaniania folianów u ludzi są stany zapalne przewodu pokarmowego, szczególnie w obrębie jelita cienkiego i żołądka, a także stosowanie niektórych grup leków. Znaczne zmniejszenie biodostępności folianów w jelicie cienkim mogą wywołać niesteroidowe leki  przeciwzapalne, czyli NLPZ (np. aspiryna, ibuprofen) i leki bakteriostatyczne (sulfasalazyna). Ograniczenie absorpcji folianów powodują również substancje będące antagonistami kwasu foliowego, które hamują aktywność reduktazy  dihydrofolianowej, jak np. metotreksat (stosowany np. podczas leczenia nowotworów). Na przyswajalność folianów, w tym poziom zmetylowanego kwasu foliowego wpływa także styl życia. Zarówno palenie papierosów, jak i długotrwałe picie alkoholu powodują obniżenie poziomu metylowanego kwasu foliowego w organizmie.

Dowiedz się więcej o tym, jak powinien prawidłowo przebiegać 2. trymestr ciąży.
  1. Chidambaram B., Folate in pregnancy,  „ncbi.nlm.nih.gov”, [online], https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3519088/, [dostęp:] 29.11.2021 r.
  2. Plumptre L., High concentrations of folate and unmetabolized folic acid in a cohort of preg-nant Canadian women and umbilical cord blood, „ncbi.nlm.nih.gov”, [online],  https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26269367/,  [dostęp:] 29.11.2021 r.
  3. Sweeney M. R., Folic acid fortification and public health: report on threshold doses above which unmetabolised folic acid appear in serum, „pubmed.ncbi.nlm.nih.gov”, [online], https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17378936/   [dostęp:] 29.11.2021 r.
  4. Wright A. J. A.,  Folic acid metabolism in human subjects revisited: potential implications for proposed mandatory folic acid fortification in the UK, „pubmed.ncbi.nlm.nih.gov”, [online],   https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17617936/,  [dostęp:] 29.11.2021 r.
  5. D. Bomba-Opoń i in., Suplementacja folianów w okresie przedkoncepcyjnym, w ciąży i po-łogu. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników, „perinatologia.umed.pl”, [online], http://perinatologia.umed.pl/wp-content/uploads/2018/02/56597-143992-2-PB.pdf, [dostęp:] 29.11.2021 r.
  6. Cieślik E. i in., Skutki niedostatecznej podaży kwasu foliowego ze szczególnym uwzględ-nieniem znaczenia dla kobiet w wieku rozrodczym, „h-ph.pl”, [online], http://www.h-ph.pl/pdf/hyg-2011/hyg-2011-4-431.pdf,   [dostęp:] 29.11.2021 r.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Lukrecja – co to za roślina? Właściwości, działanie, przeciwwskazania

    Któż z nas chociaż jeden raz w życiu nie zetknął się z niezwykłymi, czarnymi cukierkami o ślimakowatym kształcie? Ponoć albo się je kocha, albo nienawidzi. Charakterystyczny kolor i smak słodycze te zawdzięczają zawartości ekstraktu z lukrecji – rośliny, nad której bogactwem zastosowań warto się pochylić. Czym zatem jest lukrecja, jakie ma właściwości i jaki może mieć wpływ na nasze zdrowie?

  • Co to jest colostrum bovinum (siara bydlęca)? Colostrum na odporność – dla dzieci i dorosłych

    Colostrum, inaczej siara, to naturalne bogactwo związków wspomagających nie tylko odporność, ale również wpływających pozytywnie na poziom żelaza. Ostatnio zyskuje na popularności względem tradycyjnych środków na odporność, mogą ją przyjmować także niemowlęta i dzieci. Rodzaje siary są różne – od bydlęcej, przez owczą, po kozią. Kiedy warto zastosować colostrum? Jakie preparaty znajdziemy na aptecznej półce?

  • Tran – właściwości. Czy tran wpływa na odporność?

    Tran to olej otrzymywany z dorsza atlantyckiego lub innych ryb dorszowatych (olej z wątroby rekina nie jest tranem, ma bowiem inny skład i inne właściwości). Tran zawiera witaminę D i A, a także kwasy omega-3 (DHA i EPA), które mają korzystny wpływ na układ odpornościowy, nerwowy oraz krwionośny. Kiedy stosować olej z wątroby dorsza? Jak wybrać najlepszy tran dla dziecka i dla osoby dorosłej?

  • Domowe sposoby na wzmocnienie odporności – jak w prosty sposób wzmocnić organizm?

    Stosowanie domowych sposobów na odporność może okazać się bardzo dobrym rozwiązaniem, które z jednej strony pomoże w uniknięciu rozwoju infekcji, a z drugiej wspomoże terapię lekami, poprzez pobudzenie układu immunologicznego. W poprawie kondycji układu odporności istotne jest przestrzeganie kilku zasad, zaczynając od codziennego obowiązku zjedzenia pożywnego śniadania, kończąc na suplementacji żelaza i kwasów omega-3, których być może w pełni nie dostarczamy wraz z posiłkami. Dbając o naszą odporność niezmiernie istotne jest dbanie o nasz układ pokarmowy. Jakie suplementy przyjmować, czego unikać, a nad czym popracować w trosce o odporności? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Kreatyna – właściwości, działanie, efekty. Jak ją dawkować?

    Kreatyna – jakie pełni funkcje? Czy ma potencjał, aby stać się suplementem kojarzonym nie tylko z odżywkami dla sportowców? Czym różnią się jej formy? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań znajdziecie w poniższym artykule.

  • Suplementy i witaminy na odporność – jak uniknąć infekcji?

    Suplementy na odporność stały się bardzo popularne szczególnie w okresie pandemii COVID-19. Sięgamy po nie równie często w okresie zmieniających się pór roku, licząc, że pomogą nam uniknąć infekcji bakteryjnych, wirusowych i grzybiczych. Preparaty na odporność mają przede wszystkim stymulować układ immunologiczny tak, aby ten szybciej i mocniej odpowiadał na atakujące go patogeny chorobotwórcze. Jak wybrać najlepsze suplementy zwiększające odporność, jak je dawkować i czy można je zażywać będąc w ciąży?

  • Dlaczego profilaktyczne picie płynu Lugola jest niebezpieczne dla zdrowia?

    W ostatnich dniach bardzo wzrosło zainteresowanie płynem Lugola. Niektórzy próbują stosować go profilaktycznie, a nie z powodu wyraźnych wskazań zdrowotnych. Wprawdzie płyn Lugola wykazuje działanie antyseptyczne, a znajdujący się w nim jod wpływa korzystnie na pracę tarczycy, ale zażywanie go na „własną rękę” może mieć bardzo negatywne, a wręcz tragiczne w skutkach konsekwencje. Dlaczego nie powinniśmy stosować płynu Lugola bez wyraźnych wskazań lekarskich i czym jest trądzik jodowy? 

  • Szczepionka na grypę 2023/2024 – kto i kiedy powinien się zaszczepić? Którą szczepionkę wybrać?

    W zależności od sezonu epidemicznego w Polsce liczba zachorowań i podejrzeń zachorowań na grypę osiąga od kilkuset tysięcy do nawet kilku milionów. Zazwyczaj największą liczbę zachorowań odnotowuje się pomiędzy styczniem a marcem. W zależności od grupy osób szczepionych i sezonu grypowego szczepionki na grypę chronią przed infekcją grypową ok. 40–70% zaszczepionych osób oraz zabezpieczają w znacznym stopniu przed powikłaniami pogrypowymi.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij