Dutasteryd, Dutasteridum - Zastosowanie, działanie, opis
Podstawowe informacje o dutasterydzie
- Rok wprowadzenia na rynek
-
2001
- Substancje aktywne
-
dutasteryd
- Działanie dutasterydu
-
łagodzi objawy przerostu prostaty (gruczołu krokowego)
- Postacie dutasterydu
-
kapsułki miękkie, kapsułki twarde
- Układy narządowe
-
układ płciowy męski
- Specjalności medyczne
-
Urologia
- Rys historyczny dutasterydu
-
Dutasteryd został opatentowany 1996 roku przez koncern GlaxoSmithKline. Został zatwierdzony do zastosowania w leczeniu objawów łagodnego przerostu prostaty przed amerykańską Agencję Żywności i Leków (FDA) w 2001 roku. Po wygaśnięciu ochrony patentowej w 2015 roku wprowadzono na rynek wiele produktów generycznych. W niektórych krajach azjatyckich stosowany jest też w leczeniu łysienia typu męskiego.
- Wzór sumaryczny dutasterydu
-
C27H30F6N2O2
Spis treści
- Wybrane produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w RP zawierające dutasteryd
- Wskazania do stosowania dutasterydu
- Dawkowanie dutasterydu
- Przeciwskazania do stosowania dutasterydu
- Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania dutasterydu
- Interakcje dutasterydu z innymi substancjami czynnymi
- Interakcje dutasterydu z pożywieniem
- Wpływ dutasterydu na prowadzenie pojazdów
- Wpływ dutasterydu na ciążę
- Wpływ dutasterydu na laktację
- Wpływ dutasterydu na płodność
- Skutki uboczne
- Inne możliwe skutki uboczne
- Objawy przedawkowania dutasterydu
- Mechanizm działania dutasterydu
- Wchłanianie dutasterydu
- Dystrybucja dutasterydu
- Metabolizm dutasterydu
- Wydalanie dutasterydu
Wybrane produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w RP zawierające dutasteryd
Wskazania do stosowania dutasterydu
Dutasteryd wstosowany jest w leczeniu umiarkowanych do ciężkich objawów łagodnego rozrostu gruczołu krokowego oraz w celu zmniejszenia ryzyka ostrego zatrzymania moczu i konieczności leczenia zabiegowego.
Dawkowanie dutasterydu
Dutasteryd jest ordynowany jest przez lekarza specjalistę, który dobiera dawkę i sposób prowadzenia leczenia do pacjenta. Stosowany jest w monoterapii lub w skojarzeniu z tamsulosyną. Zwykle dobowa dawka wynosi 0,5 mg.
Przeciwskazania do stosowania dutasterydu
Dutasteryd nie powinien być stosowany u pacjentów z nadwrażliwością na tę substancję oraz inne inhibitory 5-α-reduktazy testosteronu, u kobiet, dzieci i młodzieży oraz u pacjentów z ciężką niewydolnością wątroby.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania dutasterydu
Stosowanie dutasterydu w skojarzeniu z tamsulozyną obarczone jest większym ryzykiem wystąpienia niewydolności serca niż w przypadku stosowania każdego z tych leków oddzielnie. U pacjentów ze schorzeniami wątroby dutasteryd powinien być stosowany ostrożnie. Wchłania się przez skórę, z tego powodu kobiety, dzieci i młodzież nie powinny mieć z nim kontaktu. Zanieczyszczoną skórę należy niezwłocznie umyć woda z mydłem. Podczas stosunku płciowego pacjenci leczeni dutasterydem powinni stosować prezerwatywę ze względu na przenikanie substancji do nasienia. U kobiet w ciąży może ona zaburzać rozwój płodu płci męskiej. Może on wpływać na wyniki oznaczeń stężenia swoistego antygenu gruczołu krokowego (PSA), które służą wykryciu raka prostaty. Przed wykonaniem oznaczenia należy poinformować lekarza o jego stosowaniu. U pacjentów przyjmujących dutasteryd stężenie PSA powinno być oznaczane regularnie ze względu na zwiększone ryzyko wystąpienia ciężkiej postaci raka prostaty. Wszelkie objawy w obrębie piersi powinny być konsultowane z lekarzem w związku ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia raka sutka.
Dutasteryd jest głównie metabolizowany przez enzymy cytochromu P450 jak CYP3A4 i CYP3A5. Stosowanie łącznie z silnymi inhibitorami CYP3A4 takimi jak na przykład ketokonazol, itrakonazol, rytonawir, indynawir czy nefazodon może spowodować zwiększenie stężenia dutasterydu we krwi, jednak nie powinno się to przełożyć na zwiększenie hamowania 5 alfa reduktazy. Niewielka liczba pacjentów stosujących go łącznie z werapamilem lub diltiazemem (umiarkowane inhibitory CYP3A4 i inhibitory P-glikoproteiny) miała podwyższone stężenie dutasterydu we krwi. Jeżeli u tych grup pacjentów pojawią się działania niepożądane, możliwa będzie korekta częstotliwości podawania im dutasterydu.
