Czym są endorfiny i jakie funkcje pełnią w organizmie? Jak podnieść ich poziom w organzmie?

Endorfiny – jak działają?

Endorfiny (endogenne morfiny) odkryto w latach 70. ubiegłego wieku. Dowiedziono, że pełnią nie tylko funkcje neuroprzekaźników w ośrodkowym układzie nerwowym, ale także hormonów peptydowych uwalnianych do układu krążenia przez przysadkę mózgową. Endorfiny działają na receptory opiatowe w mózgu, aby potęgować uczucie przyjemności oraz dobre samopoczucie, a także ograniczać odczuwanie bólu i doświadczanego dyskomfortu. 

Endorfiny przyczyniają się do:

• minimalizowanie dolegliwości bólowych, np. podczas porodu,
• zmniejszenia nasilenia objawów depresji,
• niwelowania poczucia niepokoju,
• normalizacji ciśnienia krwi,
• wzmocnienia odpowiedzi odpornościowej organizmu,
• poprawy samooceny,
• poprawy pamięci,
• regulacji apetytu.

Endorfiny – deficyt

Deficyt endorfin może mieć negatywne skutki dla zdrowia i samopoczucia. Badacze zauważyli, że częściej dotyczy on kobiet niż mężczyzn. Niedobór tych hormonów nie jest jeszcze w pełni zrozumiały, dlatego naukowcy nadal badają te neuropeptydy i starają się zrozumieć, jak wpływają na stan zdrowia. 

Niektóre z prac naukowych wykazały możliwy związek braku wystarczającej ilości endorfin z problemami zdrowotnymi, takimi jak bezsenność, bóle głowy, depresja i fibromialgia. Nieprawidłowy ich poziom jest także jedną z możliwych przyczyn impulsywnych zachowań.

Jak naturalnie wzmocnić produkcję endorfin?

1. Śmiej się. Jedno z badań z 2017 roku dowiodło, że półgodzinne oglądanie komedii z grupą przyjaciół zwiększyło poziom endorfin.
2. Zostań wolontariuszem. Badania wykazały, że pomaganie innym ludziom uruchamia w mózgu centrum nagrody. 
3. Ćwicz. Uwalnianie endorfin następuje już po 30 minutach wysiłku fizycznego. Co więcej, ćwiczenia grupowe mogą dać lepszy efekt.
4. Uprawiaj seks. Endorfiny uwalniane podczas stosunku płciowego i orgazmów są naturalnymi środkami poprawiającymi nastrój i łagodzącymi stres.
5. Słuchaj muzyki. Według badań sprzyja to poprawie nastroju. Samodzielne tworzenie muzyki dodatkowo wzmacnia efekt.
6. Zjedz czekoladę. Kakao zawiera substancje poprawiające nastrój, takie jak fenetylamina – związek organiczny, który zapewnia organizmowi zastrzyk endorfin.
7. Sięgnij po kieliszek czerwonego wina. Ten rodzaj alkoholu wypijany w umiarkowanych ilościach (3-4 lampki tygodniowo) również może wywołać uwalnianie endorfin.
8. Weź ciepłą kąpiel lub skorzystaj z sauny. Ciepło może pomóc złagodzić napięcie i ból mięśni, ale może również wywołać uwalnianie endorfin do krwi.
9. Aromaterapia. Olejki eteryczne powodują, że komórki nerwowe uwalniają mieszankę neuroprzekaźników, w tym endorfin.
10. Rozważ akupresurę. Podczas zabiegu organizm wytwarza endorfiny, łagodzące ból, ale także działające dobroczynnie na stan psychiczny.

Przeczytaj także, czym jest mata do akuresury i jak prawidłowo z niej korzystać.

Endorfiny – uzależnienie

Wielu praktykujących ćwiczenia fizyczne, zwłaszcza biegaczy, często doświadcza intensywnych neurobiologicznych efektów podczas i po treningu. „Haj biegacza” to uczucie euforii, które przypisuje się centralnemu działaniu endorfin i innych endogennych opioidów, które uważa się za przyczynę pojawienie się uzależnienia.

Wśród osób uzależnionych od endorfin znajdują się też osoby, które wykształciły nawyk samookaleczenia się w odpowiedzi na stres emocjonalny, ponieważ w związku z pojawieniem się bólu fizycznego endorfiny zaczynają być produkowane. Ponadto poszukiwanie repliki działania endorfin prowadzi do zażywania różnych leków, co wiąże się z niebezpieczeństwami i skutkami ubocznymi.