Leki przeciwwirusowe – czy popularne leki na wirusy mogą uchronić przed zarażeniem SARS-CoV-2? Jak leczy się COVID-19?
Piotr Gmachowski

Leki przeciwwirusowe – czy popularne leki na wirusy mogą uchronić przed zarażeniem SARS-CoV-2? Jak leczy się COVID-19?

Lek na koronawirusa SARS-CoV-2 jest intensywnie poszukiwany przez naukowców już od kilku miesięcy. Do tej pory zarejestrowano jeden preparat, który zyskał wskazania do leczenia wspomagającego COVID-19. Chlorochina – bo o niej mowa – jest dostępna wyłącznie w leczeniu szpitalnym, kilka kolejnych leków jest nadal w fazie badań klinicznych. Czy leki przeciwwirusowe dostępne bez recepty mogą uchronić przed zarażeniem koronawirusem? Jak działają popularne leki na wirusy?

Jak działają leki przeciwwirusowe?

Leki przeciwwirusowe można podzielić na 4 główne grupy ze względu na ich mechanizm działania:

  1. Pierwszą grupą są leki, które będą blokować przedostawanie się wirusów do komórek (np. leki stosowane w leczeniu zakażeń HIV-1). 
  2. Drugą grupą leków są preparaty hamujące proces uwalniania genomu wirusa, w konsekwencji także hamujące proces „transportowania” genomu do jądra komórkowego zainfekowanej komórki (np. amantadyna stosowana w zakażeniach wirusami grypy A). 
  3. Trzecia grupa to leki, które hamują replikację wirusów wewnątrz zakażonej komórki, czyli leki hamujące proces powielania materiału genetycznego wirusa, w konsekwencji hamujące namnażanie się wirusów (np. acyklowir stosowany w leczeniu opryszczki). 
  4. Grupa czwarta to leki, które będą hamowały proces uwalniania się wirusów z zainfekowanej komórki gospodarza (np. leki stosowane w zakażeniach wirusami grypy A i B). 

COVID-19 a leki przeciwwirusowe

Najpopularniejszym lekiem przeciwwirusowym dostępnym bez recepty jest pranobeks inozyny, który ma działanie immunostymulujące. Stosowany jest najczęściej w zakażeniach wirusem opryszczki zwykłej oraz podczas infekcji górnych dróg oddechowych, zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Wiele osób zastanawia się więc, czy pranobeks inozyny można stosowańć profilaktycznie, by uchronić się przed zakażeniem koronawirusem lub w trakcie choroby, aby złagodzić jej przebieg.

Warto zatem wyjaśnić – aktualnie nie ma zaleceń odnoszących się do stosowania konkretnych leków „na wirusy”, które uchroniłyby przed zakażeniem koronawirusem (np. suplementy diety czy wspomniane preparaty immunomodelujące). Terapia, leczenie koronawirusa opiera się głównie na leczeniu objawowym, w warunkach szpitalnych lub domowych. 

W przypadku ostrego zakażenia układu oddechowego SARS-CoV-2 może pojawić się konieczność hospitalizacji na oddziale intensywnej opieki medycznej. W zakażeniu koronawirusem mogą pojawić się: ciężkie zapalenie płuc, zespół ostrej niewydolności oddechowej, sepsa czy wstrząs septyczny. Konieczne jest wtedy monitorowanie chorych (pulsoksymetria, ciśnienie tętnicze, ocena w skali qSOFA). Leczenie szpitalne daje także możliwość tlenoterapii, która jest podejmowana u części chorych – ostra niewydolność oddechowa wymagająca wspomagania oddechu. 

U pacjentów zakażonych koronawirusem, u których przebieg choroby jest łagodny podejmowane jest leczenie objawowe w warunkach domowych. Warto tutaj zaznaczyć, iż w tym przypadku bardzo ważną i istotną kwestią jest możliwość skutecznego izolowania takich pacjentów.

Powiązane produkty

Koronawirus – leczenie

Pierwszym lekiem, który uzyskał nowe wskazanie terapeutycznie – leczenie wspomagające w zakażeniach koronawirusami typu beta, takimi jak SARS-CoV, MERS-CoV i SARS-CoV-2 – jest Arechin, preparat zawierający fosforan chlorochiny. Chlorochina to związek chinolinowy o właściwościach przeciwmalarycznych i przeciwzapalnych, który przeszedł pozytywnie badania kliniczne w zwalczaniu infekcji 2019-nCoV in vitro.

Wśród leków na COVID-19 będących w fazie testów klinicznych można wymienić:

  • remdesivir (lek opracowany w 2014 r. w trakcie trwania epidemii wirusa Ebola w Afryce),
  • tocilizumab (lek stosowany w reumatoidalnym zapaleniu stawów; wyniki testów u pacjentów z ciężkim uszkodzeniem płuc w wyniku zakażenia koronawirusem są obiecujące),
  • favipiravir (japoński lek na grypę stosowany od 2014 r., którego pierwsze testy potwierdziły, że skraca on czas trwania infekcji w przypadku łagodnego przebiegu).

