Oponiak – objawy, leczenie, rokowania
Michał Posmykiewicz

Oponiak – objawy, leczenie, rokowania

Oponiak to guz mózgu wywodzący się z opon mózgowo-rdzeniowych. Jego łacińska nazwa to meningioma. Stanowi on około 10-19 % wszystkich guzów mózgu. Oponiak jest guzem rosnącym bardzo powoli. Występuje zazwyczaj u osób w szóstej lub siódmej dekadzie życia, częściej zdarza się u kobiet. U dzieci oponiaki stanowią od 1,5 do 4,5 % guzów mózgu. Oponiak jest zazwyczaj nowotworem łagodnym (pierwszy typ złośliwości według WHO), część z nich zalicza się do drugiego typu złośliwości, jak również do typu trzeciego. Wywodzi się on z komórek nabłonkowych pajęczynówki, czyli jednej z opon mózgowo-rdzeniowych.

Jakie są przyczyny powstawania oponiaków?

Większość oponiaków to postacie sporadyczne, zdarzają się jednak zachorowania rodzinne. Czasami oponiak może mieć powiązanie z chorobami genetycznymi – zaobserwowano np. większą częstość jego występowania u osób cierpiących na nerwiakowłókniakowatość typu 2. Ponadto oponiaki występują częściej u osób poddawanych wcześniej napromieniowaniu czaszki, np.  z powodu innego nowotworu zlokalizowanego w obrębie głowy. Oponiaki związane z napromieniowaniem zwykle pojawiają się u osób młodszych z taką samą częstością u kobiet i mężczyzn. Niektóre badania wykazują, ze żeńskie hormony sterydowe maja związek z częstszym występowaniem oponiaków u kobiet.

Jakie objawy mogą nasuwać podejrzenie oponiaka?

Ponieważ oponiaki są guzami rosnącymi powoli i ich rozwój może trwać wiele lat, mogą nie dawać żadnych objawów i są wykrywane przypadkowo. W innych przypadkach obecność oponiaka może dawać objawy związane ze wzrostem ciśnienia wewnątrzczaszkowego.

Do objawów tych zalicza się przede wszystkim:
  • Bóle głowy, zwykle narastające, o charakterze rozsadzania, często pojawiają się one nad ranem.
  • Objawy tzw. ciasnoty śródczaszkowej to również wymioty, zwolnienie tętna (bradykardia), napady padaczkowe, tarcza zastoinowa na dnie oka.
  • Mogą pojawić się zaburzenia świadomości od lekkiego przyćmienia lub senności do głębokiej śpiączki.
  • Czasami stwierdza się objawy oponowe oraz bolesność opukową czaszki.

Z wymienionych objawów należy zwrócić uwagę przede wszystkim na bóle głowy oraz napady padaczkowe, bowiem zazwyczaj to właśnie one bywają pierwszymi objawami świadczącymi o obecności guza. Ponadto oponiaki mogą dawać objawy związane z zajęciem poszczególnych części mózgu, między innymi mogą być to niedowłady, zaburzenia czucia, zaburzenia mowy.

Bóle głowy narastające stopniowo w ciągu kilku tygodni lub miesięcy, którym towarzyszą wymioty i które wybudzają  ze snu nad ranem, jak również nasilające się w niektórych pozycjach głowy, przy kaszlu lub wysiłku, zawsze powinny wzbudzać niepokój i skłonić do wizyty u lekarza, bowiem mogą być objawem oponiaka lub innego guza mózgu

Powiązane produkty

Jaka jest najczęstsza lokalizacja oponiaków?

Guzy te zazwyczaj lokalizują się wewnątrzczaszkowo. Zwykle mają związek z oponą twardą, zdecydowanie rzadziej z oponami miękkimi. Oponiaki głównie lokalizują się w okolicy przystrzałkowej, skrzydle kości klinowej oraz w tylnej jamie czaszki. Czasami oponiaki lokalizują się w obrębie kanału kręgowego. Inne lokalizacje są zdecydowanie rzadsze.

Jak wygląda diagnostyka oponiaków?

Do rozoznania guzów konieczne jest wykonanie badań obrazowych. Zazwyczaj do postawienia diagnozy niezbędne jest wykonanie badania tomografii komputerowej – w obrazie widoczne je zwykle pojedyncze, jednorodne, dobrze odgraniczone, hiperdensyjne ognisko. Ponadto do diagnostyki wykorzystuje się też badanie rezonansu magnetycznego. W obrazie rezonansu czasami widoczne są zwapnienia i większa ilość naczyń. Należy pamiętać też o tym, że do diagnostyki może być pomocne także badanie EEG. Dodatkowo, badaniem, które jest badaniem bardzo prostym do wykonania, a jednocześnie bardzo ważnym w diagnostyce guza mózgu, jest badanie dna oka, dzięki któremu można zdiagnozować obecność tarczycy zastoinowej. Badanie dna oka jest badaniem prostym, które można wykonać w każdym gabinecie okulistycznym. W wyjątkowych przypadkach diagnostykę można poszerzyć o wykonanie angiografii, która jest w stanie uwidocznić, np. zniekształcenia tętnicze – żylne czy drogi ukrwienia guza. 

Jak wygląda leczenie oponiaków?

W przypadku postaci bezobjawowych w pierwszym stopniu złośliwości pacjenci podlegają systematycznej kontroli neurologicznej i radiologicznej, w przypadku dobrych wyników badan nie wymagają oni innego leczenia. W przypadku guzów dających objawy lub takich, które rosną (co widoczne jest w badaniach obrazowych), konieczne jest doszczętne wycięcie w oddziale neurochirurgii. Po doszczętnej operacji istnieje niestety ryzyko wznowy, dlatego też pacjenci wymagają wieloletniej obserwacji. W sytuacji, kiedy nie ma możliwości doszczętnego wycięcia guza lub w przypadku oponiaków o wyższym stopniu złośliwości (nawet po doszczętnym wycięciu), zachodzi potrzeba zastosowania pooperacyjnej radioterapii uzupełniającej.
Do leczenia oponiaków wykorzystuje się też, choć na razie nie jest to częsta metoda, metody radiochirurgii stereotaktycznej, gdzie wykorzystuje się gamma knife, czyli nóż gamma. Urządzenie to stanowi alternatywę dla klasycznego zabiegu neurochirurgicznego i jest metoda nieinwazyjna leczenia guzów. Nóż gamma jest to bardzo nowoczesne urządzenie, które stosuje się do oddziaływania na mózg oraz górne części kręgosłupa do poziomu czwartego kręgu szyjnego C4. Jest to forma leczenia chirurgicznego na pomocą promieni kobaltowych. Jest to bardzo precyzyjna metoda usunięcia guza, dająca  duże możliwości. W odróżnieniu od klasycznego  zabiegu neurochirurgicznego, który trwa od kilku do kilkunastu godzin, taki zabieg trwa od dwudziestu minut do dwóch godzin i obarczony jest zdecydowanie mniejszym ryzykiem groźnych powikłań niż zabieg tradycyjny. 
W leczeniu oponiaków nie znajduje raczej zastosowania chemioterapia. Podejmuje się też próby leczenia za pomocą leków będących antagonistami receptora IGF-1 oraz hydroksymocznika.  
Należy pamiętać, że przede wszystkim nawracające bóle głowy powinny skłonić nas do wizyty u lekarza, bowiem mogą one świadczyć o ewentualnej obecności guza mózgu, w tym oponiaka. W przypadku oponiaków rokowanie jest pomyślne i tym bardziej nie powinniśmy bać się leczenia, które może zapewnić całkowite wyleczenie choroby. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Krztusiec – przyczyny, objawy, leczenie kokluszu

    Krztusiec (koklusz) jest ostrą chorobą zakaźną dróg oddechowych wywołaną przez pałeczki krztuśca. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową. Na ciężki przebieg krztuśca narażone są zwłaszcza niemowlęta poniżej 6. miesiąca życia. Jak przebiega krztusiec i jak go rozpoznać? Jak wygląda leczenie kokluszu? W jaki sposób można się przed nim uchronić?

