COVID-19 a zaburzenia snu
Pacjenci, którzy przechorowali COVID-19, odczuwają szereg rozległych powikłań. Wśród zgłaszanych lekarzom dolegliwości znajdują się zaburzenia snu. Według różnych źródeł u 10 proc. do nawet 90 proc. osób, które przebyły zakażenie wirusem SARS-CoV-2, objawy utrzymują się po wyleczeniu infekcji.
Jak często po przebyciu COVID-19 utrzymują się objawy?
Objawy trwające powyżej 4 tygodni określa się jako long COVID, a ponad 12 tygodni jako zespół post-COVID-19. Najczęściej odczuwane dolegliwości to zmęczenie, złe samopoczucie, objawy depresyjne, bóle głowy czy zaburzenia snu. Mogą też występować zawroty głowy, duszność, zaburzenia rytmu serca, epizody zatorowo-zakrzepowe, wypadanie włosów czy wysypka1.
Zaburzenia snu – problem osób po COVID-19
Około 10 proc. ozdrowieńców przez okres od 4 do 12 tygodni nadal cierpi m.in. z powodu trudności w zasypianiu, bezsenności czy bólów głowy. Objawy neurologiczne są prawdopodobnie konsekwencją uszkodzenia układu nerwowego w wyniku bezpośredniego działania wirusa, uszkodzenia komórek nerwowych przez przeciwciała lub/i aktywowane limfocyty w toku reakcji zapalnej lub z niedotlenienia1.
Jakie mogą być przyczyny zaburzeń snu podczas i po COVID-19?
W czasie trwania ostrej fazy choroby osoby chore często mają trudności z zasypianiem i wielokrotnie budzą się w ciągu nocy. Jest to związane głównie z występowaniem objawów zakażenia: gorączki, męczącego kaszlu, duszności, bólu mięśni czy gardła3.
Przyczyny zaburzeń snu, które utrzymują się po przechorowaniu COVID-19, nie są do końca poznane. Na ich pojawienie się mają wpływ predyspozycje genetyczne, przewlekły stres oraz choroby przewlekłe.
Bezsenność po przechorowaniu COVID-19 może także wynikać z ośrodkowego wpływu wirusa na mózg, a nawet z uszkodzenia ośrodka odpowiedzialnego za oddychanie (część osób budzi się z zadyszką i ma niski poziom tlenu we krwi)3.
Dlaczego zaburzenia snu mogą być groźne?
Sen jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania całego organizmu, pomaga odzyskać witalność i pozwala zachować pełnię zdolności poznawczych – wpływa pozytywnie na pamięć i koncentrację3.
Jak radzić sobie z zaburzeniami snu po przebyciu COVID-19?
Przede wszystkim warto zastosować zasady higieny snu. Wieczorem nie należy pić kawy ani napojów energetyzujących z kofeiną. Trzeba unikać drzemek w ciągu dnia i zrezygnować z oglądania telewizji i pracy z komputerem czy telefonem na godzinę przed snem. W dzień, jednak nie tuż przed snem, należy znaleźć czas na aktywność fizyczną. Nie warto wspomagać się alkoholem, gdyż wprawdzie początkowo może ułatwić zaśnięcie, jednak wpływa niekorzystnie na jakość snu. Sypialnia powinna być przewietrzona, ciemna i cicha4.
W razie potrzeby można wspomagać zdrowy sen za pomocą naturalnych składników roślinnych, takich jak chmiel czy melisa lekarska. Do prawidłowego funkcjonowania całego układu nerwowego przyczyniają się także magnez i witamina B6, które zmniejszają uczucie zmęczenia i znużenia5.
Jeżeli wymienione powyżej sposoby okażą się nieskuteczne, trzeba udać się po poradę do lekarza. Przeprowadzi on dokładny wywiad, może zlecić dodatkowe badania w celu potwierdzenia lub wykluczenia innych czynników mogących powodować zaburzenia snu. Może też zasugerować wizytę u psychiatry i podjęcie specjalistycznej terapii.
Materiał promocyjny