Przewlekła niewydolność żylna
Anna Posmykiewicz

Przewlekła niewydolność żylna

Przewlekła niewydolność żylna jest to występowanie objawów zastoju żylnego wskutek wstecznego przepływu krwi w żyłach lub zwężenia bądź niedrożności żył. Przewlekła niewydolność żylna obejmuje chorobę żylakową (żylak to trwałe poszerzenie żyły powierzchownej), zespół pozakrzepowy, pierwotną niewydolność zastawek żylnych i zespoły uciskowe. 30 czerwca obchodzimy Dzień Walki z Przewlekłą Niewydolnością Żylną (PNŻ) - to dobra okazja, żeby przypomnieć jak rozwija się choroba i jak możemy jej przeciwdziałać.

Jakie są czynniki ryzyka rozwoju przewlekłej niewydolności żylnej?

Czynnikami rozwoju przewlekłej niewydolności żylnej jest płeć żeńska oraz starszy wiek (bardzo rzadko rozwija się ona u młodych ludzi). Kolejnym czynnikiem ryzyka jest genetycznie uwarunkowane osłabienie ścian żył i struktury zastawek, co prowadzi do powstawania tzw. żylaków pierwotnych. Ponadto do rozwoju przewlekłej niewydolności żylnej predysponowane są kobiety w ciąży, osoby, które mają pracę wymagającą pozycji siedzącej lub stojącej, jak również osoby otyłe. Niezależnie jednak od przyczyny podstawowym czynnikiem prowadzącym do rozwoju przewlekłej niewydolności żylnej jest nadciśnienie żylne, będące wynikiem braku, niedorozwoju, niewydolności lub zniszczenia zastawek żylnych, niedrożności lub zwężenia żył w wyniku zakrzepicy (i niepełnej rekanalizacji po przebytej zakrzepicy) lub ucisku żyły. 

Jakie są objawy przewlekłej niewydolności żylnej?

We wczesnym okresie choroby pacjenci mają uczucie ciężkości kończyn dolnych oraz ich nadmiernej "pełności", dolegliwości te zwykle nasilają się w godzinach wieczornych, zaś zdecydowanie zmniejszają się po odpoczynku z nogami podniesionymi do góry, np. położonymi na oparciu kanapy czy krześle. W późniejszym okresie czasu zaczynają być widoczne niebiesko zabarwione poszerzone żyły powierzchowne. Pacjenci zaczynają odczuwać bolesne kurcze mięśni łydek, zwłaszcza w godzinach nocnych. W znacznie bardziej zaawansowanej fazie choroby pojawia się również silny, tępy ból, zwykle nasilający się w dzień. Bardzo rzadko pacjenci skarżą się na ból w czasie chodzenia (jest to tzw. chromanie żylne), co świadczy o niedrożności żył głębokich goleni. Ponadto na skórze kończyn dolnych zaczynają być widoczne teleangiektazje (czyli poszerzone żyłki śródskórne oraz drobne żyłki miotełkowate i siateczkowate). Z czasem pojawiają się też szerokie żylaki żyły odpiszczelowej i żyły odstrzałkowej. Pojawia się też obrzęk, początkowo ustępujący po nocnym odpoczynku, z czasem obrzęk przestaje ustępować. Na skórze goleni zaczynają też powstawać rdzawobrązowe przebarwienia skóry oraz owrzodzenia żylne, które zwykle lokalizują się początkowo w okolicy nad kostką przyśrodkową, w bardziej zaawansowanym stadium obejmują one cały obwód goleni. Często dołącza się także suchy lub sączący wyprysk, utrzymuje się przewlekły stan zapalny skóry i tkanki podskórnej (kończyna jest nadmiernie ucieplona i zaczerwieniona). 

Powiązane produkty

Na jakiej podstawie stawia się rozpoznanie przewlekłej niewydolności żylnej?