Interakcje dutasterydu z innymi substancjami czynnymi
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Indynawir (Indinavir) | inhibitory proteazy HIV |
Itrakonazol (Itraconazole) | przeciwgrzybicze pochodne triazolu |
Ketokonazol (Ketoconazole) | przeciwgrzybicze pochodne imidazolu |
Rytonawir (Ritonavir) | inhibitory proteazy HIV |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Diltiazem (Diltiazem) | leki blokujące kanały wapniowe - działające na mięsień sercowy |
Werapamil (Verapamil) | leki blokujące kanały wapniowe - działające na mięsień sercowy |
Interakcje dutasterydu z pożywieniem
Przyjmowanie dutasterydu wraz z posiłkiem nie wpływa na osiągane stężenie substancji we krwi.
Wpływ dutasterydu na prowadzenie pojazdów
Dutasteryd nie wpływa na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługi urządzeń mechanicznych.
Wpływ dutasterydu na ciążę
Dutasteryd, podobnie jak inne inhibitory 5-α-reduktazy testosteronu, u kobiet w ciąży może zaburzać rozwój zewnętrznych narządów płciowych u płodu płci męskiej. Ze względu na obecność dutasterydu w nasieniu leczonych nim pacjentów, zaleca się stosowanie przez nich prezerwatywy, jeśli ich partnerka może być w ciąży.
Wpływ dutasterydu na laktację
Brakuje badań nad przenikaniem dutasterydu do mleka kobiecego.
Wpływ dutasterydu na płodność
Możliwy jest negatywny wpływ dutasterydu na płodność mężczyzn. Istnieją dane świadczące zmniejszaniu przez niego liczebności i ruchliwości plemników oraz objętości nasienia.
Skutki uboczne
- impotencja
- zmniejszenie libido
- zaburzenia wytrysku
- zaburzenia piersi
- nadmierne owłosienie
- utrata owłosienia ciała
- depresja
- obrzęk naczynioruchowy
- pokrzywka
- reakcje alergiczne
- świąd
- wysypka
- ból jąder
- obrzęk
- obrzęk jąder
Działania niepożądane zostały podzielone ze względu na częstotliwość występowania u pacjentów. (Klasyfikacja MdDRA)
- Bardzo często
- (≥1/10)
- Często
- (≥1/100 do <1/10)
- Niezbyt często
- (≥1/1000 do <1/100)
- Rzadko
- (≥1/10 000 do < 1/1000)
- Bardzo rzadko
- (<1/10 000)
- Częstość nieznana
- Nie można ocenić na podstawie dostępnych danych
Inne możliwe skutki uboczne
W trakcie badań klinicznych oraz po ich zakończeniu obserwowano sporadyczne i bardzo rzadkie występowanie nowotworów gruczołu sutkowego u leczonych dutasterydem mężczyzn. Badania epidemiologiczne takich epizodów nie potwierdzają, jednak jeżeli pacjent spostrzeże jakiekolwiek niepokojące objawy ze strony sutków powinien zgłosić się do lekarza.
Objawy przedawkowania dutasterydu
Podczas prowadzenia badań klinicznych zdrowym ochotnikom podawano przez tydzień osiemdziesięciokrotność dawki leczniczej to jest 40 mg na dobę i nie zanotowano istotnych działań niepożądanych. Nie ma specyficznego antidotum, przedawkowanie leczy się objawowo.
Mechanizm działania dutasterydu
Dutasteryd należy do grupy inhibitorów 5-α-reduktazy testosteronu. Hamuje oba typy izoenzymów (1 i 2) 5-α-reduktazy, które odpowiadają za redukcję testosteronu do dihydroksytestorenu (DHT). Tym samym zmniejsza stężenie aktywnej formy testosteronu w surowicy.
Wchłanianie dutasterydu
Po przyjęciu doustnym dutasteryd osiąga maksymalne stężenie we krwi po 1-3 godzinach.
Dystrybucja dutasterydu
Dutasteryd jest łatwo dystrybuowany w organizmie i w większości (>99,5%) wiązany przez białka osocza. Biodostępność dutasterydu wynosi około 60%. Stężenie w nasieniu osiąga około 0,1% stężenia w surowicy.
Metabolizm dutasterydu
Dutasteryd jest metabolizowany z udziałem enzymów CYP3A4 i CYP3A5 cytochromu P450 do trzech monohydroksylowych metabolitów i jednego dihydroksylowego metabolitu.
Wydalanie dutasterydu
Do 15% dutasterydu jest wydalane w postaci niezmienionej z kałem. Pozostała część wydalana jest w postaci metabolitów. Z moczem eliminowane są jedynie śladowe ilości dutasterydu w postaci niezmienionej.