Do czego uprawnia EKUZ podczas tymczasowego pobytu w Polsce? Niezbędne informacje dla Polaków pracujących za granicą.

EKUZ, czyli Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego w Polsce została wprowadzona 1.01.2006 r. Od tego czasu osoby podlegające ustawodawstwu innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej (osoby posiadające prawo do korzystania z powszechnego systemu opieki zdrowotnej w kraju, w którym pracują i opłacają składki zdrowotne) po przyjeździe do Polski, na jej podstawie mogą korzystać z niezbędnych świadczeń zdrowotnych.

W ktorych państwach możemy starać się o EKUZ?

EKUZ przysługuje osobom ubezpieczonym, opłacającym składki na ubezpieczenie zdrowotne w jednym z państw członkowskich Unii Europejskiej lub 4 państw należących do EFTA (European Free Trade Association - Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu): Austria, Belgia, Bułgaria, Cypr, Czechy, Dania (oprócz Grenlandii i Wysp Owczych), Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Islandia, Liechtenstein, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niemcy, Norwegia, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwajcaria, Szwecja, Węgry, Wielka Brytania (z wyjątkiem Wysp Normandzkich: Jersey, Guernsey, Alderney, Herm, Sark oraz Wyspy Man), Włochy. EKUZ powinna zostać wydana także na terytoriach francuskich: Gwadelupa, Martynika, Reunion i Gujana Francuska; portugalskich: Azory i Madera oraz hiszpańskich: Majorka, Minorka, Ibiza i Wyspy Kanaryjskie.

Gdzie można ubiegać się o Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego?

O EKUZ należy ubiegać się w instytucji właściwej, odpowiedniej dla danego państwa, w którym  odprowadza się składki zdrowotne, np. osoby pracujące i/lub odprowadzające składki zdrowotne we Francji wniosek o wydanie EKUZ składają we właściwej instytucji we Francji, osoby pracujące i/lub odprowadzające składki zdrowotne w Holandii - w Holandii. Jeżeli potrzebujemy opieki medycznej, a z jakichkolwiek powodów nie posiadamy EKUZ, chociaż mamy do niej uprawnienia - należy skontaktować się z instytucją łącznikową, która prześle certyfikat zastępujący EKUZ. Listę instytucji właściwych i łącznikowych można znaleźć tutaj .

Jaki zakres świadczeń przysługuje posiadaczom Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego w Polsce?

Osobie posiadającej EKUZ przysługują wszystkie niezbędne z medycznego punktu widzenia świadczenia (również szpitalne), umożliwiające pozostanie w Polsce do planowanej daty powrotu. Innymi słowy musi być nam udzielona taka pomoc medyczna, abyśmy nie byli zmuszeni do wcześniejszego powrotu do państwa, w którym pracujemy w celu kontynuacji leczenia. O tym, czy pomoc z medycznego punktu widzenia jest niezbędna decyduje lekarz przyjmujący.

Warto tutaj zaznaczyć, że EKUZ nie daje uprawnień do korzystania z opieki medycznej, jeżeli przyjechaliśmy do Polski w celu odbycia tu leczenia. W takim przypadku należy otrzymać zgodę swojej instytucji ubezpieczeniowej na planowane leczenie (formularz E112), w przeciwnym razie zostaniemy potraktowani jak prywatni pacjenci i będziemy musieli pokryć pełne koszty leczenia.

Gdzie w razie wypadku lub choroby można uzyskać pomoc?

W razie jakiegokolwiek wypadku lub choroby należy zgłosić się do placówki, na budynku której widnieje logo NFZ. Tylko tam lekarze mają podpisaną umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia i udzielą nam nieodpłatniej pomocy medycznej, pod warunkiem, że posiadamy EKUZ lub certyfikat zastępujący EKUZ oraz uznają, że pomoc taka jest nam niezbędna.

Jakie bezpłatne świadczenia przysługują posiadaczom EKUZ w Polsce?

Osoby uprawnione do opieki zdrowotnej w razie wypadku, urazu, porodu, zatrucia, nagłego zachorowania lub nagłego pogorszenia stanu zdrowia, stanu zagrożenia życia mają prawo do uzyskania bezpłatnego leczenia szpitalnego. Należy wówczas wezwać pogotowie ratunkowe, bądź zgłosić się bezpośrednio do szpitala (najlepiej na szpitalny oddział ratunkowy - SOR) i okazać EKUZ lub certyfikat zastępczy. Transport, wszystkie ewentualne zabiegi, badania oraz podawane leki w trakcie pobytu w szpitalu dla posiadaczy EKUZ są nieodpłatne.

W przypadku np. przeziębienia możemy udać się do lekarza pierwszego kontaktu i okazać EKUZ lub certyfikat zastępczy. Lekarz POZ zbada nas, udzieli porady lekarskiej i przepisze odpowiednie leki. Jeżeli niezbędne będą badania diagnostyczne, opinia specjalisty lub hospitalizacja – wypisze on odpowiednie skierowanie, które jest niezbędne do uzyskania bezpłatnego świadczenia. 

Bez skierowania możemy udać się do:

• ginekologa i położnika,
• stomatologa,
• dermatologa,
• wenerologa,
• onkologa,
• okulisty,
• psychiatry.

Skierowanie nie będzie nam potrzebne, jeżeli jesteśmy chorzy na gruźlicę, zakażeni wirusem HIV lub posiadamy status inwalidy wojennego lub osoby represjonowanej. Osoby uzależnione od alkoholu, środków odurzających lub substancji psychoaktywnych także nie potrzebują skierowania w celu otrzymania świadczeń zdrowotnych w zakresie lecznictwa odwykowego.

Kartę EKUZ lub certyfikat zastępczy należy okazać w szpitalu lub lekarzowi możliwie jak najwcześniej, dlatego warto nosić ją zawsze przy sobie.

Warto przypomnieć, że właścicieli EKUZ obowiązują takie same zasady, co osób ubezpieczonych w NFZ. Dotyczy to również zapisów do danego lekarza i mogącego się z tym wiązać pewnego czasu oczekiwania na świadczenie zdrowotne.

Uwaga! Pacjenci, którym podczas urlopu niezbędne będą dializy nerek lub tlenoterapia, muszą wcześniej uzgodnić terminy udzielenia tych świadczeń z daną placówką służby zdrowia.

W aptece - realizacja recept lekarskich

Pacjenci z kartą EKUZ lub certyfikatem zastępującym EKUZ płacą tyle samo za leki, co osoby ubezpieczone w NFZ. Jeżeli przepisany lek znajduje się na liście leków refundowanych – płacimy za niego mniej. Należy tylko wraz z receptą  okazać farmaceucie EKUZ lub certyfikat zastępczy.

Jeżeli nie odpowiada nam cena leku, można zrealizować receptę ze 100% odpłatnością i poprosić farmaceutę o wystawienie faktury, a następnie na jej podstawie oraz kserokopii recepty i jej taksacji możemy ubiegac się o zwrot kosztów u swojego ubezpieczyciela.

Jak długo można korzystać z EKUZ?

Karta EKUZ posiada swoją datę ważności – przeważnie są to 2 miesiące kalendarzowe. Z dłuższą datą ważności kartę otrzymują, np. studenci, emeryci lub renciści – mogą się nią posługiwać nawet do 5 lat! Jeżeli nasz pobyt za granicą trwa dłużej niż okres ważności karty, przed jej wygaśnięciem możemy wysłać wniosek o wydanie kolejnej wraz z  niezbędnymi dokumentami (są to te same dokumenty, na podstawie których wydawaje się pierwszą kartę, ale w aktualnych wersjach). Kolejna karta przysługuje nam tylko wtedy, gdy nadal posiadamy status osoby ubezpieczonej i odprowadzamy bieżące składki.

Jeżeli stracimy uprawnienia do korzystania ze świadczeń zdrowotnych, a mimo to nadal będziemy korzystać z EKUZ, możemy zostać zobowiązani do oddania pieniędzy za świadczenia, za które zapłacił za nas powszechny system ubezpieczeń zdrowotnych.