Rak gardła - objawy, rokowania, przyczyny

Jakie są przyczyny rozwoju raka gardła?

Do najważniejszych czynników etiologicznych, które doprowadzają do rozwoju raka gardła, zalicza się przede wszystkim długotrwałe narażenie na dym tytoniowy, jak również nadużywanie alkoholu. Inną przyczyną doprowadzająca do rozwoju raka gardła mogą być także złe nawyki żywieniowe, miedzy innymi brak witamin, owoców i warzyw. Czynnikiem etiologicznym, który może doprowadzić do rozwoju raka nosowej części gardła, jest też zakażenie wirusem Epsteina-Barr. 

Jakie są najczęstsze objawy raka gardła?

Objawy raka gardła mogą być różne, w zależności od miejsca, w którym dochodzi do jego rozwoju. Nowotwór gardła, który zlokalizowany jest w części ustnej gardła, przede wszystkim może dawać objawy pod postacią bólu przy przełykaniu lub też bólu samoistnie promieniejącego do ucha. Ponadto rak części ustnej gardła może wywoływać też objawy pod postacią uczucia obecności ciała obcego, owrzodzenia czy też nacieku. Nowotwór gardła zlokalizowany w jego części nosowej może natomiast dawać objawy pod postacią guza w obrębie szyi. Kolejnym objawem raka części nosowej gardła są bóle, głownie dotyczące głowy, jak również uczucie zatkania ucha, czy też krwawienie z nosa. Zdarza się też, że rak części nosowej gardła wywołuje ubytki neurologiczne w zakresie nerwów czaszkowych oraz zaburzenia widzenia. Rak części krtaniowej gardła natomiast może wywoływać chrypkę do bezgłosu włączenie oraz uczucie podrażnienia w gardle i uczucie przeszkody przy połykaniu. 

Rak części ustnej gardła lokalizuje się głównie na podstawie języka, migdałkach, łukach podniebiennych oraz na podniebieniu miękkim i tylnej ścianie gardła. Ponad 90% wszystkich nowotworów  gardła tej okolicy stanowi rak płaskonabłonkowy, zwykle o średnim lub niskim stopniu zróżnicowania. Główną przyczyną rozwoju raka gardła tej okolicy jest narażenie na dym tytoniowy oraz spożywanie wysokoprocentowego alkoholu. Należy pamiętać o tym, że rak części ustnej gardła charakteryzuje się zwykle względnie szybkim wzrostem miejscowym i wczesnymi przerzutami do węzłów chłonnych. Odsetek pięcioletniego przeżycia wśród chorych w przypadku raka ustnej części gardła, w zależności od lokalizacji i zaawansowania, waha się w granicach 25-50%. Rozpoznanie raka ustnej części gardła stawia się na podstawie obrazu klinicznego oraz badania histopatologicznego. Leczenie raka ustnej części gardła jest uzależnione od stopnia zaawansowania zmiany i obejmuje zabieg operacyjny często uzupełniony o radio i/lub chemioterapię. 

Rak krtaniowej części  gardła lokalizuje się natomiast najczęściej w zachyłku gruszkowatym, zdecydowanie rzadziej rozwija się on w okolicy zapierściennej i na tylnej ścianie gardła. Raka krtaniowej części gardła cechuje przede wszystkim miejscowy wzrost z wczesnym naciekaniem struktur sąsiadujących (przede wszystkim krtani) i przerzutami do regionalnych węzłów chłonnych. Jest to najgorzej rokujący nowotwór głowy i szyi, bowiem przeżycie pięcioletnie wynosi jedynie około 20%. Praktycznie jedynym typem histologicznym raka krtaniowej części gardła jest rak płaskonabłonkowy, zwykle o średnim lub niskim stopniu zróżnicowania. Rozpoznanie raka krtaniowej części gardła stawia się na podstawie laryngoskopii bezpośredniej lub też pośredniej oraz biopsji zmiany nowotworowej. 

W przypadku raka nosowej części gardła, zwykle dochodzi do jego rozwoju na skutek zakażenia wirusem Epsteina-Barr. Nowotwór części nosowej gardła występuje endemicznie w południowej chęci Chin i w krajach środkowo wschodniej Azji. Wyróżnia się trzy podstawowe typy raka nosowej części gardła, jest to zatem rak rogowaciejący, nierogowaciejący oraz rak niezróżnicowany. Rozpoznanie raka nosowej części gardła stawia się na podstawie badania klinicznego przy użyciu lusterka oraz badania endoskopowego, jak również biopsji zmiany nowotworowej. Najczęstszym pierwszym objawem raka nosowej części gardła jest powiększenie węzłów chłonnych szyi, objawy ze strony ogniska pierwotnego raka występują zwykle bardzo późno, co wynika po prostu z uwarunkowań anatomicznych. Rak nosowej części gardła charakteryzuje się szybkim wzrostem miejscowym, skłonnością do tworzenia przerzutów do węzłów chłonnych i względnie częste występowanie również przerzutów odległych. Leczenie raka nosowej części gardła polega przede wszystkim na stosowaniu chemio i/ lub radioterapii. 

Jakie jest rokowanie w przypadku raka gardła?

Rak gardła daje bardzo różne rokowanie. Wszystko uzależnione jest bowiem od tego, gdzie zlokalizowana jest zmiana, jak również od tego, w jakim stadium swojego rozwoju zmiana taka zostanie zdiagnozowana oraz jaką ma ona wielkość.