11. tydzień ciąży – jak wygląda dziecko i co zmienia się u mamy?
Jeśli jesteś w 11. tygodniu ciąży, malec w twoim brzuchu ma prawdopodobniej 5–6 cm. Sprawdź, na co szczególnie zwrócić uwagę na tym etapie oraz jakie zmiany dotyczą dziecka w 11. tygodniu ciąży. Tydzień 11. zaczyna się wtedy, kiedy od ostatniej miesiączki upłynie 10 pełnych tygodni, a od zapłodnienia 8 pełnych tygodni. Kobieta będąca w jedenastym tygodniu ciąży może powiedzieć, że jej ciąża ma 10 tygodni i kilka dni (od 1 do 6).
Co słychać u dziecka w 11. tygodniu ciąży?
Dziecko ma już 50-60 mm (5-6 cm), waży 7-9 g i będzie teraz szybko rosło. Zmienia się proporcja główki w stosunku do całego ciała, rośnie szyja. Prostuje się kręgosłup, przez co w badaniach obrazowych (USG) uwidacznia się podbródek. Różnicują się zewnętrzne narządy płciowe, choć na podstawie badania USG nie można jeszcze jednoznacznie określić płci dziecka.
Zmiany w ciele ciężarnej w 11. tygodniu ciąży
W wyglądzie zewnętrznym kobiety zmiany nadal są bardzo subtelne, może ona jednak wyczuć macicę w postaci guzowatego tworu nad spojeniem łonowym — macica na tym etapie ciąży wypełnia dno miednicy. Obwód brzucha zwiększa się nie tylko ze względu na rosnącą w nim macicę, ale także ze względu na wzdęcia, które występują dosyć często w drugiej połowie I trymestru.
Z powodu coraz mniejszej ilości miejsca w miednicy mniejszej, częściej trzeba oddawać mocz — jest to coś zupełnie naturalnego. Należy pamiętać, aby nie ograniczać przez to ilości wypijanego płynu. Wręcz przeciwnie, mimo licznych wizyt w toalecie należy pić więcej — częste oddawanie moczu oraz krótkie jego zaleganie w pęcherzu zmniejsza ryzyko zakażeń układu moczowego (ZUM).
ZUM u ciężarnych występuje częściej niż u kobiet niebędących w ciąży. Najlepiej pić teraz minimum 2 l wody (niegazowanej). Należy unikać słodzonych napojów gazowanych, napojów energetycznych czy herbaty i kawy w nadmiernych ilościach. Należy również ograniczyć zieloną herbatę do maksymalnie 2 filiżanek dziennie, a w pierwszym okresie ciąży najlepiej z niej zrezygnować (zawiera związki hamujące metabolizm kwasu foliowego).
Ze względu na zmiany hormonalne w tym okresie możesz zauważyć, że twoje włosy stają się grubsze i gęstsze. To samo dzieje się z paznokciami. Poprawia się również cera, skóra jest bardziej gładka i lepiej odżywiona.
Jod w ciąży
Część zasad dotyczących suplementacji, odżywiania się i używek została już przedstawiona w tekstach opisujących poprzednie tygodnie. W funkcjonowaniu organizmu człowieka ważną funkcję pełni jod. Jest to pierwiastek, dzięki któremu działa nasza tarczyca i może ona regulować pracę układu hormonalnego. U kobiet w ciąży z niedoborami jodu, a co za tym idzie z niedoczynnością tarczycy, wzrasta ryzyko poronień, wewnątrzmacicznego obumarcia ciąży, porodu przedwczesnego, niedorozwoju umysłowego dziecka oraz niedoczynności tarczycy u dziecka.
Badanie USG I trymestru
11. tydzień ciąży to ostatni dzwonek, żeby zapisać się na badanie ultrasonograficzne I trymestru — zwane potocznie przez pacjentki USG genetycznym. Badanie to albo wykona lekarz ginekolog, który prowadzi ciążę, albo skieruje w odpowiednie miejsce. Należy pamiętać, że wspomniane badanie można wykonać, gdy od ostatniej miesiączki minie pełne 11 tygodni, aż do końca 13. tygodnia. Minimalna wartość CRL (odległość ciemieniowo–siedzeniowa) to 45 mm, a maksymalna — 84 mm.
Jeżeli u kobiety spełnione jest co najmniej jedno z poniższych kryteriów, powinna dostać skierowanie na badania prenatalne refundowane przez NFZ od swojego ginekologa:
- wiek powyżej 35 lat,
- wystąpienie aberracji chromosomowej u płodu lub dziecka w poprzedniej ciąży,
- stwierdzone występowanie strukturalnych aberracji chromosomowych u ciężarnej i/lub ojca dziecka,
- stwierdzenie większego ryzyka urodzenia dziecka dotkniętego chorobą uwarunkowaną genetycznie,
- stwierdzenie na podstawie badania USG i/lub badań biochemicznych zwiększenia ryzyka aberracji chromosomowej lub wady płodu.
Sprawdź, co zobaczysz na badaniu USG — przeczytaj artykuł: Co zobaczymy na USG w ciąży?