Pępek noworodka – jak dbać o kikut pępowinowy?
Joanna Naczyńska

Pępek noworodka – jak dbać o kikut pępowinowy?

Przyjście dziecka na świat budzi w rodzicach wiele radości, ale także obaw. Rodzice, choć chcieliby zaopiekować się maleństwem jak najlepiej, zazwyczaj boją się, by niechcący nie skrzywdzić tak małego człowieka. Z pewnością pielęgnacja pępka stanowi jedno z trudniejszych wyzwań. Jak dbać o kikut pępowinowy? Kiedy powinien odpaść? Problem ten rodzi wiele pytań. Warto zasięgnąć rady profesjonalistów zajmujących się noworodkami na co dzień – położnej lub lekarza. Rady naszych babć, choć cenne, mogą w tym przypadku okazać się nieaktualne. Dlaczego?

Kikut pępowinowy – pielęgnacja na sucho

W przeciwieństwie do sposobów stosowanych przed laty, obecnie rekomenduje się tzw. suchą pielęgnację pępka. W oparciu o wytyczne Nadzoru Krajowego w dziedzinie neonatologii i Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zwraca się szczególną uwagę na zachowanie właściwej higieny podczas pielęgnacji pępka, utrzymywanie go w czystości i unikanie moczenia w wodzie.

Przed przystąpieniem do pielęgnacji pępowiny należy dokładnie umyć ręce wodą z mydłem. Podczas kąpieli dziecka do czasu zagojenia kikuta należy nalewać nieco mniej wody do wanienki – tak, aby nie moczyć kikuta. Jeśli dojdzie do zabrudzenia kałem lub moczem, należy przemyć kikut pępowinowy czystą wodą z mydłem, a po umyciu dokładnie osuszyć, dotykając delikatnie ręcznikiem.

Ubierając dziecko po kąpieli, nie należy niczym przykrywać kikuta pępowiny. Pieluszka powinna być zawinięta poniżej kikuta pępowiny, aby zapewnić swobodny dostęp powietrza. Obecnie można nabyć pieluszki ze specjalnym wycięciem na pępek.

Taki sposób pielęgnacji pomaga szybko odpaść pozostałości po pępowinie łączącej matkę i dziecko.

Kikut noworodka – czym  i jak go przemywać?

W przypadku złych warunków higienicznych lub konieczności długiego przebywania dziecka w szpitalu – zwłaszcza w wieloosobowych salach – można zastosować antyseptyk. Jednak po wypisaniu dziecka ze szpitala do domu nie jest już konieczne codzienne stosowanie środka odkażającego.

Preparat antyseptyczny można ponadto zastosować wtedy, kiedy zauważone zaczerwienienie jest większe od obszaru 5 mm wokół pępka. Preparat odkażający należy stosować wówczas raz na dobę, zwracając uwagę na dokładne jego naniesienie na całą powierzchnię kikuta, ze szczególnym uwzględnieniem nasady. Roztwór ten pomoże w odkażeniu skóry. Przy braku zaczerwienienia nie ma potrzeby stosowania roztworu oktenidyny. Nadmierna dezynfekcja może podrażniać skórę wokół pępka i pozbawiać fizjologicznej flory bakteryjnej.

W aptece dostępne są płyny do dezynfekcji np. z oktenidyną, która działa bakteriobójczo wobec bakterii Gram-dodatnich i Gram-ujemnych, a także wobec grzybów i wirusów.

Fiolet, gencjana – czy to dobry sposób?

Obecnie nie stosuje się tych związków do pielęgnacji pępka. Są to roztwory o działaniu bakteriobójczym, jednak barwią skórę, przez co utrudniają zauważenie obrzęku lub zmian skórnych, które mogą pojawić się wokół pępka i opóźnić dostrzeżenie stanu zapalnego.

Czy pępek noworodka można myć alkoholem?

Roztwory etanolu nie są już stosowane do pielęgnacji pępka.

Według najnowszych źródeł etanol nie wysusza kikuta pępowinowego, mimo że działa tak na skórę. Ma niewystarczające działanie odkażające i może wydłużać czas odpadnięcia kikuta pępowiny. Ponadto podrażnia skórę dziecka i może utrudniać rozpoznanie infekcji. Etanol może również przedostawać się do organizmu dziecka. W przypadku wcześniaków jest to szczególnie niebezpieczne – alkohol znacznie łatwiej przenika przez skórę dzieci urodzonych przedwcześnie i jest wówczas toksyczny; absolutnie nie należy go używać do pielęgnacji kikuta pępowiny.

Powiązane produkty

Zapalenie pępka i jego następstwa

Odejście od stosowania środków antyseptycznych w pielęgnacji pępka noworodka wymaga szerokiej edukacji rodziców opiekujących się dzieckiem. Rodzice powinni wiedzieć, co może wskazywać na rozpoczynający się stan zapalny pępka i pierwsze objawy zakażenia, co powinno ich zaniepokoić oraz jak powinni postępować, gdy dostrzegą coś niepokojącego. Ropna wydzielina czy zaczerwienienie powinny skłonić opiekunów do kontaktu z lekarzem lub położną. Zapalenie pępka, które nie zostanie w porę dostrzeżone, może rozwijać się i rozprzestrzeniać na narządy wewnętrzne, doprowadzić do zapalenia otrzewnej i narządów miednicy.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Zespół Aspergera – objawy, diagnoza u dzieci i dorosłych. Zaburzenie ze spektrum autyzmu

    Zespół Aspergera to zaburzenie neurorozwojowe nazywane potocznie łagodniejszą formą autyzmu. Zgodnie ze statystykami dotyczy nawet 4% osób na świecie, a jego objawy mogą różnić się w zależności od indywidualnego przypadku. Jak objawia się zespół Aspergera u dzieci i dorosłych? Jakiego wsparcia potrzebują osoby z tym zaburzeniem?

  • Paracetamol czy ibuprofen — który lek na gorączkę wybrać dla dziecka i jak go prawidłowo dawkować?

    Gorączka u dzieci bardzo często przysparza ogromnego problemu rodzicom. Część z nich boi się dawać dzieciom leki przeciwgorączkowe, ponieważ nie wiedzą dokładnie, w jaki sposób należy je dawkować i jakie odstępy czasu należy zachować pomiędzy poszczególnymi dawkami leków. Który lek w walce z infekcją podawać dzieciom? Jaka jest bezpieczna dawka ibuprofenu lub paracetamolu, którą można podać maluchowi? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Szczepionka przeciw ospie wietrznej – charakterystyka, cena, skutki uboczne szczepionki

    Szczepionka na ospę wietrzną jest zalecana w Programie Szczepień Ochronnych. Chroni przed zachorowaniem i powikłaniami po przejściu choroby. Szczepionka na polskim rynku występuje w formie jednego preparatu i można ją podawać dzieciom, które skończyły 9 miesięcy. Kilkudziesięcioletnią oporność na ospę zapewnia podanie dwóch dawek leku, w określonych odstępach czasu. Ile kosztuje szczepionka, jak się przygotować do szczepienia przeciwko ospie wietrznej i czy jest ono bezpieczne? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Katar u dziecka – jak pomóc dziecku z katarem? Domowe sposoby na zatkany nos u dzieci

    Katar to częsta dolegliwość, która dotyka dzieci. Charakteryzuje się występowaniem wydzieliny w nosie oraz uczuciem niedrożności nosa. Do najczęstszych przyczyn nieżytu nosa u dzieci należą infekcje wirusowe oraz alergie. Przewlekły katar u dzieci może być objawem przerostu trzeciego migdałka lub chorób takich jak niedobory odporności czy mukowiscydoza. Podpowiadamy, co warto stosować na katar u dziecka.

  • Biegunka u niemowlaka i dziecka – co robić? Kiedy należy zgłosić się do lekarza?

    Biegunka to jedna z najczęstszych dolegliwości u dzieci oraz przyczyna wizyt lekarskich. Wbrew pozorom postępowanie jest bardzo proste i w części przypadków dziecko może być z powodzeniem leczone w domu. Jak radzić sobie z biegunką u noworodka, niemowlęcia lub starszego dziecka? Jak zapobiegać rozwolnieniu i kiedy zgłosić się do lekarza?

  • Sposoby na wzmocnienie odporności dziecka – szczepienia, hartowanie, suplementacja

    Wzmocnienie odporności dziecka jest często wyzwaniem dla rodziców. Muszą oni zadbać nie tylko o dietę, ale także o odpowiednią ilość snu czy dopilnowanie kalendarza szczepień. Wszystkie działania, które podejmują powinny być z pewnością okraszone zdrowym rozsądkiem. Jak go zachować i nie zaszkodzić dziecku, chcąc uodpornić je na wszelkie choroby? Czy jest to w ogóle możliwe?

  • Jak uniknąć wad zgryzu u dzieci? Dobre nawyki

    Chociaż blisko 90 procent dzieci w wieku szkolnym ma mniejsze lub większe wady zgryzu, to tylko 10–15 procent z nich boryka się z zaawansowanymi problemami w tej sferze, które wymagają leczenia. Większość pacjentów poddaje się działaniom korekcyjnym ze względu na defekt kosmetyczny, a nie z powodu dolegliwości zdrowotnych.

  • Wyprawka dla noworodka z apteki – co kupić? O czym pamiętać?

    Zbliżający się poród niesie sporo emocji dla obojga rodziców. Przygotowując się na przyjście nowego członka rodziny, warto wcześniej zaopatrzyć się w niezbędne produkty, które będą potrzebne od pierwszych dni życia dziecka. Wcześniej przygotowana lista, a następnie zakupienie wyprawki dla noworodka przed jego narodzinami ograniczy zbędny stres po narodzinach dziecka oraz doda rodzicom pewności, że są w pełni przygotowani na przyjście dziecka.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.