Jaka jest prawidłowa temperatura ciała u człowieka? Dlaczego nie musi to być 36,6°C?
Katarzyna Szulik

Jaka jest prawidłowa temperatura ciała u człowieka? Dlaczego nie musi to być 36,6°C?

Temperatura ciała wynosząca 36.6°C pozwala stwierdzić, że jesteśmy zdrowi – dziś to oczywistość, lecz nie zawsze tak było. Jeszcze w połowie XIX w. średnia temperatura ludzkiego ciała wynosiła 37°C. Jakie są przyczyny zmiany temperatury ciała i co to oznacza? Naukowcy Uniwersytetu Stanforda postanowili bliżej przyjrzeć się temu zagadnieniu.

Dlaczego średnia temperatura ciała się obniża?

Zdaniem naukowców zmiany w średniej temperaturze ciała mogą być oznaką między innymi przemian fizjologicznych związanych ze zmianą naszego trybu życia i dostępności metod leczenia, co może mieć przełożenie między innymi na długość życia. By sprawdzić, czy zmiany temperatury ciała rzeczywiście wiążą się z ogólnym zdrowiem społeczeństw, badacze porównali dane z trzech okresów: 1862–1930, 1971–1979 oraz 2007–2017. W każdym z tych okresów prowadzone były szeroko zakrojone badania kohortowe nad zdrowiem społeczeństw (w przypadku dwóch ostatnich dat), natomiast w okresie najwcześniejszym dane o zdrowiu pochodziły od weteranów amerykańskiej wojny secesyjnej. Wszystkie one zawierały oczywiście dane na temat pomiarów temperatury pobrane od niemal 680 tys. pacjentów. 

Porównanie potwierdziło, że z upływem czasu średnia temperatura ludzkiego ciała spadała. Spadek ten był najbardziej widoczny u mężczyzn i wyniósł prawie 0,6°C w stosunku do XIX w. U kobiet wartość ta była o połowę niższa i wyniosła 0,32°C. Obliczono także, że temperatura ciała ludzkiego spadała o średnio 0.03°C na każdą dekadę.

By wykluczyć, że różnice w pomiarze temperatury mają źródło w niedoskonałych narzędziach, naukowcy sprawdzili, w jaki sposób dokonywany był pomiar i okazało się, że w każdym z tych okresów termometry były stosunkowo podobne, więc ten fakt nie powinien zaburzyć wyników. Z drugiej strony jednak należy brać pod uwagę, że na ogólną temperaturę ciała wpływa wiele czynników, takich jak pora dnia, wiek czy płeć. 

Co mogło spowodować spadek temperatury?

Zdaniem naukowców zmiany w sposobie naszego życia w dużej mierze odpowiadają za to zjawisko. Od XIX w. nasza fizjologia uległa modyfikacji w związku ze zmianami, które zaszły w życiu codziennym. Obecnie zupełnie inaczej się odżywiamy, mamy kontakt z innymi mikroorganizmami, zmieniły się nasze warunki bytowe oraz klimat. Dziś nie jesteśmy zdani na panująca wokół nas temperaturę – możemy ją zmieniać zgodnie z upodobaniami, co oznacza, że ciało nie musi zużywać tak dużo energii na to, by je ogrzać lub schłodzić. To wszystko wpływa między innymi na tempo naszego metabolizmu, które również spadło, co może tłumaczyć spadek temperatury ciała, które rzadziej niż w poprzednich dekadach jest narażone między innymi na rozmaite zapalenia. Oznacza to więc, że w kolejnych dekadach możemy spodziewać się stopniowego spadku temperatury ciała, nie mającego nic wspólnego ze stanem chorobowym.

Powiązane produkty

Jaka temperatura jest zdrowa?

Mimo że za wzorcową wciąż uznajemy temperaturę wynoszącą 36.6°C, badania pokazują, że uśredniona wartość temperatury dorosłego człowieka zależy od wieku badanego oraz sposobu, w jaki mierzymy temperaturę ciała. Dzieci i osoby w podeszłym wieku mają niższą temperaturę ciała od osób między 11 a 65 rokiem życia. U maluchów za normę przy pomiarze ustnym uznaje się od 35,5 do 37,5°C, z kolei u seniorów zakres ten wynosi między 35,8 a 36.9°C. U osób dorosłych prawidłowa temperatura ciała przy tym pomiarze waha się między 36.4 a 37.6°C. Pomiar odbytowy i uszny zazwyczaj dają wyższe wyniki. 

Jak już wspomnieliśmy, na wartość temperatury wpływają między innymi: wiek, płeć i pora dnia (rankiem temperatura ciała jest niższa, popołudniami i wieczorem wyższa), poziom aktywności fizycznej, sposób odżywiania oraz, w przypadku kobiet, faza cyklu miesiączkowego. 

Kiedy więc wysoka temperatura ciała powinna nas zaniepokoić? Kiedy możemy mówić o gorączce? Lekarze są zgodni, że tę granicę, niezależnie o wieku, stanowi 38°C. Zwłaszcza w przypadku dzieci i osób starszych.
  1. M. Protsiv, C. Ley, J. Lankester i in., Decreasing human body temperature in the United States since the Industrial Revolution, “elifesciences.org/” [online], https://elifesciences.org/articles/49555, [dostęp:] 15.01.2020.
  2. A. Sandoiu, Body temperature: what is the new normal?, "medicalnewstoday.com" [online], https://www.medicalnewstoday.com/articles/327458.php#2, [dostęp:] 15.01.2020.
  3. S. Sampson, What is a normal body temperature range?, "medicalnewstoday.com" [online], https://www.medicalnewstoday.com/articles/323819.php, [dostęp:] 15.01.2020.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Lukrecja – co to za roślina? Właściwości, działanie, przeciwwskazania

    Któż z nas chociaż jeden raz w życiu nie zetknął się z niezwykłymi, czarnymi cukierkami o ślimakowatym kształcie? Ponoć albo się je kocha, albo nienawidzi. Charakterystyczny kolor i smak słodycze te zawdzięczają zawartości ekstraktu z lukrecji – rośliny, nad której bogactwem zastosowań warto się pochylić. Czym zatem jest lukrecja, jakie ma właściwości i jaki może mieć wpływ na nasze zdrowie?

  • Co to jest colostrum bovinum (siara bydlęca)? Colostrum na odporność – dla dzieci i dorosłych

    Colostrum, inaczej siara, to naturalne bogactwo związków wspomagających nie tylko odporność, ale również wpływających pozytywnie na poziom żelaza. Ostatnio zyskuje na popularności względem tradycyjnych środków na odporność, mogą ją przyjmować także niemowlęta i dzieci. Rodzaje siary są różne – od bydlęcej, przez owczą, po kozią. Kiedy warto zastosować colostrum? Jakie preparaty znajdziemy na aptecznej półce?

  • Tran – właściwości. Czy tran wpływa na odporność?

    Tran to olej otrzymywany z dorsza atlantyckiego lub innych ryb dorszowatych (olej z wątroby rekina nie jest tranem, ma bowiem inny skład i inne właściwości). Tran zawiera witaminę D i A, a także kwasy omega-3 (DHA i EPA), które mają korzystny wpływ na układ odpornościowy, nerwowy oraz krwionośny. Kiedy stosować olej z wątroby dorsza? Jak wybrać najlepszy tran dla dziecka i dla osoby dorosłej?

  • Domowe sposoby na wzmocnienie odporności – jak w prosty sposób wzmocnić organizm?

    Stosowanie domowych sposobów na odporność może okazać się bardzo dobrym rozwiązaniem, które z jednej strony pomoże w uniknięciu rozwoju infekcji, a z drugiej wspomoże terapię lekami, poprzez pobudzenie układu immunologicznego. W poprawie kondycji układu odporności istotne jest przestrzeganie kilku zasad, zaczynając od codziennego obowiązku zjedzenia pożywnego śniadania, kończąc na suplementacji żelaza i kwasów omega-3, których być może w pełni nie dostarczamy wraz z posiłkami. Dbając o naszą odporność niezmiernie istotne jest dbanie o nasz układ pokarmowy. Jakie suplementy przyjmować, czego unikać, a nad czym popracować w trosce o odporności? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Kreatyna – właściwości, działanie, efekty. Jak ją dawkować?

    Kreatyna – jakie pełni funkcje? Czy ma potencjał, aby stać się suplementem kojarzonym nie tylko z odżywkami dla sportowców? Czym różnią się jej formy? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań znajdziecie w poniższym artykule.

  • Suplementy i witaminy na odporność – jak uniknąć infekcji?

    Suplementy na odporność stały się bardzo popularne szczególnie w okresie pandemii COVID-19. Sięgamy po nie równie często w okresie zmieniających się pór roku, licząc, że pomogą nam uniknąć infekcji bakteryjnych, wirusowych i grzybiczych. Preparaty na odporność mają przede wszystkim stymulować układ immunologiczny tak, aby ten szybciej i mocniej odpowiadał na atakujące go patogeny chorobotwórcze. Jak wybrać najlepsze suplementy zwiększające odporność, jak je dawkować i czy można je zażywać będąc w ciąży?

  • Dlaczego profilaktyczne picie płynu Lugola jest niebezpieczne dla zdrowia?

    W ostatnich dniach bardzo wzrosło zainteresowanie płynem Lugola. Niektórzy próbują stosować go profilaktycznie, a nie z powodu wyraźnych wskazań zdrowotnych. Wprawdzie płyn Lugola wykazuje działanie antyseptyczne, a znajdujący się w nim jod wpływa korzystnie na pracę tarczycy, ale zażywanie go na „własną rękę” może mieć bardzo negatywne, a wręcz tragiczne w skutkach konsekwencje. Dlaczego nie powinniśmy stosować płynu Lugola bez wyraźnych wskazań lekarskich i czym jest trądzik jodowy? 

  • Szczepionka na grypę 2023/2024 – kto i kiedy powinien się zaszczepić? Którą szczepionkę wybrać?

    W zależności od sezonu epidemicznego w Polsce liczba zachorowań i podejrzeń zachorowań na grypę osiąga od kilkuset tysięcy do nawet kilku milionów. Zazwyczaj największą liczbę zachorowań odnotowuje się pomiędzy styczniem a marcem. W zależności od grupy osób szczepionych i sezonu grypowego szczepionki na grypę chronią przed infekcją grypową ok. 40–70% zaszczepionych osób oraz zabezpieczają w znacznym stopniu przed powikłaniami pogrypowymi.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij