Szanse i metody na zajście w ciążę po chemio- i radioterapii
Katarzyna Szulik

Szanse i metody na zajście w ciążę po chemio- i radioterapii

Podczas tegorocznego zjazdu Europejskiego Towarzystwa Reprodukcji i Embriolgii odbywającego się online zaprezentowano najbardziej kompleksowy, jak dotąd, raport dotyczący skuteczności w zachowywaniu płodności u kobiet chorych na nowotwór. Jak wiadomo, chemio- i radioterapia często wiążą się z utratą płodności, dlatego coraz więcej kobiet decyduje się na pobranie i przechowanie jajeczek i embrionów jeszcze przed rozpoczęciem leczenia z myślą o wykorzystaniu ich po powrocie do zdrowia. 

Nowotwór a kobieca płodność

Raport sporządzony przez naukowców z Wielkiej Brytanii na podstawie danych zbieranych przez 20 lat ocenia skuteczność starań o dziecko kobiet, którym udało się wygrać z chorobą. Ostatecznie w analizie ujęto dane pochodzące od 879 młodych kobiet leczonych na nowotwory różnego typu między 2000 a 2019 r., które chciały zachować swoją płodność. 

Mediana wieku kobiet wyniosła 33 lata, a 63 proc. z nich chorowało na nowotwór piersi. U 42 proc. kobiet zachowanie płodności było możliwe na drodze jednej z trzech dostępnych metod: mrożenia jajeczek, co wybierano najczęściej, mrożenia embrionów oraz mrożenia tkanki jajników. 

Kilka metod zachowania płodności po leczeniu nowotworowym

Wybór metody jest kwestią indywidualną, a pacjentki w tym wieku najczęściej korzystają z metody mrożenia oocytów, czyli niedojrzałych komórek jajowych, które dopiero po przejściu kilku faz rozwoju przekształcają się w pełni funkcjonalne komórki. Kolejną, znacznie rzadziej stosowaną techniką jest krioprezerwacja tkanki jajnikowej, którą potem można przeszczepić do niewłaściwie działających jajników, by przywrócić ich prawidłowe funkcje. Co ciekawe, taką metodę zachowania płodności można stosować nie tylko u kobiet dojrzałych, ale także u dziewczynek, które zachorowały przed wejściem w okres dojrzewania. 

W roku 2015 na łamach pisma „Human Reproduction” przedstawiono przypadek kobiety, która, by móc zajść w ciążę skorzystała z tkanek jajnika, zamrożonych, gdy była trzynastolatką (z uwagi na konieczność przejścia chemioterapii). Gdy już jako dorosła osoba rozpoczęła starania o dziecko, okazało się, że jej lewy jajnik przestał prawidłowo funkcjonować, co otworzyło drogę do wykorzystania zamrożonej tkanki. Dzięki niej udało się przywrócić działanie jajnika już po 5 miesiącach od przeszczepu, a dwa lata później kobieta zaszła w ciążę w pełni naturalnie i urodziła całkowicie zdrowego syna. 

Polecane dla Ciebie

Duże szanse na zajście w ciążę po nowotworze

Odsetek kobiet, które po wyleczeniu postanowiły skorzystać z zachowanych tkanek w celu starań o dziecko, był stosunkowo niewielki i wyniósł 16 proc., czyli 67 kobiet. 44 z nich udało się zajść w ciążę przy wsparciu w ramach procedury in vitro, w tym u 9 proc. kobiet ciąże były bliźniacze. 

Większość pacjentek, które podjęły decyzję o rozpoczęciu starań o dziecko (dokładnie 2/3) po wyleczeniu, robiło to stosunkowo szybko, do dwóch lat od otrzymania diagnozy. Zdecydowanie najczęściej robiły to kobiety, które przeszły raka piersi i także u nich wskaźnik pomyślnych zapłodnień był najwyższy i wyniósł około 70 proc.

Dla porównania, u kobiet po chłoniaku do szczęśliwego rozwiązania doszło jedynie w 30 proc. przypadków. Ostatecznie do narodzin dzieci doszło u 1 na 6 kobiet, które poddały się procedurom zachowania płodności, ponieważ nie każda z ciąż zakończyła się pomyślnie. Każda z pacjentek doświadczyła natomiast jakiejś formy pogorszenia płodności w wyniku leczenia nowotworowego, przede wszystkim po chemio– i radioterapii, której skala zależała od poziomu toksyczności leczenia. Co ciekawe, niektórym, kobietom udało się zajść w ciążę w pełni naturalnie.

Standardowa porada dla pacjentek nowotworowych

Zdaniem naukowców porada dotycząca zachowania płodności w wyniku terapii nowotworowej powinna być udzielana wszystkim młodym kobietom zmuszonym poddać się leczeniu w tym kierunku. Mrożenie i ponowne wykorzystywanie komórek i tkanek to obecnie powszechnie stosowane i uznane procedury zachowywania płodności dające dobre efekty. 

Choć w badaniu na skorzystanie z przywrócenia płodności zdecydowało się tylko 16 proc. pacjentek, warto pamiętać, że analizowano przypadki również sprzed roku. Oznacza to, że z czasem ten odsetek powinien wzrosnąć, zwłaszcza, że w analizowanej grupie znalazły się także bardzo młode kobiety, w tym również nastolatki. 

  1. European Society of Human Reproduction and Embryology, Cancer treatment in young women need not mean the end of their fertility, "eurekalert.org" [online], https://www.eurekalert.org/pub_releases/2020–07/esoh–cti070120.php, [dostęp:] 06.07.2020 r. 
  2. In Vitro Online, Czym jest oocyt, "invitroonline.pl [online], https://invitroonline.pl/czym–jest–oocyt/, [dostęp]: 06.07.2020 r.
  3. Zdrowy chłopczyk urodzony dzięki kriokonserwacji tkanki jajnika, "parens.pl" [onine], http://parens.pl/aktualnosc/zdrowy–chlopczyk–urodzony–dzieki–kriokonserwacji–tkanki–jajnika/, [dostęp:] 06.07.2020 r.
  4. I. Demeestere, P. Simon, L. Dedeken i in., Live birth after autograft of ovarian tissue cryopreserved during childhood, „Hum Reprod” 2015(6).

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • In vitro – na czym polega? Przebieg, skuteczność, koszt

    Zgodnie ze stanowiskiem Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) problemy z płodnością ma ok. 12% populacji. Szacuje się, że w Polsce dotyczy to aż 20% osób w wieku reprodukcyjnym. Nadzieję na posiadanie potomstwa daje jednak metoda in vitro, która w dużej mierze jest finansowana z programów samorządowych.

  • Łysienie poporodowe – jak długo trwa wypadanie włosów po ciąży i jak sobie z nim radzić?

    Każda kobieta marzy o tym, aby jej włosy były piękne, gęste i lśniące. I właśnie w okresie ciąży włosy takie się stają — są mocniejsze i wyglądają zdrowiej niż przed ciążą. Niestety, ten stan nie będzie utrzymywał się długo, ponieważ włosy zaczynają wypadać zazwyczaj po porodzie. Mówi się wówczas, że doszło do łysienia poporodowego. Czy jest ono groźne? Co robić, gdy po ciąży nadmiernie wypadają włosy? Podpowiadamy.

  • USG genetyczne – kiedy wykonać? Ile kosztuje i co może pokazać?

    Badanie USG genetyczne jest w pełni bezpieczne zarówno dla dziecka, jak i dla kobiety ciężarnej. Jest ono jednym z najważniejszych badań wykonywanych w trakcie trwania ciąży. Podczas badania oceniana jest m.in. anatomia płodu oraz ryzyko aberracji chromosomowych. Jak wygląda obowiązkowe badanie prenatalne i ile kosztuje USG genetyczne?

  • Jakie zmiany hormonalne zachodzą w organizmie kobiety w trakcie ciąży?

    Burza hormonalna to potoczne określenie na wszelkiego rodzaju zmiany zachodzące w gospodarce gruczołów dokrewnych w trakcie trwania ciąży. Każdą kobietę ciężarną dotyczą te same wahania, niemniej towarzyszą im różne odczucia. Co dzieje się z organizmem kobiety w czasie ciąży? Jakie hormony działają na początku ciąży oraz co kortyzol ma wspólnego ze zmiennością nastroju?

  • Pierwsze objawy ciąży – po czym poznać, że doszło do zapłodnienia?

    Mdłości, zawroty głowy, tkliwość piersi? Czy te objawy świadczą o tym, że kobieta jest w ciąży? Owszem, mogą na to wskazywać, niemniej nie muszą. Specjaliści z zakresu ginekologii i położnictwa nie definiują jednoznacznie tzw. wczesnych i późnych objawów ciąży. Można jednak wyróżnić zarówno prawdopodobne, jak i pewne jej oznaki.

  • Kangurowanie – czym jest i jakie może przynieść korzyści?

    Budowanie więzi z dzieckiem można rozpocząć już od pierwszych minut, w których malec pojawi się na świecie. Proces, który odbywa się w kontakcie skóra do skóry, nazywa się kangurowaniem. Może być wykonywane przez mamę, ale także przez tatę noworodka. Jak się przygotować do kangurowania i jak długo można je praktykować?

  • Jakie są objawy niedoczynności tarczycy w ciąży? Czy można ją leczyć? Normy badań

    Niedoczynność tarczycy w ciąży może zwiększyć ryzyko związane z poronieniem, odklejeniem łożyska, niedokrwistością, nadciśnieniem ciążowym czy krwawieniem poporodowym. Wyjątkowo newralgiczny moment to ten, kiedy niedoczynność wystąpi w pierwszym trymestrze ciąży. Jak diagnozować i leczyć niedoczynność tarczycy u kobiety w ciąży, tak aby terapia była skuteczna i nie zaszkodziła dziecku?

  • Jak sobie radzić z alergią w ciąży?

    Co piąta kobieta w ciąży cierpi na alergię, zwłaszcza na alergiczny nieżyt nosa i astmę alergiczną. W czasie ciąży może pojawić się także alergiczne zapalenie spojówek, ostra pokrzywka, alergia pokarmowa, alergia na leki, a nawet anafilaksja. Jak zatem radzić sobie z alergią w ciąży? Jakie leki można stosować na alergię w ciąży? Czy w ciąży można robić testy alergiczne? I czy alergia w ciąży szkodzi dziecku?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij