Botwina dla zdrowia i urody

Najwcześniejsze dane na temat botwiny pochodzą z IV w. p. n. e (zapisane przez Arystotelesa). W starożytności roślinę uprawiano nie tylko w celach konsumpcyjnych, ale także leczniczych. W nowożytnych czasach uważano, że kobiety powinny jeść botwinę uznawaną za hormon piękna i miłości.

Istnieje kilkanaście odmian buraka ćwikłowego - różnią się one między sobą wielkością i kształtem korzeni oraz liści, jak i okresem wegetacji.

Właściwości odżywcze i lecznicze botwiny

Buraki ćwikłowe uznawane są za najbardziej wartościową odmianę buraka. Źródłem cennych składników pokarmowych są głównie młode liście - zawierają więcej białka oraz soli mineralnych niż korzenie.

Dużą zawartość składników odżywczych botwina zawdzięcza różnorodności barwników, które nadają kolor liściom, łodygom i korzeniom.

Odmiany buraka ćwikłowego różnią się zabarwieniem - liście z reguły są zielone, zaś łodygi mają kolor od czerwonego, po pomarańczowy, różowy czy żółty. Dzięki takiej mnogości barw otrzymuje się wiele składników o korzystnym działaniu zdrowotnym.

Korzeń zawiera duże ilości betaniny, która jest silnym przeciwutleniaczem, chroniącym organizm ludzki przed wolnymi rodnikami.

Młode liście buraka zawierają kilkanaście różnych antyoksydantów, zwłaszcza z grupy flawonoidów m.in. kemferol (chroni układ nerwowy) i kwas syrygonowy (hamuje aktywność alfa - glukozydazy, enzymu zmniejszającego rozkład węglowodanów do cukrów prostych, co skutkuje ustabilizowaniem się poziomu cukru we krwi po posiłku).

W botwinie znajdziemy ponadto wiele wartościowych związków: kwas foliowy, kwas cytrynowy, kwas jabłkowy, witaminę C, witaminy z grupy B, wapń, magnez, sód. Roślinę powinno się jeść przy niedokrwistości (poprawia jakość czerwonych krwinek). Łagodzi również objawy zgagi, wzmacnia odporność, pomaga zachować równowagę zasadowo-kwasową. Ma dobry wpływ na pracę wątroby (wykazuje właściwości odtruwające). Zawartość włókna pokarmowego usprawnia pracę jelit oraz korzystnie wpływa na trawienie i poziom cholesterolu we krwi.

Botwina jest niskokaloryczna - 100 g świeżych liści to tylko 19 kcal (po gotowaniu jest nieco więcej). Ponadto zawiera substancje przyśpieszające metabolizm.

Właściwości pielęgnacyjne botwiny

W botwinie znajdują się substancje o działaniu zbliżonym do kobiecych hormonów płciowych (estrogenów), które są hormonami piękna, młodości i seksu.

Jeść botwinę powinny osoby, które mają problemy ze skórą - zawarta w roślinie biotyna i siarka poprawia jej stan, rozświetla i zapobiega trądzikowi (skutecznie reguluje pracę gruczołów łojowych).

Botwina w kuchni - smaczne i zdrowe przepisy

Botwinę można jeść na wiele różnych sposobów - jako zupę, na surowo w formie sałatek, można również robić z niej soki i pożywne koktajle.

Zupa botwinka

Składniki:

- 1,2 kg botwiny wraz z buraczkami

- 1 duża marchewka starta na grubej tarce

- 1 pietruszka starta na grubej tarce

- 2 litry bulionu (mięsnego bądź warzywnego z 1 łyżką masła)

- 250 ml śmietany 18%

- 2 łyżki soku z cytryny

- 1 łyżeczka mąki zmieszana z odrobiną wody

Przygotowanie:

Podgotować chwilę w bulionie marchewkę i pietruszkę. Następnie dodać drobno pokrojoną botwinę i razem gotować na wolnym ogniu przez kilka minut, aż będą miękkie. Zagotować ciągle mieszając. Na koniec dodać sok z cytryny.

Koktajl z botwiną (2 porcje)

Składniki:

- 2 pomarańcze

- 1 banan

- 100 g botwiny

- 180 ml jogurtu naturalnego

- 1 łyżka miodu

Przygotowanie:

Botwinę dokładnie umyć, osuszyć i wrzucić do blendera. Banan i pomarańcze obrać, pokroić na drobne kawałki i również włożyć do blendera, dodać jogurt i mód. Dokładnie zmiksować do otrzymania gładkiej konsystencji.

Surówka z botwiną

Składniki:

- 2 garści botwiny

- mała cukinia

- marchewka

- szczypiorek

- garstka orzechów włoskich

Sos:

- 1,5 łyżki sosu sojowego

- 3 łyżki soku z cytryny

- 1,5 łyżki masła orzechowego

- 1,5 łyżki syropu z agawy

Przygotowanie:

Botwinę i szczypiorek posiekać. Cukinię i marchewkę zetrzeć. Wrzucić wszystko do miski i dodać orzechy. Połączyć składniki sosu i polać sałatkę. Następnie wszystko dokładnie wymieszać.

Tarta z botwiną, miodem i serem feta

Składniki:

- 200 g ciasta francuskiego

- 1 pęczek botwiny z buraczkami

- 1 łyżka jasnego miodu

- 1 łyżka oliwy z oliwek

- 1 ząbek czosnku pokrojony w cienkie plasterki

- 1/2 opakowania sera feta

- świeży tymianek, cząber, oregano

Przygotowanie:

Piekarnik rozgrzać do 200 stopni C. Ciasto rozwinąć na blachę do pieczenia, boki zwinąć do środka, całość ponakłuwać widelcem. Botwinę i buraki drobno posiekać i przełożyć do żaroodpornej formy. Polać oliwą oraz miodem, wymieszać i wstawić do piekarnika na 10 minut. Następnie buraczki i botwinę rozłożyć równomiernie na przygotowanym wcześniej cieście. Posypać pokruszoną fetą, dodać czosnek i zioła. Wstawić do piekarnika i piec około 15 minut, do czasu, aż brzegi się zarumienią.