Rozpoznanie przewlekłej niewydolnośći żylnej stawia się na podstawie szczegółowego wywiadu zebranego od pacjenta oraz na podstawie badania przedmiotowego - lekarz ogląda kończyny, uciska żyły, często też wykonuje w czasie wstępnej diagnostyki próby czynnościowe (między innymi jest to próba Perthesa oraz Trendelenburga). Jeśli lekarz po zebraniu wywiadu i po zbadaniu pacjenta podejrzewa przewlekłą niewydolność żylną, wtedy kieruje pacjenta na usg dopplerowskie naczyń kończyn dolnych. Ten rodzaj usg ocenia przepływy krwi w naczyniach oraz pokazuje, w jakim stanie są zastawki żylne. Po wykonaniu usg dopplerowskiego można już postawić ostateczne rozpoznanie.

Z czym należy różnicować przewlekłą niewydolność żylną?

Przewlekłą niewydolność żylną i powstający w jej przebiegu obrzęk kończyn dolnych należy różnicować przede wszystkim z obrzękami kończyn dolnych, które mogą rozwijać się w przebiegu zaburzeń czynności nerek, niewydolności układu krążenia, zaburzeń hormonalnych (np. w przebiegu niedoczynności tarczycy), niedożywienia (przede wszystkim z powodu niedoboru białka) czy też na skutek upośledzonego odpływu limfy (między innymi w przebiegu róży). 

W jaki sposób leczy się przewlekłą niewydolność żylną?

Leczenie przewlekłej niewydolności żylnej obejmuje leczenie zachowawcze oraz leczenie inwazyjne. Bardzo ważna jest też profilaktyka, do której zalicza się przede wszystkim unikanie nagrzewania (niekorzystnie na stan żył kończyn dolnych wpływają długie kąpiele w wannie w gorącej wodzie) i opalania oraz długotrwałego stania i siedzenia z nogami zgiętymi pod kątem prostym w stawach kolanowych i biodrowych. Dlatego też stanowisko pracy powinno być ergonomiczne z pochylonym oparciem krzesła. Ważne są też kilkuminutowe spacery lub ćwiczenia czynne kończyn dolnych u osób, które długo siedzą. Ponadto należy pamiętać o regularnej aktywności fizycznej (spacery, pływanie, bieganie) oraz o częstym odpoczynku z nogami położonymi powyżej poziomu serca.

Jeśli jednak profilaktyka okaże się nieskuteczna i dojdzie do rozwoju przewlekłej niewydolności żylnej, wtedy stosuje się leczenie zachowawcze. Przede wszystkim stosuje się leczenie uciskowe, za pomocą między innymi właściwie dobranych pończoch uciskowych. Pończochy takie powinny być dobierane wspólnie z lekarzem lub z wykwalifikowanym personelem sklepu z zaopatrzeniem medycznym - jeśli ich rozmiar bowiem nie będzie dobrze dopasowany, mogą one zamiast pomóc - zaszkodzić. Ponadto stosuje się łącznie z leczeniem uciskowym także leczenie farmakologiczne, są to leki zawierające w swym składzie między innymi diosminę, rutynę czy też dobesylan wapnia - środki te mogą poprawić jakość życia pacjenta i łagodzić dolegliwości, jednak niestety nie chronią przed rozwojem zaawansowanych zmian. W przypadku bardzo zaawansowanej choroby, jak również w sytuacji, kiedy dochodzi do rozwoju powikłań żylaków (zapalenie, pęknięcie, krwawienia, zmiany troficzne skóry czy też owrzodzenia) oraz ze względów  kosmetycznych, kiedy żylaki są bardzo duże, zachodzi konieczność leczenia operacyjnego. Istnieje wiele różnych metod usuwania żylaków (skleroterapia, stripping, krioterapia czy też operacje laserowe) - dobór metody zależy od stopnia zaawnasowania choroby, dlatego też o tym, w jaki sposób żylaki zostaną usunięte, musi zdecydować osobsicie chirurg naczyniowy, który będzie wykonywał zabieg.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Jak poprawnie suplementować witaminę D?

    Witamina D3 odgrywa kluczową rolę w funkcjonowaniu organizmu, a jej prawidłowy poziom jest niezbędny dla zachowania zdrowia. Witamina D3 jest przede wszystkim znana z regulowania poziomu wapnia i fosforu, co warunkuje zachowanie zdrowych kości oraz zapobiega osteoporozie i krzywicy. Jest kluczowa dla prawidłowego funkcjonowania układu immunologicznego, krążenia i zachowania zdrowia psychicznego. Może być również pomocna w terapiach chorób skórnych. Pomimo że witamina D może być wytwarzana naturalnie w organizmie ludzkim poprzez syntezę skórną, często okazuje się to niewystarczające – wówczas należy rozpocząć jej suplementację.

