Zdolności uczenia się dziedziczymy po ojcu
Katarzyna Szulik

Zdolności uczenia się dziedziczymy po ojcu

Badania niemieckich naukowców sugerują, że intelektualna i fizyczna aktywność rodziców może wpłynąć na zdolności uczenia się ich dzieci w przyszłości. Wnioski sformułowane na podstawie badania RNA myszy wskazują na kluczowy udział materiału genetycznego ojca w tym procesie.

Do tej pory sądzono, że nabyte umiejętności nie są zapisywane genomie i jako takie nie mogą zostać przekazane potomstwu. W ostatnich latach naukowcy dokonali kilku odkryć podważających to przekonanie. Przykładowo, uboga dieta zwiększa ryzyko występowania pewnych chorób nie tylko u rodziców, ale też wśród ich dzieci, podobnie jak stres czy trauma, których skutki również mogą być przekazywane z pokolenia na pokolenie i odbić się na psychice potomstwa. Naukowcy nazywają to zjawisko dziedziczeniem epigenetycznym, ponieważ nie wywołuje zmian w sekwencji DNA. 

Dzieci aktywnych są zdolniejsze?

Zespół pod przewodnictwem Prof. Andree Fischera zbadał mechanizm epigenetycznego dziedziczenia zdolności uczenia się. Powszechnie wiadomo, że fizyczna i intelektualna aktywność poprawia wspomniane zdolności i zmniejsza ryzyko chorób kognitywnych, takich jak Alzheimer czy demencja. Przeprowadzone przez nich badania na myszach potwierdziły, że po wprowadzeniu w ich życie konkretnych warunków, nabyte zdolności uczenia się zwierząt zostały przekazane kolejnemu pokoleniu. Potomstwo gryzoni, którym zapewniono wiele ruchu i stymulantów intelektualnych, uzyskało lepsze wyniki w testach zdolności uczenia się w porównaniu z ich rówieśnikami urodzonymi przez myszy, którym nie zapewniono wspomnianych wyżej warunków. U gryzoni wykryto również poprawę plastyczności synaptycznej w hipokampie, czyli rejonie mózgu odpowiedzialnym za uczenie się. Plastyczność synaptyczna pokazuje, na ile skutecznie komórki nerwowe komunikują się ze sobą, tym samym umożliwiając przyswajanie wiedzy. 

Sekret RNA i… nasienia

Następnie naukowcy zbadali, jakie mechanizmy mogą być odpowiedzialne za to zjawisko. Skupili się na dziedziczeniu epigenetycznym ze strony ojców, poddając badaniom ich nasienie, które zawiera nie tylko DNA, ale też molekuły RNA. Wydobyli molekuły RNA z materiału badawczego pochodzącego od samców myszy, których aktywność psychiczna i fizyczna były pobudzane, a następnie umieszczono je w zapłodnionych komórkach, które następnie implantowano samicom. Jak się okazało, potomstwo będące efektem zapłodnienia również wykazywało zwiększoną plastyczność synaptyczną i łatwość w przyswajaniu nowych informacji. 

W kolejnych badanach naukowcom udało się lepiej zidentyfikować molekuły RNA odpowiedzialne za dziedziczenie epigenetyczne. Pokazali, że dwie konkretne molekuły microRNA, miRNA212 i miRNA132, mogą odpowiadać za przynajmniej część dziedziczonych zdolności uczenia się. Zgodnie z badaniami naukowców, wspomniane molekuły były akumulowane w mózgach i spermie myszy po aktywności fizycznej i intelektualnej, stymulując formowanie się synaps odpowiedzialnych za lepsze uczenie się. W ten sposób nasienie jest w stanie przekazywać je kolejnym pokoleniom. Naukowcy przypuszczają, że mogą one w subtelny sposób modyfikować związki między neuronami, co poprawia zdolności kognitywne potomstwa. 

Powiązane produkty

Badania nad ludzkim genomem

Wiadomo, że aktywność fizyczna i trening kognitywny zwiększają zdolności uczenia się również u ludzi, ale w ich wypadku mechanizmy dziedziczności epigenetycznej nie są tak łatwe do wychwycenia. Mimo to wnioski sformułowane przez niemiecki zespół mogą przybliżyć nas to odpowiedzi na to pytanie. Kolejnym etapem ich badań ma być sprawdzenie, czy miRNA212 i miRNA132 również gromadzą się w ludzkiej spermie pod wpływem fizycznej i intelektualnej aktywności. 

Powyższe badania sugerują duży wpływ genomu i stylu życia ojca na zdolności poznawcze dzieci. Nie oznacza to oczywiście, że matki nie mają udziału w tym procesie – w końcu dziecko dziedziczy po połowie genów od matki i ojca. Naukowcy z Brazylii twierdzą, że wyższy iloraz inteligencji, lepsze wykształcenie i większe zarobki w dorosłym życiu to zasługa między innymi długotrwałego karmienia piersią w okresie niemowlęcym. Wyniki ich badań opublikowało pismo Lancet Global Health.

Dzieci karmione piersią są bardziej inteligentne

Wspomniane wnioski są efektem badania zapoczątkowanego w 1982 roku w brazylijskim mieście Pelotas, gdzie rozpoczęto obserwacje 3500 tysiąca noworodków karmionych piersią, pochodzących z rodzin o różnym statusie społeczno-ekonomicznym. 30 lat później naukowcy przebadali osoby ze wspomnianej grupy pod kątem poziomu ich inteligencji, a także poziomu wykształcenia oraz dochodów. Zebrane dane zestawiono z długością karmienia piersią w wieku niemowlęcym oraz dziesięcioma społeczno-biologicznymi zmiennymi mogącymi wpływać na IQ, wśród których znalazły się m.in. dochód rodzin w chwili narodzin dziecka, wykształcenie rodziców czy waga urodzeniowa.

Jak się okazało, osoby karmione piersią przez co najmniej rok osiągnęły wyższe wyniki na teście inteligencji (średnio o 4 punkty) od karmionych krócej, ich edukacja trwała o rok dłużej, a  zarobki były o 1/3 wyższe w stosunku do przeciętnego dochodu.

Korzyści z mleka matki

Zdaniem naukowców takie wyniki można tłumaczyć składnikami zawartymi w mleku matki. Zawiera ono między innymi długołańcuchowe nasycone kwasy tłuszczowe (DHA), niezbędne dla prawidłowego rozwoju mózgu. Badanie pokazuje, że pozytywny wpływ na rozwój dzieci ma nie tylko samo spożywanie mleka matki, ale również długość okresu karmienia.

Zgodnie z zaleceniami WHO, dzieci powinny być karmione piersią przez co najmniej pół roku do maksimum dwóch lat od urodzenia.

Źródło: ScienceDaily.com. Tylkonauka.pl

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Które ryby warto przyrządzić na święta?

    Trudno wyobrazić sobie świąteczny stół bez ryby. Oprócz tradycyjnego karpia czy śledzia warto w oryginalny sposób zaserwować również inne gatunki tej niezwykle zdrowej potrawy. Które ryby na święta będą nie tylko najsmaczniejsze, ale i najlepsze dla zdrowia?

  • Święta w ciąży – co może jeść ciężarna, a czego musi unikać?

    Kobieta w ciąży powinna jeść nie za dwoje, a dla dwojga, musi starać się tak komponować swoją dietę, aby dostarczała ona maluszkowi wszystkich niezbędnych składników. Znalezienie balansu między smakiem i zdrowiem może być szczególnie trudne w święta, gdy stół wręcz ugina się pod ciężarem aromatycznych potraw. 

  • Wielkanoc dla alergików: bez mleka, jaj i pszenicy

    Nietolerancje pokarmowe dają się szczególnie we znaki podczas świąt. Osoby nietolerujące laktozy, a więc mleka i jego przetworów, muszą zapomnieć o tradycyjnym serniku, bezglutenowcy nie zjedzą żurku, zaś uczuleni na jaja zostaną zmuszeni obyć się bez koronnej, wielkanocnej potrawy. Czym zastąpić żelazne pozycje ze świątecznego menu?

  • Pachnące święta – przegląd korzennych przypraw

    Imbir, cynamon i anyż trafiają do każdej polskiej kuchni w okresie przedświątecznym jako składniki pierniczków, ciast i kompotu z suszu. Warto o nich pamiętać, ponieważ usprawniają trawienie, dzięki czemu łagodzą skutki świątecznego przejedzenia. Ulga w dolegliwościach żołądkowych to jednak tylko jedna z wielu prozdrowotnych właściwości korzennych przypraw.

  • W Tłusty Czwartek nie zapomnij o zdrowiu

    Zjedzenie przynajmniej pączka w Tłusty Czwartek ma gwarantować pomyślność przez cały nadchodzący rok. W imię tradycji i zdrowia z ich liczbą lepiej nie przesadzać, bo obżarstwo nie przysporzy nam szczęścia, a tylko problemów z wątrobą bądź trzustką.

  • Dziecko w samochodzie w upał

    Wraz z nadejściem letnich upałów media zasypują nas informacjami o dzieciach i zwierzętach pozostawianych w rozgrzanych do czerwoności samochodach. Roztargnienie lub brak wyobraźni często prowadzą do tragedii, ponieważ nawet godzina spędzona w takich warunkach może grozić śmiercią dziecka. Najnowsze badanie potwierdzają, że ryzyko jest równie duże także w pojeździe pozostawionym w cieniu.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij