Adrenalina – jaka jest funkcja w organizmie? Czym skutkuje nadmierna ekspozycja na działanie hormonu?
Justyna Piekara

Adrenalina – jaka jest funkcja w organizmie? Czym skutkuje nadmierna ekspozycja na działanie hormonu?

Adrenalina, czyli tzw. hormon przetrwania, mobilizuje organizm do szybkiego reagowania w przypadku zagrożenia. Powoduje zauważalny wzrost siły i wydajności, a także zwiększoną świadomość w sytuacjach stresowych. Nadmierna ekspozycja na adrenalinę może jednak szkodzić zdrowiu. Dowiedz się, jakie są skutki nadprodukcji tego hormonu. W jaki sposób wykorzystywany jest w medycynie? 

Adrenalina — jak działa hormon?

Adrenalina, inaczej epinefryna, jest wytwarzana w rdzeniu nadnerczy, a także przez niektóre neurony ośrodkowego układu nerwowego. Pod względem chemicznym jest monoaminą syntetyzowaną z tyrozyny. To neuroprzekaźnik i jeden z najważniejszych hormonów w organizmie człowieka, który pełni wiele istotnych funkcji.

W sytuacji stresowej adrenalina jest uwalniana do krwi, a następnie wiąże się z receptorami adrenergicznymi rozlokowanymi w różnych obszarach ciała. Mobilizuje organizm do walki z zaistniałym zagrożeniem, przygotowuje go na ewentualność ucieczki oraz wpływa też na złagodzenie odczuwania bólu. Po ustąpieniu stresora, efekt adrenaliny może utrzymywać się do godziny.

Adrenalina – fizjologiczne efekty działania hormonu

Jakie objawy towarzyszą uwalnianiu adrenaliny? Są to przede wszystkim:

  • rozszerzenie źrenic,
  • wzmożona potliwość,
  • rozszerzenie naczyń krwionośnych i poprawa przepływu krwi do głównych grup mięśni,
  • przyspieszenie akcji serca,
  • otwieranie dróg oddechowych,
  • wzrost produkcji glukozy,
  • hamowanie pracy jelit.

Powiązane produkty

Adrenalina — przyczyny i konsekwencje nieprawidłowego poziomu hormonu w organizmie

Zbyt mała produkcja adrenaliny ogranicza zdolność organizmu do prawidłowego reagowania w sytuacjach stresowych. Niski poziom adrenaliny jest spotykany bardzo rzadko i jest zazwyczaj związany z niewydolnością nadnerczy. Deficyt adrenaliny może być też spowodowany przez uwarunkowane genetycznie niedobory enzymów. Z kolei zbyt wysoki poziom hormonu może być szkodliwy dla zdrowia. Doświadczanie utrzymujących się objawów przypływu adrenaliny w przypadku braku stresujących czynników środowiskowych może to być oznaką zaburzeń.

Stres psychiczny, napięcie emocjonalne i zaburzenia lękowe wywołują uwalnianie adrenaliny. Wzmożona produkcja hormonu jest dostrzegalna m.in. u osób, które doświadczają problemów związanych ze zdrowiem psychicznym, takich jak: agorafobia, fobia społeczna, zespół stresu pourazowego (PTSD). Nadprodukcja hormonu spowodowana w odpowiedzi na chroniczny stres może doprowadzić do uszkodzenia serca, bezsenności, nerwicy, a także może wywołać zawroty głowy i zmiany widzenia.

Badanie przeprowadzone przez zespół naukowców z Harvard Medical School sugeruje, że przewlekły stres wywołuje wysokie ciśnienie krwi, promuje tworzenie się złogów w tętnicach i powoduje zmiany w mózgu, które mogą przyczynić się do rozwinięcia zaburzeń lękowych, depresji i uzależnień.

Oprócz przewlekłego stresu powodem zwiększonego wydzielania adrenaliny może być guz nadnerczy. Inną przyczyną nadprodukcji może okazać się nieleczony obturacyjny bezdech senny. Niedotlenienie jest postrzegane przez organizm jako niebezpieczeństwo, co sprawia, że w konsekwencji produkowana jest adrenalina.

Adrenalina – zastosowanie medyczne

  1. Anafilaksja. Adrenalina jest stosowana w leczeniu ostrych ataków alergicznych, które są wywoływane przez niektóre pokarmy, leki, ukąszenia owadów lub inne alergeny. Znajduje zastosowanie w leczeniu przypadków posocznicy.
  2. Niewydolność serca. Adrenalina jest stosowana w leczeniu zatrzymania akcji serca i innych stanów, takich jak zaburzenia rytmu serca.
  3. Znieczulenie miejscowe. Adrenalina jest dodawana do wielu środków znieczulających o działaniu lokalnym. Powoduje, że naczynia krwionośne zwężają się, co pozwala opóźnić wchłanianie leku, a tym samym przedłużyć jego działanie.
  4. Zmniejszenie ryzyka krwotoku. Podanie adrenaliny przyczynia się do zwężenia naczyń krwionośnych i zmniejszenia przepływu krwi do przylegających tkanek.
  5. Astma. Wziewna aplikacja adrenaliny powoduje rozszerzenie się dróg oddechowych i pomaga złagodzić problemy z oddychaniem podczas ataku astmy oskrzelowej.
  6. Zapalenie krtani. Pomaga zwalczyć objawy wywołane przez ostrą infekcję wirusową górnych dróg oddechowych.
  1. What is adrenaline?, „hormone.org” [online], https://www.hormone.org/your-health-and-hormones/glands-and-hormones-a-to-z/hormones/adrenaline, [dostęp:] 14.07.2021.
  2. T. Majeed, What is the function of adrenaline?, „chemistryrack.com” [online], https://chemistryrack.com/adrenaline-function/, [dostęp:] 14.07.2021. 
  3. G. Lyons. What is adrenaline?, www.endocrineweb.com [online], https://www.endocrineweb.com/adrenaline, [dostęp:] 14.07.2021.
  4. Adrenaline: Functions and mechanism of action, „lifepersona.com” [online], https://www.lifepersona.com/adrenaline-functions-and-mechanism-of-action, [dostęp:] 14.07.2021.
  5. Understanding the stress response, „health.harvard.edu” [online], https://www.health.harvard.edu/staying-healthy/understanding-the-stress-response, [dostęp:] 14.07.2021.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Kaszel palacza – objawy, co na niego stosować?

    Kaszel palacza powstaje w wyniku podrażnienia górnych dróg oddechowych przez substancje zawarte w dymie tytoniowym. Nikotynizm prowadzi do szeregu zmian zachodzących w drzewie oskrzelowym, które są reakcją na przewlekłą ekspozycję układu oddechowego na substancje toksyczne. Samo palenie jest również czynnikiem ryzyka rozwoju innych chorób takich jak nowotwory układu oddechowego czy przewlekła obturacyjna choroba płuc.

  • Wszawica łonowa – jak z nią walczyć?

    Wszawicą (łac. Pediculosis) nazywamy zmiany skórne wywołane przez stawonogi – wszy ludzkie. Wyróżniamy wszawicę głowową, odzieżową i łonową. O ile głowowa dotyczy przede wszystkim dzieci (zarażenie ma miejsce w szkole i innych placówkach edukacyjnych), o tyle odmiana łonowa spotykana jest wśród dorosłych i występuje w okolicach intymnych. Charakteryzuje ją uporczywy świąd skóry, który występuje między innymi w okolicach wzgórka łonowego.

  • Choroby tropikalne – objawy, diagnostyka, szczepienia

    Choroby tropikalne pochodzą z rejonów charakteryzujących się klimatem sprzyjającym rozwojowi drobnych organizmów, czyli ciepłym i wilgotnym. W takich warunkach łatwo namnażają się zarówno chorobotwórcze bakterie, jak i wirusy. Szerzenie się chorób tropikalnych jest szczególnie łatwe w krajach o niskim poziomie higieny i słabych warunkach socjoekonomicznych. Przed wyjazdem warto sprawdzić, jakie choroby występują w rejonie świata, do którego się wybieramy.

  • Narkolepsja – czym jest? Objawy, przyczyny

    Narkolepsja dotyka głównie ludzi młodych między 15 a 20 r.ż oraz 30 a 35 życia, a napady snu w ciągu dnia z reguły występują pod wpływem silnych emocji: radości, lęku czy stresu. Leczeniem zajmują się psychiatrzy lub neurolodzy i polega ono głównie na łagodzeniu objawów. Wielu specjalistów twierdzi, że narkolepsja często jest błędnie diagnozowana przez fakt, że w obecnych czasach duża część zdrowego społeczeństwa skarży się na nadmierną senność w ciągu dnia – stąd wielkie znaczenie ma dogłębna diagnostyka i uświadamianie społeczeństwa na temat tego, co to jest narkolepsja.

  • Postępujące porażenie nadjądrowe (PSP) – przyczyny, objawy, dziedziczenie

    Postępujące porażenie nadjądrowe (ang. progressive supranuclear palsy, PSP) to neurodegeneracyjna choroba występująca dość rzadko – 6 na 100 tys. osób. Jej pierwsze objawy manifestują się ok. szóstej dekady życia, przy czym znacznie częściej u mężczyzn niż u kobiet.

  • Depresja poporodowa – skąd się bierze? Jak sobie z nią radzić?

    Powitanie na świecie nowego członka rodziny wiąże się nie tylko z radością, ale i nowymi, dotąd nieznanymi obowiązkami, które mogą wywołać stres, przeciążenie oraz wiele innych negatywnych emocji. Szacuje się, że depresja poporodowa dotyka od 5 do 25 proc. kobiet na całym świecie. Co to jest depresja poporodowa? Jakie są jej przyczyny i jak ją leczyć?

  • Zespoły mielodysplastyczne (MDS) – objawy, przyczyny, leczenie

    DNA organizmów żywych – choć wspaniale zaprojektowane – jest bardzo podatne na działanie mutagennych czynników zewnętrznych. Narażenie na różnorodne substancje chemiczne (np. benzen), metale ciężkie, nawozy sztuczne, dym tytoniowy, promieniowanie jonizujące i fale X używane w radioterapii znacząco zwiększa ryzyko uszkodzenia materiału genetycznego i zachorowania na nowotwór. W obecnych czasach unikanie czynników mutagennych jest praktycznie niemożliwe, toteż odsetek chorych na zespoły mielodysplastyczne i inne choroby nowotworowe będzie niestety coraz większy.

  • Pacjenci z migreną przewlekłą skorzystają z nowoczesnej terapii

    Dzięki staraniom, które poczyniło Polskie Towarzystwo Bólów Głowy, pacjenci uzyskali dostęp do nowoczesnej terapii migreny przewlekłej z wykorzystaniem m.in. botoxu (toksyny botulinowej) i dwóch przeciwciał monoklonalnych (erenumab i fremanezumab). Leczenie tymi preparatami będzie refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ). Co trzeba zrobić i jakie warunki spełnić, aby wziąć udział w programie?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij