Złamanie żeber – przyczyny, objawy, leczenie, rehabilitacja

Wypadek samochodowy lub gwałtowne uderzenie podczas uprawiania sportów kontaktowych może doprowadzić do złamania żebra. W bardzo wielu przypadkach dochodzi jedynie do pęknięcia omawianej kości. Potencjalnie jest to niebezpieczne zjawisko, dodatkowo objawy w postaci bólu są dość intensywne. Złamane żebro jest o tyle groźne, że może doprowadzić do przebicia płuc, uszkodzenia dużych naczyń krwionośnych oraz innych narządów wewnętrznych.  

Złamane żebra – charakterystyka

Tego rodzaju uraz oznacza przerwanie ciągłości tkanki kostnej. W rezultacie pojawia się szereg dolegliwości z tym związanych. Jak już częściowo powiedziano, do najczęstszych przyczyn zalicza się bezpośrednie uderzenia w obszar klatki piersiowej. Do takich sytuacji może dochodzić podczas wypadków samochodowych, uprawiania sportów kontaktowych, przemocy, przewlekłego kaszlu, uprawiania sportów takich jak golf czy wioślarstwo.

Złamane żebra – objawy

Objawy złamania żeber to zwykle:

• zasinienie i obrzęk w miejscu urazu,
• ból, który wyraźnie narasta podczas ruchów, oddychania, kaszlu, kichania, 
• ograniczenie ruchu klatki piersiowej,
• wyraźnie wyczuwalne pod skórą fragmenty kostne, 
• bolesność uciskowa w miejscu złamania. 

Pierwsza pomoc przy złamaniu żeber

Pierwsza pomoc w przypadku podejrzenia takiego urazu powinna jak najlepiej zabezpieczyć pacjenta przed możliwymi komplikacjami i przygotować do transportu do szpitala.

Przede wszystkim należy ostrożnie ułożyć pacjenta w pozycji półsiedzącej. Następnie używając opaski elastycznej lub bandaża (pas, opaska uciskowa), owinąć dosyć ciasno obszar klatki piersiowej ze szczególnym uwzględnieniem miejsca, w którym prawdopodobnie doszło do złamania. Istotne jest, aby w ten sposób ograniczyć ruchy klatki piersiowej, a jednocześnie pozostawić możliwość w miarę swobodnego oddychania. Pomoże to zmniejszyć ryzyko ewentualnych powikłań po złamaniu żeber takich jak płuco przebite złamaną kością.

Złamane żebra – rozpoznanie

Jak rozpoznać złamanie żebra lub żeber? Rozpoznanie ustala się w oparciu o wywiad, badanie fizykalne oraz diagnostykę obrazową. Ortopeda jest w stanie dokładnie określić rodzaj urazu dopiero po wykonaniu zdjęcia rentgenowskiego (złamane czy stłuczone żebro).

W przypadku, gdy jest podejrzenie, że doszło do uszkodzenia ważnych narządów, dokonuje się poszerzenia diagnostyki przez wykonanie dodatkowych badań, takich jak tomografia komputerowa czy rezonans magnetyczny.

Leczenie złamanych żeber – jak wygląda, ile trwa?

Bardzo ważne jest, aby uzyskać odpowiednią ulgę w bólu. Gdy głęboki wdech prowokuje objawy bólowe, może okazać się, że rozwinie się zapalenie płuc. Gdy zaś leki podawane doustnie nie pomagają dostatecznie, konieczne może okazać się długotrwałe znieczulenie nerwów zaopatrujących żebra. Natomiast, gdy ból jest pod kontrolą, bardzo ważne jest wprowadzenie ostrożnych ćwiczeń oddechowych. Płytki oddech bowiem może narazić pacjenta na rozwinięcie się zapalenia płuc.

Jak długo trwa leczenie? Proces gojenia złamanych żeber może trwać nawet 2 miesiące. W tym czasie należy ograniczyć aktywność ruchową, w miarę potrzeb stosować leki na kaszel i stosować dietę bogatą w składniki odżywcze takie jak wapń. Ile trwa zwolnienie? Posiadając wiedzę na temat tego, ile się goi złamane żebro i jak długo zrastają się uszkodzenia tkanki kostnej, orientacyjnie można określić czas przebywania na zwolnieniu jako 8–10 tygodni. Wszystko oczywiście jest zindywidualizowane i określa to lekarz po wnikliwym procesie diagnostycznym.

Złamane żebra – jak spać?

W przypadku złamanego żebra bardzo ważne jest ograniczenie aktywności ruchowej oraz unikanie upadków i zdarzeń, które mogłyby pogłębić uraz. Podczas spania zaleca się układanie na boku po stronie urazu. Pomoże to ograniczyć ruchy złamanego żebra, ustabilizować je, co będzie sprzyjać procesowi gojenia i odbudowy tkanki kostnej.

Złamane żebra – rehabilitacja

Rehabilitacja to w tym przypadku stosowanie ostrożnych ćwiczeń oddechowych, których celem jest utrzymanie w miarę możliwości odpowiedniej wentylacji, głębokości oddechu, co pozwala zapobiec wystąpieniu zapalenia płuc. Bardzo pomocne mogą okazać się zabiegi fizykoterapeutyczne takie jak ekspozycja na pole magnetyczne, laseroterapia, stosowanie ciepłolecznictwa, które złagodzą ból i przyspieszą regenerację.

Złamane żebra – powikłania

Do powikłań po złamaniu żeber zalicza się odmę, uszkodzenie narządów wewnętrznych i dużych naczyń, zapalenie płuc oraz zniekształcenie obrysów klatki piersiowej. Są to zdarzenia często wymagające interwencji chirurgicznej. W przypadku odmy zaleca się wykonanie drenażu, który odprowadzi nadmiar powietrza z opłucnej. Zniekształcenie obrysów zwykle wymaga leczenia operacyjnego w celu ustabilizowania odłamów z użyciem specjalistycznego instrumentarium.