Neurastenia — na czym polega i czy można ją leczyć?

31.08.2019

Pierwszy raz pojęcie neurastenii wprowadził w 1869 roku amerykański neurolog George Beard i wiązał je z oddziaływaniem rozwijającej się cywilizacji. Neurastenia to zaburzenie nerwicowe, objawiające się ciągłym uczuciem zmęczenia. Ten uciążliwy objaw towarzyszy pacjentowi po minimalnym wysiłku, ale także w trakcie odpoczynku, co uniemożliwia odprężenie. Jeśli uczucie to utrzymuje się przez minimum trzy miesiące wtedy możemy mówić o neurastenii.

Co to jest neurastenia?

Neurastenia należy do jednego z wielu zaburzeń lękowych, u podstaw którego leżą problemy psychologiczne. Prawidłowa diagnostyka wymaga konsultacji z lekarzem, w celu rozróżnienia z innymi chorobami o podłożu psychicznym lub somatycznym oraz wdrożenia odpowiedniej terapii. Częstość występowania choroby nie jest dokładnie poznana, ponieważ niejednoznaczne kryteria rozpoznania sprawiają, że zaburzenie bywa mylone z innymi chorobami.

Jakie objawy towarzyszą neurastenii?

Zaburzeniu towarzyszą objawy, takie jak: drażliwość, obniżona koncentracja, wahania nastrojów, bezsenność, bóle i zawroty głowy. Pojawia się także nadwrażliwość na bodźce, takie jak hałas czy światło.

Nieleczona neurastenia może postępować z czasem. Pojawiają się bóle mięśni, brzucha, problemy z perystaltyką, potliwość, drętwienie kończyn i przyśpieszona akcja serca. Dolegliwości te prowadzą do uczucia wyczerpania, zaburzając prawidłowe funkcjonowanie w życiu prywatnym i zawodowym. Dodatkowo neurastenika charakteryzuje niepewność, niezdecydowanie, ciągłe niezadowolenie i pesymistyczne podejście do życia. Charakterystyczne mogą być niekontrolowane wybuchy emocji,takich jak: płacz, złość, gniew.

Wyróżniamy trzy typy neurastenii:

hipersteniczną — charakteryzująca się głównie niekontrolowanymi wybuchami emocji, nadpobudliwością i nadwrażliwością na bodźce,
hiposteniczną — towarzyszy jej uczucie lęku, niepokoju, osłabienia oraz utrudniona koncentracja,
asteniczną — typowa jest niechęć do wysiłku i szybkie męczenie.

Zespół objawów towarzyszący neurastenii może być początkiem rozwoju innych chorób psychicznych bądź neurologicznych, dlatego nie należy ich lekceważyć.

Skąd bierze się to zaburzenie i kogo dotyczy?

Neurastenia dotyka najczęściej osób wykształconych, sprawujących wysokie stanowiska, żyjących w ciągłym stresie. Nadmiar obowiązków, przeciążenie i ciągłe napięcie potęguje niechciane objawy.

Przyczyny choroby nie są jednoznacznie określone. Prawdopodobnie zaburzenie ma podłoże genetyczne, a stres jest czynnikiem wyzwalającym rozwój choroby. Ciągłe narażenie na hałas, niewłaściwe odżywianie i inne choroby także mogą przyczyniać się do rozwoju neurastenii.

Jak leczyć neurastenię?

Po postawieniu prawidłowej diagnozy, w pierwszej kolejności zalecana jest psychoterapia. Aby była ona skuteczna, nie należy jej przedwcześnie przerywać. Pacjent powinien wykazywać chęć współpracy z psychoterapeutą i stosować się do jego zaleceń. Pomocne mogą okazać się techniki relaksacyjne, ćwiczenia fizyczne i jeśli to możliwe — zmiana otoczenia. Wspomagająco zalecane są uspokajające preparaty ziołowe. Tylko w nielicznych przypadkach, u pacjentów ze znacznie obniżonym nastrojem, włącza się do terapii leki przeciwdepresyjne.

Stres — cichy zabójca

W przewlekłym stresie wydzielane jest z nadnerczy zbyt dużo hormonów, takich jak adrenalina czy kortyzol, co może zaburzać równowagę hormonalną organizmu. Skutki stresu są niebezpieczne i mogą prowadzić do rozwoju wielu chorób, w tym neurastenii. Aby temu zapobiec, należy wysypiać się, odpowiednio odżywiać i w wirze obowiązków znaleźć czas na codzienny odpoczynek. Warto z szeregu propozycji wybrać sposób na relaks, który jest dla nas najskuteczniejszy. Na nasze zdrowie dobrze wpływa też aktywność fizyczna, po przez zmniejszenie wydzielania kortyzolu.

Życie w pędzie powoduje, że coraz trudniej radzimy sobie ze stresem. Ważna jest zmiana podejścia, umiejętność radzenia sobie z porażkami i rezygnacja z pogoni za sukcesami za wszelką cenę. Łatwiej jest zapobiec rozwojowi neurastenii, niż ją leczyć.