Suplementy z krzemem i z krzemem organicznym – właściwości

Krzem to pierwiastek, który wielu osobom kojarzy się z preparatami na piękne włosy i paznokcie, natomiast niewielu z działaniem przeciwmiażdżycowym, przeciwcukrzycowym i przeciwnowotworowym. W aptekach i sklepach zielarskich dostępnych jest wiele preparatów z krzemem zarówno w formie jednoskładnikowej, jak i w połączeniu z borem lub jodem. Na niedobór krzemu najbardziej narażone są kobiety i osoby starsze.

Czego dowiesz się z niniejszego artykułu:

• Jakie są najlepsze naturalne źródła krzemu?
• Czym różni się krzem od krzemu organicznego?
• Jak właściwie zażywać preparaty z krzemem?
• Które zioła zawierają najwięcej krzemu?
• Jak często należy pić napary ze skrzypu polnego, pokrzywy zwyczajnej lub rdestu ptasiego?

Krzem jest drugim po tlenie pierwiastkiem najbardziej rozpowszechnionym w przyrodzie. Znaczne ilości krzemu znajdziemy w wodzie oraz glebie. Zaliczany jest do mikroelementów, a w organizmie człowieka dostępny jest w znikomych ilościach. Dodatkowo wraz z upływem lat zmniejsza się jego poziom. Krzem jest niezwykle istotny dla prawidłowego funkcjonowania tkanek miękkich, czyli ścięgien, chrząstek, mazi stawowej, a także naczyń krwionośnych i układu trawiennego. Grupą najbardziej narażoną na niedobory tego pierwiastka są osoby starsze, zwłaszcza cierpiące na dolegliwości układu kostnego. Stosowanie krzemu zaleca się także sportowcom po kontuzjach, ponieważ przyspiesza on regenerację uszkodzonych tkanek. Spośród wszystkich związków krzemu za najlepiej przyswajalny uznawany jest kwas ortokrzemowy, a zwłaszcza jego stabilizowana postać nazywana krzemem organicznym (monomethylsilanetriol, w skrócie MMST).

Krzem jako pierwiastek urody – właściwości mikroelementu

Krzem (Si) jest niezwykle istotnym pierwiastkiem, który uczestniczy w licznych procesach zachodzących w organizmie. Z przeprowadzonych dotychczas badań wynika, że krzem wpływa na regenerację tkanek oraz wzmacnia odporność. Wykazuje działanie przeciwmiażdżycowe, przeciwcukrzycowe i przeciwnowotworowe. Istnieją przypuszczenia, że niski poziom tego pierwiastka może wpływać na elastyczność tętnic, zwiększając prawdopodobieństwo wystąpienia miażdżycy oraz choroby niedokrwiennej serca.  W stężeniach fizjologicznych kwas ortokrzemowy pobudza produkcję kolagenu oraz osteoblastów, czyli komórek tworzących kości.

Co to jest krzem organiczny? Jakie ma właściwości?

W produktach spożywczych stosowany jest dwutlenek krzemu, który ma działanie przeciwzbrylające. Jednak jego przyswajalność w tej postaci jest poniżej 1%. Lepszą biodostępność (powyżej 40%) posiada kwas ortokrzemowy, który występuje naturalnie w żywności, zwłaszcza w owocach – ananas, mango, banan, warzywach – czosnek, szczypior i pokarmach zbożowych – owies, jęczmień, ryż, a ponadto woda źródlana i mleczko pszczele. Niestety w środowisku wodnym cząsteczki tego związku ulegają polimeryzacji. W jej wyniku powstaje kwas polikrzemowy o dużo mniejszej przyswajalności. W celu zwiększenia wchłaniania związków krzemu naukowcy opracowali bardziej stabilną formę tego pierwiastka, która nie będzie przechodzić w formę polimerową. Jest nią monometylosilanetriol, w skrócie MMST, nazywany krzemem organicznym. Krzem w tej postaci jest dopuszczony do stosowania w suplementach diety. Związek ten ze względu na trwałość i znaczącą biodostępność jest składnikiem licznych preparatów, będących źródłem krzemu.

Krzem na włosy, skórę i paznokcie. Dlaczego suplementy z krzemem są zalecane przy problemach z naskórkiem?

Krzem jest kluczowym składnikiem dla prawidłowego przebiegu procesu powstawania kolagenu, który stanowi jeden z głównych składników tkanki łącznej. W ten sposób wpływa na zachowanie odpowiedniego wyglądu i jędrności skóry oraz ogranicza (spowalnia) proces jej starzenia. Zwiększona podaż tego mikroelementu warunkuje łagodzenie poparzeń słonecznych, przyspiesza proces gojenia oraz ogranicza świąd występujący po ukąszeniu owadów. Niedobór krzemu przyczyniać się do szybszego siwienia, zwiększonej łamliwości włosów i paznokci. Dodatkowo może wystąpić większa podatność na zakażenia bakteryjne i grzybicze. Dlatego krzem jest częstym składnikiem suplementów diety, takich jak preparaty na piękne włosy i paznokcie, a także zdrową cerę.

Krzem na piękne włosy i paznokcie występuje najczęściej jako składnik herbat ziołowych, do których zaliczono skrzyp polny (ziele skrzypu polnego), rdest ptasi (ziele rdestu), pokrzywę zwyczajną (ziele, korzeń i liście pokrzywy) oraz perz właściwy (kłącze perzu).

Krzem z borem, krzem z borem i jodem a może krzem z metioniną? Który połączenie substancji jest najlepsze?

W aptekach dostępne są preparaty krzemu, zawierające nie tylko ten pierwiastek, ale również krzem z dodatkiem innych składników. Dodatek metioniny, czyli cennego aminokwasu stanowiącego budulec włosów, wskazany jest zwłaszcza w przypadku suplementów do stosowania podczas pogorszenia kondycji włosów. Bor wpływa na metabolizm wapnia i magnezu oraz produkcję hormonów płciowych (jak estrogeny, testosteron, progesteron) i witaminy D3. Ponieważ bez krzemu i boru wchłanianie wapnia nie przebiega prawidłowo, dlatego takie połączenie pierwiastków jest zwłaszcza wskazane w celu zachowania fizjologicznej gospodarki wapniowej oraz przeciwdziałaniu utracie tkanki kostnej, osteoporozie i reumatoidalnemu zapaleniu stawów. Z kolei jod, jako związek kluczowy dla powstawania hormonów tarczycy, wpływa na niemalże wszystkie procesy zachodzące w organizmie. Połączenie kwasu ortokrzemowego z borem i jodem stanowi uzupełnienie wszystkich tych związków, wpływa na poprawę wyglądu włosów, skóry i paznokci oraz odbudowę tkanki chrzęstnej i kostnej.

Norma krzemu dla kobiet i mężczyzn. Krzem a karmienie piersią

W pierwszych etapach życia człowieka krzem w organizmie występuje zazwyczaj w ilości ok. 7 gram. Do około 25. roku życia jego poziom jest nadal stosunkowo wysoki, jednak wraz z upływającym czasem jego zawartość wyraźnie się obniża. Już w wieku ok. 40 lat jego stężenie drastycznie spada, natomiast po przekroczeniu 80. lat zawartość krzemu wynosi ok. 1 grama. Warto również zaznaczyć, że poziom krzemu w większym stopniu zmniejsza się u kobiet niż u mężczyzn.

Podstawowym źródłem krzemu jest pożywienie. Kobiety dostarczają w ten sposób ok. 24 mg krzemu, zaś mężczyźni ok. 28 mg. Często jednak pokarm nie jest w stanie w pełni zabezpieczyć zapotrzebowania na ten pierwiastek, ponieważ najcenniejsze jego źródła są słabo przyswajalne. Polskie normy żywienia nie podają wytycznych co do odpowiedniej dawki krzemu, jaką powinno się dostarczać wraz z pożywieniem. W ogólnoświatowych publikacjach można jednak znaleźć wytyczne, co do rekomendowanej dobowej dawki krzemu, która określana jest na poziomie 25mg. Natomiast w dostępnej literaturze polskiej opisywane są zalecane dawki w przedziale 20–50 mg/dobę. Zazwyczaj zalecane jest stosowanie preparatów z krzemem po posiłku, w ilości zgodnej z zaleceniami producenta. Nie zaleca się przekraczania rekomendowanych dawek, ponieważ może to być szkodliwe dla zdrowia. W przypadku kobiet w okresie ciąży lub laktacji suplementację krzemu warto skonsultować z lekarzem prowadzącym, ponieważ nie ma wystarczających badań co do stosowania w tej grupie kobiet.

Który krzem jest najlepiej przyswajalny?

Spośród wszystkich związków krzemu za najlepiej przyswajalny uznawany jest kwas ortokrzemowy, a zwłaszcza jego stabilizowana postać, nazywana krzemem organicznym. Jest to forma nie ulegająca procesowi polimeryzacji, dzięki czemu jest stabilna i charakteryzuje się dużą biodostępnością. Działanie krzemu organicznego rozpoczyna się już na poziomie komórkowym. Pierwiastek w tej formie jest dobrze rozpuszczalny w wodzie, co warunkuje sprawną cyrkulację we krwi. Dzięki temu efektywność suplementacji krzemu organicznego jest znacznie większa niż w przypadku innych postaci.

Skutki uboczne suplementacji krzemu

Zazwyczaj nadmiar krzemu jest usuwany wraz z moczem, dlatego dotychczas nie odnotowano przypadków jego przedawkowania. Co ciekawe w przeciwieństwie do wielu innych pierwiastków, nadmierne ilości krzemu nie odkładają się we włosach. W związku z tym, przyjmowanie nadmiernych ilości tego pierwiastka z myślą, że zakładany efekt otrzymamy szybciej lub będzie on mocniejszy i bardziej trwały jest po prostu błędny.