Rumian rzymski — szlachetna roślina dla zdrowej skóry

Rumian szlachetny (Chamaemelum nobile) inaczej nazywany rumianem rzymskim jest to gatunek należący do rodziny astrowatych. Zasięg geograficzny obejmuje głównie takie kraje jak Francja, Irlandia, Portugalia, Hiszpania, Maroko, Algieria i Wielka Brytania. Występuje także w Polsce przede wszystkim jako roślina dziko rosnąca. Uprawiany jest w wielu krajach Europy, Azji oraz Afryki północnej. Jest to roślina określana jako bylina lub skalniak. Dorasta do 10 cm. Rośnie na glebach o niskim wymaganiu, przeciętnie wilgotnych. Kwitnie w okresie czerwiec-lipiec.Łodyga rumianu jest owłosiona i rozgałęziona. Liście o miękkiej teksturze podzielone są na nitkowate segmenty. Kwiat rumianu to koszyczek o kolorze białym lub żółtawoszarym. Kwiat rumianu stanowią głównie kwiaty języczkowe. Jest to przede wszystkim roślina lecznicza, ale obecnie coraz rzadziej stosowana w medycynie.

Rumian rzymski znany jest jako roślina lecznicza już od średniowiecza. W 1598 roku niejaki Joachim Camerairus jako pierwszy nadał tej roślinie określenie jako rumian rzymski, ze względu na obfity, jak na tamte czasy, wzrost w okolicach Rzymu. Pierwsze wzmianki naukowe pojawiły się w 1741 roku w Farmakopei jako środek wiatropędny, przeciwbólowy, moczopędny oraz wspomagający trawienie. Na przestrzeni wieków wymieniano także inne zastosowania rumianu m.in jako substancję na dolegliwości skórne oraz stosowaną podczas miesiączki. Rumian rzymski jest oficjalna substancją ziołową opisaną w Farmakopei Polskiej X. Rumian rzymski obecnie w Polsce stosowany jest w mieszankach ziołowych, herbatach, jako surowiec farmaceutyczny oraz w preparatach do stosowania zewnętrznego tj. szamponach, mydłach, odżywkach i innych kosmetykach.

W Europie Rumian szlachetny stosowany jest tradycyjnie w dolegliwościach trawiennych oraz jako środek spazmolityczny. Zewnętrznie jako środek łagodzący oraz przeciwświądowy na skórę. Do płukania jamy ustnej jako środek znieczulający oraz przeciwzapalny. Stosowany w preparatach na pęknięcia skóry, otarcia oraz przy ukąszeniach komarów.

Surowcem farmaceutycznym rumianku szlachetnego jest koszyczek. Zwiera głównie olejek eteryczny w ilości od 1 do 2%, który przyjmuje barwę niebieską ze względu na zawartość chamazulenu. Składnikami olejku są przede wszystkim ester butylowy oraz izoamylowy kwasu angelikowego, seskwiterpeny m.in. farnezen oraz estry metyloakrylowy, tyglinowy i izomasłowy. Ponadto zawarte są miedzy innymi glikozydy kumarynowe, apigenina, 7-glukozyd, amyryna, taraksasterol, cholina, inozyt oraz sole mineralne.

Rumian szlachetny, dzięki zawartości olejków eterycznych głównie chamazulenu oraz innych związków obecnych w surowcu farmaceutycznym, posiada dużo właściwości farmakologicznych. Należą do nich działanie przeciwzapalne, przeciwbakteryjne (o szerokim spektrum działania), przeciwhistaminowe, wiatropędne, przeciwutleniające, przeciwneuralgiczne, przeciwskurczowe, moczopędne, przeciwpłytkowe, zmniejszające stężenie glukozy we krwi oraz przeciwobrzękowe.

Rumian szlachetny może być stosowany w postaci sproszkowanych kwiatów, jako surowiec farmaceutyczny, a także w postaci naparu z kwiatów. Doustnie jako środek pobudzający trawienie oraz wiatropędny. Sproszkowane koszyczki rumianu rzymskiego ok. 0,5 grama podawany 2-3 razy dziennie. Stosowany jest także w nerwobólach, gdzie podajemy sproszkowane kwiaty rumianu ok. 2 gram rano oraz wieczorem. Rumian szlachetny w postaci naparu z koszyczka stosowany jest jako środek wiatropędny oraz przeciwskurczowy. Przygotowanie naparu zaczynamy od wsypania do naczynia od 1 do 2 łyżeczek kwiatów rumianu i następnie nalewamy do wrzącą wodą ok. 1,5 szklanki. Napar odstawiamy na 15 minut pod przykryciem. Następnie przecedzamy przed jałową gazę do naczynia. Tak przygotowany napar z rumianu szlachetnego można pić od 2 do 4 razy dziennie ok. 1/3-1/2 szklanki. Tak samo przygotowany napar ma zastosowanie także w pielęgnacji włosów. 3 % roztwór z naparu z rumianu szlachetnego stosowany jest zewnętrznie.

Należy zachować ostrożność podczas stosowania preparatów z rumianem szlachetnym, u osób uczulonych na rośliny z rodziny astrowate.

Zastosowanie miejscowe może powodować zaczerwienienie oraz świąd skóry, u osób które są uczulone na rośliny z rodziny astrowate. Zbyt duże ilości surowca stosowanego wewnętrznie może powodować wymioty. Nie zaleca stosować się rumianu rzymskiego podczas karmienia piersią oraz w ciąży.