Strefa okazji
Nowości
Krótkie daty
Odmrożenia – pierwsza pomoc
W jaki sposób dochodzi do odmrożenia?
W czasie działania niskiej temperatury dochodzi do spowolnienia, a potem do zatrzymania przepływu krwi w naczyniach krwionośnych zaopatrujących w krew skórę, tkankę podskórną i mięśnie. Na skutek tego mechanizmu dochodzi do przejściowego uszkodzenia lub całkowitego obumarcia narażonych na działanie niskich temperatur części ciała.
Czy każde odmrożenie jest takie samo?
Nie. Odmrożenia są różne, można podzielić je pod względem rozległości i stopnia ciężkości. Wyróżnia się zatem:
- Odmrożenie I stopnia
Jest to najmniej poważny rodzaj odmrożenia. W jego przebiegu dochodzi do przejściowych zaburzeń krążenia krwi w skórze. Pacjent zaczyna odczuwać ból, który czasami jest bardzo silny, skóra staje się blada lub sinoczerwona, pojawia się też obrzęk, pieczenie i świąd skóry.
- Odmrożenie II stopnia
W jego przebiegu pojawiają się na skórze pęcherze wypełnione surowiczym płynem.
- Odmrożenie III stopnia
W tym rodzaju odmrożeń pojawia się już martwica powierzchownych warstw skóry.
- Odmrożenie IV stopnia
Jest to najbardziej poważny rodzaj odmrożenia, dochodzi tu do powstania głębokiej martwicy, której ulegają odmrożone części ciała (np. nos czy palce). W tym przypadku może dojść do samoistnej amputacji odmrożonych części ciała.
Jakie czynniki zwiększają szanse na powstanie odmrożenia?
Przede wszystkim jest to spożywanie alkoholu na mrozie. Po wypiciu alkoholu, mamy wrażenie pozornego rozgrzania organizmu, nie odczuwamy zimna. Niestety, jest to tylko pozorne uczucie. Po wypiciu dużej ilości alkoholu może zdarzyć się, że osoba uśnie na mrozie – powstają wtedy idealne warunki do powstania odmrożenia oraz wychłodzenia całego organizmu. Na odmrożenia bardziej narażone są też osoby chorujące na cukrzycę - ma to związek z tym, że u tych chorych krążenie krwi jest upośledzone i to powoduje szybszą możliwość powstania odmrożenia. Ponadto, na odmrożenia bardziej narażone są też osoby starsze, u których dochodzi do pogorszenia wydolności układu krążenia i osłabienia mechanizmów temoregulacji. Podobnie, osoby z chorobami naczyń, także zdecydowanie bardziej są narażone na ryzyko odmrożenia. Należy też pamiętać, że poza mrozem uczucie zimna wzmaga też silny wiatr oraz wilgoć w powietrzu – tego typu warunki atmosferyczne także sprzyjają odmrożeniom.
Pierwsza pomoc w przypadku odmrożenia
W pierwszej kolejności, ponieważ przyczyną odmrożenia jest działanie niskiej temperatury, należy poszkodowanego jak najszybciej przetransportować do ciepłego, ale nie gorącego pomieszczenia. Następnie, należy zdjąć z poszkodowanego wilgotne i mokre ubranie, a jeśli na palcach widoczne są pierścionki, także od razu należy je ściągnąć. W przypadku odmrożenia policzków i nosa, na odmrożone części ciała należy założyć czyste opatrunki z gazy, nie mogą być one jednak gorące. W przypadku odmrożenia placów, należy zanurzyć je w letniej wodzie (temperatura wody powinna mieć około 30 st.C), a następnie dolewać ciepłej wody do osiągnięcia temperatury około 36 st.C. Jeśli na skórze widoczne są pęcherze, nie należy ich przekłuwać, tylko położyć na nich czyste opatrunki.
Absolutnie nie wolno masować ani rozcierać odmrożonych części ciała!
Poza tym, opatrunki należy także położyć na sinoczerwone lub blade plamy, które także mogą powstać na skórze. Jeśli poszkodowany jest przytomny, aby rozgrzać cały organizm, należy podać mu do picia ciepłe, ale nie gorące, słodkie napoje. Nie wolno podawać alkoholu! Należy go także okryć, zwracając szczególną uwagę na okrycie odmrożonych części ciała – jeśli odmrożenia są na dłoniach lub stopach należy ułożyć je nieco wyżej. Następnie, jeśli poszkodowany czuje się dobrze, należy odwieźć go do szpitala. Natomiast jeśli poszkodowany jest nieprzytomny lub czuje się źle, należy natychmiast wezwać pogotowie ratunkowe.
W szpitalu pacjent zostanie zbadany przez lekarza, wtedy też odmrożenie zostanie zakwalifikowane do odpowiedniego stopnia i w zależności od stanu pacjenta zostanie mu udzielona właściwa pomoc. W przypadku mniej groźnych odmrożeń stosuje się powolne ocieplanie pacjenta oraz kontroluje się temperaturę ciała. W przypadku poważniejszych odmrożeń oraz tych bardziej rozległych, prawdopodobnie zajdzie potrzeba kilkudniowej hospitalizacji, po której pacjent może wymagać długotrwałej rehabilitacji. W czasie hospitalizacji stosowane są leki wspomagające krążenie oraz środki przeciwbólowe. Aby zapobiec zakażeniom, stosuje się też właściwą antybiotykoterapię. Czasami zachodzi potrzeba podania szczepionki lub surowicy przeciwtężcowej.
Czasami zdarza się, w przypadku naprawdę poważnych odmrożeń, że zachodzi potrzeba leczenia operacyjnego. Kiedy już do tego dojdzie, chirurg musi usunąć martwe lub zakażone tkanki, czasami części lub nawet całe kończyny.
Jak zapobiegać odmrożeniom?
- Przede wszystkim, w okresie jesienno-zimowym, nie można spożywać na świeżym powietrzu alkoholu.
- Idąc na wycieczkę w góry czy nawet na zwykły zimowy spacer, należy właściwie się ubrać: trzeba mieć na sobie ciepłą kurtkę, ciepłą czapkę oraz grube rękawice i skarpetki.
- Przed wyprawą w góry zawsze należy sprawdzić przewidywaną prognozę pogody i skontaktować się z GOPREM, aby uzyskać wiarygodne informacje dotyczące warunków pogodowych panujących w górach.
- Przebywając w niskich temperaturach, stojąc w jednym miejscu, należy okresowo poruszać rękami i nogami, co poprawia ich ukrwienie.
- Do twarzy i rąk należy także stosować tłuste, dobre kremy apteczne.
