Nowotwór jelita cienkiego - jak go rozpoznać?

Czy nowotwory jelita cienkiego występuja często?

Czy istnieją czynniki, które predysponują do rozwoju nowotworu jelita cienkiego?

Najczęstsze objawy, które zaczynają niepokoić pacjenta, to częste i uporczywe wzdęcia, jak również nudności i wymioty, które zazwyczaj pojawiają się w okresowy sposób. Dodatkowo zaczynają się pojawiać bóle brzucha, które zwykle dotyczą środkowej części brzucha, pacjenci często opisują je jako "bóle tępe", które nie mają związku z jedzeniem, porą dnia czy też aktywnością fizyczną. Zdarzają się też uporczywe zaparcia. Pacjent zaczyna odczuwać uogólnione złe samopoczucie, zmęczenie, często traci na wadze i nie ma apetytu. Są to najczęstsze objawy, które skłaniają pacjenta do wizyty u lekarza. Niestety ich obecność może świadczyć o zaawansowaniu procesu nowotworowego, w związku z czym leczenie może być wtedy nieskuteczne lub wręcz niemożliwe. 

Wśród nowotworów jelita cienkiego można wyróżnić zarówno nowotwory łagodne, jak i złośliwe.

Nowotworami łagodnymi jelita cienkiego są przede wszystkim gruczolaki, występujące w postaci polipów, jak również tłuszczaki. Do innych, zdecydowanie rzadszych łagodnych nowotworów jelita cienkiego, zalicza się także mięśniaki, włókniaki, nerwiaki i naczyniaki. Jakie są najczęstsze objawy łagodnych nowotworów jelita cienkiego? Do najczęstszych objawów łagodnych nowotworów jelita cienkiego zalicza się przede wszystkim krwawienie z przewodu pokarmowego oraz niedrożności jelit (rosnący guz może po prostu zamknąć światło jelita).

Wśród nowotworów złośliwych jelita cinkiego można zdiagnozować :

Bardzo charakterystycznym nowotworem jelita cienkiego jest rakowiak. Może on występować u osób w każdym wieku, jednak zazwyczaj pojawia się on u ludzi pomiędzy 50 a 60 rokiem życia. Może on lokalizować się w wielu miejscach jelita cienkiego, zwykle w jego końcowym odcinku. Jeśli stwierdzi się obecność przerzutów rakowiaka do innych narządów, przede wszystkim do wątroby i płuc, wtedy wiadomo, że rakowiak jest złośliwy (pojedyczny rakowiak zlokalizowany w jelicie może być też guzem łagodnym). Rakowiak jest guzem wytwarzającym hormony, przede wszystkim serotoninę, przez co daje on bardzo charakterystyczne objawy - mówi się o zespole rakowiaka. Typowym objawem jest zatem "flush"- napadowe uczucie gorąca, zaczerwienie twarzy, przechodzące często w sinice, kołatania serca oraz poty. Często obecna jest także biegunka, jak również zwłóknienie wsierdzia, napady astmy oskrzelowej czy też bezdech i niedrożność jelit. 

Jeśli chodzi o gruczolakoraka, czyli raka jelita cienkiego, to zazwyczaj występuje on u osób po 50 roku życia, zwykle częściej obecny jest u kobiet niż u mężczyzn. Najczęściej lokalizuje się on w dwunastnicy, najrzadziej zaś w końcowym odcinku jelita cienkiego. Najczęstszym, choć mało charakterystycznym objawem, są silne, napadowe bóle brzucha, które mogą świadczyć o rozwijającej się niedrożności jelit. 

Do rozpoznania niezbędny jest oczywiście bardzo dokładnie zebrany od pacjenta wywiad dotyczący jego dolegliwości oraz badanie fizyklane pacjenta. Ponadto należy wykonać badania laboratoryjne, przede wszystkim morfologię krwi, poziom OB, próby wątrobowe, elektrolity, czasami też marker CEA. W przypadku podejrzenia rakowiaka, oznacza się także poziom serotoniny w krwi oraz poziom kwasu 5-hydroksyindolooctowego w moczu (jest to bowiem metabolit serotoniny, przed wykonaniem tego badania należy wykluczyć z diety banany, czekoladę, orzechy oraz ananasy, te produkty zawierają bowiem serotoninę, należy też unikać leków przeciwhistaminowych, przeciwnadciśnieniowych oraz neuroleptyków). Ponadto wykonuje się badanie na krew utajoną w kale. Konieczne są też badania obrazowe: duodenoskopia, czyli endoskopia dwunastnicy, usg jamy brzusznej, tomografia komputerowa jamy brzusznej, badanie rtg jelita cienkiego z podaniem środka kontrastowego oraz badanie endoskopowe z zastosowaniem kapsuły endoskopowej (badanie to niestety nie jest jeszcze powszechne i łatwo dostepne). Leczenie w przypadku guzów łagodnych polega na ich usunięciu. W przypadku guzów złośliwych, jeśli jest to guz operacyjny, należy go usunąć, często zabieg uzupełnia się o chemioterapię. Zdarza się, że zachodzi potrzeba wykonania tzw. operacji paliatywnej. Taką operację wykonuje się w sytuacji, kiedy guz nie jest operacyjny, ale jest tak rozległy, że niebawem zamknie on światło jelita i doprowadzi do niedrożności - wtedy należy wykonać zespolenie omijające guz, które zapewni pasaż przez przewód pokarmowy.