Kosmetyki naturalne i ekologiczne. Regulacje prawne

Czy istnieje definicja prawna kosmetyków ekologicznych?

Definicja kosmetyku w polskim ustawodawstwie jest zgodna z Dyrektywą Komisji EU dotyczącą produktu kosmetycznego (76/768/EWG). Wg. ustawodawcy „kosmetyk oznacza każdy produkt przeznaczony do kontaktu z zewnętrznymi częściami ciała ludzkiego (skórą, owłosieniem, paznokciami, wargami i zewnętrznymi narządami płciowymi) lub z zębami i błonami śluzowymi jamy ustnej, którego wyłącznym lub głównym zadaniem jest ich czyszczenie, perfumowanie, lub ochranianie aby utrzymywać je w dobrym stanie, zmieniać ich wygląd lub poprawiać zapachy ciała”. W stosunku już do samej definicji nie ma nic na temat kosmetyków naturalnych i organicznych. Dlatego wyjaśniając definicję kosmetyków naturalnych, watro spojrzeć na wytyczne Komitetu Ekspertów Produktów Kosmetycznych przy Komitecie Zdrowia Publicznego Rady Europy (ESCOP) z września 2000 roku.

Wg. Komitetu „kosmetyk naturalny to produkt, który ma upiększać i pielęgnować za pomocą substancji naturalnych, przyjazny dla skóry i środowiska, sprzyjający zdrowiu, wspierający samoregulację organizmu i wspomagający przez długi czas utrzymywanie naturalnej urody i harmonijny rozwój ciała i ducha, a otrzymywany jest ze składników pochodzenia naturalnego (roślinnego, zwierzęcego, mineralnego), uzyskanych metodami fizycznymi (np. tłoczenie, ekstrakcja, filtracja, destylacja, suszenie itp.), mikrobiologicznymi lub enzymatycznymi.” 

Czy certyfikacja jest potrzebna?

Standardy certyfikujące „naturalność” kosmetyku zastały opracowane w celu ułatwienia i uświadomienia wyboru konsumenta. Standardy organizacji określają przepisy, jakie producent musi spełnić odnośnie jakości, procesu pozyskiwania substratów oraz ich uprawy, produkcji i pakowania produktu, aby zasługiwał na miano produktu certyfikowanego. Na świecie istnieje wiele organizacji certyfikujących produkt, jako „naturalny”.

• ECOCERT

W Europie najbardziej znaną organizacją certyfikującą kosmetyki jest ECOCERT. Ta francuska organizacja została zaaprobowana w ponad 80 krajach. Zarządza ona ponad 30% całym rynkiem kontroli i akredytacji produktów organicznych i ekologicznych na świecie. Organizacja ECOCERT nie jest bezpośrednio powiązana z producentami kosmetyków, dlatego może być uznana za niezależną i bezstronną. Wg. ich standardów kosmetyk naturalny to taki, którego zawartość składników pochodzenia naturalnego lub pochodzących z upraw ekologicznych musi wynosić minimum 95%, natomiast zawartość syntetycznych nie może przekraczać 5%. Kosmetyk naturalny i ekologiczny zawiera minimum 95% składników pochodzenia naturalnego oraz przynajmniej 50% surowców naturalnych pochodzi z upraw ekologicznych. Ponadto zawiera on maksymalnie 5% składników syntetycznych.

• BDIH

Inną organizacją certyfikującą jest BDIH (Bundesverband Deutscher Industrie und Handelsunternehmen), czyli Federalny Związek Niemieckiego Przemysłu i Firm Handlowych, który w 2010 roku utworzył normę dla kosmetyków naturalnych. Jednakże, BDIH jest bezpośrednio powiązany z producentami kosmetyków, więc obiektywizm certyfikacji i neutralność może być zagrożona. Wg. niemieckich standardów kosmetyki organiczne zawierają, co najmniej 95% składników pochodzących z upraw organicznych, biodynamicznych lub z kontrolowanych zbiorów roślin dziko rosnących.  Natomiast kosmetyki z organicznymi składnikami muszą zwierać 70-95% składników pochodzenia jw.

• COSMEBIO

COSMEBIO to marka certyfikacji kosmetyków naturalnych, która jest popularna we Francji i wykorzystuje normy ECOCERT jako podstawę do przyznania znaku certyfikacji dla produktu. Ponadto, nadaje ona logo BIO lub ECO. Karta Cosmebio zezwala na użycie w minimalnej ilości substancji syntetycznych, które muszą spełniać rygorystyczne wymagania.

• SOIL ASSOCIATION

SOIL ASSOCIATION to wiodąca brytyjska organizacja certyfikująca. Obecnie ponad 80% produktów ekologicznych w Wielkiej Brytanii jest oznaczonych tym znakiem. Kupując produkt z tym certyfikatem wiesz, że produkt jest organiczny i, w zależności od oznaczenia, został wyprodukowany w 70-95% ze składników organicznych.

• COSMOS

COSMOS (Cosmetics Organic and Natural Standard) to ujednolicone standardy europejskie dotyczące pojęć i zasad produkcji ekologicznych kosmetyków. Jest to pierwsza wspólna europejska norma naturalnych kosmetyków, która zrzesza ECOCERT, BDIH, Soil Association, ICEA i Cosmebio. Wspólna norma została założona w 2010 roku, aby umożliwić różnym instytucjom proces certyfikacji produktów zgodnie ze wspólnymi standardami w Europie.

• NaTrue

Niestety nie wszystkie europejskie organizacje certyfikujące należą do COSMOS. Ci, którzy odmówili przyłączenia tj. Weleda, Dr. Hauschka / Wala, Logona / Lococos, Lavera / Laverana, Primavera, Sanaverde - stworzyli własne standardy certyfikacji, natrue. NaTrue to Europejskie Ugrupowanie Interesów Producentów Kosmetyków Naturalnych i Organicznych. Certyfikat charakteryzuje ilość gwiazdek. Kosmetyki z jedną gwiazdką spełniają podstawowe wymagania, co do naturalnych składników, te z dwiema oznaczają 70%, a kosmetyki z trzema gwarantują, że 95% składników jest pochodzenia roślinnego.

• AIAB

Obok mamy AIAB (Associazione Italiana per l’Agricoltura Biologica) to Włoskie Stowarzyszenie Rolnictwa Ekologicznego, które posiada własne zasady certyfikowania kosmetyków, w Kanadzie - Certech, w Australii - Australian Organic, we Francji również Qualite France, w Niemczech używa się także logo Demeter, a Nowej Zelandii - Biogro. Ponadto znak Vegan Society zapewnia, że kosmetyk jest wolny od składników pochodzenia zwierzęcego oraz nie jest testowany na zwierzętach. Natomiast logo „ króliczka z ochraniającą go dłonią” jest znakiem Międzynarodowego Związku Producentów Przeciwko Stosowaniu Testów na Zwierzętach w kosmetyce.