Adrenalina – jaka jest funkcja w organizmie? Czym skutkuje nadmierna ekspozycja na działanie hormonu?
Justyna Piekara

Adrenalina – jaka jest funkcja w organizmie? Czym skutkuje nadmierna ekspozycja na działanie hormonu?

Adrenalina, czyli tzw. hormon przetrwania, mobilizuje organizm do szybkiego reagowania w przypadku zagrożenia. Powoduje zauważalny wzrost siły i wydajności, a także zwiększoną świadomość w sytuacjach stresowych. Nadmierna ekspozycja na adrenalinę może jednak szkodzić zdrowiu. Dowiedz się, jakie są skutki nadprodukcji tego hormonu. W jaki sposób wykorzystywany jest w medycynie? 

Adrenalina — jak działa hormon?

Adrenalina, inaczej epinefryna, jest wytwarzana w rdzeniu nadnerczy, a także przez niektóre neurony ośrodkowego układu nerwowego. Pod względem chemicznym jest monoaminą syntetyzowaną z tyrozyny. To neuroprzekaźnik i jeden z najważniejszych hormonów w organizmie człowieka, który pełni wiele istotnych funkcji.

W sytuacji stresowej adrenalina jest uwalniana do krwi, a następnie wiąże się z receptorami adrenergicznymi rozlokowanymi w różnych obszarach ciała. Mobilizuje organizm do walki z zaistniałym zagrożeniem, przygotowuje go na ewentualność ucieczki oraz wpływa też na złagodzenie odczuwania bólu. Po ustąpieniu stresora, efekt adrenaliny może utrzymywać się do godziny.

Adrenalina – fizjologiczne efekty działania hormonu

Jakie objawy towarzyszą uwalnianiu adrenaliny? Są to przede wszystkim:

  • rozszerzenie źrenic,
  • wzmożona potliwość,
  • rozszerzenie naczyń krwionośnych i poprawa przepływu krwi do głównych grup mięśni,
  • przyspieszenie akcji serca,
  • otwieranie dróg oddechowych,
  • wzrost produkcji glukozy,
  • hamowanie pracy jelit.

Powiązane produkty

Adrenalina — przyczyny i konsekwencje nieprawidłowego poziomu hormonu w organizmie

Zbyt mała produkcja adrenaliny ogranicza zdolność organizmu do prawidłowego reagowania w sytuacjach stresowych. Niski poziom adrenaliny jest spotykany bardzo rzadko i jest zazwyczaj związany z niewydolnością nadnerczy. Deficyt adrenaliny może być też spowodowany przez uwarunkowane genetycznie niedobory enzymów. Z kolei zbyt wysoki poziom hormonu może być szkodliwy dla zdrowia. Doświadczanie utrzymujących się objawów przypływu adrenaliny w przypadku braku stresujących czynników środowiskowych może to być oznaką zaburzeń.

Stres psychiczny, napięcie emocjonalne i zaburzenia lękowe wywołują uwalnianie adrenaliny. Wzmożona produkcja hormonu jest dostrzegalna m.in. u osób, które doświadczają problemów związanych ze zdrowiem psychicznym, takich jak: agorafobia, fobia społeczna, zespół stresu pourazowego (PTSD). Nadprodukcja hormonu spowodowana w odpowiedzi na chroniczny stres może doprowadzić do uszkodzenia serca, bezsenności, nerwicy, a także może wywołać zawroty głowy i zmiany widzenia.

Badanie przeprowadzone przez zespół naukowców z Harvard Medical School sugeruje, że przewlekły stres wywołuje wysokie ciśnienie krwi, promuje tworzenie się złogów w tętnicach i powoduje zmiany w mózgu, które mogą przyczynić się do rozwinięcia zaburzeń lękowych, depresji i uzależnień.

Oprócz przewlekłego stresu powodem zwiększonego wydzielania adrenaliny może być guz nadnerczy. Inną przyczyną nadprodukcji może okazać się nieleczony obturacyjny bezdech senny. Niedotlenienie jest postrzegane przez organizm jako niebezpieczeństwo, co sprawia, że w konsekwencji produkowana jest adrenalina.

Adrenalina – zastosowanie medyczne

  1. Anafilaksja. Adrenalina jest stosowana w leczeniu ostrych ataków alergicznych, które są wywoływane przez niektóre pokarmy, leki, ukąszenia owadów lub inne alergeny. Znajduje zastosowanie w leczeniu przypadków posocznicy.
  2. Niewydolność serca. Adrenalina jest stosowana w leczeniu zatrzymania akcji serca i innych stanów, takich jak zaburzenia rytmu serca.
  3. Znieczulenie miejscowe. Adrenalina jest dodawana do wielu środków znieczulających o działaniu lokalnym. Powoduje, że naczynia krwionośne zwężają się, co pozwala opóźnić wchłanianie leku, a tym samym przedłużyć jego działanie.
  4. Zmniejszenie ryzyka krwotoku. Podanie adrenaliny przyczynia się do zwężenia naczyń krwionośnych i zmniejszenia przepływu krwi do przylegających tkanek.
  5. Astma. Wziewna aplikacja adrenaliny powoduje rozszerzenie się dróg oddechowych i pomaga złagodzić problemy z oddychaniem podczas ataku astmy oskrzelowej.
  6. Zapalenie krtani. Pomaga zwalczyć objawy wywołane przez ostrą infekcję wirusową górnych dróg oddechowych.
  1. What is adrenaline?, „hormone.org” [online], https://www.hormone.org/your-health-and-hormones/glands-and-hormones-a-to-z/hormones/adrenaline, [dostęp:] 14.07.2021.
  2. T. Majeed, What is the function of adrenaline?, „chemistryrack.com” [online], https://chemistryrack.com/adrenaline-function/, [dostęp:] 14.07.2021. 
  3. G. Lyons. What is adrenaline?, www.endocrineweb.com [online], https://www.endocrineweb.com/adrenaline, [dostęp:] 14.07.2021.
  4. Adrenaline: Functions and mechanism of action, „lifepersona.com” [online], https://www.lifepersona.com/adrenaline-functions-and-mechanism-of-action, [dostęp:] 14.07.2021.
  5. Understanding the stress response, „health.harvard.edu” [online], https://www.health.harvard.edu/staying-healthy/understanding-the-stress-response, [dostęp:] 14.07.2021.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Neuropatia cukrzycowa – jedno z najczęstszych powikłań cukrzycy

    Neuropatia cukrzycowa jest najczęstszym powikłaniem diabetologicznym, z którym zmaga się znaczny odsetek osób chorych na cukrzycę. Patologia ta charakteryzuje się postępującym uszkodzeniem nerwów obwodowych, wywołanym długotrwale utrzymującym się podwyższonym stężeniem glukozy we krwi. Konsekwencje ignorowania wczesnych symptomów oraz niewłaściwej kontroli glikemii mogą okazać się dramatyczne – od przewlekłego bólu znacząco obniżającego jakość życia, przez owrzodzenia kończyn dolnych, aż po konieczność amputacji stopy czy zwiększone ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych. W poniższym artykule przedstawiamy kompleksową analizę tego powikłania, jego mechanizmów rozwoju, objawów klinicznych oraz współczesnych możliwości terapeutycznych.

  • Bąblowica – objawy i leczenie zarażenia tasiemcem bąblowcowym

    Bąblowica jest chorobą odzwierzęcą, w której dochodzi do zakażenia człowieka tasiemcem bąblowcowym. Jedną z najczęstszych dróg zakażenia jest spożycie niemytych owoców leśnych. Głównymi nosicielami tasiemców są psy, koty i lisy. Objawy choroby są nieswoiste, a ze względu na rzadkość występowania mogą być często mylnie zinterpretowane lub przeoczone. Leczenie różni się w zależności od stadia zaawansowania choroby i narządów zajętych przez larwy tasiemca.

  • Opuchnięte oczy – przyczyny i sposoby leczenia opuchlizny powiek

    Powieki, jako niezwykle delikatna i cienka część skóry wokół oczu, są szczególnie podatne na różnego rodzaju obrzęki. Przyczyny tego stanu mogą być bardzo zróżnicowane, a ich rozpoznanie często wymaga dokładnej obserwacji i analizy towarzyszących objawów.

