Mentol, Mentholum - Zastosowanie, działanie, opis
Podstawowe informacje o mentolu
- Substancje aktywne
-
mentol
- Działanie mentolu
-
bakteriobójcze, chłodzące, łagodzi stany zapalne skóry, przeciwneuralgiczne (leczenie nerwobólu), przeciwświądowe, rozkurcza mięśnie gładkie przewodu pokarmowego, wspomaga leczenie halitozy (nieświeżego oddechu), znieczulające miejscowo, żółciopędne
- Postacie mentolu
-
aerozol, kapsułki miękkie, koncentrat do sporządzenia płynu do płukania gardła, krem, krople do nosa, krople doustne, maść, pasta, pastylki do ssania, płyn, płyn do inhalacji, płyn do stosowania na skórę, tabletki do ssania , zawiesina do stosowania na skórę, żel
- Układy narządowe
-
powłoka wspólna (skóra i błony śluzowe), układ pokarmowy (trawienny)
- Specjalności medyczne
-
Alergologia, Choroby zakaźne i pasożytnicze, Dermatologia i wenerologia, Gastroenterologia, Geriatria, Medycyna rodzinna, Reumatologia
- Rys historyczny mentolu
-
Mentol występuje naturalnie w roślinach z rodzaju Mentha L. Po raz pierwszy został wyizolowany w 1771 roku przez niemieckiego fizyka i chemika Hieronima Davida Gaubiusa.
- Wzór sumaryczny mentolu
-
C10H20O
Spis treści
- Wybrane produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w RP zawierające mentol
- Wskazania do stosowania mentolu
- Dawkowanie mentolu
- Przeciwskazania do stosowania mentolu
- Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania mentolu
- Interakcje mentolu z innymi substancjami czynnymi
- Wpływ mentolu na ciążę
- Wpływ mentolu na laktację
- Skutki uboczne
- Inne możliwe skutki uboczne
- Mechanizm działania mentolu
- Wchłanianie mentolu
- Metabolizm mentolu
- Wydalanie mentolu
Wybrane produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w RP zawierające mentol
Wskazania do stosowania mentolu
Mentol jest stosowany w celu łagodzenia podrażnienia jamy ustnej i gardła oraz w celu uzyskania działania przeciwbólowego w bólach o podłożu zapalnym, zwyrodnieniowym, w bólach mięśni, ścięgien, więzadeł, w tkance włóknistej, w przypadku urazów, kontuzji, przeciążenia powysiłkowego itp. Mentol jest również stosowany jako składnik wspomagający utrzymanie świeżego oddechu, jako środek wychładzający i lekko znieczulający przy opryszczce wargowej, a także w celu zapewnienia działania przeciwświądowego w dolegliwościach objawiających się świądem, który towarzyszy wysypkom, ospie wietrznej, półpaścu itd. Mentol jest także wykorzystywany jako składnik preparatów stosowanych w przekrwieniu i obrzęku błony śluzowej nosa w przebiegu kataru siennego, przeziębienia i alergicznego zapalenia błony śluzowej nosa. Mentol jest stosowany doustnie jako środek łagodzący dolegliwości trawienne (ból brzucha, niestrawność, nudności, uczucie pełności w nadbrzuszu).
Dawkowanie mentolu
Mentol stosuje się doustnie oraz miejscowo na skórę i błony śluzowe. Mentol wchodzi najczęściej w skład wieloskładnikowych preparatów, dlatego jego dawkowanie ograniczone jest maksymalnymi dawkami pozostałych składników. Preparaty należy stosować zgodnie z zaleceniami producenta.
Przeciwskazania do stosowania mentolu
Przeciwwskazaniem jest nadwrażliwość na mentol.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania mentolu
Należy zachować ostrożność stosując mentol z lekami metabolizowanymi przez enzym CYP3A4, ponieważ mentol może zwiększać stężenia tych leków na skutek hamowania aktywności enzymu CYP3A4.
Należy unikać kontaktu mentolu z oczami.
Mentolu nie należy stosować na uszkodzoną skórę.
Należy zachować ostrożność stosując mentol wewnętrznie u osób z kamicą żółciową, zapaleniem dróg żółciowych i innymi chorobami dróg żółciowych, chorobami wątroby, refluksem żołądkowo-przełykowym i achlorhydrią (bezkwaśność).
Interakcje mentolu z innymi substancjami czynnymi
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Felodypina (Felodipine) | leki blokujące kanały wapniowe - działające na naczynia krwionośne |
Simwastatyna (Simvastatin) | statyny - inhibitory reduktazy HMG-CoA |
Wpływ mentolu na ciążę
Stosowanie mentolu wewnętrznie w okresie ciąży należy skonsultować z lekarzem.
Wpływ mentolu na laktację
Stosowanie mentolu wewnętrznie w okresie karmienia piersią należy skonsultować z lekarzem.
Skutki uboczne
- ból głowy
- nudności
- wymioty
- zaburzenia snu
- bradykardia
- wstrząs anafilaktyczny
- ból brzucha
- ataksja
- zaburzenia równowagi
- drżenie mięśniowe
- rumieniowata wysypka na skórze
Działania niepożądane zostały podzielone ze względu na częstotliwość występowania u pacjentów. (Klasyfikacja MdDRA)
- Bardzo często
- (≥1/10)
- Często
- (≥1/100 do <1/10)
- Niezbyt często
- (≥1/1000 do <1/100)
- Rzadko
- (≥1/10 000 do < 1/1000)
- Bardzo rzadko
- (<1/10 000)
- Częstość nieznana
- Nie można ocenić na podstawie dostępnych danych
Inne możliwe skutki uboczne
Podanie zewnętrzne (miejscowo): miejscowy ból, zaczerwienienie skóry, pokrzywka, świąd.
Mechanizm działania mentolu
Mentol zapewnia uczucie chłodzenia poprzez aktywację kanału TRPM8 (receptora melastatyny 8) zlokalizowanego na nerwach czuciowych i bólowych, zmniejszając w ten sposób przewodzenie bólu. Działanie przeciwbólowe może wynikać również z pobudzenia receptorów κ-opioidowych W literaturze dostępne są dane sugerujące, że mentol działa rozszerzająco na naczynia krwionośne w skórze, które są rozmieszczone w pobliżu miejsca aplikacji. Mentol wykazuje właściwości odświeżające, przeciwświądowe i lekko znieczulające. Mentol hamuje skurcz mięśni gładkich w obrębie przewodu pokarmowego, łagodząc dolegliwości bólowe w niestrawności i innych zaburzeniach trawiennych. Substancja ta wywiera działanie żółciopędne i słabe działanie uspokajające.
Wchłanianie mentolu
Mentol dobrze wchłania się z przewodu pokarmowego. Po podaniu miejscowym również może ulegać wchłanianiu do krążenia ogólnoustrojowego.
Metabolizm mentolu
Mentol jest szybko metabolizowany. Głównym metabolitem jest glukuronian mentolu.
Wydalanie mentolu
Wydalanie mentolu zachodzi głównie w postaci metabolitu - glukuronianu mentolu z żółcią i z moczem. Okres półtrwania mentolu wynosi średnio 56 minut.