Jaskra normalnego ciśnienia
Co zatem jest przyczyną w tym konkretnym przypadku?
Kiedyś ta postać jaskry stanowiła wręcz diagnostyczną zagadkę. Skoro zakładano, że uszkodzenie włókien nerwu wzrokowego jest wynikiem wyłącznie wysokiego ciśnienia wewnątrzgałkowego, trudno było się spodziewać jaskry u pacjentów z prawidłowym ciśnieniem. Obecnie wiemy już nieco więcej na ten temat. Przypuszcza się, że w przypadku tzw. jaskry z normalnym ciśnieniem śródgałkowym najbardziej istotną rolę odgrywa przewlekłe niedokrwienie nerwu II. Zaburzenie jego ukrwienia powoduje z kolei wzmożoną podatność jego włókien na działanie ciśnienia śródgałkowego. Jakie ma to konsekwencje? Otóż powoduje to, że ciśnienie śródgałkowe nawet w granicach statystycznej normy jest za wysokie.
Kto jest bardziej narażony?
Badania kliniczne dowiodły, że pacjenci z jaskrą normalnego ciśnienia mają, w porównaniu z pacjentami wysokiego ciśnienia, m.in. większe tendencje do zaburzeń przebiegających ze skurczem naczyń, takich jak: migrenowe bóle głowy, zespół Raynauda czy niedokrwienne choroby naczyniowe. Układ immunologiczny również może odgrywać rolę w patogenezie tej choroby. Zauważono bowiem, że jaskra normalnego ciśnienia częściej współwystępuje z takimi chorobami autoimmunologicznymi, jak: toczeń trzewny układowy, zespół Sjögrena, reumatoidalne zapalenie stawów czy choroba Hashimoto.
Jakie są objawy i kiedy można je dostrzec?
Jaskra to specyficzna choroba, która nie daje wrażeń bólowych . Pacjent nie zauważa więc nic szczególnego we wczesnym okresie choroby. Dopiero „przypadkowe” badanie dna oka może zasygnalizować jaskrowe uszkodzenie w tarczy nerwu wzrokowego i zmiany w polu widzenia. A kiedy odczuwa to pacjent? Bywa, że ostrość wzroku pozostaje prawidłowa bardzo długo. Ubytki w polu widzenia pojawiają się bowiem początkowo na obwodzie pola. W końcowym stadium jaskry pole widzenia zacieśnia się tak, że obraz jest widziany jak „przez dziurkę od klucza”.
Jak temu przeciwdziałać?
Jedynie wczesne rozpoznanie choroby, a więc wczesne rozpoczęcie leczenia gwarantuje wstrzymanie procesu destrukcji w nerwie wzrokowym i uchronienie przed ślepotą. Jeżeli wywiad rodzinny w kierunku jaskry jest ujemny a pacjent nie ma żadnych dolegliwości, pierwsze badanie oczu w kierunku jaskry powinno być przeprowadzone około 40 r. życia. W przypadku rodzinnego występowania jaskry lub czynników ryzyka jej rozwoju – znaczenie wczesnej.
Jak lekarz diagnozuje i leczy to schorzenie?
Okulista ocenia tarczę nerwu wzrokowego podczas badania dna oka, sprawdza pole widzenia oraz mierzy ciśnienie wewnątrzgałkowe. Obrazuje także przedni i tylny odcinek oka za pomocą tomografii optycznej (OCT). U pacjentów z jaskrą normalnego ciśnienia występuje charakterystyczne dla jaskry uszkodzenie tarczy nerwu wzrokowego oraz ubytki w polu widzenia przy prawidłowych wartościach ciśnienia wewnątrzgałkowego. Rozpoznanie „jaskra normalnego ciśnienia” to nie wyrok. Postępowanie lecznicze w tej postaci choroby polega na farmakologicznym obniżaniu ciśnienia śródgałkowego i poprawie ukrwienia.
