Oponiak – objawy, leczenie, rokowania
Michał Posmykiewicz

Oponiak – objawy, leczenie, rokowania

Oponiak to guz mózgu wywodzący się z opon mózgowo-rdzeniowych. Jego łacińska nazwa to meningioma. Stanowi on około 10-19 % wszystkich guzów mózgu. Oponiak jest guzem rosnącym bardzo powoli. Występuje zazwyczaj u osób w szóstej lub siódmej dekadzie życia, częściej zdarza się u kobiet. U dzieci oponiaki stanowią od 1,5 do 4,5 % guzów mózgu. Oponiak jest zazwyczaj nowotworem łagodnym (pierwszy typ złośliwości według WHO), część z nich zalicza się do drugiego typu złośliwości, jak również do typu trzeciego. Wywodzi się on z komórek nabłonkowych pajęczynówki, czyli jednej z opon mózgowo-rdzeniowych.

Jakie są przyczyny powstawania oponiaków?

Większość oponiaków to postacie sporadyczne, zdarzają się jednak zachorowania rodzinne. Czasami oponiak może mieć powiązanie z chorobami genetycznymi – zaobserwowano np. większą częstość jego występowania u osób cierpiących na nerwiakowłókniakowatość typu 2. Ponadto oponiaki występują częściej u osób poddawanych wcześniej napromieniowaniu czaszki, np.  z powodu innego nowotworu zlokalizowanego w obrębie głowy. Oponiaki związane z napromieniowaniem zwykle pojawiają się u osób młodszych z taką samą częstością u kobiet i mężczyzn. Niektóre badania wykazują, ze żeńskie hormony sterydowe maja związek z częstszym występowaniem oponiaków u kobiet.

Jakie objawy mogą nasuwać podejrzenie oponiaka?

Ponieważ oponiaki są guzami rosnącymi powoli i ich rozwój może trwać wiele lat, mogą nie dawać żadnych objawów i są wykrywane przypadkowo. W innych przypadkach obecność oponiaka może dawać objawy związane ze wzrostem ciśnienia wewnątrzczaszkowego.

Do objawów tych zalicza się przede wszystkim:
  • Bóle głowy, zwykle narastające, o charakterze rozsadzania, często pojawiają się one nad ranem.
  • Objawy tzw. ciasnoty śródczaszkowej to również wymioty, zwolnienie tętna (bradykardia), napady padaczkowe, tarcza zastoinowa na dnie oka.
  • Mogą pojawić się zaburzenia świadomości od lekkiego przyćmienia lub senności do głębokiej śpiączki.
  • Czasami stwierdza się objawy oponowe oraz bolesność opukową czaszki.

Z wymienionych objawów należy zwrócić uwagę przede wszystkim na bóle głowy oraz napady padaczkowe, bowiem zazwyczaj to właśnie one bywają pierwszymi objawami świadczącymi o obecności guza. Ponadto oponiaki mogą dawać objawy związane z zajęciem poszczególnych części mózgu, między innymi mogą być to niedowłady, zaburzenia czucia, zaburzenia mowy.

Bóle głowy narastające stopniowo w ciągu kilku tygodni lub miesięcy, którym towarzyszą wymioty i które wybudzają  ze snu nad ranem, jak również nasilające się w niektórych pozycjach głowy, przy kaszlu lub wysiłku, zawsze powinny wzbudzać niepokój i skłonić do wizyty u lekarza, bowiem mogą być objawem oponiaka lub innego guza mózgu

Powiązane produkty

Jaka jest najczęstsza lokalizacja oponiaków?

Guzy te zazwyczaj lokalizują się wewnątrzczaszkowo. Zwykle mają związek z oponą twardą, zdecydowanie rzadziej z oponami miękkimi. Oponiaki głównie lokalizują się w okolicy przystrzałkowej, skrzydle kości klinowej oraz w tylnej jamie czaszki. Czasami oponiaki lokalizują się w obrębie kanału kręgowego. Inne lokalizacje są zdecydowanie rzadsze.

Jak wygląda diagnostyka oponiaków?

Do rozoznania guzów konieczne jest wykonanie badań obrazowych. Zazwyczaj do postawienia diagnozy niezbędne jest wykonanie badania tomografii komputerowej – w obrazie widoczne je zwykle pojedyncze, jednorodne, dobrze odgraniczone, hiperdensyjne ognisko. Ponadto do diagnostyki wykorzystuje się też badanie rezonansu magnetycznego. W obrazie rezonansu czasami widoczne są zwapnienia i większa ilość naczyń. Należy pamiętać też o tym, że do diagnostyki może być pomocne także badanie EEG. Dodatkowo, badaniem, które jest badaniem bardzo prostym do wykonania, a jednocześnie bardzo ważnym w diagnostyce guza mózgu, jest badanie dna oka, dzięki któremu można zdiagnozować obecność tarczycy zastoinowej. Badanie dna oka jest badaniem prostym, które można wykonać w każdym gabinecie okulistycznym. W wyjątkowych przypadkach diagnostykę można poszerzyć o wykonanie angiografii, która jest w stanie uwidocznić, np. zniekształcenia tętnicze – żylne czy drogi ukrwienia guza. 

Jak wygląda leczenie oponiaków?

W przypadku postaci bezobjawowych w pierwszym stopniu złośliwości pacjenci podlegają systematycznej kontroli neurologicznej i radiologicznej, w przypadku dobrych wyników badan nie wymagają oni innego leczenia. W przypadku guzów dających objawy lub takich, które rosną (co widoczne jest w badaniach obrazowych), konieczne jest doszczętne wycięcie w oddziale neurochirurgii. Po doszczętnej operacji istnieje niestety ryzyko wznowy, dlatego też pacjenci wymagają wieloletniej obserwacji. W sytuacji, kiedy nie ma możliwości doszczętnego wycięcia guza lub w przypadku oponiaków o wyższym stopniu złośliwości (nawet po doszczętnym wycięciu), zachodzi potrzeba zastosowania pooperacyjnej radioterapii uzupełniającej.
Do leczenia oponiaków wykorzystuje się też, choć na razie nie jest to częsta metoda, metody radiochirurgii stereotaktycznej, gdzie wykorzystuje się gamma knife, czyli nóż gamma. Urządzenie to stanowi alternatywę dla klasycznego zabiegu neurochirurgicznego i jest metoda nieinwazyjna leczenia guzów. Nóż gamma jest to bardzo nowoczesne urządzenie, które stosuje się do oddziaływania na mózg oraz górne części kręgosłupa do poziomu czwartego kręgu szyjnego C4. Jest to forma leczenia chirurgicznego na pomocą promieni kobaltowych. Jest to bardzo precyzyjna metoda usunięcia guza, dająca  duże możliwości. W odróżnieniu od klasycznego  zabiegu neurochirurgicznego, który trwa od kilku do kilkunastu godzin, taki zabieg trwa od dwudziestu minut do dwóch godzin i obarczony jest zdecydowanie mniejszym ryzykiem groźnych powikłań niż zabieg tradycyjny. 
W leczeniu oponiaków nie znajduje raczej zastosowania chemioterapia. Podejmuje się też próby leczenia za pomocą leków będących antagonistami receptora IGF-1 oraz hydroksymocznika.  
Należy pamiętać, że przede wszystkim nawracające bóle głowy powinny skłonić nas do wizyty u lekarza, bowiem mogą one świadczyć o ewentualnej obecności guza mózgu, w tym oponiaka. W przypadku oponiaków rokowanie jest pomyślne i tym bardziej nie powinniśmy bać się leczenia, które może zapewnić całkowite wyleczenie choroby. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Gorączka neutropeniczna – powikłanie chemioterapii. Czy jest groźna?

    Gorączka neutropeniczna stanowi jedno z najpoważniejszych i jednocześnie najczęściej występujących powikłań u pacjentów poddawanych chemioterapii. Czy grozi istotnymi konsekwencjami zdrowotnymi? W niniejszym artykule kompleksowo omówimy przebieg, objawy i leczenie gorączki neutropenicznej oraz metody jej zapobiegania.

  • Szczepionka przeciw RSV dla dorosłych. Kto powinien ją przyjąć?

    Wirus syncytialny układu oddechowego (RSV) to patogen powszechnie kojarzony z ciężkimi infekcjami u niemowląt i małych dzieci. Coraz więcej dowodów klinicznych wskazuje jednak, że stwarza on również istotne zagrożenie dla zdrowia dorosłych, szczególnie tych w podeszłym wieku oraz obciążonych chorobami przewlekłymi. Wprowadzenie na rynek nowych szczepionek przeciwko RSV stanowi przełom w profilaktyce i oferuje skuteczną ochronę. W artykule szczegółowo omówimy wskazania do szczepienia na RSV u dorosłych – wyjaśnimy, kto powinien rozważyć przyjęcie tej szczepionki, aby zminimalizować ryzyko ciężkiego przebiegu choroby, hospitalizacji i powikłań, zwłaszcza w obliczu nadchodzącego sezonu infekcyjnego.

