Węgiel aktywny (Węgiel leczniczy), Carbo medicinalis, carbo activatus - Zastosowanie, działanie, opis

Substancja podawana jest w przypadku występowania biegunek, zatruciach  (pokarmowych, lekowych czy substancjami chemicznymi) oraz pomocniczo we wzdęciach brzucha.

Dawkowanie węgla leczniczego jest zależne od wieku pacjentów, a także ich stanu klinicznego oraz ciężkości zatrucia.

W przypadku poważnych zatruć zaleca się tabletki rozdrobnić (lub zawartość kapsułek) i dodać je do wody, tworząc zawiesinę, aby zwiększyć powierzchnię absorbcyjną.

Zwykle stosowane dawki u dzieci powyżej 12 roku życia oraz osób dorosłych:  w lżejszych zatruciach od 800 mg do 1200 mg. W przypadku poważnych zatruć od 3g do 6g na dobę, a w zatruciach ciężkich należy bezzwłocznie przyjąć jednorazowo od 4g do nawet 10g węgla.

Dzieciom powyżej 1 roku życia, w razie wystąpienia ciężkich zatruć można podać nawet od 2g do 4g węgla leczniczego na dobę, a niemowlętom zaś zwykle 1g/kg masy ciała dziecka na dobę.

Przeciwskazaniem do podawania węgla leczniczego jest występowanie nadwrażliwości na związek. Substancji nie należy podawać pacjentom, którzy stracili przytomność, bez uprzedniego zabezpieczenia ich dróg oddechowych.

Związku nie należy podawać łącznie z innymi lekami, gdyż poprzez zjawisko absorpcji może dojść do osłabienia skuteczności tych substancji.

W przypadku zatruć, niezbędne leki dla chorego należy podawać dożylnie, a sam węgiel powinien być podany po minimum upływie pół godziny od zastosowania środków wymiotnych.

Węgla aktywnego nie należy podawać w przypadku zatruć, jeśli istnieją na nie konkretne antidota np. metionina.

Przed ewentualnym podaniem węgla, chorzy nieprzytomni powinni być zaintubowani, aby zapobiec przedostaniu się węgla do dróg oddechowych.

Węgiel leczniczy wykazuje małą skuteczność w zatruciach zasadami oraz kwasami nieorganicznymi, glikolem etylenowym, metanolem, etanolem, pochodnymi ropy naftowej, litem, cyjankiem oraz związkami metali czy DTT. 

Przy braku efektu wleczeniu biegunki po 7 dniach terapii węglem, zaleca się wizytę lekarską. W przypadku utrzymujących się wzdęć również sugeruje się kontakt z lekarzem.

Należy zachować ostrożność podczas jednoczesnego stosowania węgla w przypadku zatrucia substancjami wpływającymi negatywnie na perystaltykę przewodu pokarmowego (opioidy czy cholinolityki).

W celu zmniejszenia działania zapierającego leku, związki przeczyszczające zaleca się podawać sporadycznie podczas terapii węglem aktywnym, aby nie doprowadzić do zaburzeń elektrolitowych.

W przypadku stosowania węgla po obfitych posiłkach, zaleca się zażycie wyższych dawek.

Węgiel leczniczy wykazuje niską skuteczność w przypadku zatrucia alkoholem etylowym.

Substancja nie wpływa negatywnie na zdolność prowadzenia pojazdów oraz obsługiwanie maszyn mechanicznych.

Ze względu na właściwości absorpcyjne węgla aktywnego zaleca się zachowanie 2 godzin odstępu między zażyciem związku, a podawaniem innych substancji leczniczych.

Związek nie wchłania się z przewodu pokarmowego, węgiel leczniczy uważany jest za bezpieczny do stosowania w okresie ciąży. Należy pamiętać, że stosowanie nadmiernych ilości substancji może wywołać zaparcia.

Substancja nie wchłania się z przewodu pokarmowego i w związku z tym nie przenika do mleka matki, dlatego nie należy się spodziewać negatywnego węgla leczniczego na zdrowie oseska.

Węgiel leczniczy nie wywiera szkodliwego wpływu na reprodukcję.

Przedawkowanie węgla leczniczego jest mało prawdopodobne, w przypadku stosowania zbyt dużych ilości leku, mogą pojawić się zaparcia.

Węgiel leczniczy jest związkiem absorbującym, który w świetle jelit wiąże trucizny, drobnoustroje, a także toksyny bakteryjne oraz inne czynniki pobudzające perystaltykę przewodu pokarmowego.

Węgiel leczniczy niepodlega wchłanianiu z przewodu pokarmowego.

Związek w całości wydalany jest wraz z kałem.