Szanse i metody na zajście w ciążę po chemio- i radioterapii
Katarzyna Szulik

Szanse i metody na zajście w ciążę po chemio- i radioterapii

Podczas tegorocznego zjazdu Europejskiego Towarzystwa Reprodukcji i Embriolgii odbywającego się online zaprezentowano najbardziej kompleksowy, jak dotąd, raport dotyczący skuteczności w zachowywaniu płodności u kobiet chorych na nowotwór. Jak wiadomo, chemio- i radioterapia często wiążą się z utratą płodności, dlatego coraz więcej kobiet decyduje się na pobranie i przechowanie jajeczek i embrionów jeszcze przed rozpoczęciem leczenia z myślą o wykorzystaniu ich po powrocie do zdrowia. 

Nowotwór a kobieca płodność

Raport sporządzony przez naukowców z Wielkiej Brytanii na podstawie danych zbieranych przez 20 lat ocenia skuteczność starań o dziecko kobiet, którym udało się wygrać z chorobą. Ostatecznie w analizie ujęto dane pochodzące od 879 młodych kobiet leczonych na nowotwory różnego typu między 2000 a 2019 r., które chciały zachować swoją płodność. 

Mediana wieku kobiet wyniosła 33 lata, a 63 proc. z nich chorowało na nowotwór piersi. U 42 proc. kobiet zachowanie płodności było możliwe na drodze jednej z trzech dostępnych metod: mrożenia jajeczek, co wybierano najczęściej, mrożenia embrionów oraz mrożenia tkanki jajników. 

Kilka metod zachowania płodności po leczeniu nowotworowym

Wybór metody jest kwestią indywidualną, a pacjentki w tym wieku najczęściej korzystają z metody mrożenia oocytów, czyli niedojrzałych komórek jajowych, które dopiero po przejściu kilku faz rozwoju przekształcają się w pełni funkcjonalne komórki. Kolejną, znacznie rzadziej stosowaną techniką jest krioprezerwacja tkanki jajnikowej, którą potem można przeszczepić do niewłaściwie działających jajników, by przywrócić ich prawidłowe funkcje. Co ciekawe, taką metodę zachowania płodności można stosować nie tylko u kobiet dojrzałych, ale także u dziewczynek, które zachorowały przed wejściem w okres dojrzewania. 

W roku 2015 na łamach pisma „Human Reproduction” przedstawiono przypadek kobiety, która, by móc zajść w ciążę skorzystała z tkanek jajnika, zamrożonych, gdy była trzynastolatką (z uwagi na konieczność przejścia chemioterapii). Gdy już jako dorosła osoba rozpoczęła starania o dziecko, okazało się, że jej lewy jajnik przestał prawidłowo funkcjonować, co otworzyło drogę do wykorzystania zamrożonej tkanki. Dzięki niej udało się przywrócić działanie jajnika już po 5 miesiącach od przeszczepu, a dwa lata później kobieta zaszła w ciążę w pełni naturalnie i urodziła całkowicie zdrowego syna. 

Powiązane produkty

Duże szanse na zajście w ciążę po nowotworze

Odsetek kobiet, które po wyleczeniu postanowiły skorzystać z zachowanych tkanek w celu starań o dziecko, był stosunkowo niewielki i wyniósł 16 proc., czyli 67 kobiet. 44 z nich udało się zajść w ciążę przy wsparciu w ramach procedury in vitro, w tym u 9 proc. kobiet ciąże były bliźniacze. 

Większość pacjentek, które podjęły decyzję o rozpoczęciu starań o dziecko (dokładnie 2/3) po wyleczeniu, robiło to stosunkowo szybko, do dwóch lat od otrzymania diagnozy. Zdecydowanie najczęściej robiły to kobiety, które przeszły raka piersi i także u nich wskaźnik pomyślnych zapłodnień był najwyższy i wyniósł około 70 proc.

Dla porównania, u kobiet po chłoniaku do szczęśliwego rozwiązania doszło jedynie w 30 proc. przypadków. Ostatecznie do narodzin dzieci doszło u 1 na 6 kobiet, które poddały się procedurom zachowania płodności, ponieważ nie każda z ciąż zakończyła się pomyślnie. Każda z pacjentek doświadczyła natomiast jakiejś formy pogorszenia płodności w wyniku leczenia nowotworowego, przede wszystkim po chemio– i radioterapii, której skala zależała od poziomu toksyczności leczenia. Co ciekawe, niektórym, kobietom udało się zajść w ciążę w pełni naturalnie.

Standardowa porada dla pacjentek nowotworowych

Zdaniem naukowców porada dotycząca zachowania płodności w wyniku terapii nowotworowej powinna być udzielana wszystkim młodym kobietom zmuszonym poddać się leczeniu w tym kierunku. Mrożenie i ponowne wykorzystywanie komórek i tkanek to obecnie powszechnie stosowane i uznane procedury zachowywania płodności dające dobre efekty. 

Choć w badaniu na skorzystanie z przywrócenia płodności zdecydowało się tylko 16 proc. pacjentek, warto pamiętać, że analizowano przypadki również sprzed roku. Oznacza to, że z czasem ten odsetek powinien wzrosnąć, zwłaszcza, że w analizowanej grupie znalazły się także bardzo młode kobiety, w tym również nastolatki. 

  1. European Society of Human Reproduction and Embryology, Cancer treatment in young women need not mean the end of their fertility, "eurekalert.org" [online], https://www.eurekalert.org/pub_releases/2020–07/esoh–cti070120.php, [dostęp:] 06.07.2020 r. 
  2. In Vitro Online, Czym jest oocyt, "invitroonline.pl [online], https://invitroonline.pl/czym–jest–oocyt/, [dostęp]: 06.07.2020 r.
  3. Zdrowy chłopczyk urodzony dzięki kriokonserwacji tkanki jajnika, "parens.pl" [onine], http://parens.pl/aktualnosc/zdrowy–chlopczyk–urodzony–dzieki–kriokonserwacji–tkanki–jajnika/, [dostęp:] 06.07.2020 r.
  4. I. Demeestere, P. Simon, L. Dedeken i in., Live birth after autograft of ovarian tissue cryopreserved during childhood, „Hum Reprod” 2015(6).

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Kiedy zrobić test ciążowy? Jakie są rodzaje? Co oznaczają kreski?

    Wykonanie testu ciążowego to zarazem ekscytujący, jak i nieco stresujący moment. Aby wynik był jak najbardziej wiarygodny, warto wiedzieć, czym jest beta-hCG, jakie są dostępne rodzaje testów i kiedy najlepiej wykonać badanie. W tym artykule znajdziesz odpowiedzi na wszystkie nurtujące Cię pytania.

  • Badanie KTG płodu - na czym polega i kiedy się je wykonuje?

    Badanie KTG, znane również jako kardiotokografia, to nieinwazyjne badanie, które pozwala na monitorowanie czynności serca płodu oraz skurczów mięśnia macicy. Jest to podstawowe badanie wykonywane najczęściej w okresie okołoporodowym, które dostarcza cennych informacji na temat stanu zdrowia dziecka i przebiegu porodu. Na czym polega KTG? Jak je interpretować?

  • Jakie są objawy niedoczynności tarczycy w ciąży? Czy można ją leczyć? Normy badań

    Niedoczynność tarczycy w ciąży może zwiększyć ryzyko związane z poronieniem, odklejeniem łożyska, niedokrwistością, nadciśnieniem ciążowym czy krwawieniem poporodowym. Wyjątkowo newralgiczny moment to ten, kiedy niedoczynność wystąpi w pierwszym trymestrze ciąży. Jak diagnozować i leczyć niedoczynność tarczycy u kobiety w ciąży, tak aby terapia była skuteczna i nie zaszkodziła dziecku?

  • Czy kobieta w ciąży może przyjmować symetykon? Jak działają leki na nadmierne gazy?

    Wzdęcia to powszechny i uciążliwy problem dotykający wiele kobiet w ciąży. Często zupełnie niepotrzebnie uznawany za wstydliwy i pomijany w rozmowie z lekarzem, co utrudnia znalezienie skutecznych rozwiązań i zmniejszenie dyskomfortu u przyszłej mamy. Tymczasem istnieją dobre i bezpieczne sposoby, by złagodzić nieprzyjemne dolegliwości. Co może zastosować kobieta oczekująca dziecka i dlaczego w ciąży pojawiają się wzdęcia?

  • Blizny po cesarskim cięciu. Pielęgnacja i sposoby na blizny po cesarce

    W ciągu ostatnich 10 lat odnotowano ponad dwukrotny wzrost odsetka porodów zakończonych cesarskim cięciem. W naszym kraju wynosi on aż 42,2%. Jest to jeden z najwyższych wyników w Europie. Jest to też najczęściej wykonywana operacja położnicza, a dane przedstawiają ciągłą tendencję wzrostową. Przez wzgląd na powszechność tego rodzaju porodu warto rozpowszechniać wiedzę na temat konsekwencji, jakie za sobą niesie. Jedną z nich jest oczywiście rana pooperacyjna i ryzyko powstania zrostów. Prawidłowa pielęgnacja blizny po cesarce może zmniejszyć jej widoczność w późniejszym czasie.

  • Stymulacja hormonalna jajników. Zasady, protokół przed in vitro

    Stymulacja hormonalna jajników to ważny element w procesie zapłodnienia in vitro. Jest procedurą, która może pomóc wielu kobietom zmagającym się z problemami z owulacją w zrealizowaniu marzenia o macierzyństwie. Ale co to dokładnie oznacza i jak przebiega ten proces? 

  • Suplementy diety i witaminy wspomagające płodność  mężczyzn i kobiet

    Sposób odżywiania w znaczącym stopniu warunkuje płodność kobiet i mężczyzn w okresie reprodukcyjnym. Niekiedy jednak nawet właściwa dieta nie jest w stanie dostarczyć wszystkich niezbędnych składników. Wówczas pomocna okazuje się suplementacja. W przypadku kobiet zwykle rekomendowanymi podstawowymi składnikami, które warto włączyć do przyjmowania przed zajściem w ciąże są: kwas foliowy i witaminy z grupy B, witamina D3, kwas EPA, antyoksydanty, a w przypadku stwierdzonych niedoborów również żelazo. Mężczyznom zaleca się przyjmowanie antyoksydantów, witaminy D3, kwasu EPA omega-3, a także w przypadku zdiagnozowania obniżonego poziomu: magnezu, cynku i selenu.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.