  • Arginina – działanie, właściwości i efekty stosowania

    Arginina to aminokwas endogenny, którego najważniejszą rolą jest udział w syntezie tlenku azotu. Ma właściwości rozszerzające naczynia krwionośne i usprawniające przepływ krwi. Z tego względu korzystnie wpływa na funkcjonowanie serca i układu krążenia. Chętnie sięgają po nią również sportowcy oraz pacjenci z zaburzeniami erekcji. W jakich pokarmach znajduje się arginina? Kto powinien rozważyć jej suplementację i z jakimi potencjalnymi skutkami ubocznymi wiąże się przyjmowanie argininy?

  • Synbiotyki – kiedy je stosować? Czym się różnią od probiotyków i prebiotyków?

    Wielu ekspertów wskazuje, że stosowanie probiotyku i prebiotyku w postaci jednego produktu, czyli synbiotyku, przynosi większe korzyści niż stosowanie samego probiotyku. Synbiotyki regenerują florę jelitową oraz wzmacniają odporność, a także przynoszą dodatkowe korzyści dla organizmu, ponieważ wspomagają leczenie licznych chorób. Kiedy należy stosować synbiotyki? Jak dobrać odpowiednią dawkę?

  • Uprawnienia farmaceuty – recepty na szczepienia, dostęp do Internetowego Konta Pacjenta

    Od 14 lutego 2025 roku farmaceuci w Polsce mogą wystawiać recepty na refundowane szczepionki. Szczepienie musi odbyć się w aptece, w której została wystawiona recepta. Pacjent może również udostępnić farmaceucie lub aptece swoje IKP. Wprowadzone zmiany zapewnią szybszy i lepszy dostęp do refundowanych szczepień.

  • Do 250 zł miesięcznie na leki. Kto może otrzymać pomoc?

    Gminy i miasta w Polsce prowadzą tzw. programy osłonowe, dzięki którym można otrzymać do 250 zł miesięcznie na zakup leków. Mogą z nich korzystać wybrane grupy pacjentów. Kto może przystąpić do pomocy lekowej w 2025 roku?

  • Dlaczego magnez jest tak ważny dla prawidłowego rozwoju i funkcjonowania Twojego dziecka?

    Jak doskonale wszyscy wiemy, prawidłowy rozwój i funkcjonowanie organizmu dziecka zależy od wielu czynników. Kluczowe jest tutaj dostarczanie wraz z dietą, odpowiednich składników odżywczych, witamin i składników mineralnych. Na szczególną uwagę zasługuje magnez, którego rola i znaczenie dla organizmu dziecka jest zasadnicze i kluczowe. Dlaczego?  

  • Jak magnez może wspierać aktywne dzieci?

    Okres dzieciństwa i szkoły to czas wielu wyzwań dla aktywnego dziecka. Dziecku potrzeba wówczas energii, spokoju, skupienia oraz wsparcia, aby chętnie i aktywnie podejmowało różne wyzwania i dawało radę im sprostać. Aby pomóc dziecku w tym wszystkim, warto dostarczać mu odpowiednie składniki odżywcze, witaminy i minerały. I jednym z takich składników jest magnez, kluczowy pierwiastek dla rozwoju i funkcjonowania organizmu dziecka. A w czym dokładnie magnez pomaga i jak wspiera aktywne dzieci? 

  • Zaszczep się w aptece. Lista chorób zakaźnych, przeciw którym zaszczepi farmaceuta

    Od 2025 roku farmaceuci w aptekach mogą wykonywać szczepienia ochronne dla osób dorosłych (powyżej 18. roku życia) przeciwko wybranym chorobom. Program szczepień w aptekach obejmuje zarówno szczepienia bezpłatne dla określonych grup, jak i odpłatne w całości lub częściowo dla pozostałych pacjentów.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl