Jak uniknąć problemów z realizacją recepty?

1) Recepta na mój lek jest ważna miesiąc, a w aptece stwierdzono, że jest już przeterminowana. Dlaczego? Jak długo właściwie ważne są recepty?

W większości przypadków pacjent może zrealizować w aptece receptę w nieprzekraczalnym terminie 30 dni. Realizacja recepty możliwa jest oczywiście do godziny 24 ostatniego dnia. Od powyższej reguły jest kilka wyjątków. Rozporządzenie w sprawie recept lekarskich w szczególnych przypadkach przewiduje terminy 7, 90 lub 120 dni:

• antybiotyki w postaci preparatów do stosowania wewnętrznego i parenteralnego (pozajelitowego) - 7 dni  (recepta na lek zawierający antybiotyk, ale przeznaczony do użytku zewnętrznego, będzie więc ważna 30 dni);
• preparaty immunologiczne wytwarzane dla indywidualnego pacjenta - 90 dni;
• preparaty sprowadzane dla pacjenta z zagranicy - 120 dni.

W przypadku przepisania przez lekarza na recepcie więcej niż jednego leku, termin realizacji recepty liczony jest indywidualnie dla każdego z nich.

2) Przeterminowała mi się recepta na refundowany lek. Chorowałem i nie mogłem pójść do apteki. Minęły jednak tylko 2 dni. Dlaczego nie mogę jej jeszcze zrealizować zachowując przysługującą mi zniżkę?

Taka recepta nie różni się niczym od tej przeterminowanej np. o 60 dni. Obydwu nie można już zrealizować z przysługującą pacjentowi zniżką. Pozostaje wówczas uaktualnić dokument u lekarza.

Nie czekaj na ostatnią chwilę. Recepta musi być ważna w dniu realizacji, a nie np. w dniu składania zamówienia. Kto może taką receptę poprawić? Przeterminowaną receptę może poprawić tylko i wyłącznie lekarz, który ją wystawił. Zmianę taką lekarz musi jednak potwierdzić swoją pieczątką i podpisem.

3) Lekarz wystawił mi receptę, na której są dwie daty („data wystawienia” oraz „data realizacji od dnia”).  Farmaceuta stwierdził, że na podstawie tej recepty może wydać mi tylko jedno opakowanie przepisanego leku. Zapomniałem również spytać jak liczyć termin ważności takiej recepty.

Recepta z określoną datą realizacji może być realizowana wyłącznie od tej daty (nie wcześniej). Również ważność recepty jest w tym przypadku liczona od określonej przez lekarza daty realizacji. Trzy takie recepty mogą opiewać łącznie na ilość leku wystarczającą na 90 dni stosowania. Dzieje się tak niejako automatycznie i farmaceuta nie ma na to wpływu.

4) Nowy lekarz przepisał mi lek w złej dawce. Stosuję 20 mg, a nie 10 mg. Czy farmaceuta naprawdę nie może mi wydać dotychczas stosowanej dawki? Mam pudełeczko poprzednio stosowanego leku.

Nie. Nie można wydać dawki większej niż widniejąca na recepcie.

Przed opuszczeniem gabinetu lekarskiego upewnij się, że na recepcie widnieje dokładnie ten lek, który przyjmujesz. Kiedy lekarz wypisze ci receptę, upewnij się, że jesteś w stanie ją odczytać. Jeżeli ty nie potrafisz rozszyfrować pisma lekarza to być może farmaceuta też będzie miał kłopot. Jeśli lekarz w ogóle nie zaznaczy dawki, w przypadku kiedy dany lek występuje w kilku dawkach, możesz otrzymać najmniejszą dawkę.

5) Lekarz się pomylił i zamiast dwóch opakowań przepisał mi tylko jedno. Następna wizyta wyznaczona jest za miesiąc. Do tego czasu skończy mi się lek. Czy mogę poprawić to na recepcie?

Poprawki na wystawionej recepcie może dokonywać wyłącznie lekarz, który ją wystawił. Żadna inna osoba nie ma prawa dokonywać na recepcie poprawek. Poprawki wymagają dodatkowego odciśnięcia na recepcie pieczęci lekarza i jego podpisu, złożonego obok poprawionych elementów.

6) Lekarz przepisał mi lek na trzymiesięczną kurację. Niestety w aptece otrzymałem tylko jedno opakowanie leku. Nie zrozumiałem dokładnie powodu takiego rozwiązania. Jak uniknąć takich sytuacji w przyszłości?

