
Metody sprawdzania czy jesteś w ciąży
Rozpoznanie ciąży ustala się zwykle na podstawie objawu braku miesiączki oraz powiększenia się macicy i dodatniego wyniku próby ciążowej, a także badania ultrasonograficznego (USG). Jeżeli u kobiety miesiączkującej dotychczas w miarę regularnie występuje objaw braku miesiączki, kobieta skarży się na częste oddawanie moczu, na mdłości i obrzmiałe piersi, wówczas można z dużą dozą pewności podejrzewać, że jest w ciąży. Pamiętajmy jednak o tym, że opóźnienie się krwawienia miesięcznego może być również objawem np. zaburzeń hormonalnych, powiększenie macicy zaś może być rezultatem obecności mięśniaków.
Do rozpoznania ciąży niezbędne jest stwierdzenie jej objawów przypuszczalnych, prawdopodobnych i pewnych.
Do objawów ciąży przypuszczalnych należą:
- brak miesiączki;
- zmiany dotyczące piersi;
- nudności z wymiotami lub bez wymiotów;
- zaburzenia w oddawaniu moczu;
- zmęczenie;
- ruchy płodu.
Ważne jest też to, że nie zawsze dochodzi do całkowitego ustąpienia krwawień miesiączkowych podczas ciąży. U niektórych kobiet występują one cyklicznie w czasie I trymestru. Jeżeli u kobiety po kilkunastodniowym braku miesiączki ponownie pojawia się krwawienie, należy wykluczyć stan zagrażającego poronienia i ciążę pozamaciczną. Należy jednak pamiętać, że nie tylko ciąża jest przyczyną wtórnego braku miesiączki, mogą to być zaburzenia owulacji (jajeczkowania) podczas cykli miesiączkowych, przewlekłe choroby, stosowanie doustnych środków antykoncepcyjnych, przedwczesne zahamowanie czynności jajników.
Jeżeli chodzi o piersi to większość kobiet stwierdza u siebie na początku ciąży powiększenie piersi i guzkowate w nich zgrubienia oraz wzmożoną tkliwość i świąd brodawek. Na powierzchni piersi zaczynają być widoczne naczynia krwionośne, zwiększają się rozmiary brodawek i otoczki oraz ich pigmentacja (zmiana zabarwienia). Trzeba jednak zapamiętać, że przyczyną powiększenia i wzmożonej tkliwości piersi mogą być także zaburzenia hormonalne.
U kobiety, która jest we wczesnym okresie ciąży wymioty rozpoczynają się zwykle rano i utrzymują się przez kilka godzin w ciągu dnia, czasem mogą występować w nocy. Nie zaburzają one zwykle przyjmowania pokarmów, chociaż mogą być zmienione preferencje dietetyczne ciężarnej. U niektórych ciężarnych mogą występować częste wymioty, powodując zmniejszenie masy ciała, odwodnienie. Pamiętajmy, że nudności i wymioty mogą towarzyszyć także różnym przewlekłym chorobom, a także być następstwem stosowania różnych leków.
Na początku ciąży, powiększenie się macicy i zmiany w ukrwieniu narządów miednicy mniejszej są przyczyną częstego oddawania moczu. Pojawia się uczucie ucisku nad spojeniem łonowym. Wynik badania ogólnego moczu jest prawidłowy. W II trymestrze ciąży zaburzenia te ustępują. Trzeba wziąć pod uwagę też fakt, że częste oddawanie moczu może towarzyszyć zakażeniom układu moczowego, jego przyczyną może być ucisk na pęcherz moczowy niezwiązany z ciążą.
Wczesnymi objawami ciąży są też zmęczenie, senność, omdlenia. W II trymestrze ciąży objawy te ustępują.
Ruchy płodu są późno występującym, przypuszczalnym objawem ciąży. Wieloródki zaczynają odczuwać ruchy płodu wcześniej niż pierwiastki, zwykle około 16 - 18 tygodnia ciąży (pierwiastki w 18 - 20 tygodniu ciąży). Ruchy płodu są określone jako ,,bąbelki’’, ,,trzepotanie’’ lub jako ruchy podobne do perystaltycznych ruchów jelit.
Do objawów przypuszczalnych ciąży, które podobnie jak objawy prawdopodobne ciąży, nie upoważniają do rozpoznania ciąży, nalezą:
- powiększenie brzucha;
- zmiany w obrębie szyjki macicy;
- dodatni wynik próby ciążowej.
Powiększenie brzucha rozpoczyna się w 12 - 14 tygodniu ciąży i początkowo jest wynikiem zwolnienia perystaltyki i przemieszczenia pętli jelitowych przez ciężarną macicę. Macica podczas ciąży powiększa się i rozpulchnia. W pierwszych 6 - 8 tygodniach ciąży ściany pochwy i powierzchnia części pochwowej szyjki macicy stają się purpurowe. Jednakże powiększenie się macicy może być objawem np. mięśniaków macicy.
Hormonalne testy ciążowe opierają się na wykryciu podjednostki beta gonadotropiny kosmówkowej, obecnej we krwi lub w moczu. Pojawienie się jej świadczy o zagnieżdżeniu się jaja płodowego w błonie śluzowej macicy. Poziom gonadotropiny kosmówkowej zaczyna wzrastać ok. 7 dnia od zapłodnienia, aż do 2 - 3 miesiąca ciąży, po czym zaczyna spadać, aż do momentu porodu. Nowoczesne coraz bardziej wiarygodne testy pozwalają wykryć obecność gonadotropiny w moczu kobiety już 2 tygodnie po zapłodnieniu.
Wyróżniamy trzy rodzaje hormonalnych testów ciążowych:
- domowy test ciążowy - dostępny do zakupienia w aptece, służy on do samodzielnego wykonania. Przed wykonaniem tego testu należy zapoznać się z instrukcją jego wykonania. Generalnie należy rano, tuż po wstaniu z łóżka, nie pijąc wcześniej żadnych płynów, oddać niewielką ilość moczu do naczynia. Następnie w zależności od rodzaju testu umieścić np. kilka kropel moczu w przeznaczonym do tego okienku kontrolnym. Wynik, pojawienie się lub niepojawienie niebieskiego lub różowego prążka (kolor zależy od rodzaju testu) otrzymujemy po kilku minutach (czas zależny od rodzaju testu). Jeśli wynik testu jest pozytywny to kobieta prawdopodobnie jest w ciąży, jeśli jest negatywny, a od zatrzymania miesiączki minęło mniej niż 6 tygodni to test należy powtórzyć po 1 - 2 tygodniach. Jeśli wynik nadal jest negatywny to kobieta najprawdopodobniej nie jest w ciąży. Test ten wykrywa obecność podjednostki beta gonadotropiny kosmówkowej w moczu. Wadą tych domowych testów ciążowych jest to, że mogą one dać wynik negatywny, pomimo tego, iż kobieta jest rzeczywiście w ciąży, a tym samym opóźnić jej wizytę u lekarza. Należy pamiętać, że dodatni wynik testu nie zastępuje konsultacji i specjalistycznego badania lekarskiego. Jeżeli wynik testu jest negatywny, a nie pojawiła się miesiączka w spodziewanym terminie należy także skonsultować to ze specjalistą, który wykryje ewentualną przyczynę opóźniania się miesiączki (np. ciąża pozamaciczna).
- laboratoryjny test ciążowy - test ten podobnie jak powyżej opisywany wykrywa podjednostkę beta gonadotropiny kosmówkowej w moczu z wysoką czułością, bliską 100% już 7 - 10 dni po zapłodnieniu. Test ten wykonywany jest przez specjalistę w gabinecie lekarskim. Zazwyczaj stosuje się pierwszy ranny mocz, a wynik uzyskuje się po kilku godzinach. Testy moczu są zwykle mniej kosztowne niż testy krwi jednak nie są one tak często stosowane.
- laboratoryjny test krwi - test ten wykrywa hormon gonadotropinę kosmówkową w surowicy krwi. Może on wykryć ciążę z podobną czułością jak powyżej opisany test, poprzez pomiar zawartości gonadotropiny kosmówkowej we krwi, której poziom zmienia się wraz z rozwojem ciąży, pomaga to w ustaleniu wieku ciąży.
Do rozpoznania ciąży upoważnia stwierdzenie jej pewnych objawów, do których nalezą:
- wysłuchanie czynności serca płodu;
- wyczucie ruchów płodu;
- wizualizacja płodu w badaniu ultrasonograficznym (USG);
Wysłuchanie czynności serca płodu za pomocą stetoskopu (słuchawek lekarskich) jest możliwe u szczupłej kobiety około 17-19 tygodnia ciąży. Wyczucie ruchów płodu przez badającego jest możliwe w III trymestrze ciąży. W badaniu ultrasonograficznym (USG) zarodek zaczyna być widoczny 5 tygodni po pierwszym dniu ostatniej miesiączki (lub 3 tygodnie po zapłodnieniu).