Najczęstsze problemy ust - jak im zapobiegać?

Skóra ust jest bardzo cienka i delikatna. Nie posiada gruczołów potowych, a gruczoły łojowe występują w niewielkiej ilości, przez co nie ma odpowiedniej warstwy ochronnej. Ponadto nie występuje melanina – barwnik skóry, odpowiedzialny za ochronę przeciwsłoneczną. Wszystkie te cechy sprawiają, że nasze usta łatwo ulegają różnym dolegliwościom.

Suche, spierzchnięte usta

Jednym z głównych problemów ust jest ich suchość, łuszczenie się i pękanie skóry. Najczęstszą tego przyczyną są warunki atmosferyczne takie jak suche powietrze, intensywne słońce, wiatr i mróz. Kolejnym czynnikiem powodującym spierzchnięte wargi jest zwyczaj częstego oblizywania. W kontakcie ze śliną, która zawiera enzymy trawienne stają się jeszcze bardziej suche. Nieodpowiednie odżywianie się (niedobór witaminy A, B i C) oraz zbyt mała ilość wypijanych płynów również sprzyja łuszczeniu się skóry ust. Wysuszenie warg może także występować przy alergii, wysokiej gorączce, stosowaniu niektórych kosmetyków i leków oraz przy paleniu papierosów.

W celu zniwelowania suchej i łuszczącej skóry warg warto jeden - dwa razy w tygodniu zrobić peeling, który wygładzi powierzchnie ust. Może być to delikatny peeling enzymatyczny, który pozostawiamy na ustach na kilka minut, a następnie spłukujemy. Alternatywą będzie peeling  przygotowany w domu. Jednym z nich jest cukier zmieszany z oliwą z oliwek – po nałożeniu  wykonujemy  masaż zataczając małe kółeczka przez około minutę, później spłukujemy. Innym sposobem jest użycie miękkiej szczoteczki do zębów, którą również możemy wykonać delikatny masaż. Po takim zabiegu nasze usta nie tylko zostaną wygładzone, a nabiorą zdrowego, różowego kolorytu, ze względu na pobudzone krążenie krwi.

Po zastosowaniu peelingu warto dwa razy w tygodniu nałożyć na usta maseczkę odżywczą lub krem regenerujący i pozostawić na kilka minut. Nadmiar należy wmasować w skórę ust. Aby odżywić i zregenerować spierzchnięte usta możemy użyć naturalnych składników takich jak: miód, oliwa z oliwek, masło kakaowe, olej kokosowy czy olej arganowy. Po nałożeniu wybranego produktu, zostawiamy go na kilka – kilkanaście minut i spłukujemy.

Przed wyjściem na świeże powietrze należy pamiętać o nałożeniu pomadki ochronnej z filtrem przeciwsłonecznym, która zabezpieczy usta przed słońcem, wiatrem i mrozem. Pamiętajmy, żeby nie oblizywać warg, ponieważ w ten sposób przyczyniamy się do pogorszenia stanu skóry. Jeśli mamy tendencje do przesuszonych ust warto kilkakrotnie w ciągu dnia nakładać pomadkę nawilżającą lub wazelinę.

Ponadto należy zadbać o odpowiednio zbilansowaną dietę, bogatą w witaminy i składniki mineralne, w szczególności w witaminy z grupy B i E oraz wapń i magnez. Należy unikać ostrych, słonych, pikantnych i kwaśnych potraw, które mogą działać drażniąco na skórę warg. Pamiętajmy również o przyjmowaniu dużej ilości płynów – minimum 1,5 litra dziennie.

Do makijażu wybierajmy pomadki zawierające witaminy oraz oleje roślinne. Gdy nasze usta często są suche zastąpmy błyszczyk balsamem koloryzującym, który nie tylko sprawi, że nasze usta będą mieć piękny połysk, a także będą lepiej nawilżone i odżywione.

Zajady

Innym problemem naszych ust jest zapalenie kątów ust zwane zwyczajowo zajadami. Objawia się bolesnymi, zaczerwienionymi zmianami znajdującymi się w kącikach wargowych. Charakteryzuje się pękaniem kącików ust, czasami mogą pojawiać się nadżerki i strupy.

Do głównych przyczyn zajadów można zaliczyć:

• zakażenia drożdżakowe,
• infekcje bakteryjne,
• niedobór witamin z grupy B (w szczególności witaminy B₂), żelaza lub cynku, 
• obniżenie odporności organizmu,
• cukrzyca,
• zespół zaburzonego wchłaniania,
• anemia,
• AIDS.

Leczenie zajadów polega na podaniu środków leczniczych na konkretną ich przyczynę. Najczęściej są to suplementy zawierające witaminy z grupy B, preparaty przeciwgrzybicze i  przeciwbakteryjne. Warto również zastosować domowe sposoby na tą dolegliwość. Do produktów, które możemy użyć w celu przyspieszenia gojenia się zmian należą: ogórek, aloes, miód, oliwa z oliwek. Dodatkowo możemy zastosować czosnek o właściwościach przeciwgrzybiczych i przeciwbakteryjnych oraz drożdże bogate w witaminę B₂.

Opryszczka

Opryszczka wargowa w języku potocznym nazywana febrą lub zimnem to choroba zakaźna wywołana wirusem Herpes Simplex. Występuje na granicy błony śluzowej jamy ustnej i warg, czasami wychodzi poza czerwień wargową. Ma postać zapalnych pęcherzyków zebranych w skupiska. W pierwszym etapie pęcherzyki wypełnione są treścią surowiczą, a następnie ropną. W końcowym etapie pojawia się strup. Przed wystąpieniem zmian można odczuwać bolesność, mrowienie i swędzenie w miejscu powstawania opryszczki. Osoby zarażone wirusem Herpes Simplex muszą wiedzieć, że choroba może nawracać. Najczęstszym powodem pojawienia się wykwitów jest spadek odporności organizmu na skutek przemęczenia, gorączki, choroby. U kobiet może występować w czasie miesiączki. Intensywne opalanie również może wywołać objawy opryszczki. Opryszczka trwa zwykle od 4 do 10 dni i ustępuje bez pozostawienia śladu.

Niestety gdy raz zarazimy się wirusem opryszczki, nie pozbędziemy się go z naszego organizmu. Objawy opryszczki możemy zmniejszyć używając preparatów przeciwwirusowych najlepiej w początkowej fazie czyli gdy poczujemy swędzenie, mrowienie i bolesność warg.  Aby opryszczka była w stanie uśpionym należy pamiętać o odpowiednim nawilżeniu i odżywieniu ust, co pozwoli zwiększyć ich odporność przed zmianami chorobowymi. Poza tym warto unikać intensywnego opalania, suchego powietrza, sytuacji stresujących, czyli czynników sprzyjających powstawaniu opryszczki. Dodatkowo należy zadbać o wzmocnienie układu odpornościowego przez zdrowe odżywianie oraz suplementacje witaminami i solami mineralnymi.

Kontaktowe zapalenie warg

Na skutek kontaktu ust z alergenami występującymi w kosmetykach lub produktach spożywczych może wystąpić kontaktowe zapalenie warg. Objawia się zaczerwienieniem i obrzękiem warg oraz łuszczącą się, pękającą skórą. Schorzenie to może również dotyczyć błony śluzowej wewnętrznej części policzka oraz bocznych powierzchni języka. Najczęstszymi alergenami są składniki takich kosmetyków jak: szminka, pasta do zębów, płyn do płukania ust i krem. Jeśli mówimy o alergii pokarmowej, mogą być to zmiany spowodowane np. przez cytrusy lub niektóre przyprawy. Czasami zmiany mogą pojawić się po wizycie u stomatologa, może to świadczyć o tym, że jesteśmy uczuleni na którąś substancję przez niego użytą np. amalgamat, środki dezynfekujące.

Ważne! Gdy zaobserwujemy podane wyżej objawy należy skonsultować się z lekarzem, który zaleci odpowiednią terapię. Aby zapobiec w przyszłości kontaktowemu zapaleniu warg należy zidentyfikować alergen i wyeliminować go z otoczenia. W tym celu można wykonać testy naskórkowe lub z krwi, aby określić które substancje nas uczulają.