Przewlekła niewydolność żylna

Przewlekła niewydolność żylna jest to występowanie objawów zastoju żylnego wskutek wstecznego przepływu krwi w żyłach lub zwężenia bądź niedrożności żył. Przewlekła niewydolność żylna obejmuje chorobę żylakową (żylak to trwałe poszerzenie żyły powierzchownej), zespół pozakrzepowy, pierwotną niewydolność zastawek żylnych i zespoły uciskowe. 30 czerwca obchodzimy Dzień Walki z Przewlekłą Niewydolnością Żylną (PNŻ) - to dobra okazja, żeby przypomnieć jak rozwija się choroba i jak możemy jej przeciwdziałać.

Jakie są czynniki ryzyka rozwoju przewlekłej niewydolności żylnej?

Czynnikami rozwoju przewlekłej niewydolności żylnej jest płeć żeńska oraz starszy wiek (bardzo rzadko rozwija się ona u młodych ludzi). Kolejnym czynnikiem ryzyka jest genetycznie uwarunkowane osłabienie ścian żył i struktury zastawek, co prowadzi do powstawania tzw. żylaków pierwotnych. Ponadto do rozwoju przewlekłej niewydolności żylnej predysponowane są kobiety w ciąży, osoby, które mają pracę wymagającą pozycji siedzącej lub stojącej, jak również osoby otyłe. Niezależnie jednak od przyczyny podstawowym czynnikiem prowadzącym do rozwoju przewlekłej niewydolności żylnej jest nadciśnienie żylne, będące wynikiem braku, niedorozwoju, niewydolności lub zniszczenia zastawek żylnych, niedrożności lub zwężenia żył w wyniku zakrzepicy (i niepełnej rekanalizacji po przebytej zakrzepicy) lub ucisku żyły.

Jakie są objawy przewlekłej niewydolności żylnej?

We wczesnym okresie choroby pacjenci mają uczucie ciężkości kończyn dolnych oraz ich nadmiernej "pełności", dolegliwości te zwykle nasilają się w godzinach wieczornych, zaś zdecydowanie zmniejszają się po odpoczynku z nogami podniesionymi do góry, np. położonymi na oparciu kanapy czy krześle. W późniejszym okresie czasu zaczynają być widoczne niebiesko zabarwione poszerzone żyły powierzchowne. Pacjenci zaczynają odczuwać bolesne kurcze mięśni łydek, zwłaszcza w godzinach nocnych. W znacznie bardziej zaawansowanej fazie choroby pojawia się również silny, tępy ból, zwykle nasilający się w dzień. Bardzo rzadko pacjenci skarżą się na ból w czasie chodzenia (jest to tzw. chromanie żylne), co świadczy o niedrożności żył głębokich goleni. Ponadto na skórze kończyn dolnych zaczynają być widoczne teleangiektazje (czyli poszerzone żyłki śródskórne oraz drobne żyłki miotełkowate i siateczkowate). Z czasem pojawiają się też szerokie żylaki żyły odpiszczelowej i żyły odstrzałkowej. Pojawia się też obrzęk, początkowo ustępujący po nocnym odpoczynku, z czasem obrzęk przestaje ustępować. Na skórze goleni zaczynają też powstawać rdzawobrązowe przebarwienia skóry oraz owrzodzenia żylne, które zwykle lokalizują się początkowo w okolicy nad kostką przyśrodkową, w bardziej zaawansowanym stadium obejmują one cały obwód goleni. Często dołącza się także suchy lub sączący wyprysk, utrzymuje się przewlekły stan zapalny skóry i tkanki podskórnej (kończyna jest nadmiernie ucieplona i zaczerwieniona).

Powiązane produkty

Gorvita, żel z kasztanowcem na przemęczone nogi, 200 ml

żel, obrzęk, żylaki, zmęczenie

17,29 zł
Do koszyka
DOZ PRODUCT Żel z kasztanowca, 350 g

żel, naczynka, zmęczenie

18,99 zł
Do koszyka
Linia natury, żel do nóg z kasztanowcem, 250 ml

żel, naczynka, dla alergików

12,19 zł
Do koszyka

Na jakiej podstawie stawia się rozpoznanie przewlekłej niewydolności żylnej?

Rozpoznanie przewlekłej niewydolnośći żylnej stawia się na podstawie szczegółowego wywiadu zebranego od pacjenta oraz na podstawie badania przedmiotowego - lekarz ogląda kończyny, uciska żyły, często też wykonuje w czasie wstępnej diagnostyki próby czynnościowe (między innymi jest to próba Perthesa oraz Trendelenburga). Jeśli lekarz po zebraniu wywiadu i po zbadaniu pacjenta podejrzewa przewlekłą niewydolność żylną, wtedy kieruje pacjenta na usg dopplerowskie naczyń kończyn dolnych. Ten rodzaj usg ocenia przepływy krwi w naczyniach oraz pokazuje, w jakim stanie są zastawki żylne. Po wykonaniu usg dopplerowskiego można już postawić ostateczne rozpoznanie.

Z czym należy różnicować przewlekłą niewydolność żylną?

Przewlekłą niewydolność żylną i powstający w jej przebiegu obrzęk kończyn dolnych należy różnicować przede wszystkim z obrzękami kończyn dolnych, które mogą rozwijać się w przebiegu zaburzeń czynności nerek, niewydolności układu krążenia, zaburzeń hormonalnych (np. w przebiegu niedoczynności tarczycy), niedożywienia (przede wszystkim z powodu niedoboru białka) czy też na skutek upośledzonego odpływu limfy (między innymi w przebiegu róży).

W jaki sposób leczy się przewlekłą niewydolność żylną?

Leczenie przewlekłej niewydolności żylnej obejmuje leczenie zachowawcze oraz leczenie inwazyjne. Bardzo ważna jest też profilaktyka, do której zalicza się przede wszystkim unikanie nagrzewania (niekorzystnie na stan żył kończyn dolnych wpływają długie kąpiele w wannie w gorącej wodzie) i opalania oraz długotrwałego stania i siedzenia z nogami zgiętymi pod kątem prostym w stawach kolanowych i biodrowych. Dlatego też stanowisko pracy powinno być ergonomiczne z pochylonym oparciem krzesła. Ważne są też kilkuminutowe spacery lub ćwiczenia czynne kończyn dolnych u osób, które długo siedzą. Ponadto należy pamiętać o regularnej aktywności fizycznej (spacery, pływanie, bieganie) oraz o częstym odpoczynku z nogami położonymi powyżej poziomu serca.

Jeśli jednak profilaktyka okaże się nieskuteczna i dojdzie do rozwoju przewlekłej niewydolności żylnej, wtedy stosuje się leczenie zachowawcze. Przede wszystkim stosuje się leczenie uciskowe, za pomocą między innymi właściwie dobranych pończoch uciskowych. Pończochy takie powinny być dobierane wspólnie z lekarzem lub z wykwalifikowanym personelem sklepu z zaopatrzeniem medycznym - jeśli ich rozmiar bowiem nie będzie dobrze dopasowany, mogą one zamiast pomóc - zaszkodzić. Ponadto stosuje się łącznie z leczeniem uciskowym także leczenie farmakologiczne, są to leki zawierające w swym składzie między innymi diosminę, rutynę czy też dobesylan wapnia - środki te mogą poprawić jakość życia pacjenta i łagodzić dolegliwości, jednak niestety nie chronią przed rozwojem zaawansowanych zmian. W przypadku bardzo zaawansowanej choroby, jak również w sytuacji, kiedy dochodzi do rozwoju powikłań żylaków (zapalenie, pęknięcie, krwawienia, zmiany troficzne skóry czy też owrzodzenia) oraz ze względów kosmetycznych, kiedy żylaki są bardzo duże, zachodzi konieczność leczenia operacyjnego. Istnieje wiele różnych metod usuwania żylaków (skleroterapia, stripping, krioterapia czy też operacje laserowe) - dobór metody zależy od stopnia zaawnasowania choroby, dlatego też o tym, w jaki sposób żylaki zostaną usunięte, musi zdecydować osobsicie chirurg naczyniowy, który będzie wykonywał zabieg.

Data publikacji: 30.06.2016

Data aktualizacji: 08.07.2020

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi

Polecane artykuły

Jak dawkować paracetamol osobom dorosłym, dzieciom i kobietom w ciąży?

