
Co może oznaczać swędzenie skóry w ciąży?
Hormony a swędzenie skóry w ciąży
Swędzenie skóry w ciąży dotyka wiele kobiet i jest zazwyczaj spowodowane zmianami fizjologicznymi, jakie zachodzą w ich organizmie, głównie na tle hormonalnym. Wzrost poziomu estrogenów oraz kortyzolu sprawia, że skóra traci jędrność i elastyczność. Tego typu dolegliwości nie są groźne, lecz bardzo uciążliwe i występują najczęściej w I trymestrze ciąży. W tym okresie przyszła mama staje się bardziej wrażliwa na bodźce zewnętrzne, a co za tym idzie – także skóra reaguje podrażnieniem czy swędzeniem.
Jakie czynniki mogą powodować swędzenie skóry w ciąży? Na przykład jedzenie, które przed ciążą było dobrze tolerowane przez przyszłą mamę, detergenty (środki do prania, zmywania, płukania), kosmetyki do codziennej pielęgnacji, a także zbyt szorstkie ubranie. Pomóc tu może zmiana kosmetyków na takie dla osób wrażliwych lub ze skłonnością do alergii oraz wybieranie ubrań z delikatnych, naturalnych, miękkich i oddychających tkanin, które nie będą podrażniać skóry.
W ciąży zmniejsza się poziom wydzielanego przez skórę łoju, dlatego traci ona swoją warstwę ochronną i bardziej się przesusza, co również może powodować swędzenie. Należy więc unikać wszystkiego, co powoduje jej wysuszanie: gorących i długich kąpieli w wannie, ekspozycji na słońce, wiatr czy zimno. Przyszła mama powinna dbać o kompleksowe nawilżanie skóry – pić odpowiednią ilość płynów i używać nawilżających kosmetyków do ciała, najlepiej naturalnych, bez parabenów, PEG-ów oraz niepotrzebnych dodatków chemicznych. Wcierane w ciało kilka razy dziennie powinny zmniejszyć dolegliwości i przynieść ulgę.
Swędzący brzuch w ciąży
Dlaczego w ciąży swędzi brzuch? Odpowiedź jest prosta – skóra w tym miejscu rozciąga się i napina najbardziej, szczególnie w II i III trymestrze ciąży. Oczywiście świąd z powodu rozciągającej się skóry może dotyczyć również innych części ciała – piersi, bioder czy ud.
Rozciąganie skóry doprowadza często do powstawania rozstępów, które również mogą powodować uczucie swędzącego brzucha w ciąży. Jak i dlaczego powstają te nieestetyczne blizny na skórze? W dużej mierze odpowiedzialne są za to geny. Przyczyną jest także podniesiony kortyzol osłabiający włókna kolagenowe i elastynowe skóry, która już jest sucha, wrażliwa i mocno napięta. W efekcie ma mniejszą odporność na rozciąganie – na skutek upośledzenia fibroblastów (komórek produkujących w skórze włókna kolagenu i elastyny) tworzą się zmiany w strukturze tkanki łącznej zwane rozstępami.
Przyszła mama powinna jeść produkty bogate w:
- pełnowartościowe białko, które jest podstawowym budulcem komórek ciała (chude mięso, ryby, nabiał, jaja, rośliny strączkowe);
- krzem, który bierze udział w syntezie kolagenu (jęczmień, skórki owoców, mleczko pszczele, szczypiorek, zioła takie jak skrzyp polny, pokrzywa zwyczajna, podbiał pospolity i rdest ptasi);
- witaminę C, która rozjaśnia cerę i pomaga w tworzeniu kolagenu (natka pietruszki, papryka czerwona, aronia, porzeczka czarna, cytrusy);
- witaminy z grupy B niezbędne w procesie regeneracji skóry (produkty pełnoziarniste, warzywa strączkowe, produkty na bazie drożdży, zielone warzywa, chude mięso, jaja, ryby);
- NNKT (niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe), które utrzymują odpowiednie nawilżenie skóry oraz łagodzą podrażnienia (ryby, oleje z pierwszego tłoczenia, orzechy).
Pielęgnacja natomiast powinna opierać się na delikatnym masażu i stosowaniu kremów oraz balsamów przeciw rozstępom, a także dermokosmetyków. Dobrze, by w składzie preparatów znalazły się witamina E regenerująca włókna kolagenu i elastyny, łagodzące masło shea, odżywcze i świetne na suchą oraz spierzchniętą skórę masło kakaowe. Bardzo dobrze sprawdzi się również olej jojoba, który zmiękczy i odżywi skórę oraz zapobiegnie powstawaniu rozstępów, a także olej arganowy – niezastąpiony podczas nawilżania, odżywiania oraz regeneracji skóry.
Uwaga! Przed użyciem każdego preparatu przyszła mama powinna uważnie przeczytać ulotkę, ponieważ niektóre preparaty można stosować dopiero od 4. miesiąca ciąży.
Polecane dla Ciebie
Swędzenie skóry w ciąży – to może być cholestaza ciężarnych
Gdy świąd brzucha jest bardzo silny i nie przechodzi po podstawowych zabiegach kosmetycznych, a poprzedzało go silnie swędzenie skóry dłoni i stóp, może to być cholestaza ciężarnych. Jest to niebezpieczne dla płodu schorzenie związane z niewydolnością wątroby i dróg żółciowych przyszłej mamy.
Objawy tej choroby są dość charakterystyczne, bo swędzenie zaczyna się właśnie od wewnętrznej strony dłoni i podeszew stóp, nasila się wieczorem i w nocy, ale nie pojawiają się żadne zmiany skórne. Występuje na skutek nadwrażliwości na hormony wytwarzane w czasie ciąży (estrogeny, progesteron) i pojawia się zazwyczaj w III trymestrze ciąży, ponieważ to wtedy stężenie tych hormonów jest najwyższe. Wewnątrzwątrobowy zastój żółci powoduje podwyższenie stężenia kwasów żółciowych, ALT, AST, bilirubiny i fosfatazy alkalicznej. Objawami, oprócz swędzenia skóry, mogą być żółtaczka występująca w okresie 1-4 tygodni po ustąpieniu świądu, mdłości, wymioty czy utrata łaknienia oraz w rzadszych przypadkach powiększenie wątroby matki. Świąd nasila się wraz z upływem ciąży, a najbardziej dokuczliwy jest tuż przed porodem.
Jeśli istnieje choć cień podejrzenia, że swędzenie skóry w ciąży może być skutkiem cholestazy ciężarnych, należy natychmiast udać się do lekarza, który zleci odpowiednie badania i wdroży leczenie.
Choroby dermatologiczne a swędzenie skóry w ciąży
Swędzenie skóry w ciąży może też być wynikiem dermatoz skórnych, których świąd jest jednym z objawów. Wyróżniamy:
- opryszczki ciężarnych (czasem określane jako pemfigoid) – są autoimmunologicznymi pęcherzowymi dermatozami pojawiającymi się w związku z ciążą; zmiany skórne mają charakter wielopostaciowy, pojawiają się na początku w okolicach pępka, a później przechodzą na tułów, dłonie i stopy. Przed wystąpieniem zmian skórnych przyszła mama źle się czuje, odczuwa pieczenie i świąd skóry, ma gorączkę, nudności oraz bóle głowy. Choroba stwarza ryzyko zahamowania rozwoju dziecka i przedwczesnego porodu;
- grudkowe zapalenie skóry – choroba jest wynikiem nadwrażliwości na tkanki łożyska. Czerwone grudki pokrywają na początku tułów, a później również kończyny. Zmiany skórne mogą pojawić się w każdym okresie ciąży, swędzenie skóry w tej chorobie jest bardzo silne;
- świerzbiączkę ciężarnych – zwykle rozpoczyna się między 25. a 30. tygodniem ciąży, ustępuje po porodzie i rzadko nawraca w kolejnych ciążach. Charakteryzuje się występowaniem niewielkich swędzących grudek na tułowiu i kończynach, choroba nie stwarza zagrożenia ani dla matki, ani dla dziecka;
- swędzące grudki i ogniska pokrzywkowe w przebiegu ciąży (PUPPP) – choroba pojawia się zwykle w trzecim trymestrze ciąży, zmiany skórne to bardzo swędzące grudki obrzękowe i wykwity pokrzywkowe pojawiające się na skórze podbrzusza, a następnie przechodzące na uda, pośladki i ramiona. Charakterystycznym objawem wyróżniającym tę chorobę jest swędząca osutka, która ustępuje bezpośrednio lub kilka tygodni po porodzie. Dermatoza ta nie zagraża dziecku ani matce.