Pępek noworodka – jak dbać o kikut pępowinowy?
Joanna Naczyńska

Pępek noworodka – jak dbać o kikut pępowinowy?

Przyjście dziecka na świat budzi w rodzicach wiele radości, ale także obaw. Rodzice, choć chcieliby zaopiekować się maleństwem jak najlepiej, zazwyczaj boją się, by niechcący nie skrzywdzić tak małego człowieka. Z pewnością pielęgnacja pępka stanowi jedno z trudniejszych wyzwań. Jak dbać o kikut pępowinowy? Kiedy powinien odpaść? Problem ten rodzi wiele pytań. Warto zasięgnąć rady profesjonalistów zajmujących się noworodkami na co dzień – położnej lub lekarza. Rady naszych babć, choć cenne, mogą w tym przypadku okazać się nieaktualne. Dlaczego?

Kikut pępowinowy – pielęgnacja na sucho

W przeciwieństwie do sposobów stosowanych przed laty, obecnie rekomenduje się tzw. suchą pielęgnację pępka. W oparciu o wytyczne Nadzoru Krajowego w dziedzinie neonatologii i Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zwraca się szczególną uwagę na zachowanie właściwej higieny podczas pielęgnacji pępka, utrzymywanie go w czystości i unikanie moczenia w wodzie.

Przed przystąpieniem do pielęgnacji pępowiny należy dokładnie umyć ręce wodą z mydłem. Podczas kąpieli dziecka do czasu zagojenia kikuta należy nalewać nieco mniej wody do wanienki – tak, aby nie moczyć kikuta. Jeśli dojdzie do zabrudzenia kałem lub moczem, należy przemyć kikut pępowinowy czystą wodą z mydłem, a po umyciu dokładnie osuszyć, dotykając delikatnie ręcznikiem.

Ubierając dziecko po kąpieli, nie należy niczym przykrywać kikuta pępowiny. Pieluszka powinna być zawinięta poniżej kikuta pępowiny, aby zapewnić swobodny dostęp powietrza. Obecnie można nabyć pieluszki ze specjalnym wycięciem na pępek.

Taki sposób pielęgnacji pomaga szybko odpaść pozostałości po pępowinie łączącej matkę i dziecko.

Kikut noworodka – czym  i jak go przemywać?

W przypadku złych warunków higienicznych lub konieczności długiego przebywania dziecka w szpitalu – zwłaszcza w wieloosobowych salach – można zastosować antyseptyk. Jednak po wypisaniu dziecka ze szpitala do domu nie jest już konieczne codzienne stosowanie środka odkażającego.

Preparat antyseptyczny można ponadto zastosować wtedy, kiedy zauważone zaczerwienienie jest większe od obszaru 5 mm wokół pępka. Preparat odkażający należy stosować wówczas raz na dobę, zwracając uwagę na dokładne jego naniesienie na całą powierzchnię kikuta, ze szczególnym uwzględnieniem nasady. Roztwór ten pomoże w odkażeniu skóry. Przy braku zaczerwienienia nie ma potrzeby stosowania roztworu oktenidyny. Nadmierna dezynfekcja może podrażniać skórę wokół pępka i pozbawiać fizjologicznej flory bakteryjnej.

W aptece dostępne są płyny do dezynfekcji np. z oktenidyną, która działa bakteriobójczo wobec bakterii Gram-dodatnich i Gram-ujemnych, a także wobec grzybów i wirusów.

Fiolet, gencjana – czy to dobry sposób?

Obecnie nie stosuje się tych związków do pielęgnacji pępka. Są to roztwory o działaniu bakteriobójczym, jednak barwią skórę, przez co utrudniają zauważenie obrzęku lub zmian skórnych, które mogą pojawić się wokół pępka i opóźnić dostrzeżenie stanu zapalnego.

Czy pępek noworodka można myć alkoholem?

Roztwory etanolu nie są już stosowane do pielęgnacji pępka.

Według najnowszych źródeł etanol nie wysusza kikuta pępowinowego, mimo że działa tak na skórę. Ma niewystarczające działanie odkażające i może wydłużać czas odpadnięcia kikuta pępowiny. Ponadto podrażnia skórę dziecka i może utrudniać rozpoznanie infekcji. Etanol może również przedostawać się do organizmu dziecka. W przypadku wcześniaków jest to szczególnie niebezpieczne – alkohol znacznie łatwiej przenika przez skórę dzieci urodzonych przedwcześnie i jest wówczas toksyczny; absolutnie nie należy go używać do pielęgnacji kikuta pępowiny.

Polecane dla Ciebie

Zapalenie pępka i jego następstwa

Odejście od stosowania środków antyseptycznych w pielęgnacji pępka noworodka wymaga szerokiej edukacji rodziców opiekujących się dzieckiem. Rodzice powinni wiedzieć, co może wskazywać na rozpoczynający się stan zapalny pępka i pierwsze objawy zakażenia, co powinno ich zaniepokoić oraz jak powinni postępować, gdy dostrzegą coś niepokojącego. Ropna wydzielina czy zaczerwienienie powinny skłonić opiekunów do kontaktu z lekarzem lub położną. Zapalenie pępka, które nie zostanie w porę dostrzeżone, może rozwijać się i rozprzestrzeniać na narządy wewnętrzne, doprowadzić do zapalenia otrzewnej i narządów miednicy.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Żółtaczka u noworodka – przyczyny, objawy, leczenie i hospitalizacja. Czy jest to groźna choroba?

    Żółtaczka u noworodka to stosunkowo często występujące zjawisko, gdyż dotyczy około 60% maluchów. Najbardziej charakterystycznym objawem żółtaczki noworodkowej jest zmiana koloru skóry i białek oczu na żółty lub pomarańczowy. Czy żółtaczka noworodkowa jest groźna dla zdrowia dziecka? Jak wygląda leczenie tego schorzenia w warunkach szpitalnych?

  • Pierwsze Święta z dzieckiem

    Boże Narodzenie to cudowny okres w roku. W przypadku świeżo upieczonych rodziców chwile te będą jeszcze bardziej magiczne - pierwsze święta z dzieckiem to niezapomniane przeżycie. Należy jednak pamiętać o tym, że w okresie świątecznym na naszego malca może czekać w domu wiele niebezpieczeństw. Dlatego musimy zadbać o jego bezpieczeństwo i sprawić, aby całe Święta upłynęły w spokoju i aby nie zakłócił ich żaden wypadek.

  • Pierwsza miesiączka – jak się przygotować?

    Pierwsza miesiączka to bardzo ważne wydarzenie dla dojrzewającej dziewczynki. Aby lepiej przygotować dziecko na czekające je zmiany, warto już od wczesnego dzieciństwa rozmawiać na tematy związane z cielesnością.

  • Jak rozpoznać krótkowzroczność u dziecka?

    Krótkowzroczności nie można cofnąć, natomiast jeśli już wystąpiła, można spowolnić jej rozwój, a nawet czasami jej zapobiec. Ta wada wzroku może mieć różne podłoże, np. genetyczne. Najczęściej postępuje wraz z wiekiem aż do momentu ustabilizowania się, co ma miejsce po zakończeniu wzrostu gałki ocznej. Jak rozpoznać wadę wzroku u dziecka? Na jakie objawy zwrócić uwagę?

  • USG ciąży – jak wygląda badanie? Ile razy należy je robić? Cena, wskazania

    Ultrasonografia (badanie ultrasonograficzne, USG) to badanie obrazowe, które jest całkowicie bezpieczne dla każdego pacjenta, a w przypadku kobiet ciężarnych również dla płodu. Pozwala monitorować prawidłowy przebieg ciąży i rozwój płodu na każdym etapie. Istnieje kilka rodzajów USG. Każde z nich wykonuje się na innym etapie ciąży. Czym różni się USG wczesnej ciąży od tego w późniejszych miesiącach, a także którą chorobę można diagnozować dzięki ultrasonografii?

  • Biały szum – czym jest i dlaczego uspokaja dzieci?

    Biały szum może być stosowany do maskowania innych dźwięków, takich jak hałas uliczny, co może pomóc chociażby w polepszeniu jakości snu. Może również pomóc w uspokojeniu niemowląt i dzieci, które mają trudności z zasypianiem, a także poprawić ich koncentrację. Jednak długotrwałe narażenie na głośny biały szum może prowadzić do uszkodzenia słuchu i pogorszenia zdolności postrzegania dźwięków. Ponadto nadmierna ekspozycja na biały szum może powodować zmęczenie, drażliwość i inne problemy zdrowotne związane z przemęczeniem, takie jak bóle głowy i bezsenność. Jak stosować biały szum, żeby przyniósł zmęczonym rodzicom chwilę wytchnienia i uspokoił dziecko, a jednocześnie nie pogorszył jakości słuchu domowników?

  • Dziecko ma gorączkę – jak podawać leki i obniżyć temperaturę?

    Gorączka u dziecka to powszechny objaw chorobowy, który zazwyczaj jest wynikiem infekcji wirusowej lub bakteryjnej. Może towarzyszyć wielu schorzeniom, takim jak grypa, zapalenie gardła, zapalenie ucha, zapalenie płuc, angina czy infekcje dróg moczowych. Gorączka u dziecka może wystąpić również w wyniku szczepienia lub innych czynników, także tych wynikających z autoimmunologii. Czy gorączkę trzeba zbijać od razu po tym, kiedy się pojawi? Jak obniżyć ją domowymi sposobami i czy nacieranie skóry dziecka alkoholem może okazać się pomocne?

  • Skala Brazeltona (NBAS) – co to jest? Do czego służy?

    Zrozumienie języka, w jakim komunikują się niemowlęta, jest dużą zagadką nie tylko dla rodziców, ale także dla pediatrów i badaczy. Skala Brazeltona (NBAS) powstała w 1973 roku i do dzisiaj stanowi przydatne narzędzie w ocenie indywidualnego charakteru niemowląt i dzieci aż do ukończenia 2 miesiąca życia.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij