Pierwsza śmierć powiązana z e-papierosami
Katarzyna Szulik

Pierwsza śmierć powiązana z e-papierosami

Uznawane za zdrowszą alternatywę dla tytoniu, e-papierosy znalazły się w ogniu krytyki po stwierdzeniu pierwszego zgonu bezpośrednio związanego z ich używaniem. Mężczyzna z USA korzystający z e-papierosów zapadł na poważną chorobę płuc, która doprowadziła do jego śmierci. Obecnie szacuje się, że na choroby powiązane z tzw. wapowaniem mogło zapaść około 200 osób w całych Stanach Zjednoczonych, jednak przez wzgląd na różnorodność typów e-papierosów, określenie dokładnej liczby nie jest możliwe.

Papierosy elektroniczne są uważane za zdrowsze od tradycyjnych z powodu braku substancji smolistych, obwinianych o sianie największego spustoszenia w płucach. Palący wdycha nie dym, ale parę wodną, a urządzenie staje się „inhalatorem” do podawania nikotyny. Początkowo nawet lekarze polecali pacjentom e-papierosy jako alternatywę dla zwykłych, często traktując je jako krok na drodze do całkowitego rzucenia palenia. Dziś wiadomo jednak, że wapowanie nie przyczynia się do zerwania z nałogiem nikotynowym, a ujawnione niedawno informacje z USA odsłaniają nieznaną i potencjalnie niebezpieczną stronę e-papierosów. 

Śmiertelnie szkodliwe wapowanie

Pierwszą osobą, która zmarła w wyniku choroby powiązanej z paleniem e-papierosów był mężczyzna ze stanu Illinois w Stanach Zjednoczonych. Podobne symptomy rozpoznano u kolejnych 200 osób z 22 stanów USA, jednak na ten moment nie sposób stwierdzić, czy mowa o identycznej chorobie lub szeregu innych objawów przejawiających się w identyczny sposób. Łączy je fakt, że wszystkie wystąpiły u osób praktykujących wapowanie, a lekarze scharakteryzowali je jako uraz płuc podobny do tych, powstających na tle astmy lub wywołanych kontaktem ze żrącą substancją. 

W związku z pojawianiem się podobnych przypadków, organy związane z amerykańską służbą zdrowia uczulają lekarzy, żeby przy diagnozowaniu schorzeń płuc zwracały uwagę na to, czy pacjenci są użytkownikami papierosów elektronicznych różnego typu. 

E-papieros jako wstęp do nałogu

Walkę z chorobami tego rodzaju może utrudniać fakt, że e-papierosy przyjmują różne formy i zawierają odmienne substancje. Potencjalnie szkodliwe działanie mogą mieć między innymi dodawane do nich chemiczne dodatki smakowe. Z tego względu odradza się stosowanie papierosów elektronicznych między innymi osobom młodym oraz kobietom w ciąży. Tych pierwszych jednak przybywa – już teraz nastolatki, które nigdy nie paliły zwykłych papierosów, stają się targetem firm oferujących ich elektroniczne odpowiedniki. W tym sensie wapowanie staje się po prostu wstępem do nałogu, a nie jego łagodniejszą wersją. 

Papierosy elektroniczne pozostają znacznie zdrowsze od zwykłych, którym przypisuje się negatywny wpływ na niemal wszystkie najpoważniejsze schorzenia występujące u ludzi, z nowotworami i chorobami serca na czele. Jednak zdrowsze nie oznacza zdrowe, a kolejne badania sugerują, że wapowanie szkodzi zdrowiu w znacznie większym stopniu, niż pierwotnie sądzono.

Powiązane produkty

Czy e-papieros może szkodzić?

Podejrzewa się między innymi, że urządzenia dostarczające ogromnych dawek nikotyny mogą zwiększać ryzyko występowania napadów drgawkowych będących konsekwencją zatrucia nikotyną. Inne tezy mówią o negatywnym wpływie wapowania na układ krążenia. Nadmiar nikotyny wprowadzanej do organizmu może aktywować układ współczulny, w efekcie, podnosząc ciśnienie krwi i przyspieszając tętno. Jedno z nowszych badań wzięło pod lupę reakcje komórek śródbłonka na różne płyny do wapowania, różniące się zawartością nikotyny. Okazało się, że taka ekspozycja powoduje niszczenie komórek, a w konsekwencji może prowadzić do zwiększenia ryzyka wystąpienia chorób serca. Palenie papierosów elektronicznych jest kojarzone również z wyższym prawdopodobieństwem wystąpienia ataku serca lub zawału, nawet jeśli e-papieros nie zawiera nikotyny. Ma to związek z faktem, że podgrzewacz będący elementem e-papierosa, emituje mikroskopijne, potencjalnie toksyczne molekuły, które mogą osadzać się między innymi w płucach lub przenikać do krwi. Mowa o acetoaldehydzie, formaldehydzie i akroleinie. 

Badania naukowców z Uniwersytetu w Pennsylwanii również zwracają uwagę na szkodliwość wapowania jako aktywności, niezależnie od stężenia nikotyny lub jej braku. Z ich eksperymentu wynika, że u osób nie mających nałogu tytoniowego, które zaczynają stosować e-papierosy, dochodzi do zmniejszenia przepływu krwi przez naczynia krwionośne oraz upośledzenia funkcji śródbłonka w tętnicy udowej. Jego właściwe działanie jest kluczowe dla zachowania prawidłowego przepływu krwi, a zaburzenie tej czynności to prosta droga między innymi do zawału lub udaru. 

  1. Associated Press, Patient's death could be first in US linked to vaping, officials say "theguardian.com" [online], https://www.theguardian.com/society/2019/aug/24/patient-death-illinois-could-be-first-in-us-linked-to-vaping-officials-say, [dostęp:] 27.08.2019 r.
  2. J. Belluz, Vaping may be more dangerous than we realized "vox.com" [online], https://www.vox.com/science-and-health/2019/3/28/18277658/vaping-health-effects-vs-smoking, [dostęp:] 27.08.2019 r.
  3. University of Pennsylvania School of Medicine, Nicotine-free e-cigarettes can damage blood vessels: Single instance of vaping immediately leads to reduced vascular function, "sciencedaily.com" [online], www.sciencedaily.com/releases/2019/08/190820101601.htm, [dostęp:] 27.08.2019 r.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Karagen – czy E407 jest szkodliwy?

    Karagen to polisacharyd pochodzenia naturalnego, szeroko stosowany w różnych gałęziach przemysłu, takich jak produkcja żywności, farmaceutyków i kosmetyków. Poniższy tekst odpowiada na kluczowe pytania: Czym jest karagen? W jaki sposób się go pozyskuje? Gdzie można go znaleźć? Dlaczego dodaje się go do śmietany? Czy jego spożycie jest bezpieczne?

  • Chelaty – czym są chelatowane formy minerałów?

    Minerały to składniki odżywcze niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Uczestniczą w wielu procesach fizjologicznych, m.in. w przewodnictwie nerwowym, skurczach mięśni czy w utrzymywaniu równowagi elektrolitowej. Ich wchłanianie może być utrudnione przez różne czynniki, w tym np. przez postać chemiczną pierwiastka. Z tego względu rośnie zainteresowanie minerałami w formie chelatów – są to związki, w których jon metalu (np. cynku, żelaza, magnezu) jest połączony z aminokwasem lub kwasem organicznym. Takie połączenia mogą poprawiać biodostępność, ponieważ są stabilniejsze w środowisku żołądkowym i mogą wykorzystywać alternatywne mechanizmy transportu w jelitach. Czy minerały w formie chelatów rzeczywiście są lepiej przyswajalne? Jakie znaczenie w suplementacji mają formy chelatowane?

  • Formy magnezu – które są najlepiej przyswajalne? Jaki rodzaj magnezu wybrać?

    Magnez to jeden z pierwiastków odgrywających kluczową rolę w naszym organizmie – bierze udział w wielu procesach metabolicznych, wpływa na układ nerwowy, mięśnie, serce i poziom energii. Dostępne są różne formy magnezu, z których każda ma inne właściwości i stopień przyswajalności. Które z nich warto wybrać? Jaki magnez jest najlepiej przyswajalny?

  • Jak czytać ulotki leków – na co zwrócić uwagę?

    Jakie informacje można znaleźć w ulotce leku? Czym różni się zwykła ulotka znajdująca się w opakowaniu od Charakterystyki Produktu Leczniczego? I czy należy obawiać się wszystkich wypisanych działań niepożądanych? Sprawdź, na co zwrócić szczególną uwagę, zanim zażyjesz zalecony lub przepisany preparat.

  • Witaminy metylowane – kiedy i dlaczego wybrać taką formę?

    Coraz częściej na etykietach suplementów diety można znaleźć informację, że dany preparat zawiera „witaminy w formie metylowanej”. Choć brzmi to skomplikowanie, metylowane witaminy to po prostu biologicznie aktywne formy niektórych składników odżywczych, które mogą być lepiej przyswajalne i skuteczniejsze w działaniu – szczególnie u osób z określonymi zaburzeniami metabolicznymi. Kiedy warto sięgnąć po takie preparaty? Czy są bezpieczne dla każdego?

  • Nowa lista leków refundowanych od 1 lipca – co się zmienia?

    Od 1 lipca 2025 roku wchodzi w życie nowa i trzecia w tym roku lista leków refundowanych, która przynosi istotne zmiany dla wielu pacjentów w Polsce. Ministerstwo Zdrowia ogłosiło objęcie refundacją 41 nowych terapii, w tym 18 onkologicznych, z czego siedem dotyczy chorób rzadkich. Pozostałe 23 terapie objęte nową refundacją dotyczą chorób nieonkologicznych, w tym pięciu chorób rzadkich. Wprowadzono również zmiany cenowe oraz rozszerzono wskazania refundacyjne dla niektórych leków.

  • Kosmetyki z filtrem UV wycofane ze sprzedaży. Ograniczenia w stosowaniu homosalatu

    Unia Europejska regularnie aktualizuje przepisy dotyczące bezpieczeństwa stosowanych przez ludzi kosmetyków. Jednym z ostatnich przykładów jest Rozporządzenie Komisji (UE) 2022/2195, które wprowadziło istotne zmiany w zasadach stosowania m.in. filtrów UV, w tym homosalatu. Nowy limit stężenia substancji obowiązuje od początku lipca 2025 roku.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl