Terapia czaszkowo–krzyżowa – na czym polega i jakie są wskazania do terapii cranio–sacralnej?
Mateusz Burak

Terapia czaszkowo–krzyżowa – na czym polega i jakie są wskazania do terapii cranio–sacralnej?

Terapia czaszkowo–krzyżowa, inaczej terapia cranio–sacralna, to odłam osteopatii, często nazywany osteopatią kranialną. Polega na delikatnej manipulacji i uciskaniu punktów w obrębie czaszki, miednicy, przepony, klatki piersiowej oraz kości krzyżowej. Terapia czaszkowo–krzyżowa jest terapią powięzi, za jej sprawą następuje rozluźnienie struktur łączno–tkankowych, których napięcie może powodować kłopoty zdrowotne, zarówno somatyczne, jak i emocjonalne. Terapię cranio–sakralną cechuje więc podejście holistyczne do organizmu człowieka. Jakie są wskazania do korzystania z terapii czaszkowo–krzyżowej?

Terapia czaszkowo–krzyżowa – na czym polega terapia cranio–sacralna?

Terapia czaszkowo–krzyżowa jest procedurą postępowania o bardzo szerokim spektrum oddziaływania. Stosowana jest w przypadku dysfunkcji i zaburzeń o podłożu zarówno somatycznym, jak również psychicznym. Podstawowe elementy terapii cranio sacralnej to: 

  • fluktuacja płynu mózgowo–rdzeniowego, 
  • mobilność struktur kostnych czaszki (w obrębie połączeń jakimi są szwy), 
  • ruch kości krzyżowej, 
  • mobilność ośrodkowego układu nerwowego,
  • napięcie układu oponowego. 
Wymienione struktury oraz ich właściwości są składowymi metody czaszkowo–krzyżowej, w oparciu o nie specjalista przeprowadza terapię. Polega to na równoważeniu, zmniejszaniu napięcia tkanek miękkich, mobilizacji kości czaszki, regulacji przepływu płynu mózgowo–rdzeniowego z wykorzystaniem subtelnego dotyku oraz różnego rodzaju mobilizacji i manipulacji.

Terapia czaszkowo–krzyżowa – cele

Cele masażu czaszkowo–krzyżowego to przywracanie stanu równowagi organizmu, co pozwala na uwolnienie się od dotychczasowych dolegliwości natury psychosomatycznej. Aby je zrealizować dokonuje się szeregu wspomnianych manipulacji, mobilizacji, rękoczynów, które wpływają na restrykcje struktur łącznotkankowych oraz kostnych. Pozwala to poprawić ruchomość kości czaszki, zrównoważyć aktywność układu nerwowego oraz normalizować fluktuację płynu mózgowo–rdzeniowego. 

Końcowo ma to spowodować przywrócenie niezachwianej równowagi fizyczno–emocjonalnej będącej definicją stanu zdrowia. Warto pamiętać, że na taką poprawę nie można liczyć po jednorazowej sesji. Zazwyczaj ich ilość spotkań z terapeutą przeprowadzającym terapię czaszkowo–krzyżową określa się indywidualnie, w zależności od problemu. Najczęściej jest to seria 10 zabiegów.

Powiązane produkty

Terapia czaszkowo–krzyżowa – wskazania

Bardzo dużą zaletą stosowania metody czaszkowo–krzyżowej jest możliwość oddziaływania na bardzo wiele różnych problemów dotyczących funkcjonowania zarówno ciała, jak i sfery emocjonalnej. Takie holistyczne podejście do dolegliwości pacjenta stwarza perspektywę bardzo dobrych rokowań w zakresie powrotu do zdrowia. Podstawowymi wskazaniami do przeprowadzenia terapii cranio sacralnej są:

  • bóle głowy różnego pochodzenia,
  • dolegliwości zatok,
  • dysfunkcje wzroku oraz słuchu,
  • problemy stomatologiczne – zgrzytanie zębami, zmiany zwyrodnieniowo–wytwórcze w obrębie stawu skroniowo–żuchwowego, wspomagająco przy noszeniu aparatu ortodontycznego, nadmierne zaciskanie zębów,
  • porażenie nerwu twarzowego,
  • autyzm,
  • zaburzenia koncentracji,
  • traumy,
  • nerwica,
  • depresja,
  • stwardnienie rozsiane – SM,
  • choroba Parkinsona,
  • schorzenia układu kostno–stawowego.

Ten rodzaj terapii odznacza się także bardzo dużą skutecznością w leczeniu zaburzeń snu, zaburzeń osobowości oraz tikach nerwowych. Pokazuje to niesamowicie szerokie możliwości zastosowania. 

Terapia czaszkowo–krzyżowa – przeciwwskazania

Przeciwwskazania w zasadzie są nieliczne. Źródła naukowe podają:

  • krwotok śródczaszkowy,
  • urazy w obrębie kości czaszki,
  • zawał,
  • tętniak mózgu,
  • ciąża (przeciwwskazanie względne),
  • jaskra,
  • zmiany zakrzepowe.

Co ciekawe, terapia może być wykonywana w przypadku podwyższonej temperatury ciała oraz niekiedy nawet podczas infekcji.

Terapia czaszkowo–krzyżowa – jak wygląda zabieg?

Najpierw terapeuta przeprowadza wywiad z pacjentem oraz dokonuje oceny postawy ciała, wyglądu skóry, zwraca uwagę na zachowanie i sferę emocjonalną. Następnie, układając pacjenta w wygodnej pozycji sprawdza rytm oraz przepływ płynu mózgowo–rdzeniowego, a także stan napięcia struktur miękkotkankowych. Najważniejszym narzędziem diagnostyczno–terapeutycznym są ręce. Ukierunkowany dotyk oraz dobra percepcja są gwarantem wykrycia restrykcji tkankowych oraz właściwej oceny rytmu czaszkowo–krzyżowego. 

Istotne jest dostosowanie odpowiedniej siły oraz jakości dotyku podczas zabiegu. Podaje się, że siła nacisku powinna wynosić około 5 gramów. Pojedyncza terapia trwa blisko 60 minut.

Podczas sesji terapii czaszkowo–krzyżowej ważne jest, aby zapewnić pacjentowi komfortowe warunki, gdyż może się to przełożyć na skuteczność stosowanych technik. Zazwyczaj powinno to być niewielkie, ciepłe pomieszczenie z kozetką. Atmosfera ma być spokojna – brak hałasu i możliwość włączenia spokojnej muzyki. Po zakończeniu jednostki terapeutycznej warto, aby pacjent pozostał chwilę w bezruchu na leżance, pozwala to zaadaptować organizm do wprowadzonych zmian oraz poczuć się bezpiecznie. 

Terapia czaszkowo–krzyżowa u dzieci wygląda podobnie, z tym, że sesje mogą być krótsze, a niektóre techniki wyłączone z użycia. Przygotowanie wymaga wewnętrznego spokoju, luźnego stroju sportowego. Niekiedy pacjent zostaje poinformowany o zastosowanie się do szczególnych zaleceń przez krótki czas po zabiegu. Mowa tutaj np. o nieużywaniu przez kilka godzin przedmiotów emitujących wibracje, jak golarka czy szczoteczka elektryczna. Czasem możemy także zostać poproszeni o uzupełnianie poziomu płynów. 

Terapia czaszkowo–krzyżowa – cena

Cennik terapii czaszkowo–krzyżowej w gabinetach jest zróżnicowany. Wydaje się to być zależne od kwalifikacji terapeuty. Aby uzyskać uprawnienia można bowiem zrobić to na kilka sposobów. Najprościej jest przejść kilkumodułowe szkolenie, kurs terapii czaszkowo–krzyżowej. Drugą opcją jest przejście studiów z osteopatii, gdzie prezentowane są także inne możliwości leczenia z zakresu terapii manualnej. Cena za pojedynczą sesję waha się w przedziale 70–200 zł.

Terapia czaszkowo–krzyżowa – efekty

Opinie lekarzy na temat terapii cranio sacralnej są różne. Część specjalistów jest pesymistycznie nastawiona do takiego rozwiązywania problemów zdrowotnych pacjenta. W większości wynika to z faktu nieco odmiennego, trochę eterycznego, mistycznego podejścia filozofii tej metody. Część źródeł naukowych potwierdza jednak efektywność stosowanych tutaj technik osteopatycznych, terapii manualnej. 

Często podkreśla się efekty terapii czaszkowo–krzyżowej w postaci redukcji dolegliwości bólowych, z jakimi zgłosił się pacjent. Obniżenie poziomu stresu i ogólna poprawa samopoczucia skutkują spadkiem wysokiego poziomu kortyzolu i w rezultacie poprawia się także praca układu immunologicznego – rzadziej chorujemy. Przywrócenie równowagi emocjonalnej uwalnia od zmartwień, pacjent pozbywa się traum z dzieciństwa. O skuteczności metody mogą także świadczyć reakcje i odczucia pojawiające się podczas sesji terapeutycznej. Bardzo często w trakcie terapii pacjenci mówią o wzmożonej senności, wrażeniu drętwienia, intensywnego uderzenia ciepła lub zimna, czy gwałtownego uwolnienia skrajnych emocji, jak śmiech, a chwilę potem płacz.

Dodatkowo istotny wydaje się być fakt, że osteopatia posiada zdecydowanie mniej możliwych skutków ubocznych niż chociażby stosowanie środków farmaceutycznych.

  1. Andresen T., Bahr Ch., Ciranna–Raab C., Efficacy of osteopathy and other manual treatment approaches for malocclusion – a systematic review of evidence, „Inter. J. of Osteopathic Med.” 2013, nr 16, s. 99–113.
  2. Lewer–Allen K., Bunt E. A., Lewer–Allen C. M., Sorek S., Hydrodynamic studies of the human craniospinal system, Janus Publishing Company, Londyn 2000.
  3. Rozberg D., Rozberg I., Wiecheć M., Pycko K., Zastosowanie terapii czaszkowo–krzyżowej u dziecka z tikami, „Praktyczna Fizjoterapia i Rehabilitacja” 2017, nr 88, s. 66–71.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Jak poprawnie suplementować witaminę D?

    Witamina D3 odgrywa kluczową rolę w funkcjonowaniu organizmu, a jej prawidłowy poziom jest niezbędny dla zachowania zdrowia. Witamina D3 jest przede wszystkim znana z regulowania poziomu wapnia i fosforu, co warunkuje zachowanie zdrowych kości oraz zapobiega osteoporozie i krzywicy. Jest kluczowa dla prawidłowego funkcjonowania układu immunologicznego, krążenia i zachowania zdrowia psychicznego. Może być również pomocna w terapiach chorób skórnych. Pomimo że witamina D może być wytwarzana naturalnie w organizmie ludzkim poprzez syntezę skórną, często okazuje się to niewystarczające – wówczas należy rozpocząć jej suplementację.

  • Arginina – działanie, właściwości i efekty stosowania

    Arginina to aminokwas endogenny, którego najważniejszą rolą jest udział w syntezie tlenku azotu. Ma właściwości rozszerzające naczynia krwionośne i usprawniające przepływ krwi. Z tego względu korzystnie wpływa na funkcjonowanie serca i układu krążenia. Chętnie sięgają po nią również sportowcy oraz pacjenci z zaburzeniami erekcji. W jakich pokarmach znajduje się arginina? Kto powinien rozważyć jej suplementację i z jakimi potencjalnymi skutkami ubocznymi wiąże się przyjmowanie argininy?

  • Synbiotyki – kiedy je stosować? Czym się różnią od probiotyków i prebiotyków?

    Wielu ekspertów wskazuje, że stosowanie probiotyku i prebiotyku w postaci jednego produktu, czyli synbiotyku, przynosi większe korzyści niż stosowanie samego probiotyku. Synbiotyki regenerują florę jelitową oraz wzmacniają odporność, a także przynoszą dodatkowe korzyści dla organizmu, ponieważ wspomagają leczenie licznych chorób. Kiedy należy stosować synbiotyki? Jak dobrać odpowiednią dawkę?

  • Uprawnienia farmaceuty – recepty na szczepienia, dostęp do Internetowego Konta Pacjenta

    Od 14 lutego 2025 roku farmaceuci w Polsce mogą wystawiać recepty na refundowane szczepionki. Szczepienie musi odbyć się w aptece, w której została wystawiona recepta. Pacjent może również udostępnić farmaceucie lub aptece swoje IKP. Wprowadzone zmiany zapewnią szybszy i lepszy dostęp do refundowanych szczepień.

  • Do 250 zł miesięcznie na leki. Kto może otrzymać pomoc?

    Gminy i miasta w Polsce prowadzą tzw. programy osłonowe, dzięki którym można otrzymać do 250 zł miesięcznie na zakup leków. Mogą z nich korzystać wybrane grupy pacjentów. Kto może przystąpić do pomocy lekowej w 2025 roku?

  • Dlaczego magnez jest tak ważny dla prawidłowego rozwoju i funkcjonowania Twojego dziecka?

    Jak doskonale wszyscy wiemy, prawidłowy rozwój i funkcjonowanie organizmu dziecka zależy od wielu czynników. Kluczowe jest tutaj dostarczanie wraz z dietą, odpowiednich składników odżywczych, witamin i składników mineralnych. Na szczególną uwagę zasługuje magnez, którego rola i znaczenie dla organizmu dziecka jest zasadnicze i kluczowe. Dlaczego?  

  • Jak magnez może wspierać aktywne dzieci?

    Okres dzieciństwa i szkoły to czas wielu wyzwań dla aktywnego dziecka. Dziecku potrzeba wówczas energii, spokoju, skupienia oraz wsparcia, aby chętnie i aktywnie podejmowało różne wyzwania i dawało radę im sprostać. Aby pomóc dziecku w tym wszystkim, warto dostarczać mu odpowiednie składniki odżywcze, witaminy i minerały. I jednym z takich składników jest magnez, kluczowy pierwiastek dla rozwoju i funkcjonowania organizmu dziecka. A w czym dokładnie magnez pomaga i jak wspiera aktywne dzieci? 

  • Zaszczep się w aptece. Lista chorób zakaźnych, przeciw którym zaszczepi farmaceuta

    Od 2025 roku farmaceuci w aptekach mogą wykonywać szczepienia ochronne dla osób dorosłych (powyżej 18. roku życia) przeciwko wybranym chorobom. Program szczepień w aptekach obejmuje zarówno szczepienia bezpłatne dla określonych grup, jak i odpłatne w całości lub częściowo dla pozostałych pacjentów.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl