Czy dzieci urodzone przez cesarskie cięcie mają inną mikroflorę jelitową od tych, urodzonych siłami natury? Czy są bardziej podatne na alergie?
Badania dowodzą, że we wczesnym okresie życia niemowlęta urodzone przez cesarskie cięcie mają inny zestaw bakterii jelitowych niż dzieci urodzone silami natury. Zamiast pobierać drobnoustroje od swoich matek, nabywają bakterie ze środowiska szpitalnego. Czy dlatego są bardziej podatne na występowanie astmy, alergii oraz innych chorób immunologicznych?
Rodzaj porodu a mikroflora jelitowa niemowląt
Rodzaj porodu ma duży wpływ na rozwój i skład mikrobiomu dziecka. Z kolei stan mikroflory jelitowej we wczesnym okresie życia ma kluczowe znaczenie dla pobudzenia układu odpornościowego i jego prawidłowego funkcjonowania w dalszym życiu.
Badania sugerują, że istnieje związek między porodem przez tzw. cesarskie cięcie a wyższym ryzykiem zachorowania na otyłość, astmę, rozwinięcia alergii, chorób atopowych. Również antybiotyki, które zwykle podaje się przed cesarskim cięciem, odgrywają rolę w kształtowaniu mikroflory jelitowej dziecka. Antybiotykoterapia zaburza proces kolonizacji bakterii probiotycznych w jelitach i może przyczyniać się do namnażania chorobotwórczych drobnoustrojów.
Cesarskie cięcie związane z mniejszą liczbą dobroczynnych bakterii
Nigel Field z University College London i jego współpracownicy przeanalizowali próbki kału od 596 niemowląt urodzonych w szpitalach w Wielkiej Brytanii. Materiały do analizy zostały pobrane w ciągu pierwszych kilku tygodni życia dzieci oraz po upływie 6 i 9 miesięcy. Zespół odkrył, że około 80% dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie miało w jelitach bakterie nabyte w szpitalu. Co więcej, badanie ujawniło, że mikrobiom noworodków urodzonych drogą waginalną kształtowany jest przez bakterie pochodzące z jelit matki. Wcześniej sądzono, że mikrobiomy niemowląt mogą być formowane przez bakterie, które nabywają w drodze przez kanał rodny.
Naukowcy ze Szpitala Dziecięcego w Manitobie w Kanadzie przeprowadzili podobny eksperyment. W badaniu zebrano próbki mikrobiomu jelitowego podczas pierwszego miesiąca życia od 314 dzieci urodzonych siłami natury i 282 urodzonych przez cesarskie cięcie. Do analizy zgromadzonego materiału wykorzystali zaawansowane techniki sekwencjonowania do analizy bakterii w jelitach niemowląt.
Kanadyjscy uczeni dostrzegli, że mikrobiomy dzieci uległy przemianom w ciągu pierwszych kilku tygodniach życia. Badanie dowiodło również, że około połowa dzieci urodzonych naturalnie miała wysokie stężenia bakterii Bacteroides, które są ważne dla rozwoju odporności. Dzieci, które przyszły na świat przez cesarskie cięcie miały niski poziom tych bakterii lub ich brak. Często występowały u nich gatunki powszechnie występujące w środowisku szpitalnym.
Cesarskie cięcie predysponuje do alergii, infekcji i stanów zapalnych
Cesarskie cięcie może wiązać się też ze zwiększonym ryzykiem rozwoju alergicznego nieżytu nosa (ANN) w dzieciństwie. Naukowcy z Ohio zauważyli, że związek ten był specyficzny dla płci – ograniczony do dziewczynek. Podobna zależność dotyczy astmy.
Jak wesprzeć rozwój mikrobiomu noworodka po cesarskim cięciu?
- Karmienie piersią pomaga znormalizować mikrobiom. Naukowcy zaobserwowali, że mikroflora dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie i karmionych wyłącznie piersią jest bardzo zbliżona do tej u dzieci urodzonych drogą pochwową.
- Podanie probiotyków noworodkom i matkom karmiącym. Dostępne są preparaty zawierające probiotyczne szczepy (Lactobacillus acidophiles, Bifidobacterium infantis), których brakuje niemowlętom urodzonemu przez cesarskie cięcie.
- Przeszczep mikrobiomu pochwowego (ang. vaginal seeding) u noworodka. Warunkiem koniecznym do wykonania jest prawidłowa, pozbawiona patogenów flora bakteryjna pochwy matki. To eksperymentalne podejście, nie jest ono wykonywane rutynowo.