  • Czym charakteryzuje się atopowe zapalenie skóry? Objawy, leczenie, pielęgnacja

    Atopowe zapalenie skóry (AZS) to przewlekła, wieloczynnikowa choroba dermatologiczna, która znacząco wpływa na jakość życia. Pomimo że AZS bywa kojarzone przede wszystkim z wiekiem dziecięcym, schorzenie to ujawnia się lub utrzymuje również u pacjentów dorosłych, u których często przybiera postać przewlekłą i nawracającą. W artykule omówione zostaną kluczowe informacje dotyczące charakterystyki choroby, jej symptomów, dostępnych metod terapii oraz odpowiednich strategii pielęgnacyjnych, które pozwalają na kontrolę przebiegu schorzenia i minimalizowanie nieprzyjemnych objawów.

  • Zatrucie czadem – objawy i leczenie. Jak udzielić pierwszej pomocy przy zatruciu tlenkiem węgla?

    Tlenek węgla, potocznie zwany czadem, stanowi poważne zagrożenie zdrowotne i bywa przyczyną wielu zatruć, które często kończą się dramatycznie. Warto nauczyć się rozpoznawać pierwsze sygnały wskazujące na zatrucie tlenkiem węgla, zrozumieć mechanizmy tego zjawiska oraz poznać skuteczne metody ratowania życia i profilaktyki. Niniejszy artykuł kompleksowo przedstawia tematykę zatrucia czadem, omawia objawy kliniczne, sposoby pierwszej pomocy oraz nowoczesne metody leczenia, a także zwraca uwagę na zasady prewencji w codziennym użytkowaniu urządzeń grzewczych i wentylacyjnych.

  • Krew w spermie (hematospermia) – co oznacza krew w nasieniu?

    Pojawienie się krwi w spermie, określane jako hematospermia, może budzić niepokój i rodzić liczne pytania dotyczące przyczyn oraz dalszego postępowania diagnostyczno-leczniczego. Obecność krwistych śladów w nasieniu to sygnał wskazujący na potencjalne zaburzenia lub stan zapalny w obrębie męskiego układu rozrodczego, dlatego zrozumienie tego zjawiska oraz możliwych konsekwencji zdrowotnych jest niezmiernie ważne. W niniejszym artykule przybliżymy istotę hematospermii, omówimy najczęściej występujące symptomy, potencjalne przyczyny oraz dostępne metody diagnostyczne i terapeutyczne. Wyjaśnimy również, kiedy konieczna jest konsultacja medyczna oraz odpowiemy na najczęściej zadawane pytania dotyczące tego problemu.

  • Rak jądra – przyczyny, objawy, rozpoznanie i leczenie

    Rak jądra, mimo że w ogólnej populacji męskiej stanowi zaledwie 1–1,5% wszystkich diagnozowanych schorzeń onkologicznych, jest paradoksalnie najczęściej występującym nowotworem złośliwym wśród młodych mężczyzn, ze szczytem zachorowań przypadającym na okres między 15. a 40. rokiem życia. Schorzenie to wywodzi się z pierwotnych komórek rozrodczych, czyli gonocytów, które z nie do końca poznanych przyczyn rozpoczynają proces niekontrolowanej proliferacji. Współczesna medycyna dysponuje jednak wysoce skutecznymi protokołami terapeutycznymi, dzięki czemu nowotwór jądra jest obecnie jednym z najlepiej rokujących nowotworów litych.

  • Półpasiec oczny – objawy, diagnostyka i leczenie

    Półpasiec oczny stanowi jedną z najgroźniejszych postaci reaktywacji wirusa varicella zoster, polegającą na zajęciu struktur gałki ocznej i okolicznych tkanek. Choroba ta wywołuje uciążliwe dolegliwości bólowe i charakterystyczne zmiany skórne w okolicy oka, a także niesie wysokie ryzyko poważnych powikłań, które mogą prowadzić do trwałego pogorszenia lub nawet utraty wzroku. Szybkie rozpoznanie oraz właściwie dobrana terapia są kluczowe dla uniknięcia długofalowych konsekwencji zdrowotnych.

  • Czym jest gorączka reumatyczna – objawy, przyczyny, rozpoznanie i leczenie

    Gorączka reumatyczna to poważne schorzenie, które w krajach rozwiniętych występuje stosunkowo rzadko, jednak w wielu regionach świata nadal stanowi istotny problem medyczny. Choroba powoduje uogólnioną reakcję zapalną, prowadzącą do uszkodzenia wielu tkanek, a w szczególności serca, stawów oraz ośrodkowego układu nerwowego. Poniższy artykuł kompleksowo omawia mechanizmy patofizjologiczne tego schorzenia, główne symptomy, sposoby diagnozy oraz metody terapeutyczne. Zawiera także kluczowe informacje na temat działań profilaktycznych oraz odpowiada na często pojawiające się pytania dotyczące przebiegu i rokowań choroby.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl