Homeopatia – co to jest i jak działa?
Katarzyna Kuśmierska

Homeopatia – co to jest i jak działa?

Słysząc homeopatia, wielu ludzi zastanawia się — a co to w ogóle jest? Mała liczba osób wie, że to wykorzystywanie do leczenia substancji pochodzenia naturalnego. Czy można skutecznie wyleczyć chorobę lekami homeopatycznymi? Czy są one w ogóle dopuszczone do sprzedaży w Polsce? Ta wzbudzająca wiele kontrowersji metoda ma zarówno swoich zwolenników, jak i przeciwników.

Homeopatia to forma medycyny niekonwencjonalnej, w zastosowaniu której chory otrzymuje bardzo małą dawkę leku, jaka u zdrowej osoby wywołałaby objawy choroby. Substancje używane w preparatach leczniczych są łatwe w użyciu, bezpieczne w stosowaniu, a ich przygotowywanie odbywa się na zasadzie rozcieńczania i wstrząsania. Główne zasady leczenia homeopatycznego to m.in. zasada podobieństwa,  teoria sił witalnych, indywidualizm oraz zasada minimum.

Homeopatia — trochę historii

Homeopatię zapoczątkował niemiecki lekarz Christian Friedrich Samuel Hahnemann, który żył w latach 1755-1843. Nie mógł on się pogodzić z inwazyjnymi, czasem wręcz barbarzyńskimi metodami leczenia. Postanowił zrezygnować z ówczesnej klasycznej praktyki lekarskiej, zająć się chemią, badaniami i przekładem literatury medycznej — był bowiem poliglotą, władał 14 językami obcymi. Początek homeopatii to doświadczenie Hahnemanna z chininą, kiedy podczas przekładu książki o leczeniu malarii napotkał fragment mówiący o tym, iż substancja ta wzmacnia żołądek. Postanowił sprawdzić to na sobie i okazało się, że uzyskał objawy podobne do malarii. Po jej odstawieniu objawy przechodziły. Wtedy właśnie narodził się pierwszy warunek homeopatii: podobne należy leczyć podobnym. 

Po kolejnych latach badań oraz eksperymentów na sobie, rodzinie i przyjaciołach Samuel Hahnemann opublikował w 1810 roku Organon der Hailkunst (Organon sztuki uzdrawiania), gdzie opisał teorię oraz praktykę stosowaną w homeopatii. Książka, a bardziej podręcznik był przez niego ulepszany pięciokrotnie, a obecnie po przetłumaczeniu na 10 języków jest podstawowym źródłem wiedzy dla homeopatów na świecie. 

Podstawowe zasady, czyli jak działa homeopatia?

Główne zasady klasycznej homeopatii opierają się na kilku podstawowych regułach. Pierwszą z nich jest wspomniana zasada podobieństwa (similia similibus curantur), która mówi, aby podobne leczyć podobnym. Według homeopatów ta sama substancja, która wywołuje w dużych stężeniach objawy choroby może w bardzo małych dawkach (po ultrarozcieńczeniu) je niwelować. Za przykład może posłużyć wymiotnica lekarska. Przyjęta w dużych dawkach przez zdrową osobę powoduje wymioty, mdłości i ślinotok. Lek homeopatyczny na jej bazie ma pomagać na niestrawność, nadmierne wydzielanie śliny oraz na silne wymioty. Jest on oczywiście przygotowany według zasad homeopatii, czyli w wysokim stopniu rozcieńczony.     

Kolejną zasadą homeopatii jest teoria sił witalnych — Hahnemann twierdził, że aby odzyskać zdrowie, nie wystarczą same leki, ale człowiek powinien uwolnić swoją energię duchową, którą ma w sobie i jaka pozwala uzdrowić własny organizm. Bez tej energii życiowej nie jest on zdolny do uczuć, działania ani uzdrowienia. Ta siła ma inteligencję oraz zdolność skutecznego działania, co przyczynia się do utrzymania organizmu w jak najlepszym stanie. Zasada minimum jest podstawą leczenia homeopatycznego. Stosowanie nieskończenie małych dawek zgodnych ze sposobem reakcji organizmu ma stymulować ustrój człowieka do uruchomienia własnych mechanizmów obronnych. Użycie większej ilości substancji leczniczej mogłoby nasilić objawy i zadziałać toksycznie. Zgodnie z teorią homeopatii lekarstwa leczą tylko na poziomie fizycznym, zwalczając objawy choroby, a nie jej przyczyny. Natomiast leki homeopatyczne docierają na wyższy poziom i pobudzają organizm do walki z chorobą.

Ważne zasady homeopatii to także: indywidualizm, potencjonowanie. Ta pierwsza zakłada, że każdy jest inny i dlatego nawet przy podobnych objawach nie zawsze dwie osoby dostaną te same leki. Potencjonowanie stanowi następujące po sobie serie rozcieńczeń stałych lub płynnych substancji, a następnie dynamizowanie (wstrząsanie lub ucieranie). Proces ten ma na celu zminimalizowanie efektów ubocznych substancji oraz w przypadku dynamizacji — uwolnienie ukrytej mocy.

Polecane dla Ciebie

Homeopatia — jakie są rodzaje leków? 

Leki homeopatyczne to preparaty wytwarzane z surowców homeopatycznych zgodnie z zasadami farmakopei homeopatycznej (czyli zbioru wymagań jakościowych oraz metod badania produktów leczniczych, ich opakowań i surowców farmaceutycznych). Występują w formie preparatów półstałych (maści), stałych: ziarenek, ziarenek-globulek, czopków, mieszanek (mixturae) czy ziarenek powlekanych, a także w płynnej: kropli do oczu czy nosa, płynów do wstrzykiwania bądź nalewek i olejów. Powinno się je zażywać do 2 godzin po jedzeniu lub 0,5 godziny przed jedzeniem, nie pijąc przy tym kawy ani mocnej herbaty. Podczas terapii nie należy także palić tytoniu.

Preparaty homeopatyczne sporządza się z naturalnych składników: surowców roślinnych, zwierzęcych czy mineralnych. Do popularnych można zaliczyć arnikę górską, rumianek pospolity, aloes, sól morską, glinki czy pierwiastki, takie jak złoto, srebro, selen czy krzem. Zdarzają się także leki robione z patologicznych wydzielin ludzi i zwierząt — otrzymywane są one poprzez użycie całych zwierząt (żab, pszczół, pająków) lub ich produktów czy wydzielin — jadu węża, mleka zwierzęcego, wydzieliny gruczołów odbytniczych.

Kontrowersje wokół homeopatii

Homeopatia wzbudza wiele kontrowersji wśród lekarzy, naukowców, a także samych pacjentów. Ma tylu zagorzałych zwolenników, co przeciwników. Ci pierwsi są przekonani, że ta metoda na pewno pomaga, a jeśli nie to przynajmniej nie szkodzi. Przeciwnicy natomiast twierdzą, że to medycyna alternatywna, a jej skuteczność to nic innego jak efekt placebo. Uważają, że nie ma możliwości, aby preparat homeopatyczny działał, skoro nie zawiera praktycznie w ogóle substancji czynnej.

Leki homeopatyczne są oficjalnie dopuszczone do obrotu — reguluje to dyrektywa z 2001/83/WE Parlamentu Europejskiego i Rady Europy oraz Dyrektywa 2004/27/WE. 

W Polsce preparaty homeopatyczne mają Świadectwo Dopuszczenia do Obrotu wydane przez Instytut Leków. Zgodnie z Ustawą z 6 września 2001 roku nie wymagają dowodów skuteczności terapeutycznej. Zatem wierzyć czy nie wierzyć w homeopatię? Czy leczenie takimi lekami może być skuteczne? Odpowiedź na te pytania każdy powinien znaleźć sam. Nie ulega jednak wątpliwości, że nawet stosując terapię homeopatyczną, nie należy rezygnować z medycyny konwencjonalnej, jeśli są do tego wskazania.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Witamina B2 (ryboflawina) – funkcja w organizmie, suplementacja, niedobór, nadmiar

    Pękające kąciki ust, chroniczne zmęczenie, pogorszony wzrok – to tylko kilka przykładów objawów, które niesie za sobą niedobór witaminy B2. Ryboflawina bierze udział w wielu procesach metabolicznych organizmu i jest rozpuszczalna w wodzie. Zażywana wraz z innymi witaminami aktywuje ich działanie w organizmie. Jakie produkty zawierają w sobie ryboflawinę? Kiedy i jak zażywać witaminę B2 w formie suplementów diety? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Czym jest i jak działa żeń-szeń? Zastosowanie i przeciwwskazania do stosowania Panax ginseng

    Żeń-szeń, nazywany również ginsengiem lub wszechlekiem, jest jednym z najlepiej opisanych adaptogenów. Według medycyny chińskiej powinno się go stosować jedynie w miesiącach zimowych. Żeń-szeń wpływa na poprawę funkcji kognitywnych (poznawczych), poprawia samopoczucie i pamięć, łagodzi stres oraz działa korzystnie na skórę i potencję seksualną. Na rynku można kupić wiele preparatów z żeń-szeniem, zarówno w formie tabletek czy kapsułek, jak i płynnych ekstraktów. Który preparat z żeń-szeniem wybrać, jaka jest dzienna zalecana dawka tego adaptogenu oraz w jakiej porze dnia należy zażywać ten suplement? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Gotu kola (wąkrotka azjatycka) – czym jest i jak działa? Właściwości, zastosowanie i przeciwwskazania

    Sproszkowane ziele wąkrotki azjatyckiej, czyli adaptogenu nazywanego także gotu kola lub brahmi, zaleca się stosować u osób mających problemy z koncentracją i pamięcią. Wąkrotkę można przyjmować zarówno w formie kapsułek, czyli dojelitowo, jak i bezpośrednio na skórę w przypadku wystąpienia problemów dermatologicznych. Gotu kola działa także przeciwlękowo, łagodzi napięcie i niepokój. Jak dawkować gotu kola, ile kosztuje ten adaptogen i czy kobiety w ciąży mogą przyjmować wąkrotkę azjatycką? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Bacopa monnieri – działanie ekstraktu roślinnego eliksiru życia. Czy suplementowanie pomaga szybciej się uczyć?

    Bacopa monnieri, czyli bakopa drobnolistna, jest suplementem diety polecanym przed istotnymi egzaminami, jak matura czy sesja, ponieważ wspomaga pamięć i koncentrację. Korzystnie wpływa na kondycję skóry i włosów. Suplementowanie Bacopa zalecane jest także w trakcie terapii chorób neurodegradacyjnych, takich jak Alzhaimer lub Parkinson. Przez niektórych roślina nazywana jest „eliksirem życia”, ponieważ poprawia samopoczucie, łagodzi stres i napięcie. Dodatkowo ma także działanie przeciwbakteryjne i przeciwzapalne. Jak suplementować Bacopa monnieri? Czy kobiety w ciąży mogą zażywać ten preparat? Na jaki procent standaryzacji suplementu zwrócić uwagę, kupując brahmi? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Tetracykliny na trądzik pospolity – jak zwiększyć skuteczność antybiotyków?

    Tetracykliny stosowane są zazwyczaj w leczeniu trądziku pospolitego (łac. acne vulgaris) o średnim i dużym nasileniu, ze zmianami zapalnymi w postaci grudek, krost, guzków, cyst, nacieków, a także trądziku różowatego (łac. acne rosacea). Podawane są w formie tabletek doustnych lub maści zewnętrznej. Zazwyczaj terapię przeciwtrądzikową z wykorzystaniem tetracyklin ordynuje dermatolog. Dzieje się tak wówczas, kiedy dotychczas zażywane produkty do stosowania zewnętrznego były nieskuteczne.

  • Zastrzyki antykoncepcyjne – czy są skuteczne? Na jak długo wystarcza i jakie są skutki uboczne?

    Według badań skuteczność zastrzyków antykoncepcyjnych wynosi około 99% w przypadku stosowania ich zgodnie z zaleceniami. Jednakże skuteczność ta może być niższa w przypadku nieregularnego stosowania lub gdy nastąpi opóźnienie w podaniu kolejnej dawki. Ważne jest, aby pamiętać, że zastrzyki antykoncepcyjne nie chronią przed chorobami przenoszonymi drogą płciową, więc w przypadku ryzyka infekcji należy stosować dodatkową ochronę, taką jak na przykład prezerwatywy.

  • Jakie właściwości ma olejek z drzewa herbacianego? Jak go stosować na skórę?

    Olejek z drzewa herbacianego pozyskuje się na drodze destylacji z parą wodną surowca z rośliny łac. Melaleuca alternifolia. Kolonizatorzy australijscy odkryli tę roślinę w 1770 r. i, naśladując zamieszkujących tamte tereny Aborygenów, zaczęli wykorzystywać jej liście do zaparzania esencjonalnego napoju na wzór herbaty. Stąd też wzięła się nazwa rośliny. Kiedy, jak i na co stosować olejek z drzewa herbacianego? Czy olejek z drzewa herbacianego powinna stosować osoba, która ma trądzik?

  • Na co stosować szafran? Właściwości lecznicze, dawkowanie

    Już w starożytności wykorzystywano szafran do poprawiania smaku jedzenia, do barwienia tkanin, a także w lecznictwie. Szafran stanowi najdroższą przyprawę świata. Posiada charakterystyczny smak oraz barwę. Jego walory smakowe doceniane są w kuchni, a ostatnimi czasy zainteresowanie wzbudzają jego właściwości lecznicze. Warto jednak podkreślić, że szafran można przyjmować doustnie jedynie w niewielkich ilościach, ponieważ jego nadmiar może być szkodliwy dla zdrowia.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij