Tłuszczak – objawy, leczenie i przyczyny. Usuwanie tłuszczaków

Gdzie może znajdować się tłuszczak?

Tłuszczaki mogą lokalizować się tak naprawdę na każdym fragmencie ciała, jednak zwykle umiejscawiają się one na szyi, ramionach, udach, pod pachami oraz na tułowiu. Zazwyczaj tłuszczak położny jest płytko, tuż pod skórą, jednak może się zdarzyć, że będzie on znajdował się głębiej - czasem można zatem rozpoznać tłuszczaki zlokalizowane w pobliżu narządów wewnętrznych. Tłuszczak może występować pojedynczo, zdarza się jednak, że w tym samym czasie obecnych jest kilka lub nawet kilkanaście tłuszczaków. 

Jakie czynniki są odpowiedzialne za rozwój tłuszczaka?

Tak naprawdę nie do końca wiadomo, co jest przyczyną powstawania tłuszczaków. Z obserwacji wynika, że bardzo często tendencja do powstawania tłuszczaków jest dziedziczna. Jedną z możliwych przyczyn tłuszczaka mogą być częste i drobne urazy. Nie stwierdzono natomiast, aby czynnikiem predysponującym do rozwoju tłuszczaków była nadwaga.

Dodatkowo obserwuje się, że tłuszczaki zwykle powstają u osób pomiędzy 40 a 60 rokiem życia, choć mogą one powstać także u osób starszych i młodszych. Pojedyncze tłuszczaki występują zwykle z taką samą częstością u kobiet, jak i u mężczyzn. Natomiast tłuszczaki mnogie są zazwyczaj bardziej charakterystyczne dla płci męskiej. 

Jakie są objawy tłuszczaka?

Tłuszczak zaczyna być problematyczny dopiero wówczas, kiedy zaczyna rosnąć, a to niestety zdarza się prawie zawsze, choć na szczęście wzrost tłuszczaków jest zwykle bardzo powolny. Powiększający się tłuszczak, poza tym, że staje się bardziej widoczny i jest jeszcze większym defektem kosmetycznym, zaczyna też uciskać na okoliczne tkanki i nerwy, co niestety może doprowadzić do powstania dolegliwości bólowych.

Jeśli tłuszczak nie jest zlokalizowany pod skórą tylko głębiej, w okolicy narządów wewnętrznych, to jego rozrastanie się może doprowadzić do uciskania na te narządy, co z kolei może wiązać się z upośledzeniem ich funkcji. 

Jakie rodzaje tłuszczaków można wyróżnić?

Przede wszystkim najczęściej spotykaną postacią tłuszczaka jest lipoma, czyli pojedyncza zmiana, wyraźnie odgraniczona, która zbudowana jest tylko z komórek tkanki tłuszczowej. Poza tym czasami można też zdiagnozować angiomiolipomę - jest to tłuszczak, w którym poza licznymi komórkami tłuszczowymi stwierdza się także liczne naczynia krwionośne.

Kolejnym rodzajem tłuszczaka jest myolipoma – tutaj poza komórkami tłuszczowymi można również stwierdzić niezbyt liczne komórki tkanki mięśniowej gładkiej. Jeszcze jednym rodzajem tłuszczaka jest myelolipoma, w którym poza komórkami tkanki łącznej obecne są też komórki tkanki szpikowej. 

Jakie inne zmiany przypominają tłuszczaka?

Chociaż zdiagnozowanie tłuszczaka zwykle nie przysparza chirurgowi trudności, to jednak lekarz zawsze musi zachować czujność i diagnozując tłuszczaka zawsze musi brać pod uwagę także inne zmiany, które mogą go przypominać. Przede wszystkim tłuszczaka należy różnicować z guzami złośliwymi, np. z tluszczakomięsakiem, który jest nowotworem złośliwym. Poza tym, z tłuszczakiem należy też różnicować powiększone węzły chłonne, np. zlokalizowane w dole pachowym, ale także kaszaki czy też gangliony. 

Diagnoza tłuszczaków

Pacjent, który zaobserwuje u siebie niebolesny guzek, musi zgłosić się do swojego lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Lekarz w czasie wizyty zbierze dokładny wywiad: zapyta, kiedy guzek się pojawił, czy się powiększa, czy jest bolesny, czy skóra nad nim nie staje się zaczerwieniona i nadmiernie ucieplona. Następnie lekarz zbada guzek, bardzo dokładnie go obmaca. Wtedy już będzie mógł postawić wstępne rozpoznanie.

Leczenie i usuwanie tłuszczaków

Zwykle, jeśli tłuszczaki są małe i nie dają żadnych dolegliwości, nie ma konieczności ich usuwania. Bezobjawowe tłuszczaki są jednak usuwane w sytuacji, kiedy ich obecność powoduje defekt kosmetyczny i pacjent z powodu ich obecności czuje się niekomfortowo. Na zabieg ze względów estetycznych decydują się głownie młode kobiety, jak również pacjenci, u których tłuszczaki zlokalizowane są na twarzy, szyi oraz w innych widocznych miejscach.  Należy jednak pamiętać, że zawsze decyzje o tym czy usunięcie tłuszczaka ze względów kosmetycznych jest wskazane, a przede wszystkim bezpieczne, musi i tak podjąć chirurg po dokładnym obejrzeniu zmiany. 

Metody usuwania tłuszczaków

Tłuszczaki można usuwać na dwa sposoby. Pierwszy z nich to tradycyjny zabieg chirurgiczny. Zwykle taki zabieg nie wymaga hospitalizacji pacjenta i można go wykonać w warunkach ambulatoryjnych. Jak wyglądać zabieg usuwania tłuszczaka? Chirurg przed zabiegiem po raz kolejny dokładnie bada zmianę, którą będzie usuwał. Następnie musi podać pacjentowi miejscowe znieczulenie, które sprawi, że zabieg nie będzie dla pacjenta bolesny. Po podaniu znieczulenia chirurg usuwa tłuszczaka wraz z otaczająca ja łącznotkankową torebką, a następnie zaszywa ranę. Szwy zwykle usuwane są po około tygodniu – dwóch (w zależności od lokalizacji tłuszczaka) – na usunięcie szwów pacjent musi ponownie zgłosić się do chirurga.

Zdarzają się jednak sytuacje, w których zabieg usuwania tłuszczaka musi odbywać się w warunkach szpitalnych. Ma to miejsce zwykle wtedy, kiedy tłuszczak jest bardzo dużych rozmiarów i chirurg wie, że jego usunięcie może przysporzyć trudności. Zabieg w warunkach szpitalnych wykonuje się też wtedy, kiedy tłuszczak zlokalizowany jest w miejscu, które może bardzo krwawić w czasie zabiegu.

Drugim sposobem usuwania tłuszczaków jest odsysanie tkanki tłuszczowej z okolic zajętych przez zmianę. Metoda ta nie jest jednak bardzo popularna, polecana jest ona głównie pacjentom, u których występuje duża liczba tłuszczaków o małych rozmiarach, które zlokalizowane są w jednej okolicy ciała.

Tłuszczak jest niegroźny, ale warto go zbadać!

Choć tłuszczak nie jest groźną zmianą, to zawsze, w sytuacji, kiedy stwierdzimy u siebie jakiś "podejrzany guzek", zawsze należy udać się do lekarza. Jeśli lekarz potwierdzi, że to tylko tłuszczak, wtedy na spokojnie będzie można zastanowić się czy go usuwać czy na razie poczekać i jedynie obserwować zmianę. Należy też pamiętać o tym, że w kwestii konieczności usuwania tłuszczaka zawsze trzeba zaufać chirurgowi - to on ma bowiem doświadczenie i wie, kiedy usuwanie tłuszczaka, nawet tylko ze względów estetycznych, jest konieczne, a kiedy jednak lepiej nie usuwać zmiany i "zostawić ją w spokoju".