Nie ma także szczepionki przeciwko koronawirusowi, jednakże w tej kwestii także prowadzone są intensywne badania i testy na pacjentach.

Ibuprofen na COVID 19?

Bazując na informacji Europejskiej Agencji Leków (EMA) z dnia 18 marca 2020 r., przyjmuje się, iż obecnie nie ma naukowych dowodów, które potwierdzałyby związek pomiędzy przyjmowaniem ibuprofenu, a pogorszeniem się stanu pacjentów chorych na COVID-19.

Po kilku dniach, podczas których trwała dyskusja na temat rzekomej szkodliwości niesteroidowych leków przeciwzapalnych w leczeniu osób zakażonych najnowszym koronawirusem, Światowa Organizacja Zdrowia wydała oświadczenie, w którym dementuje pojawianie się skutków ubocznych podawania ibuprofenu podczas infekcji COVID-19.. 

Koronawirus – jak chronić się przed zakażeniem?

Koronawirus, czyli SARS-Cov-2 to wirus powodujący chorobę zwaną COVID-19. Przenosi się on drogą kropelkową lub poprzez mechaniczne przeniesienie na błonę śluzową.

Przypomnijmy, objawami choroby są: 

  • kaszel,
  • duszności,
  • gorączka (powyżej 38 st. C),
  • ból mięśni,
  • osłabienie,
  • nudności i wymioty,
  • biegunka.

Warto zwrócić uwagę na fakt, iż w niektórych przypadkach choroba może mieć przebieg bezobjawowy. Według najnowszych danych naukowych ok. 80% przypadków zakażenia koronawirusem ma łagodny przebieg. Stosunkowo niewiele przypadków zakażenia koronawirusem występuje u dzieci, niemniej jednak takie przypadki się pojawiają. Na uwagę zasługuje fakt, że osoby z przewlekłą chorobą płuc, chorobami sercowo–naczyniowymi, niedoborami odporności lub chorobami wątroby mają wyższe ryzyko ciężkiego przebiegu COVID-19. U osób z potwierdzonym zakażeniem wirusem SARS-Cov-2 w morfologii krwi obserwuje się obniżoną liczbę leukocytów i limfocytów. 

Podstawowe zasady, którymi należy się kierować, aby chronić się przed zakażeniem to:  

  • częste mycie rąk (ciepłą wodą z mydłem),
  • dezynfekowanie rąk, gdy nie mamy dostępu do bieżącej wody (środki na bazie alkoholu minimum 60%–70 %)
  • unikanie dotykania twarzy (oczy, usta, nos),
  • dezynfekowanie powierzchni przedmiotów (np. telefon, włączniki świateł, klamki),
  • zachowywanie bezpiecznej odległości od rozmówcy (1–2 metry),
  • odpowiednie zachowanie podczas kaszlu lub kichania (zgięty łokieć lub chusteczka, którą należy niezwłocznie wyrzucić, a ręce dokładnie umyć).
  • unikanie skupisk ludzkich.

Co należy zrobić, kiedy podejrzewa się u siebie zarażenie koronawirusem?

Kiedy podejrzewa się wystąpienie u siebie zarażenia koronawirusem SARS-CoV-2, należy:

  1. Telefonicznie skontaktować się z najbliższą stacją sanitarno–epidemiologiczną
  2. Odizolować się od ludzi do czasu otrzymania pomocy.
  3. Unikać komunikacji publicznej podczas przemieszania się do szpitala.
  1. W. Janiec, Kompendium farmakologii, Warszawa 2010, s.516–526.
  2. Ministerstwo Zdrowia, Koronawirus – co musisz wiedzieć?, „gov.pl” [online], https://www.gov.pl/web/zdrowie/co-musisz-wiedziec-o-koronawirusie, [dostęp:] 22.03.2020.
  3. M. Zgliczyńska, Aktualne doniesienia naukowe dotyczące COVID-19, „cmkp.edu.pl” [online], https://www.cmkp.edu.pl/aktualne-doniesienia-naukowe-dotyczace-covid-19/, [dostęp:] 22.03.2020 
  4. W. J. Guan, Z.Y. Ni, Y. Hu i in., Clinical Characteristics of Coronavirus Disease 2019 in China, „New England Journal of Medicine” 2020.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Alergia skórna: objawy, przyczyny i metody leczenia uczulenia na skórze

    Alergia skórna to jedno z najczęstszych schorzeń dermatologicznych dotykających znaczny odsetek populacji w każdym wieku. Charakteryzuje się szerokim spektrum objawów manifestujących się na powierzchni skóry w odpowiedzi immunologicznej organizmu na kontakt z różnorodnymi alergenami. Reakcja alergiczna skóry może przybierać rozmaite formy.

  • Czerniak paznokcia – objawy, leczenie, rokowania

    Czerniak paznokcia, zwany również czerniakiem podpaznokciowym lub czerniakiem aparatu paznokciowego, to nowotwór złośliwy skóry rozwijający się w obrębie macierzy paznokcia oraz tkanek otaczających paznokieć. Może występować zarówno na palcach rąk, jak i stóp, choć częściej diagnozowany jest na kończynach dolnych. Jak wygląda diagnostyka i leczenie czerniaka paznokcia? Po czym poznać, że na paznokciu rozwija się czerniak?

  • Jakie zagrożenia zdrowotne niesie powódź? Na co uważać w razie kataklizmu

    Powódź to nie tylko dramatyczne obrazy zalanych domów i ulic. To także realne zagrożenie dla zdrowia – zarówno fizycznego, jak i psychicznego. Woda powodziowa niesie ze sobą nie tylko błoto czy gruz, ale także patogeny, toksyny, skażone ścieki i chemikalia. Jak się chronić? Na co zwrócić uwagę? Czy da się przygotować na powódź?

  • Mutacje BRCA – refundowane badania dostępne bez skierowania do szpitala

    Od 1 lipca 2025 r. weszły w życie kluczowe zmiany w dostępności do diagnostyki mutacji genetycznej BRCA1 i BRCA2. Ministerstwo Zdrowia umożliwiło przeprowadzanie refundowanych badań genetycznych w trybie ambulatoryjnym, dzięki czemu dotychczasowy obowiązek hospitalizacji został zniesiony. To istotny krok w kierunku skrócenia ścieżki diagnostycznej i zwiększenia dostępności terapii celowanych dla pacjentów onkologicznych.

  • Inkontynencja latem. Jak radzić sobie z nietrzymaniem moczu w upały?

    Inkontynencja, nazywana również nietrzymaniem moczu (NTM), polega na mimowolnym oddawaniu moczu, często w sposób niespodziewany. Dolegliwość ta powoduje duży dyskomfort, jest krępująca i może wpływać na pogorszenie jakości życia. Inkontynencja może stać się bardzo uciążliwa szczególnie podczas upałów. Jak poradzić sobie z nietrzymaniem moczu latem? Jak odpowiednio zadbać o higienę w upały?

  • Nieprzyjemny zapach z pochwy – przyczyny, diagnostyka i leczenie

    Naturalny zapach miejsc intymnych jest zjawiskiem całkowicie normalnym i świadczy o prawidłowym funkcjonowaniu organizmu kobiety. Jeśli jednak zapach pochwy staje się intensywny, nieprzyjemny lub zmienia swój charakter, może to wskazywać na rozwijające się zaburzenia zdrowotne takie jak infekcje czy stany zapalne. Warto poznać najczęstsze przyczyny niepokojących zmian zapachu, towarzyszące im objawy oraz skuteczne metody diagnostyki i leczenia, aby móc szybko i skutecznie zadbać o komfort oraz zdrowie intymne.

  • Grzybica odbytu – objawy i leczenie. Czy domowe sposoby pomogą wyleczyć grzybicę okolic odbytu?

    Grzybica odbytu to schorzenie, które mimo swojej powszechności wciąż bywa tematem wstydliwym. Wywoływana jest najczęściej przez drożdżaki z rodzaju Candida i objawia się przede wszystkim uporczywym świądem, pieczeniem oraz zaczerwienieniem skóry wokół odbytu. Przyczynami rozwoju grzybicy mogą być zarówno zaburzenia mikroflory jelitowej, jak i czynniki zewnętrzne takie jak niewłaściwa higiena czy noszenie nieprzewiewnej bielizny. Leczenie wymaga nie tylko zastosowania preparatów przeciwgrzybiczych, ale również zmiany nawyków oraz dbałości o higienę. W niniejszym artykule omówimy charakterystykę grzybicy odbytu, jej objawy, przyczyny oraz metody terapii, a także zwrócimy uwagę na specyfikę tej choroby u dzieci oraz najczęściej pojawiające się pytania pacjentów.

  • Rabdomioliza – rozpad mięśni. Objawy, przyczyny i leczenie

    Rabdomioliza jest poważnym zaburzeniem, w którym dochodzi do gwałtownego rozpadu mięśni szkieletowych i uwolnienia ich składników do krwiobiegu. Proces ten może prowadzić do poważnych komplikacji, takich jak ostra niewydolność nerek czy zaburzenia równowagi elektrolitowej, zagrażających życiu pacjenta. Dogłębna znajomość mechanizmów powstawania, charakterystycznych objawów oraz metod leczenia rabdomiolizy jest niezbędna zarówno dla specjalistów medycznych, jak i osób zagrożonych tym schorzeniem, ponieważ szybkie rozpoznanie i odpowiednia terapia znacząco poprawiają rokowanie i minimalizują ryzyko trwałych uszkodzeń.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl