Witamina B2 (ryboflawina) – funkcja w organizmie, suplementacja, niedobór, nadmiar

Witamina B2, nazywana także ryboflawiną, występuje we wszystkich tkankach organizmu. Jej podstawową funkcją jest udział w powstawaniu kluczowych koenzymów, które z kolei biorą udział w licznych procesach metabolicznych. Niedobory ryboflawiny najczęściej dotyczą osób starszych, narażonych na przewlekły stres, ze zwiększoną intensywnością ćwiczeń fizycznych oraz alkoholików. Co ciekawe, witamina ta jest odporna na działanie temperatury, jednak ulega rozkładowi pod wpływem światła. Dlatego naturalne źródła tego składnika, takie jak mleko i przetwory mleczne, należy przechowywać w ciemnych opakowaniach.

Ryboflawina – rola witaminy B2 w organizmie

Witamina B2 jest kluczowym substratem syntezy istotnych koenzymów związanych z dostarczaniem energii, które uczestniczą w procesach utleniania i redukcji. Ryboflawina bierze także udział w przebiegu podstawowych szlaków metabolicznych oraz w przemianach węglowodanów, tłuszczów i białek. Dodatkowo koenzymy powstające z witaminy B2 uczestniczą w metabolizmie niektórych leków, w przemianach folianów (witamina B9) oraz witamin B3 i B5. Ryboflawina występuje również w siatkówce oka, gdzie przeciwdziała zaćmie oraz uczestniczy w prawidłowym przebiegu procesu widzenia o zmierzchu. Pełni ważną funkcję we właściwym funkcjonowaniu układu odpornościowego oraz nerwowego.

Dawkowanie witaminy B2

Według norm opracowanych przez Instytut Żywności i Żywienia rekomendowana ilość przyjętej na dobę witaminy B2 u kobiet wynosi 1,1 mg, natomiast u mężczyzn 1,3 mg. Jednak w zależności od wielu czynników, jak m.in. wiek, płeć, stan zdrowia organizmu czy aktywność fizyczna, zapotrzebowanie na witaminę B2 może się różnić. Przeważnie dobowe zapotrzebowanie na ryboflawinę wynosi od około 1 mg do około 3 mg. Natomiast w lecznictwie, w wyjątkowych sytuacjach, podawane są znacznie większe dawki ryboflawiny. Wówczas w przypadku bólów migrenowych podaje się pod kontrolą lekarza nawet 50-400 mg.

Objawy i skutki niedoboru witaminy B2

Niedobór (awitaminoza) witaminy B2 nie jest powszechny, a jeśli już występuje, najczęściej dotyczy osób starszych, sportowców ze zwiększoną intensywnością aktywności fizycznej, a także pacjentów z chorobą alkoholową. W wyniku niedoborów witaminy B2, prowadzących do obniżenia wydolności procesu oddychania tkankowego, dochodzi do wzmożonego złuszczania błony śluzowej i pękania kącików warg, zapalenia skóry, niedokrwistości, zajadów w kącikach ust. Długotrwały niedobór skutkuje pogorszeniem wzroku, stanem zapalnym rogówki i tęczówki, łzawieniem, a niekiedy nawet światłowstrętem.

Objawy i skutki nadmiaru witaminy B2

W dotychczasowych badaniach nie wykazano wpływu nadmiaru witaminy B2 na organizm człowieka, poza zmianą zabarwienia moczu na ciemnożółtawą. Ponadto po doustnym spożyciu ryboflawiny w dawce powyżej 27 mg/dobę jej wchłanianie ulega znacznemu osłabieniu, a jej nadmiar usuwany jest z moczem.

Jakie są źródła witaminy B2?

W organizmie człowieka niewielkie ilości witaminy B2 są syntetyzowane przez bakterie jelitowe zasiedlające przewód pokarmowy. Jednakże są one niewystarczające do pokrycia pełnego zapotrzebowania na ten składnik. Dlatego w codziennej diecie należy spożywać produkty będące źródłem tej witaminy. Składnikami bogatymi w witaminę B2 są: przetwory mięsne – zwłaszcza podroby, mleko i przetwory mleczne, jaja oraz warzywa – brokuły, brukselka, szpinak. Ponadto niektóre produkty, takie jak płatki śniadaniowe oraz pokarmy zbożowe, wzbogaca się dodatkiem ryboflawiny.

Suplementy – którą witaminę B2 wybrać?

Zgodnie z wytycznymi Zespołu do spraw Suplementów Diety maksymalna ilość ryboflawiny w suplementach diety dedykowanych osobom dorosłym wynosi 40 mg/dobę. Zazwyczaj witamina B2 podawana jest w postaci suplementów multiwitaminowych lub kompleksu witamin z grupy B. Wskazane jest łączenie witaminy B2 z innymi witaminami z tej grupy, jak B3 (kwas nikotynowy) i B6 (pirydoksyna), ponieważ ryboflawina aktywuje ich działanie. Zalecane jest przyjmowanie produktów z ryboflawiną w dawkach podzielonych. Natomiast nie ma większego znaczenia pora dnia, w której przyjmowany jest preparat, ani to, czy przyjmowanie witaminy B2 ma miejsce przed czy po posiłku. Niektóre badania wskazują jednak, że witaminy rozpuszczalne w wodzie lepiej zażywać w pewnym odstępie od zjedzenia tłustej potrawy, ponieważ tłuszcz może zaburzyć ich wchłanianie. Ponadto zażywanie witamin z grupy B na czczo może wywołać nieprzyjemne uczucie mdłości.