  • Hirsutyzm – nadmierne owłosienie u kobiet. Jakie badania wykonać i jak przebiega leczenie?

    Choć hirsutyzm to problem, który dotyka wiele kobiet, to rzadko się o nim mówi. Dla wielu pań jest on wstydliwym tematem i często bywa źródłem kompleksów, a nawet obniżonej samooceny. Hirsutyzm objawia się nadmiernym owłosieniem w miejscach typowych dla mężczyzn – na twarzy (wąsik, broda, policzki), brzuchu czy plecach. Najczęściej jest spowodowany łagodnymi przyczynami, ale niekiedy może być również sygnałem poważniejszych zaburzeń hormonalnych.

  • Czym jest pokrzywka stresowa? Objawy i metody leczenia wysypki na tle nerwowym

    Pokrzywka stresowa to specyficzna odmiana reakcji skórnej, która pojawia się w odpowiedzi na czynniki psychiczne, w szczególności silny stres, lęk czy napięcie emocjonalne. W odróżnieniu od klasycznych postaci pokrzywki, które mają podłoże alergiczne lub fizykalne, pokrzywka na tle nerwowym może być związana z funkcjonowaniem układu nerwowego i reakcjami organizmu na bodźce psychiczne. W literaturze medycznej określana jest pokrzywką idiopatyczną z komponentą psychogenną lub pokrzywką psychogenną. Pokrzywka stresowa stanowi wyraźny przykład tego, jak silne emocje mogą wpływać na funkcjonowanie różnych układów organizmu i prowadzić do powstawania charakterystycznych objawów dermatologicznych.

  • Szczepionka przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu. Dla kogo jest przeznaczona i kiedy najlepiej się szczepić?

    Kleszczowe zapalenie mózgu (KZM) to poważna choroba wirusowa, której głównym wektorem są kleszcze. W ostatnich latach obserwuje się wzrost liczby zachorowań, co wynika zarówno ze zmian klimatycznych, jak i zwiększonej aktywności ludzi na terenach zielonych. W związku z tym coraz więcej osób poszukuje skutecznych metod ochrony przed tą groźną infekcją. Jedną z najskuteczniejszych form profilaktyki jest szczepienie, które pozwala zminimalizować ryzyko zachorowania, a tym samym uniknąć poważnych powikłań neurologicznych.

  • Rośnie zagrożenie chorobami wenerycznymi w Polsce. Wykryto ponad 30% przypadków rzeżączki więcej

    Jedna na dziesięć osób w Polsce może być nosicielem choroby przenoszonej drogą płciową, nie zdając sobie z tego sprawy. Tylko w pierwszej połowie tego roku odnotowano 30-procentowy wzrost przypadków rzeżączki w porównaniu z 2024 rokiem. Niepokojący jest również ubiegłoroczny wzrost zakażeń HIV o 20%. Rosnąca liczba zachorowań na rzeżączkę, HIV czy chlamydiozę wymaga jak najszybszej reakcji, ponieważ niewykryte i nieleczone infekcje prowadzą do powikłań zdrowotnych oraz zwiększają ryzyko transmisji patogenów, co utrudnia kontrolę epidemiologiczną.

  • Grzybica penisa – objawy, przyczyny i leczenie grzybicy prącia

    Grzybica penisa to powszechna, choć często niedostatecznie rozpoznawana infekcja grzybicza, która dotyka męskie narządy płciowe, wywołana głównie przez drożdżaki z rodzaju Candida. Schorzenie to objawia się charakterystycznymi zmianami skórnymi, takimi jak zaczerwienienie, świąd czy bolesność, które mogą znacznie obniżyć komfort życia i prowadzić do powikłań, jeśli nie zostanie odpowiednio zdiagnozowane i leczone. W artykule szczegółowo omówimy mechanizmy powstawania grzybicy penisa, czynniki ryzyka, typowe symptomy, metody diagnostyczne oraz skuteczne sposoby terapii, a także podpowiemy, jak zapobiegać nawrotom tej uciążliwej choroby.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl