Yerba Mate – właściwości, działanie i gdzie ją kupić

13.01.2018

Z powodzeniem może zastąpić kawę tym, którym tradycyjna mała czarna już się znudziła. Zdaniem specjalistów odznacza się korzystnym działaniem na nasz organizm – m.in. pobudzając i zwiększając efektywność naszej pracy. Herbata paragwajska – Yerba Mate. Poznaj jej właściwości i optymalny sposób przygotowania.

Pochodzenie Yerba Mate

Yerba Mate jest nazywana herbatą paragwajską, misyjną albo herbatą jezuitów. Do jej wyrobu wykorzystuje się wysuszone, wyprażone, pokruszone liście i łodyżki ostrokrzewu paragwajskiego (Ilex paraguariensis), rosnącego w Paragwaju, Urugwaju, północnej Argentynie i południowej Brazylii. Mieszkańcy tych terenów spożywają mate w ilościach do jednego litra napoju dziennie. W Polsce, spożycie to jest znacznie mniejsze. Ponieważ jednak z każdym rokiem obserwuje się rosnące zainteresowanie obcymi kulturami, coraz więcej kawiarni i restauracji posiada w swojej ofercie właśnie podobne napoje.

Polacy coraz chętniej próbują nowych smaków. Jeśli więc chodzi o alternatywę dla kawy i czarnej herbaty, Yerba Mate, zaraz obok herbaty zielonej, należy do jednych z najczęściej wybieranych w kawiarniach napojów.

Właściwości kofeiny – jakie działanie ma herbata Yerba Mate

Kofeina znajdująca się w Yerba Mate nazywana jest mateiną. Identycznie jak ta pochodząca z kawy czy herbaty, całkowicie wchłania się do organizmu człowieka w żołądku i jelicie cienkim, a następnie jest rozprowadzana do wszystkich tkanek. Nie ulega kumulacji – szybko poddaje się procesom metabolicznym. Przy odpowiednim spożyciu, to jest ok. 100-400 mg dziennie, może korzystnie wpłynąć na funkcjonowanie wielu układów ludzkiego organizmu. Najbardziej znanym działaniem jest oczywiście działanie pobudzające. Stymulując aktywność centralnego układu nerwowego, pracę mięśni i serca, przyspieszając tym samym przemianę materii – poprawia nasze samopoczucie i aktywność, zarówno fizyczną, jak i psychiczną. Kofeina zwiększa więc sprawność myślenia i zmniejsza zmęczenie – stąd jej zastosowanie jako napoju niezbędnego o poranku, podczas nauki oraz pracy.

Napar z Yerba Mate zawiera blisko dwieście substancji chemicznych, wśród których można wyróżnić m.in. flawonoidy oraz antocyjany. W Ameryce, od stuleci uważa się go za lekarstwo na zmęczenie, niepokój, rozdrażnienie. Ma także wspomagać przemianę materii oraz pozytywnie stymulować układ nerwowy.

Zdaniem specjalistów, Yerba wpływa też na lepszą pracę nerek, wzmaga wydzielanie soku żołądkowego, ale i podnosi ciśnienie tętnicze krwi oraz temperaturę ciała, co może mieć już dwojakie, negatywne albo pozytywne znaczenie.

Jedno z ostatnich badań [2015] sugeruje możliwość wykorzystania Yerba Mate jako jednego z elementów profilaktyki otyłości. Zdaniem naukowców, Yerba wpływa na nasz organizm przeciwzapalnie oraz poprawia insulinowrażliwość, dzięki czemu może mieć znaczenie dla naszego zdrowia.

Polecane dla Ciebie

Vigor Up, tabletki, 30 szt.

guarana, żeń-szeń, yerba mate, witaminy, minerały, metabolizm, wzmocnienie, energia, witalność

25.29 zł
Do koszyka
ZIELNIK DOZ, Yerba Mate o smaku grejpfruta z figą, 1,7 g, 20 saszetek

saszetki, grejpfrutowy

6.99 zł
Do koszyka
DOZ PRODUCT Multivitamina Men, tabletki powlekane, 60 szt.

tabletka, niedobór witamin, niedobór minerałów, odporność

29.99 zł
Do koszyka

Jak parzyć Yerba Mate - rytuał

Yerba Mate to odkrycie Indian Guarani. Nazywane przez nich świętym zielem, darem od Matki Ziemi. Tradycyjny, indiański sposób parzenia oraz picia Yerby, przypomina rytuały związane z paleniem fajki pokoju. Podobnie bowiem, istotną rolę pełni tutaj odpowiedni sprzęt – w tym wypadku naczynka mate (matero albo guampa), wykonane ze specjalnego gatunki drzewa (Palo Santo – Święty Pień). Do niego, gospodarz ceremonii (matero), wsypuje suszone, grubo siekane liście oraz łodygi Mate. Kolejnym krokiem jest wkręcenie bambusowej rurki, podziurawionej po bokach (bombili) – dzięki tym otworom, podczas picia nie wciąga się fusów. Następnie, do naczynia wlewa się niewielką ilość gorącej, ale nie wrzącej wody. Wrząca bowiem spowoduje utratę smaku oraz właściwości Yerby. Napar zalany po raz drugi wypija gospodarz, a następnie – kolejni goście według stopnia ich godności.

Korzystne właściwości smakowe uzyskane w wyniku tradycyjnego parzenia Yerby z użyciem gorącej, a nie wrzącej wody, potwierdzają również badania specjalistów. Najwyższe stężenie kofeiny oznacza się w Yerbie parzonej w 70*C, przez 45 minut – w praktyce jednak, na potrzeby domowe, poleca się parzenie ok. 10-15 minut. Krótsze parzenie spowoduje, że uzyskany napar będzie do nawet trzykrotnie razy słabszy. Również i parzenie w 100*C nie pozwoli na otrzymanie wartościowego napoju.

Gdzie kupić Yerba mate

Aby zaopatrzyć się w odpowiedni sprzęt do parzenia herbaty oraz w samą herbatę, wcale nie trzeba już głowić się nad wysyłkami zza granicy. Jej popularność jest tak duża, że wraz z naszymi redakcyjnymi kolegami, znaleźliśmy ją nawet w ofercie popularnej „księgarni”. O ile oczywiście naczynia polecamy zakupić w odpowiednich sklepach – np. zielarskich czy dla pasjonatów, to już herbatę wybierzmy raczej w aptece. Zyskamy wówczas pewność, że jest ona w 100% naturalna, bez zbędnych domieszek i bezpieczna pod każdym względem. W ofercie większości aptek oraz sklepów, znajdziemy nie tylko liście, ale i herbatę w saszetkach. Pozwoli ona na znacznie szybsze i łatwiejsze przygotowanie napoju.

Aktualnie, zaopatrzenie się w sprzęt potrzebny do parzenia Yerba Mate nie stanowi większego problemu. Zarówno naczynia jak i samą herbatę znajdziemy w większości aptek oraz sklepów zielarskich.

Wybrane piśmiennictwo
1.   Florczak J. i wsp., Skład chemiczny suszu różnych gatunków Yerba mate, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, XLIV, 2011, 4, 1105-1100
2.   Gambero A., Ribeiro M.L., 2015, The Positive Effects of Yerba Maté (Ilex paraguariensis) in Obesity, Nutrients, 2015, 7, 730-750; doi:10.3390/nu7020730
3.   Kruszewski B. i wsp., Wpływ parametrów parzenia na zawartość kofeiny w naparze Yerba mate, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, XLV, 2012, 3, 1001-1005