14. tydzień ciąży – wygląd dziecka i zmiany u mamy
Gratulacje! Właśnie rozpoczął się II trymestr ciąży. Co najważniejsze, statystycznie znacznie zmalało ryzyko poronienia, dlatego jest to dobry moment na podzielenie się z najbliższymi informacją o ciąży. Tydzień 14. zaczyna się, kiedy od ostatniej miesiączki upłynie 13 pełnych tygodni, a od zapłodnienia 11 pełnych tygodni. Kobieta będąca w 14. tygodniu ciąży może powiedzieć, że jej ciąża ma 13 tygodni i kilka dni (od 1 do 6).
Co u dziecka w 14. tygodniu ciąży?
Właśnie rozpoczyna się czwarty miesiąc ciąży i według wielu podręczników z embriologii, dopiero teraz zaczyna się okres płodowy, który trwa aż do porodu.
Choć dziecko waży jedynie ok. 40 g i ma 8–9 cm „wzrostu” (mamy tu na myśli długość ciemieniowo–siedzeniową), coraz bardziej upodabnia się do „małego człowieka”. Jego ciało cały czas się prostuje, wydłuża się szyja, a główka coraz bardziej oddala się od klatki piersiowej. Co prawda, kobieta nie odczuwa jeszcze ruchów płodu, ale na USG widać, że dziecko w zasadzie ciągle się rusza. Jego twarz staje się bardziej wyrazista i symetryczna, uszy powoli przesuwają się wyżej, a oczy z boku głowy w okolice nosa. Coraz bardziej widoczny jest nos dziecka.
Należy jednak pamiętać, że określenie płci dziecka nie jest istotne z punktu widzenia medycznego, dlatego też zazwyczaj lekarz „rzuca okiem” na zewnętrzne narządy płciowe przy okazji wykonywania innych badań i pomiarów. Dodatkowo w tym czasie określenie płci jest obarczone dość dużym błędem, ponieważ zewnętrzne narządy płciowe w obu przypadkach są do siebie dosyć podobne. Jeśli nie udało się określić płci, bez obaw – około 20. tygodnia, na tzw. badaniu połówkowym, jak tylko dziecko „odpowiednio” się ustawi, płeć będzie można określić z dużym prawdopodobieństwem.
Jeśli chodzi o rozwój narządów, to w tym okresie w zasadzie wszystkie narządy są już wykształcone. Teraz będą już jedynie rosnąć, dojrzewać i zmieniać swoje zadanie czy funkcje.
Co u mamy w 14. tygodniu ciąży?
Nadchodzi moment, kiedy powoli obcisłe ubrania mogą sukcesywnie trafiać na kilka miesięcy do odległych zakątków szafy. Czas zmieniać garderobę na luźniejszą lub na ubrania przeznaczone dla kobiet w ciąży. Nie ma co się męczyć i za wszelką cenę zapinać spodni, które jeszcze parę tygodni temu były luźne. Ciążę trochę mniej widać u kobiet wysportowanych, czyli u takich, które mają mocniejsze i bardziej napięte mięśnie brzucha. Najszybciej będzie ją widać u niewysportowanych wieloródek, u których macica jest słabo trzymana przez mięśnie i „wypycha” się do przodu. Na skórze brzucha widoczna zazwyczaj jest linea negra – jest to brązowa linia, w której ze względu na zmiany hormonalne zachodzące w organizmie dochodzi do nieprawidłowości w procesie wytwarzania i rozkładania melaniny – jest to zupełnie normalne i nie ma się czym martwić. Linia ta znika kilka tygodni po porodzie.
„Badanie genetyczne” – ostatni dzwonek
Do ostatniego dnia 14. tygodnia należy wykonać badanie USG I trymestru zwane badaniem genetycznym. Jest to szczególnie ważne, ponieważ normy dla pomiarów wykonywanych podczas tego badania są dostosowane do określonej wielkości płodu (od 45 do 84 mm). Zbadanie markerów chorób genetycznych, gdy płód jest większy jest nieprawidłowe i może przyczynić się albo do przeoczenia wady płodu, albo do niepotrzebnego stresu, że dziecko jest chore (choć w rzeczywistości jest zdrowe).
Suplementy od II trymestru
Ze zmianą trymestru należy zmienić suplementy diety. W II trymestrze lepsze będą suplementy przeznaczone właśnie dla drugiego trymestru, ponieważ zmienia się zapotrzebowanie na mikro- i makroelementy. O tym, jakie mają to być suplementy, zadecyduje lekarz prowadzący.
DHA – wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3
W przypadku wysokiego ryzyka porodu przedwczesnego lub braku DHA w diecie, dawkę należy zwiększyć do 1000 mg/dzień. Naturalne źródła DHA to ryby morskie i owoce morza.
Dlaczego są tak istotne? Kwasy tłuszczowe omega-3 są podstawowym budulcem błon lipidowych komórek układu nerwowego. Odgrywają ważną rolę w transmisji bodźców nerwowych, regulacji stężeń lipidów, dzięki czemu zmniejszają ryzyko miażdżycy i nadciśnienia tętniczego. Udowodniono w badaniach naukowych, że dostarczanie ciężarnym odpowiedniej ilości DHA powoduje wydłużenie czasu trwania ciąży, wzrost masy urodzeniowej (nie powodując jednocześnie makrosomii płodu), prawidłowy rozwój psychoruchowy dziecka w pierwszych latach życia.
Reszta zasad dotyczących suplementacji, odżywiania się i używek została już przedstawiona w tekstach opisujących poprzednie tygodnie.
Dowiedz się, dlaczego warto suplementować kwas DHA w ciąży – przejdź do artykułu: Kwas DHA – czym jest i za co odpowiada jeden z kwasów omega–3?