Paracetamol to jeden z popularniejszych leków sprzedawanych bez recepty (OTC). Jest stosowany między innymi w ostrych, umiarkowanych i przewlekłych bólach głowy, gardła i zębów, a także w bólach miesiączkowych i migrenach. Cechuje go względne bezpieczeństwo stosowania. W przypadku silnego bólu można go łączyć z innymi substancjami, np. z morfiną. Jak wygląda właściwy sposób dawkowania paracetamolu, jaka jest maksymalna i bezpieczna dawka dzienna oraz czy kobiety w ciąży mogą zażywać ten lek? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdują się w niniejszym artykule.

Czytaj dalej
Tabletki antykoncepcyjne jedno- i dwuskładnikowe – które wybrać? Jaka jest różnica?

Tabletki antykoncepcyjne to jedna z najpopularniejszych metod zapobiegania ciąży. Występują głównie w dwóch rodzajach: tabletki jednoskładnikowe, które zawierają wyłącznie progestagen, oraz tabletki dwuskładnikowe – mają w składzie estrogen i progesteron. Które są skuteczniejsze? Jakie mają zalety i wady?

Czytaj dalej
Choroba Zachodniego Nilu – przyczyny i objawy. Jak leczyć?

Wybierając się na wakacje, warto zapoznać się z zagrożeniami, jakie mogą nas spotkać podczas urlopu. Jednym z nich jest gorączka Zachodniego Nilu (ang. West Nile fever, WNF), choroba powodowana przez wirusa gorączki Zachodniego Nilu. Jak dochodzi do zakażenia, jakie są objawy i co należy wiedzieć, aby się przed nią ustrzec?

Czytaj dalej
Witamina B6 (pirydoksyna) – funkcja w organizmie, suplementacja, niedobór, nadmiar

Witamina B6 jest związkiem, który wzmaga przyswajalność magnezu w organizmie. Bierze udział w wielu procesach metabolicznych, reguluje pracę układu nerwowego, a jej optymalny poziom wpływa na pozytywny nastrój. Pirydoksyna przyczynia się także do powstawania przeciwciał chroniących organizm przed infekcjami. Witamina B6 jest składnikiem zarówno produktów zwierzęcych, jak i roślinnych. Który suplement z wit. B6 wybrać, jaka jest jej optymalna dawka dobowa i jakie są skutki zaburzeń jej ilości w organizmie? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

Czytaj dalej
Omega-3 – właściwości, źródła, zapotrzebowanie na kwasy tłuszczowe omega-3

Kwasy tłuszczowe omega-3 zaliczane są do niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT). Nie są wytwarzane w organizmie, dlatego muszą być dostarczane wraz z dietą. Do najważniejszych kwasów omega-3 zalicza się: EPA, DHA i ALA. Kwasy omega-3 zwykle są stosowane w celu prewencji chorób sercowo-naczyniowych.

Czytaj dalej
Szczepionka na grypę 2024/2025 – kto i kiedy powinien się zaszczepić? Którą szczepionkę wybrać?

Grypa to bardzo zakaźna choroba wirusowa. Przyjmuje się, że jedna chora osoba zaraża cztery kolejne. W zależności od grupy osób szczepionych i sezonu grypowego szczepionki na grypę chronią przed infekcją grypową ok. 40–70% zaszczepionych osób oraz zabezpieczają w znacznym stopniu przed powikłaniami pogrypowymi. WHO szacuje, że każdego roku na grypę choruje 10% dorosłej populacji i nawet 30% dzieci. Czym się szczepić na grypę w sezonie 2024/2025?

Czytaj dalej
Przeciwdziałanie samobójstwom – gdzie szukać pomocy?

Samobójstwa stanowią poważny problem zdrowia publicznego na całym świecie, w tym także w Polsce. Zgodnie z danymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), co roku życie odbiera sobie około 700 tysięcy osób, co oznacza, że co 40 sekund ktoś umiera w wyniku samobójstwa.

Czytaj dalej
Jaka jest rola żywnia medycznego w chorobie nowotworowej?

Optymalnie zbilansowana dieta u osób z chorobą nowotworową zmniejsza ryzyko rozwoju niedożywienia, co z kolei może ograniczać dolegliwości związane z chemio- i radioterapią czy występowanie powikłań pooperacyjnych. Wsparciem dla organizmu może być specjalne żywienie medyczne. Czym jest ten rodzaj żywności? Jakie ma zalety? Kiedy zacząć je stosować?

Czytaj dalej