Jeżeli na recepcie podano sposób dawkowania, a wydana ilość leku przekraczałaby ilość leku przeznaczoną na 90 dni stosowania, lek wydaje się w ilości maksymalnie zbliżonej, jednak mniejszej niż ilość określona na recepcie, chyba że należy wydać jedno najmniejsze opakowanie leku. Oznacza to w praktyce, że często w aptece pacjent otrzymuje mniejszą ilość leku, niż wypisano na recepcie.

Najczęstszym przypadkiem jest tu przepisywanie hormonów tarczycowych, np. 2 opakowania po 50 tabletek przy dawkowaniu „1 x 1 tabletka”. Lekarz wypisał w sumie 100 tabletek preparatu, ale przy podanym dawkowaniu pacjent zużyje w ciągu 90 dni tylko 90 tabletek leku. Farmaceuta  będzie mógł więc wydać tylko jedno opakowanie zawierające 50 tabletek.

7) Mam nadciśnienie. Lekarz przepisał mi od razu trzy opakowania refundowanego leku, żeby starczyło to do następnej wizyty. W aptece otrzymałem tylko dwa opakowania. Farmaceuta tłumaczył to brakiem dawkowania. Czy miał rację?

Tak. Bez podania sposobu dawkowania na recepcie można zapisać maksymalnie dwa najmniejsze opakowania refundowanego leku. Nie dotyczy to leków zawierających w składzie środek odurzający lub substancję psychotropową - w tym przypadku podanie sposobu dawkowania jest konieczne bez względu na przepisywaną ilość.

Jeśli lekarz przepisuje ci większą ilość leku, sprawdź czy na recepcie znajduje się wyraźne dawkowanie.

8) Już wiem, że nie będzie mnie stać na wykupienie całej recepty jednego dnia. Czy farmaceuta może odmówić mi wystawienia odpisu?

Farmaceuta może wystawić odpis recepty realizowany z pełną odpłatnością (odpis nie może jednak dotyczyć leków psychotropowych, środków odurzających i bardzo silnie działających). Odpis może być realizowany tylko w aptece w której znajduje się oryginał recepty. Odpis i recepta stanowią bowiem pewną całość, gwarantującą poprawne wydanie leków z apteki. Należy też podkreślić, że odpis nie przedłuża terminu ważności recepty.

Istnieje również tzw. recepta odnawialna. Lekarz zamiast jednej recepty z lekiem na 90 dni stosowania może wystawić trzy recepty (z datą realizacji od dnia). Rozwiązanie to wydaje się korzystne przy kuracjach droższymi preparatami lub długim czasie oczekiwania na konsultację specjalistyczną. Nie ma wówczas konieczności wydawania jednorazowo dużej kwoty na preparaty potrzebne na trzymiesięczną kurację.

9) Prosiłem swojego lekarza o leki możliwie najtańsze, ponieważ nie stać mnie na kupno najdroższych. Lekarz oświadczył, że nie ma tańszej możliwości i wypisał mi bardzo drogi antybiotyk. Czy lekarz nie ma obowiązku przypisywania najtańszego leku? W aptece okazało się też, że farmaceuta nie mógł mi wydać zamiennika drogiego leku widniejącego na recepcie. Jakie mogły być tego przyczyny?

Nie istnieje obowiązek przepisywania przez lekarza tańszych leków. Pacjent może natomiast zwrócić się do lekarza o przepisanie tańszego leku o tym samym zakresie działania. Ponadto, aptekarz ma obowiązek poinformować pacjenta o możliwości nabycia innego, tańszego preparatu niż przepisany lek. Bywa jednak, że dany lek nie ma dokładnego, tańszego zamiennika.

Na recepcie może się również znaleźć uwaga „nie zamieniać”. Pacjent może wówczas otrzymać wyłącznie wskazany na recepcie lek.

10) Choruję na cukrzycę. Lekarz obok nazwy leku pierwotnie umieścił na recepcie w rubryce odpłatność „30%” , a potem poprawił na „R” (ryczałt). W aptece miałem problem z realizacją takiej recepty. Było jednak ewidentnie widać, że to pismo lekarza, a nie moje (ten sam charakter pisma i długopis).

Niestety obok takiej poprawki niezbędny jest stempel i pieczątka lekarza. Zapamiętajmy, że recepta jest nie tylko przekazem lekarza do farmaceuty, ale też dokumentem w rozliczeniu między apteką a Narodowym Funduszem Zdrowia. W związku z tym musi spełniać wymogi określone odpowiednimi przepisami.

Zerknij czy każda poprawka na recepcie jest potwierdzona przez lekarza jego podpisem i pieczątką! Błędna odpłatność nie może być tylko „przeprawiona”!

To zaledwie cząstka z lawiny pytań jakie wiążą się z realizacją recept. Z pewnością nie omawia ona wszystkich błędów. Być może pozwoli jednak uniknąć tych najczęstszych.