
Leki przeciwwirusowe – czy popularne leki na wirusy mogą uchronić przed zarażeniem SARS-CoV-2? Jak leczy się COVID-19?
Lek na koronawirusa SARS-CoV-2 jest intensywnie poszukiwany przez naukowców już od kilku miesięcy. Do tej pory zarejestrowano jeden preparat, który zyskał wskazania do leczenia wspomagającego COVID-19. Chlorochina – bo o niej mowa – jest dostępna wyłącznie w leczeniu szpitalnym, kilka kolejnych leków jest nadal w fazie badań klinicznych. Czy leki przeciwwirusowe dostępne bez recepty mogą uchronić przed zarażeniem koronawirusem? Jak działają popularne leki na wirusy?
Jak działają leki przeciwwirusowe?
Leki przeciwwirusowe można podzielić na 4 główne grupy ze względu na ich mechanizm działania:
- Pierwszą grupą są leki, które będą blokować przedostawanie się wirusów do komórek (np. leki stosowane w leczeniu zakażeń HIV-1).
- Drugą grupą leków są preparaty hamujące proces uwalniania genomu wirusa, w konsekwencji także hamujące proces „transportowania” genomu do jądra komórkowego zainfekowanej komórki (np. amantadyna stosowana w zakażeniach wirusami grypy A).
- Trzecia grupa to leki, które hamują replikację wirusów wewnątrz zakażonej komórki, czyli leki hamujące proces powielania materiału genetycznego wirusa, w konsekwencji hamujące namnażanie się wirusów (np. acyklowir stosowany w leczeniu opryszczki).
- Grupa czwarta to leki, które będą hamowały proces uwalniania się wirusów z zainfekowanej komórki gospodarza (np. leki stosowane w zakażeniach wirusami grypy A i B).
COVID-19 a leki przeciwwirusowe
Najpopularniejszym lekiem przeciwwirusowym dostępnym bez recepty jest pranobeks inozyny, który ma działanie immunostymulujące. Stosowany jest najczęściej w zakażeniach wirusem opryszczki zwykłej oraz podczas infekcji górnych dróg oddechowych, zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Wiele osób zastanawia się więc, czy pranobeks inozyny można stosowańć profilaktycznie, by uchronić się przed zakażeniem koronawirusem lub w trakcie choroby, aby złagodzić jej przebieg.
W przypadku ostrego zakażenia układu oddechowego SARS-CoV-2 może pojawić się konieczność hospitalizacji na oddziale intensywnej opieki medycznej. W zakażeniu koronawirusem mogą pojawić się: ciężkie zapalenie płuc, zespół ostrej niewydolności oddechowej, sepsa czy wstrząs septyczny. Konieczne jest wtedy monitorowanie chorych (pulsoksymetria, ciśnienie tętnicze, ocena w skali qSOFA). Leczenie szpitalne daje także możliwość tlenoterapii, która jest podejmowana u części chorych – ostra niewydolność oddechowa wymagająca wspomagania oddechu.
U pacjentów zakażonych koronawirusem, u których przebieg choroby jest łagodny podejmowane jest leczenie objawowe w warunkach domowych. Warto tutaj zaznaczyć, iż w tym przypadku bardzo ważną i istotną kwestią jest możliwość skutecznego izolowania takich pacjentów.
Koronawirus – leczenie
Pierwszym lekiem, który uzyskał nowe wskazanie terapeutycznie – leczenie wspomagające w zakażeniach koronawirusami typu beta, takimi jak SARS-CoV, MERS-CoV i SARS-CoV-2 – jest Arechin, preparat zawierający fosforan chlorochiny. Chlorochina to związek chinolinowy o właściwościach przeciwmalarycznych i przeciwzapalnych, który przeszedł pozytywnie badania kliniczne w zwalczaniu infekcji 2019-nCoV in vitro.
Wśród leków na COVID-19 będących w fazie testów klinicznych można wymienić:
- remdesivir (lek opracowany w 2014 r. w trakcie trwania epidemii wirusa Ebola w Afryce),
- tocilizumab (lek stosowany w reumatoidalnym zapaleniu stawów; wyniki testów u pacjentów z ciężkim uszkodzeniem płuc w wyniku zakażenia koronawirusem są obiecujące),
- favipiravir (japoński lek na grypę stosowany od 2014 r., którego pierwsze testy potwierdziły, że skraca on czas trwania infekcji w przypadku łagodnego przebiegu).
Nie ma także szczepionki przeciwko koronawirusowi, jednakże w tej kwestii także prowadzone są intensywne badania i testy na pacjentach.
Ibuprofen na COVID 19?
Po kilku dniach, podczas których trwała dyskusja na temat rzekomej szkodliwości niesteroidowych leków przeciwzapalnych w leczeniu osób zakażonych najnowszym koronawirusem, Światowa Organizacja Zdrowia wydała oświadczenie, w którym dementuje pojawianie się skutków ubocznych podawania ibuprofenu podczas infekcji COVID-19..
Koronawirus – jak chronić się przed zakażeniem?
Koronawirus, czyli SARS-Cov-2 to wirus powodujący chorobę zwaną COVID-19. Przenosi się on drogą kropelkową lub poprzez mechaniczne przeniesienie na błonę śluzową.
Przypomnijmy, objawami choroby są:
- kaszel,
- duszności,
- gorączka (powyżej 38 st. C),
- ból mięśni,
- osłabienie,
- nudności i wymioty,
- biegunka.
Warto zwrócić uwagę na fakt, iż w niektórych przypadkach choroba może mieć przebieg bezobjawowy. Według najnowszych danych naukowych ok. 80% przypadków zakażenia koronawirusem ma łagodny przebieg. Stosunkowo niewiele przypadków zakażenia koronawirusem występuje u dzieci, niemniej jednak takie przypadki się pojawiają. Na uwagę zasługuje fakt, że osoby z przewlekłą chorobą płuc, chorobami sercowo–naczyniowymi, niedoborami odporności lub chorobami wątroby mają wyższe ryzyko ciężkiego przebiegu COVID-19. U osób z potwierdzonym zakażeniem wirusem SARS-Cov-2 w morfologii krwi obserwuje się obniżoną liczbę leukocytów i limfocytów.
Podstawowe zasady, którymi należy się kierować, aby chronić się przed zakażeniem to:
- częste mycie rąk (ciepłą wodą z mydłem),
- dezynfekowanie rąk, gdy nie mamy dostępu do bieżącej wody (środki na bazie alkoholu minimum 60%–70 %)
- unikanie dotykania twarzy (oczy, usta, nos),
- dezynfekowanie powierzchni przedmiotów (np. telefon, włączniki świateł, klamki),
- zachowywanie bezpiecznej odległości od rozmówcy (1–2 metry),
- odpowiednie zachowanie podczas kaszlu lub kichania (zgięty łokieć lub chusteczka, którą należy niezwłocznie wyrzucić, a ręce dokładnie umyć).
- unikanie skupisk ludzkich.
Co należy zrobić, kiedy podejrzewa się u siebie zarażenie koronawirusem?
Kiedy podejrzewa się wystąpienie u siebie zarażenia koronawirusem SARS-CoV-2, należy:
- Telefonicznie skontaktować się z najbliższą stacją sanitarno–epidemiologiczną
- Odizolować się od ludzi do czasu otrzymania pomocy.
- Unikać komunikacji publicznej podczas przemieszania się do szpitala.