Szybka terapia onkologiczna – na czym polega i kto może skorzystać z Pakietu Onkologicznego? Czym jest DiLO?

Czym jest karta DiLO?

Karta Diagnostyki i Leczenia Onkologicznego (DiLO lub tzw. zielona karta) pełni rolę priorytetowego skierowania i ma na celu usystematyzowanie procesu diagnostyczno–terapeutycznego.

Karta DiLO może zostać ponownie wydana pacjentowi w przypadku nawrotu choroby wymagającego ponownego leczenia lub ustalenia rozpoznania drugiego nowotworu. Jeśli w wyniku badań diagnostycznych nowotwór jest wykluczony, karta DiLO jest zamykana lub pacjent pozostawia ją w placówce, w której zakończył proces leczenia onkologicznego. Karta wraz z kopią dokumentacji medycznej jest przekazywana lekarzowi POZ, wskazanemu przez świadczeniobiorcę w deklaracji wyboru.

Nowotwory w Polsce. Co mówią statystyki?

Ze statystyk Narodowego Funduszu Zdrowia wynika, że w styczniu 2021 roku w Polsce wydano 20 302 karty DiLO, czyli o 3 tysiące mniej w porównaniu z rokiem ubiegłym. Może to oznaczać, że z powodu pandemii COVID-19 i utrudnionego dostępu do służby zdrowia, wielu pacjentów nie zostało zdiagnozowanych. Wszystko wskazuje na to, że nastąpi wzrost liczby pacjentów z zaawansowanymi nowotworami.

W Polsce zauważalny jest ogólny wzrost zachorowań na nowotwory. Przyczyny takiego stanu rzeczy upatruje się w starzeniu się społeczeństwa, ale też negatywnych czynnikach związanych ze stylem życia. Według prognoz wieloletniego programu Narodowej Strategii Onkologicznej (tzw. cancer plan) w ciągu najbliższych 5 lat liczba pacjentów onkologicznych może wzrosnąć o 15%, a za 10 lat może sięgnąć 28%.

Dowiedz się więcej, jak pandemia koronawirusa zmieniła dostępność opieki onkologicznej.

Jakie są etapy Szybkiej Ścieżki Onkologicznej (SSO)?

1. Wizyta u lekarza pierwszego kontaktu. W przypadku zaobserwowania niepokojących objawów należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem, który przeprowadzi dokładny wywiad i zleci wstępne badania diagnostyczne.
2. Wystawienie Karty Diagnostyki i Leczenia Onkologicznego (DiLO). Kartę DiLo może wystawić instytucja posiadająca kontrakt z NFZ – lekarz podstawowej opieki zdrowotnej albo lekarz udzielający ambulatoryjnych świadczeń specjalistycznych w szpitalu lub przychodni. Dokumentu nie może wystawić lekarz w prywatnym gabinecie.
3. Wizyta u lekarza onkologa. Na konsultację z lekarzem onkologiem można umówić się bez skierowania. Termin pierwszej konsultacji powinien zostać wyznaczony w ciągu 14 dni od daty pierwszego zgłoszenia się z kartą DiLO w rejestracji.
4. Konsylium lekarskie. To spotkanie zespołu terapeutycznego, które odbywa się najpóźniej 7 tygodni od daty pierwszego zgłoszenia się pacjenta z kartą DiLO w rejestracji poradni onkologicznej. Jest to spotkanie, na którym analizuje się wyniki badań, ustala plan leczenia i wyznaczany tzw. koordynatora terapii, który będzie prowadził pacjenta. Koordynator nie musi być lekarzem, ale jest uczestnikiem konsylium i zapewnia wsparcie informacyjne, administracyjne i organizacyjne, w tym pomoc w komunikacji między pacjentem a zespołem terapeutycznym w trakcie trwania leczenia.
5. Rozpoczęcie leczenia onkologicznego. Na wizycie koordynator omawia dokładny plan i harmonogram leczenia. Pacjent może przedyskutować dostępne opcje terapii z lekarzem (radioterapia, chemioterapia, zastosowanie podejścia chirurgicznego).
6. Monitorowanie stanu pacjenta po zakończeniu terapii onkologicznej. Pacjent po zakończeniu leczenia kierowany jest do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, który staje się ponownie lekarzem prowadzącym.

Trzy etapy diagnostyki w ramach Pakietu Onkologicznego

1. Diagnostyka podstawowa jest związana z wysunięciem podejrzenia nowotworu. Lekarz podstawowej opieki zdrowotnej zleca badania znajdujące się w jego koszyku świadczeń gwarantowanych. Na podstawie uzyskanych wyników podejmuje dalsze decyzje.
2. Diagnostyka wstępna ma na celu potwierdzenie lub wykluczenie nowotworu. Ten etap nie powinien przekroczyć 28 dni. Na badania kieruje lekarz specjalista.
3. Diagnostyka pogłębiona ma na celu określenie rodzaju nowotworu i ocenę stopnia jego zaawansowania, liczbę i miejsca ewentualnych przerzutów. Ten etap nie powinien przekroczyć 21 dni. Na badania kieruje lekarz specjalista.

Dlaczego pacjenci ze stwierdzonymi, złośliwymi nowotworami skóry nie są obejmowani Pakietem Onkologicznym?

Nie wszystkie przypadki nowotworów złośliwych można leczyć w ramach Pakietu Onkologicznego – raki skóry inne niż czerniak nie są objęte programem. Wprowadzając projekt w życie w 2015 roku, Ministerstwo Zdrowia argumentowało taką decyzję powolnym wzrostem zmian nowotworowych, faktem, że stosunkowo rzadko powodują zagrożenie życia oraz możliwością podjęcia leczenia, które daje skuteczne rezultaty.