  • Pneumocystoza – objawy, rozpoznanie i leczenie

    Pneumocystoza to zapalenie płuc spowodowane zakażeniem Pneumocystis jirovecii. Choroba występuje u osób z obniżoną odpornością m.in. z powodu AIDS lub przyjmowania leków immunosupresyjnych, dlatego zalicza się ją do zakażeń oportunistycznych. Pneumocystoza to poważna choroba objawiająca się dusznością i suchym kaszlem, która może prowadzić nawet do śmierci.

  • Przeziębienie, grypa, alergia czy COVID-19? Jak je od siebie odróżnić?

    Masz katar, kaszel i gorączkę? Czy to zwykłe przeziębienie, grypa czy może COVID-19? Objawy tych chorób mogą być bardzo podobne, co utrudnia samodzielne postawienie diagnozy. Dowiedz się, jakie są kluczowe różnice między tymi schorzeniami i kiedy warto skonsultować się z lekarzem.

  • Reumatoidalne zapalenie stawów – przyczyny, objawy i leczenie RZS

    Reumatoidalne zapalenie stawów (inaczej RZS lub gościec stawowy) to przewlekła choroba reumatyczna o podłożu autoimmunologicznym. Powszechnie określa się ją także jako reumatyzm. Początkowo atakuje najczęściej symetrycznie małe i średnie stawy rąk i nóg, ale w konsekwencji prowadzi do wielu zmian ogólnoustrojowych – jej najbardziej charakterystycznym objawem jest ból stawów, ich zaczerwienienie i obrzęk. Jak leczy się reumatoidalne zapalenie stawów? Czy istnieją domowe sposoby na RZS?

  • Monakolina K – co to jest? Właściwości, zastosowanie, przeciwwskazania

    Choroby układu sercowo-naczyniowego stanowią główną przyczynę zachorowalności i śmiertelności nie tylko w Polsce, lecz również na całym świecie. U podłoża większości z nich leży miażdżyca naczyń krwionośnych, która jest bezpośrednio związana z zaburzeniami lipidowymi. Jednym z proponowanych sposobów radzenia sobie z tym problemem jest stosowanie suplementacji w oparciu o monakolinę K.

  • Co zrobić, kiedy dziecko kaszle, a osłuchowo jest czyste?

    Kaszel dziecka bez innych objawów może być związany z przebytym niedawno zakażeniem układu oddechowego albo sygnalizować rozwijającą się w organizmie infekcję dróg oddechowych. Istnieją jednak inne przyczyny kaszlu u dzieci, które wymagają bardziej zaawansowanych badań. Jakie to przyczyny i jak je zdiagnozować?

  • Grypa i RSV – szczepionka, podobieństwa i różnice

    Grypa i RSV (ang. Respiratory Syncytial Virus) to dwie powszechne choroby wirusowe, które mają znaczący wpływ na zdrowie publiczne, szczególnie w okresie jesienno-zimowym. Obie mogą prowadzić do poważnych powikłań, zwłaszcza u osób starszych, niemowląt oraz osób z osłabionym układem odpornościowym. W tym artykule przyjrzymy się bliżej podobieństwom i różnicom między grypą a RSV, ze szczególnym uwzględnieniem dostępnych szczepień.

  • Dieta w zaburzeniach lękowych. Co jeść, a czego unikać przy stanach lękowych?

    Zaburzenia lękowe dotykają znaczny odsetek dorosłych i dzieci. Osoby z zaburzeniami zmagają się z przewlekłym lękiem i stresem, który często powoduje cierpienie psychiczne i znaczne upośledzenie funkcjonowania pacjentów w wielu sferach ich życia. Tymczasem odpowiednia dieta w zaburzeniach lękowych może korzystnie wpływać na zdrowie układu nerwowego i pomagać w łagodzeniu objawów zaburzeń lękowych.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.