owrzodzona skóra
Paulina Brożek

Piodermia zgorzelinowa – przyczyny, objawy, leczenie

Piodermia zgorzelinowa to rzadka, niezakaźna choroba, której etiologia do tej pory nie została wyjaśniona. Charakteryzuje się szybko rozwijającym się owrzodzeniem, mogącym zajmować duże obszary skóry. Często towarzyszy chorobom o podłożu autoimmunologicznym.

Piodermia zgorzelinowa – czym jest? Jakim chorobom może towarzyszyć?

Piodermia zgorzelinowa (PG, pyoderma gangrenosum) to rzadka choroba, należąca do grupy dermatoz neutrofilowych. Występuje z częstością 1/100 000 osób. Najczęściej dotyka osoby w przedziale wiekowym 20–55 lat, ale może wystąpić również u dzieci. Ponad połowa pacjentów, u których zdiagnozowano piodermię zgorzelinową, cierpi na poważne choroby autoimmunologiczne lub zaburzenia hematologiczne.

Wśród chorób autoimmunologicznych współistniejących z piodermią możemy wymienić: chorobę Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, cukrzycę, pierwotną marskość żółciową, toczeń rumieniowaty układowy, reumatoidalne zapalenie stawów, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, autoimmunologiczne zapalenie tarczycy.

Rodzaje piodermii zgorzelinowej

Możemy wyróżnić następujące odmiany piodermii zgorzelinowej:

  • wrzodziejącą – lokalizuje się najczęściej na tułowiu i kończynach dolnych, pod postacią jednego lub kilku owrzodzeń z wywiniętymi sinymi brzegami i otaczającym stanem zapalnym; może towarzyszyć chorobom zapalnym jelit i gammapatiom monoklonalnym,
  • krostkową – najczęściej występuje na powierzchni wyprostnej kończyn i na górnej połowie tułowia pod postacią niewielkich krostek otoczonych rumieniem zapalnym z towarzyszącymi dolegliwościami bólowymi; często obserwowana w czasie zaostrzenia wrzodziejącego zapalenia jelita grubego z gorączką i objawami stawowymi,
  • pęcherzową – charakteryzuje się występowaniem powierzchownych, bolesnych pęcherzy, które w trakcie trwania choroby ulegają przemianie w nadżerki i owrzodzenia; współwystępuje z chorobami mieloproliferacyjnymi,
  • bujającą – pod postacią powierzchownych, płytkich, niebolesnych owrzodzeń występujących zwykle na tułowiu.

Powiązane produkty

Przyczyny piodermii zgorzelinowej

Mimo że piodermia zgorzelinowa jest chorobą znaną prawie od 100 lat, do dzisiaj nie jest znany czynnik przyczynowy tego schorzenia. Postuluje się, że kluczową rolę w etiopatogenezie choroby odgrywają zaburzenia w układzie immunologicznym związane z mechanizmami odpowiedzi komórkowej i nadmierną reakcją zapalną organizmu.

Dla piodermii charakterystyczne jest występowanie zjawiska patergii. Termin ten określa nadwrażliwość skóry, która objawia się powstaniem zmian skórnych (zmiany zapalne, nadżerki, owrzodzenia) i ich szybkim szerzeniem się w miejscu nawet niewielkiego urazu lub uszkodzenia skóry.

Objawy piodermii zgorzelinowej

Zmianą pierwotną dla piodermii zgorzelinowej jest czerwony, zapalny guzek lub krosta, która – powiększając się dość szybko (bo około 1–2 cm na dobę) – przybiera postać rozległej rany o charakterze owrzodzenia. Brzegi rany przyjmują niebieskawe zabarwienie. Zmiana rozwija się w ciągu kilku dni, obejmuje pełną grubość skóry i powoduje silne dolegliwości bólowe. W przypadkach nieleczonych o piorunującym przebiegu owrzodzenie może być tak głębokie, że widoczne będą mięśnie, nerwy, a nawet kość.

Zmiany skórne mogą wystąpić praktycznie w każdej okolicy ciała. Najczęściej zlokalizowane są na kończynach dolnych (uda, podudzia), ramionach, pośladkach.

Piodermia zgorzelinowa – rozpoznanie i leczenie

Rozpoznanie piodermii zwykle opiera się na zebranym wywiadzie i swoistym obrazie klinicznym. Obraz histopatologiczny jest niecharakterystyczny, a biopsja skóry jest wykonywana głównie w celu wykluczenia innego niż piodermia zgorzelinowa procesu chorobowego.

Podstawą leczenia w piodermii zgorzelinowej jest leczenie choroby zasadniczej.

W terapii piodermii lekiem pierwszego wyboru jest podawanie ogólnoustrojowo glikokortykosteroidów, cyklosporyny A i innych leków immunosupresyjnych. Leczenie miejscowe uważa się za terapię wspomagającą. W przypadku ran zakażonych i cech ogólnej infekcji stosuje się antybiotykoterapię zgodnie z wynikiem antybiogramu, opatrunki impregnowane antyseptykiem lub jonami srebra.

W przypadku ran z dużym wysiękiem pomocne są opatrunki dekstranomerowe, opatrunki hydrożelowe, opatrunki hydrokoloidowe czy opatrunki hydropolimerowe. Leczenie bólu obejmuje stosowanie leków przeciwbólowych według drabiny WHO.

Rokowanie w piodermii zgorzelinowej zależy od współistniejącej choroby podstawowej. W przypadku chorób uleczalnych rokowanie jest dobre.

  1. A. Jankowska-Konsur, J. Maj, A. Hryncewicz-Gwóźdź, Piodermia zgorzelinowa – badanie retrospektywne 30 pacjentów hospitalizowanych w Klinice Dermatologii, Wenerologii i Alergologii Akademii Medycznej we Wrocławiu w latach 2000–2010, Przegląd Dermatologiczny, nr 99 2012.
  2. L. A. Brunsting, W. H. Goeckerman, P. A. O’Leary, Pyoderma (ecthyma) Gangrenosum, Archives of Dermatology, nr 22 1930.
  3. I. Ahronowitz, J. Harp, K. Shinkai, Etiology and management of pyoderma gangrenosum: a comprehensive review, American Journal of Clinical Dermatology, nr 13 2012.
  4. K. Strzelczyk, K. Polak, A. Frątczak, Piodermia zgorzelinowa współistniejąca z dotychczas nierozpoznanym wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego, Dermatologia po Dyplomie, nr 6 2021.
  5. A. Baran, M. Świstak, A. Zonenberg, I. Flisiak, Piodermia zgorzelinowa – analiza retrospektywna, Dermatologia po Dyplomie, nr 5 2021.
  6. W. Cielica, K. Łoza, G. Chodorowska, Pyoderma gangraenosum – prezentacja 2 przypadków, Nowa Medycyna, nr 4 2006.
  7. D. Bazaliński, M. Kózka, A. Krawiec, M. T. Szewczyk, Piodermia zgorzelinowa – rozpoznanie i postępowanie w zaawansowanej praktyce pielęgniarskiej, Pielęgniarstwo Chirurgiczne i Angiologiczne, nr 4 2020.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Zawał serca – objawy, przyczyny, rozpoznanie, zapobieganie

    Zawał serca to jedna z głównych przyczyn zgonów wśród Polaków. Najbardziej charakterystyczny objaw zawału serca – silny, narastający ból w klatce piersiowej, utrzymujący się dłużej niż 20 minut – jest pilnym wskazaniem do wezwania pomocy medycznej.

  • Choroba Leśniowskiego-Crohna – przyczyny, objawy, leczenie

    Choroba Leśniowskiego-Crohna jest przewlekłą, nieuleczalną chorobą, powodującą znaczne pogorszenie jakości życia. Początek choroby ma charakter skryty i przebiega skąpoobjawowo, utrudniając postawienie prawidłowego rozpoznania. Chorzy w toku trwania choroby często wymagają interwencji chirurgicznej z powodu powikłań jelitowych. Jak wygląda diagnostyka i terapia osób z chorobą Leśniowskiego-Crohna? Zapraszamy do zapoznania się z treścią artykułu.

  • Stan podgorączkowy – czy i jak zmniejszać? Przyczyny

    Stan podgorączkowy, czyli sytuacja, kiedy temperatura ciała wynosi między 37 a 38 stopni Celsjusza, jest często wynikiem reakcji organizmu na infekcję lub stan zapalny. Niepewność, skąd się bierze i co oznacza, może budzić lęk, szczególnie gdy dotyczy osób w delikatnych okresach życia, takich jak ciąża, okres niemowlęcy czy rekonwalescencja po operacji. Czym jest stan podgorączkowy oraz jak i czy w ogóle go leczyć?

  • Łuszczyca – przyczyny, objawy i leczenie. Jak wygląda łuszczyca?

    Łuszczyca jest przewlekłą, zapalną chorobą autoimmunologiczną skóry, która charakteryzuje się występowaniem zmian o typie czerwonobrunatnej grudki pokrytej srebrzystą łuską. Do czynników ryzyka rozwoju łuszczycy zalicza się podłoże genetyczne oraz czynniki wyzwalające takie jak infekcje, stres, urazy czy palenie tytoniu.

  • Glista ludzka – objawy glistnicy. Rozpoznanie, badania, leczenie zakażenia glistą ludzką

    Glista ludzka to pasożyt z rodzaju nicieni bytujący w jelicie cienkim. Glistnica, czyli choroba wywoływana przez glistę ludzką, zaliczana jest do tzw. chorób brudnych rąk – do zarażenia glistą ludzką dochodzi bowiem najczęściej, gdy nie umyjemy rąk po kontakcie z ziemią bądź zjemy nieumyte warzywo czy owoc, na powierzchni którego znajdują się jaja glisty. Szczególnie narażone są na to dzieci. Objawy glistnicy to bóle brzucha, zaparcia i/lub biegunka, nudności, brak apetytu, a także duszności czy przewlekły ból gardła.

  • Osteoporoza – przyczyny, objawy, badania, leczenie, rehabilitacja, zapobieganie zmianom osteoporotycznym

    Osteoporoza to choroba metaboliczna kości, która polega na stopniowym zaniku masy kostnej. Na skutek obniżenia gęstości mineralnej kości dochodzi do osłabienia ich struktury, co objawia się zwiększoną podatnością na złamania. Na zachorowanie narażone są przede wszystkim osoby starsze, szczególnie kobiety w wieku okołomenopauzalnym, choć na osteoporozę mogą cierpieć także mężczyźni, a nawet dzieci. Jakie są czynniki ryzyka wystąpienia zmian osteoporotycznych?

  • Szpiczak mnogi – przyczyny, objawy, leczenie

    Szpiczak mnogi należy do chorób krwi i szpiku kostnego. Chociaż nie ustalono dotychczas konkretnych przyczyn tej dolegliwości, tak bez wątpienia można powiedzieć, że do jej rozwoju przyczyniają się długotrwałe infekcje bakteryjne lub wirusowe, promieniowanie jonizujące i narażenie na szkodliwe substancje chemiczne. Jak wyglądają nowoczesne sposoby leczenia szpiczaka, jakie są rokowania i czy podczas wizyty u lekarza pierwszego kontaktu można dokonać wstępnej diagnozy tej choroby?

  • Rak trzustki – przyczyny, objawy, diagnostyka, rokowania, leczenie

    Rak trzustki jest jednym z nowotworów, które przez długi czas nie dają żadnych dolegliwości, a pierwsze symptomy są niespecyficzne. Wśród początkowych objawów raka trzustki wymienia się m.in. ogólne osłabienie, nudności, szybkie uczucie sytości czy tłuszczowe stolce. Jak wygląda jego leczenie?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij